Προτάσεις της ΕΕ για τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων νέων και ανακαινισμένων κτιρίων

Η Επιτροπή ενέκρινε σήμερα νέες προτάσεις που αποσκοπούν στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των νέων και ανακαινισμένων κτιρίων μέσω της αύξησης της αποδοτικότητας από πλευράς πόρων και της βελτίωσης των διαθέσιμων πληροφοριών σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των κτιρίων.
 

Τα αποτελέσματα αναμένεται να είναι:

-    θετικά για το περιβάλλον: σχεδόν το ήμισυ της τελικής κατανάλωσης ενέργειας και των εξορυσσόμενων υλών στην ΕΕ καθώς και το ένα τρίτο περίπου της κατανάλωσης νερού στην ΕΕ συνδέονται με τη δόμηση και τη χρήση των κτιρίων,
-    θετικά για τις επιχειρήσεις: Επιπλέον, η οικοδομική βιομηχανία της Ευρώπης παράγει σχεδόν το 10% του ΑΕγχΠ και παρέχει 20 εκατομμύρια θέσεις εργασίας,
-    θετικά για τους χρήστες των κτιρίων: Τα βιώσιμα κτίρια είναι λιγότερο δαπανηρά ως προς τη λειτουργία και τη συντήρηση και έχουν, επίσης, θετικές συνέπειες για την υγεία και την ευεξία των χρηστών τους.

Ο κ. Μισέλ Μπαρνιέ, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ασκών καθήκοντα επιτρόπου βιομηχανίας και επιχειρηματικότητας, δήλωσε: «Η οικοδομική βιομηχανία θα πρέπει να θεωρήσει τις σημερινές προτάσεις ως ευκαιρία για καινοτομία και προσέλκυση νέων ταλέντων. Οι νέες τεχνολογίες προσφέρουν μεγάλες δυνατότητες, όχι μόνο για τα νέα οικήματα, αλλά και για την ανακαίνιση εκατομμυρίων υφιστάμενων κτιρίων, ώστε να καταστούν κτίρια υψηλής ενεργειακής απόδοσης. Ας μην αφήσουμε ανεκμετάλλευτη την ευκαιρία αυτή».

Ο κ. Γιάνεζ Ποτότσνικ, Επίτροπος αρμόδιος για το περιβάλλον, δήλωσε: «Ακούγονται πολλά σχετικά με την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, αλλά πρέπει να εξετάσουμε και την ευρύτερη εικόνα.Η καλύτερη ενημέρωση του κοινού σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιδόσεις είναι ένας σίγουρος τρόπος για αύξηση των συνολικών επιδόσεων των κτιρίων μας. Αυτό είναι καλό για το περιβάλλον, για την υγεία των πολιτών, αλλά και για την τσέπη τους.»

Συχνά η δόμηση, η χρήση και η κατεδάφιση των κτιρίων έχει σημαντικό αντίκτυπο στο περιβάλλον μας. Μολονότι έχουν επιτευχθεί αξιοσημείωτες βελτιώσεις στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης στην ΕΕ τα τελευταία χρόνια, υπάρχουν πολύ λίγες πληροφορίες σχετικά με τις συνολικές περιβαλλοντικές επιδόσεις των κτιρίων. Έρευνεςpdf έχουν δείξει ότι το 79% των νοικοκυριών σε όλη την Ευρώπη θα ήθελαν να είναι σε θέση να συνεκτιμούν τις περιβαλλοντικές πτυχές όταν ενοικιάζουν ή αγοράζουν ακίνητα. Παρά το γεγονός αυτό, λιγότερο από το 1% των κτιρίων στην Ευρώπη έχουν αξιολογηθεί από αυτή την άποψη.

Οι σημερινές προτάσεις θα παρέχουν στους αρχιτέκτονες, στους κατασκευαστές προϊόντων του τομέα των δομικών κατασκευών, στους κατασκευαστές και σε όσους ενδιαφέρονται να ενοικιάσουν ή να αγοράσουν ένα κτίριο, καλύτερη ενημέρωση σχετικά με τις πτυχές που αφορούν το περιβάλλον και την υγεία. Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις των διαφόρων επιλογών σχεδιασμού, δόμησης, χρήσης και κατεδάφισης θα μπορούν να συγκριθούν ευκολότερα, πράγμα που με τη σειρά του θα οδηγήσει σε αύξηση των κινήτρων για βιώσιμα κτίρια σε όλη την ΕΕ.

