Πράσινες Τεχνολογίες, Καινοτομία και Επιχειρηματικότητα

Πράσινες Τεχνολογίες, Καινοτομία και Επιχειρηματικότητα
Δρ. Βασιλείου Γ. Νικολόπουλου
CEO & co-founder Intelen
Entrepreneur
Έχουμε την τύχη να ζούμε σε μία χώρα με έναν ιδιαίτερο φυσικό πλούτο και πολλές κλιματικές αρετές, οι οποίες μπορούν κάλλιστα να αποτελέσουν τη βάση για σημαντικές εφαρμοσμένες καινοτομίες και αέναη πηγή επιχειρηματικότητας. Οι λεγόμενες Καθαρές Τεχνολογίες (Clean technologies ή Cleantech) αφορούν μία μεγάλη κατηγορία τεχνολογιών και ερευνητικών περιοχών που ασχολούνται με τη λεγόμενη «Οικονομία του Άνθρακα ή Carbon Economy» και έχουν σαν σκοπό την παραγωγή καινοτομιών που μειώνουν το αποτύπωμα του άνθρακα και οδηγούν προς μια μειωμένη εκπομπή ρύπων C02.

Από το σκοπό και μόνο, καταλαβαίνουμε ότι οι Καθαρές Τεχνολογίες αγγίζουν ένα σημαντικό πρόβλημα στον πλανήτη με επιμέρους υπο-προβλήματα και πολλές περιοχές εφαρμογής οι οποίες ψάχνουν συνεχώς λύσεις. Συνεπώς, ακολουθώντας το κλασσικό μοντέλο του start-up life cycle όπου πρέπει πάντα να λύνουμε ένα πρόβλημα, η δημιουργία cleantech start-ups τα οποία θα λύνουν αυτά τα προβλήματα με έξυπνο και καινοτόμο τρόπο, είναι το επόμενο βήμα με τεράστιες δυνατότητες και μεγάλη ποικιλία εφαρμογής.

Ο τομέας της λεγόμενης Πράσινης Επιχειρηματικότητας, είναι λοιπόν εκείνος ο τομέας που ασχολείται με την εύρεση λύσεων σε προβλήματα της οικονομίας του άνθρακα, μέσω της δημιουργίας start-ups και με χρήση και εφαρμογή Καθαρών Τεχνολογιών. Τομείς όπως η διαχείριση ενέργειας, τα πράσινα κτίρια και η εξοικονόμηση ενεργειακού κόστους και ρύπων, τα ευφυή δίκτυα, η διαχείριση νερού, οι εναλλακτικές πηγές παραγωγής ενέργειας και οι ΑΠΕ, η ανακύκλωση, η διαχείριση απορριμμάτων και η βιομάζα, η αποθήκευση ενέργειας και τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, η νανοτεχνολογία, τα υλικά, η αειφορία και οι μεταφορές αποτελούν πηγές καινοτομίας, οι οποίες συνεχώς εξελίσσονται με την πρόοδο της έρευνας.

Ο χώρος των επενδυτών και τα cleantech Venture Capitals (VCs) τα οποία επενδύουν σε τέτοιου είδους τεχνολογίες, βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε μία μεγάλη μεταβατική φάση. Ο λόγος είναι η εισαγωγή της πληροφορικής και γενικώς του ICT (Information and Communication Technologies) και συγγενών αγορών (mobile, social, κλπ.) στο χώρο της καθαρής τεχνολογίας, ως πεδίο εφαρμογής, σύνθεσης αλλά και ως στρατηγικό εργαλείο δημιουργίας και διαχείρισης των υπηρεσιών. Για αυτό το λόγο, όλο και περισσότεροι επενδυτές προτιμούν να επενδύουν σε μεικτές τεχνολογίες και καινοτομίες που χρησιμοποιούν έντονα την πληροφορική ως βάση και διάφορα ψηφιακά μέσα για τη γρήγορη κλιμάκωση της καινοτομίας.

