Ο καταποντισμός της χονδρικής τιμής του ελαιολάδου σε ένα Σαββατοκύριακο κατά 30% έχει προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στις τάξεις των παραγωγών
Ο καταποντισμός της χονδρικής τιμής του ελαιολάδου σε ένα Σαββατοκύριακο κατά 30% (τουλάχιστον στην Δυτική Ελλάδα) έχει προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στις τάξεις των παραγωγών αλλά και γενικότερα σε όλους όσοι βιοπορίζονται από το ελαιόλαδο. Η δεύτερη είδηση αφορούσε την άρση της εξαγωγής χύμα ελαιολάδου στην Τουρκία μετά από 13 μήνες απαγόρευσης. Υπάρχει άραγε σύνδεση; Μήπως κάποιοι χρησιμοποιησαν αυτήν την αφορμή για να πιέσουν τις τιμές προς τα κάτω;Μήπως όλη η εγχώρια αλλά και παγκόσμια αγορά θέλει να ρίξει την τιμή του ελληνικού ελαιολάδου ή τελικά είναι απλά μια διαβολική σύμπτωση;
Άρθρο του
Ioanni Soule Extra Olive Oil Producer Certified Connoisseur
Στην Ελλάδα η κατάσταση είναι λίγο πολύ γνωστή. Τεράστια ξηρασία και ανομβρία από τον Απρίλη μέχρι και σήμερα, πτώση της παραγωγής μέχρι τώρα της τάξης του 30%. Σε πάρα πολλούς ελαιώνες έχει παρατηρηθεί τόσο το φαινόμενο της μικροκαρπίας όσο και του "ζαρώματος" του καρπού. Παράλληλα, όσοι έχουν ποτιστικούς ελαιώνες ξεκινησαν να τους αρδεύουν υπό τον φόβο της καταστροφής όχι μόνο της παραγωγής αλλά των ίδιων των δέντρων. Η ανασφάλεια αυτή θα περίμενε κανείς ότι θα διατηρούσε μια αρχική τιμή γύρω στα 7 ευρώ όπως και πραγματικά ίσχυε μέχρι την Παρασκευή την 1η του Νοέμβρη.
Να εξετάσουμε όμως και την διεθνή εικόνα, όπως τουλάχιστον μου αποτυπώθηκε προσωπικά το πενθήμερο 18-23 Οκτωβρίου στην SIAL στο Παρίσι. Ως εκθέτης και εκπρόσωπος συνεταιρισμού είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω με την πλειοψηφία των εκθετών από Ισπανία και Ιταλία. Συνάμα, συνδιαλέχθηκα με εκατοντάδες, εξαγωγείς, εισαγωγείς, μεσίτες, εμπόρους, κρατικούς αξιωματούχους, εκπροσώπους συνεταιρισμών από δεκάδες χώρες. Κοινός παρονομαστής εκ μέρους τους ήταν το ερώτημα-διακαής πόθος "πότε θα πέσει η τιμή του ελληνικού ελαιολάδου για να μπορέσουμε να το αγοράσουμε".Η αγωνία για την πτώση της τιμής ήταν κάτι παραπάνω από προκλητική.
Στο σημείο αυτό θα παραβιάσω ανοιχτές θύρες και θα διευκρινίσω τα εξής. Το ελληνικό ελαιόλαδο είναι στην συντριπτική του πλειοψηφία του έξτρα παρθένο. Είναι, δηλαδή, ένα πολύ υψηλής ποιότητας ελαιόλαδο με τις ιδιαιτερότητες της κάθε ποικιλίας. Αυτό το πολύ υψηλής ποιότητας και διατροφικής αξίας προϊόν πωλείται χύμα σε ποσοστό άνω του 90%. Η απουσία κόστους τυποποίησης το καθιστά περιζήτητο προϊόν, καθώς δίνει τεράστια περιθώρια άντλησης υπεραξίας.
Φοβερή εντύπωση μου προξένησαν και οι Τούρκοι έμποροι. Αυτοπαρουσιάζονταν συχνά ως Γερμανοί ή Άγγλοι ή Σκανδιναβοί. Πολύ συγκροτημένοι και παραδόξως γνώστες του ελαιολάδου και της ελιάς, σου έδιναν την εικόνα ανθρώπων που κινούνταν συστηματικά και όχι σπασμωδικά. Το βασικότερο, ωστόσο, ήταν πως αποτελούσαν κύτταρα ενός πολύ δυνατού εμπορικού δικτύου που εκτείνεται από την Μέση Ανατολή, διαπερνά την Μέση Ευρώπη και φτάνει μέχρι τον Βορρά. Νομιζω επιπλέον ότι οι Ρώσοι προμηθεύονται ελαιολαδο μέσω της Τουρκίας.
Όλα αυτά, βέβαια, δεν συνεπάγονται ότι το τουρκικό ελαιόλαδο έχει "ξεπεράσει" ή ανταγωνίζεται την ποιότητα του ελληνικού ελαιολάδου, κάτι ωστόσο που δεν μπορεί να αποκλειστεί κατηγορηματικά για το μέλλον. Από την άλλη είναι προφανές ότι η άρση της εξαγωγής λειτούργησε ως πολιορκητικός κριός για τις αγορές και ειδικά για την Ελλάδα. Προβλέπεται περαιτέρω πίεση για πτώση της τιμής. Στην SIAL oι Ισπανοί υποστήριζαν ότι αν ξεπεράσει το ένα εκατομμύριο τόνους η παραγωγή τους, η τιμη θα πέσει, ειδάλλως θα διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα. Είναι πρόδηλο, λοιπόν, ότι η τιμή του ελαιολάδου στην Ελλάδα εξαρτάται από εξωγενείς παράγοντες, από την στιγμή μάλιστα που η χώρα μας δεν προστατεύει το προϊόν.
Αναμφίβολα, όλοι αυτοί οι άνθρωποι που ρυθμίζουν τις τιμές της αγοράς δεν γνωρίζουν καν πόσο κοστίζει να παραχθεί ένα κιλό ελαιόλαδο στην Ελλάδα, το οποίο παρεμπιπτόντως αγγίζει τα 5 ευρώ. Ούτε τους απασχολεί. Αν μπορούσαν θα το αγοραζαν και κάτω από το κόστος όπως συνέβη πριν 5 περιπου χρονια. Είναι η δουλειά τους παρά το αρνητικό ηθικό πρόσημο. Το πρόβλημα δεν είναι ούτε αυτοί ούτε οι ελαιοτριβείς ούτε κανένας άλλος πλην ημών. Ελάχιστοι ελαιοπαραγωγοί στην Ελλάδα προσπαθούν να βελτιωθούν συγκροτούμενοι σε συνεταιριστικές ενώσεις. Μέσω της κεντρικής διαχείρισης του προϊόντος και κυρίως της κεντρικής διαπραγμάτευσης του θα πετύχουμε και την εμβάθυνση στην ποιότητα αλλα και την αποτύπωση της στην τιμή. Ένα τέτοιο παράδειγμα στην "γειτονιά" μου έχει λάβει χώρα στην Χαλανδρίτσα της Αχαΐας και είναι πολύ αξιόλογο εγχείρημα. Μόνο έτσι θα καταφέρει το ελληνικό ελαιόλαδο και να διατηρηθεί σε υψηλά στάνταρντς και να μπορέσει να παράγει ο τόπος μας αυτή την ευλογία.