Με αυτό κατά νου, μαζί με τους ενδιαφερομένους και τις εθνικές αρχές, η Επιτροπή θα αναπτύξει ένα πλαίσιο με περιορισμένο αριθμό δεικτών για την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των κτιρίων. Ο στόχος είναι να αναπτυχθεί ένα εργαλείο που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη, από ιδιωτικούς φορείς αλλά και από δημόσιες αρχές. Μια δημόσια διαβούλευση, το περασμένο έτος, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το πλαίσιο αυτό θα αποτελούσε σημαντικό βήμα για την ενίσχυση της προσφοράς και της ζήτησης για πιο φιλικά προς το περιβάλλον κτίρια.

Επίσης, θα ληφθούν μέτρα για την άμεση βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των κτιρίων. Οι νέες προτάσεις θα διευκολύνουν την ανακύκλωση των αποβλήτων δόμησης και κατεδάφισης, καθώς και την επαναχρησιμοποίησή τους για τη δόμηση νέων κτιρίων ή την ανακαίνιση παλαιών. Αυτό σημαίνει ότι λιγότερα απόβλητα θα καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής και ότι θα απαιτούνται λιγότερα παρθένα υλικά.

Οι πρωτοβουλίες, μαζί με τις ανακοινώσεις για τα απόβλητα και την κυκλική οικονομία, την πράσινη απασχόληση και το πράσινο σχέδιο δράσης για τις ΜΜΕ, που επίσης δημοσιεύτηκαν σήμερα από την Επιτροπή, δρομολογούν ένα ανανεωμένο πρόγραμμα δράσης για την αποτελεσματική χρησιμοποίηση των πόρων κατά τα επόμενα έτη.

Επόμενα βήματα

Η πρώτη δέσμη δεικτών αναμένεται να είναι διαθέσιμη σε δύο έως τρία χρόνια. Στη συνέχεια, θα συλλέγονται πληροφορίες και σταδιακά θα υπάρχει αντίκτυπος για τα νέα και τα ανακαινισμένα κτίρια. Η Επιτροπή θα ενισχύσει επίσης την αγορά της ανακύκλωσης αποβλήτων δόμησης και κατεδαφίσεων, παρέχοντας περισσότερη υποστήριξη σε έργα έρευνας και επίδειξης, καθώς και με αυξημένη συνεργασία με τα κράτη μέλη προκειμένου η ανακύκλωση να γίνει πιο ελκυστική από οικονομική άποψη.

Ιστορικό

Ο Χάρτης πορείας για μια αποδοτική, από πλευράς πόρων, Ευρώπη, που εγκρίθηκε το 2011, έδειξε τον τρόπο με τον οποίο η διατροφή, η κινητικότητα και η στέγαση ευθύνονται συνήθως για το 70-80% του συνόλου των περιβαλλοντικών επιπτώσεων στις βιομηχανικές χώρες. Ο Χάρτης καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι υφιστάμενες πολιτικές για την προαγωγή της ενεργειακής απόδοσης και της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα κτίρια πρέπει να συμπληρωθούν με πολιτικές για την αποτελεσματική χρησιμοποίηση των πόρων, οι οποίες θα συνεκτιμούν ένα ευρύτερο φάσμα περιβαλλοντικών επιπτώσεων καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής των κτιρίων. Επιπλέον, αυτές οι πολιτικές θα συμβάλουν στην ανάδειξη μιας ανταγωνιστικής οικοδομικής βιομηχανίας και στην ανάπτυξη ενός αποθέματος αποδοτικών από πλευράς πόρων κτιρίων. Ο χάρτης πορείας προβλέπει ορόσημα για το 2020 και καθορίζει τις δράσεις που πρέπει να αναληφθούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ζητά, επίσης, την έκδοση ανακοίνωσης για τα βιώσιμα κτίρια, που θα συμβάλει στην επίτευξη των οροσήμων του Χάρτη Πορείας.

Η πρωτοβουλία θα προτείνει προσεγγίσεις για την αμοιβαία αναγνώριση ή την εναρμόνιση των διαφόρων υφιστάμενων μεθόδων αξιολόγησης, με σκοπό να καταστούν πιο λειτουργικές και οικονομικά προσιτές για τις επιχειρήσεις δομικών κατασκευών, τον ασφαλιστικό κλάδο και τους επενδυτές. Αυτό είναι σύμφωνο με τη Στρατηγική για τη βιώσιμη ανταγωνιστικότητα του κατασκευαστικού τομέα και των επιχειρήσεών του, η οποία προβλέπει δράσεις πολιτικής έως το 2020 στον τομέα των επενδύσεων, του ανθρώπινου κεφαλαίου, των περιβαλλοντικών απαιτήσεων, των κανονιστικών ρυθμίσεων και της πρόσβασης στις αγορές.