Η κατάσταση στους παγετώνες των Πόλων

Η 20ή Διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα είναι σε εξέλιξη στη Λίμα του Περού. Στο επίκεντρο των εργασιών βρίσκεται η προετοιμασία των θεμάτων που θα απασχολήσουν την πολυαναμενόμενη διάσκεψη στο Παρίσι (2015), η οποία από την πλευρά της θα έχει ως στόχο την ψήφιση μια νέας διεθνούς συνθήκης για το κλίμα. Η κατάσταση στους παγετώνες των Πόλων απασχολεί, μεταξύ άλλων, τη διάσκεψη στο Περού. Παρά τα αρνητικά δεδομένα των τελευταίων χρόνων, πρόσφατες έρευνες εκπέμπουν αισιόδοξα μηνύματα για την κατάσταση των παγετώνων της Ανταρκτικής. Σύμφωνα με νέο τρισδιάστατο χάρτη υψηλής ανάλυσης που σχεδιάστηκε με τη βοήθεια υποθαλάσσιου ρομπότ, οι πάγοι της Ανταρκτικής εμφανίζονται σε πολλά σημεία με μεγαλύτερο πάχος σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις.

Ο Στέφαν Χέντρικς φυσικός από το Ινστιτούτο Έρευνας για τη Θάλασσα και τους Πόλους του Μπρεμεχάφεν εκτιμά ότι η αύξηση του πάχους των πάγων είναι ένα νέο στοιχείο που πρέπει να ληφθεί υπόψη για τη μελέτη της εξέλιξης των παγετώνων, τόσο στην Ανταρκτική όσο και στην Αρκτική. Ο γερμανός επιστήμονας εκτιμά πως οι πρόσφατες υποβρύχιες μετρήσεις είναι ιδιαίτερα χρήσιμες, γιατί δίνουν μια πληρέστερη εικόνα για την κατάσταση των παγετώνων υποθαλάσσια.

Αξιόπιστες μετρήσεις αλλά νωρίς για συμπεράσματα

Για τον Στέφεν Χέντρικς οι μετρήσεις αυτές είναι αξιόπιστες «με ακρίβεια εκατοστού», παρά το γεγονός ότι το ρομπότ κατά την κίνησή του συμπαρασύρει μαζί του τμήματα πάγου. Οι μετρήσεις αφορούν περιοχές που εκτείνονται από μερικές εκατοντάδες έως χιλιάδες χιλιόμετρα, ενώ όπως δείχνουν σε άλλα σημεία οι παγετώνες είναι πιο λεπτοί και σε άλλα πιο παχείς. «Αυτό είναι απολύτως ρεαλιστικό» εξηγεί ο γερμανός ειδικός, τονίζοντας ότι τα αποτελέσματα των μετρήσεων ποικίλουν κατά περίπτωση, αναλόγα με την κάθε περιοχή των παγετώνων.

Το ρομπότ SeaBed κατέγραψε υποθαλάσσια δεδομένα για τους πάγους της Ανταρκτικής

Μπορούν όμως τα νέα στοιχεία για την αύξηση του πάχους των παγετώνων της Ανταρκτικής να λειτουργήσουν ως αντεπιχείρημα στην υπερθέρμανση του πλανήτη και την ταύτισή της με την υποχώρηση των παγετώνων; «Δεν θα το έβλεπα έτσι», αναφέρει ο Στέφαν Χέντρικς υπογραμμίζοντας ότι τα συγκεκριμένα αποτελέσματα δεν θα πρέπει να εκπλήσσουν και ότι θα πρέπει να αποτιμηθούν προσεκτικά. «Μας βοηθούν ως προς ορισμένα σημεία στην κατανόηση της εξέλιξης των οι παγετώνων της Ανταρκτικής».

Τέλος, τα στοιχεία αυτά για την Ανταρκτική έρχονται σε αντίθεση με αντίστοιχες μετρήσεις για την Αρκτική, όπου οι πάγοι υποχωρούν δραματικά. Γι'αυτό το θέμα ο γερμανός ειδικός αναφέρει πως αυτό είναι λογικό εξαιτίας των διαφορετικών γεωλογικών και κλιματικών συνθηκών στις δύο περιοχές: «Στην Αρκτική έχουμε έναν ωκεανό που περιβάλλεται από τμήματα γης. Στην Ανταρκτική ένα τμήμα γης που βρίσκεται στη μέση. Πρέπει κανείς να λάβει κυρίως υπόψη το γεγονός ότι οι πάγοι της Ανταρκτικής 'παχαίνουν' κυρίως το χειμώνα, ενώ στην Αρκτική οι πάγοι ‘αδυνατίζουν' κατά το αρκτικό καλοκαίρι». Ο Στέφαν Χέντρικς εξηγεί πως και στην Αρκτική θα παρατηρούσαμε την ίδια αύξηση της μάζας των πάγων κατά τον χειμώνα, εάν και εκεί επικρατούσαν οι ίδιες γεωλογικές και κλιματολογικές συνθήκες με την Ανταρκτική. Σε κάθε περίπτωση ο γερμανός ειδικός θεωρεί πως είναι ακόμη νωρίς για να συνάγουμε τελικά συμπεράσματα για την ύπαρξη σχέσης αιτίου-αιτιατού μεταξύ της υπερθέρμανσης του πλανήτη και της υποχώρησης των πάγων στους Πόλους. Για την ώρα αυτό που προέχει είναι η προσεκτική μελέτη της εξέλιξής τους.

Irene Quaile / Δήμητρα Κυρανούδη dw.de