Άρα, η ευθύνη του αγρότη που ξεκινάει και που τελειώνει;
Θα μπορούσαμε να απαντήσουμε πολύ σύντομα και περιεκτικά την παραπάνω ερώτηση καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι οι κατηγορούντες είναι και οι ένοχοι. Δηλαδή, οι αγρότες. Αν ξετυλίξουμε το κουβάρι για να δούμε ποιοι είναι οι συνένοχοι, εύκολα θα δει κανείς ότι οι ευθύνες αναλογούν σε πολλούς.
Αρχικά, η αυτοδιοίκηση. Ποιοι νομοί συμμετέχουν σε προγράμματα δράσης διαχείριση των πλαστικών φυτοφαρμάκων; Ελάχιστοι. Μερικοί από αυτούς είναι: Δήμος Καλαμάτας, Δήμος Αλεξανδρούπολης, Δήμος Κομοτηνής, Δήμος Ιωαννίνων. Να σημειωθεί ότι υπάρχουν και άλλοι δήμοι που κατά καιρούς καλούν τους αγρότες που έχουν ήδη μαζέψει πλαστικά απόβλητα να τα μεταφέρουν σε συγκεκριμένη τοποθεσία και να επιτευχθεί μια σημαντική συγκομιδή φυτοφαρμάκων. Στη περιφέρεια Θεσσαλίας και στη Κεντρική Μακεδονία που οι αγροτικές εκτάσεις είναι σαφώς από τις πιο σημαντικές στην Ελλάδα, παρατηρούμε συχνότερη ρίψη φυτοφαρμάκων σε μέρη που δε θα έπρεπε να είναι.
Το πρόβλημα συνεχίζεται πιο ψηλά. Σημαντικός συνένοχος οι κυβερνήσεις. Μέχρι τώρα καμία σημαντική προσέγγιση δεν έχει γίνει για το εκάστοτε θέμα στην αγροτική ανάπτυξη. Υπολογίζεται ότι μόλις 10% των πλαστικών γεωργίας ανακυκλώνεται διεθνώς και το 30% των αποβλήτων στην Ελλάδα είναι πλαστικά. Γιατί λοιπόν δεν ασχολείται κανένας σοβαρά για να δημιουργηθούν κίνητρα γι’ αυτούς που θέλουν να ενταχθούν σε μια νοοτροπία αλλαγής και σύγχρονης και αντικίνητρα γι’ αυτούς που αρνούνται και εξακολουθούν να να μη συμμορφώνονται; Σίγουρα η επίλυση του συγκεκριμένου θέματος απασχολεί τον κάθε Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, όμως χρήζει έκτακτη ανάγκη η υλοποίηση καινούργιων προγραμμάτων που θα έχουν εύκολη πρόσβαση από τους Δήμους και παράλληλα καλύτερη συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς.
Άρα, η ευθύνη του αγρότη που ξεκινάει και που τελειώνει; Ξεκινάει φυσικά στην άγνοια και στην αδιαφορία. Όταν αρνείται να συμμορφωθεί και να λειτουργεί ορθά με τους κανόνες είναι δική του η ατομική ευθύνη. Τελειώνει η ευθύνη του όταν στο δεν έχει αρωγό τη τοπική αυτοδιοίκηση να του παρέχει τις υποδομές και έναν κρατικό μηχανισμό που σφυρίζει διακριτικά.