Το cleantech innovation, και τα γενικότερα μοντέλα επιχειρηματικότητας στις πράσινες τεχνολογίες, είναι σύνθετα και πολυ-επίπεδα μοντέλα, τα οποία απαιτούν πολύ καλή γνώση του πεδίου εφαρμογής και πολλές φορές βάθος σε R&D έρευνα. Τα μοντέλα, ενσωματώνουν hardware, λογισμικό, ερευνητικά αποτελέσματα, υπηρεσίες, πολλές φορές φυσική επαφή με τον πελάτη και εγκαταστάσεις, μεγάλα λειτουργικά κόστη και σύνθετο θεωρητικό υπόβαθρο, το οποίο πρέπει να το γνωρίζει πολύ καλά ο νέος επιχειρηματίας. Αυτοί οι παράγοντες καθιστούν τα cleantech start-ups και cleantech investments δύσκολη και ιδιαίτερη διαδικασία που χρειάζεται μεγάλη γνώση αλλά με μεγάλα assets, εξαιρετικές ευκαιρίες για διανοητική ιδιοκτησία (Intellectual Property - IP) και εξαιρετικά κερδοφόρα exits. Τα αποτελέσματα των τεχνολογιών αυτών αποτελούν και μέρος ενός ευρύτερου χώρου κοινωνικής καινοτομίας (social innovation), καθώς τα περισσότερα συμβάλουν στη βελτίωση ζωής του ανθρώπου και την αλλαγή της κοινωνίας προς το καλύτερο.

Ήδη πολλά VCs έχουν αρχίσει να επενδύουν σε σύνθετες εφαρμογές πράσινης πληροφορικής ως μία λύση για LEAN green start-up μεθοδολογίες και τη γρήγορη παραγωγή ενός προσαρμοστικού πρωτοτύπου, το οποίο γρήγορα θα δώσει εκτιμήσεις, αποτελέσματα και feedback από την αγορά. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα στα οικοσυστήματα της California και της Βοστόνης, με πρόσφατη την συνεργασία της IBM με την Toyota για την δημιουργία mobile εφαρμογών για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ή τις εφαρμογές ευφυών ηλεκτρικών δικτύων και τη χρήση cloud big data προσεγγίσεων για τη διαχείριση του τεράστιου όγκου δεδομένων που παράγουν πια οι έξυπνοι ενεργειακοί μετρητές. Επίσης, η διαχείριση νερού είναι το επόμενο μεγάλο πεδίο εφαρμογής καινοτομίας, η εφαρμογή του game mechanics στην ενέργεια, τις ΑΠΕ και την εξοικονόμηση ενέργειας για την αλλαγή της ανθρώπινης συμπεριφοράς, καθώς και η χρήση κοινωνικών δικτύων για τις μεταφορές, αλλά και για πολλούς τομείς του cleantech.

Με βάση λοιπόν τα παραπάνω, οι ευκαιρίες για πράσινη καινοτομία και επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα αυξημένες, αρκεί να εκμεταλλευτούμε τη γνώση των Ελλήνων επιστημόνων στις πράσινες τεχνολογίες και να επιτύχουμε την ανάλογη μεταφοά τεχνολογίας (technology transfer) για να συνδέσουμε την έρευνα με την αγορά και την επιχειρηματικότητα.

Όπως αναφέρθηκε, είμαστε μία χώρα με ήλιο, άνεμο, κλιματικές αρετές και πολλές ευκαιρίες για εκμετάλλευση των καθαρών τεχνολογιών και τη χρήση του ICT σε αυτό το πεδίο εφαρμογής. Απλά αυτό που χρειάζεται είναι η αύξηση της ευαισθητοποίησης της κοινωνίας για χρήση αυτών των τεχνολογιών, η σωστή χρήση και εφαρμογή μοντέρνων πληροφοριακών διαδικασιών και η εμπλοκή ανθρώπων που γνωρίζουν πολύ καλά το μοντέλο του corporate cleantech και συνδυάζουν γνώσεις ΙΤ, καθαρών τεχνολογιών και έχουν εμπειρία από άλλους χώρους εφαρμοσμένης καινοτομίας (mobile, gamification, social, big data, κλπ). Το μυστικό της σύγχρονης επιχειρηματικότητας και της μοντέρνας εφαρμοσμένης καινοτομίας είναι η σύνθεση και η γρήγορη προσαρμοστικότητα, στοιχεία που απογειώνουν και το cleantech innovation…