Οικονομία: Βαρύ το έλλειμμα εμπιστοσύνης

Οικονομία: Βαρύ το έλλειμμα εμπιστοσύνης
Η έντονη εξαγωγική δραστηριότητα των ελληνικών επιχειρήσεων μέσα στο 2011 δημιούργησε ελπίδες για οικονομική ανάκαμψη της χώρας. Εντούτοις, τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου του 2012 καταδεικνύουν ότι η «μηχανή» της εξωστρέφειας αρχίζει να κατεβάζει ταχύτητες. Πρόκειται για τάση που θα διατηρηθεί ή μπορεί να αναστραφεί η κατάσταση;
Το 2011 οι Έλληνες εξαγωγείς πέτυχαν ένα ιστορικό ρεκόρ εξωστρέφειας, στη δεκαετία του ευρώ. Σε απόλυτους αριθμούς ξεπέρασαν το φράγμα των 21 δισ. ευρώ, ενώ ταυτόχρονα άγγιξαν το 10% του ΑΕΠ, συμβάλλοντας έτσι στον περιορισμό της οικονομικής ύφεσης κατά τουλάχιστον μία ποσοστιαία μονάδα.
Επιπλέον, αυξήθηκε σημαντικά ο αριθμός των επιχειρήσεων που πλέον είτε στρέφονται και στις εξαγωγές παράλληλα με την εσωτερική αγορά, είτε δημιουργήθηκαν αποκλειστικά με εξωστρεφή προσανατολισμό. Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων υπολογίζει  ότι την τελευταία διετία περισσότερες από 1.500 ελληνικές επιχειρήσεις ανέπτυξαν εξαγωγική δραστηριότητα για πρώτη φορά, με ευεργετικές συνέπειες για τη δημιουργία ή διατήρηση θέσεων εργασίας.
ΑΝΩΜΑΛΗ ΠΡΟΣΓΕΙΩΣΗ
Σημαντική αναπροσαρμογή έναντι των αρχικών εκτιμήσεων για τις εξαγωγικές επιδόσεις της χώρας κατά τον περασμένο Μάρτιο, με αποτέλεσμα να χαμηλώνει και ο πήχης των συνολικών προσδοκιών για το σύνολο του έτους. Συγκεκριμένα και εξαιρουμένων  των πετρελαιοειδών, αντί εκτιμήσεων αύξησης κατά 15,8%, τα νέα προσωρινά στοιχεία δείχνουν αύξηση των εξαγωγών στα επίπεδα του 9,9%.
Αντίστοιχα, οι ρυθμοί αύξησης των εξαγωγών, σε επίπεδο Α’ τριμήνου 2012, υποχώρησαν στα επίπεδα του 4,8%, έναντι 12,5% του Α’ τριμήνου του 2011. Όπως δήλωσε η Πρόεδρος του ΠΣΕ Χριστίνα Σακελλαρίδη «τα στοιχεία επιβεβαιώνουν το βαρύ τίμημα που πληρώνουν οι Έλληνες εξαγωγείς εξαιτίας του ελλείμματος εμπιστοσύνης προς την ελληνική οικονομία των βασικών μας εμπορικών εταίρων.
Η απώλεια αυτής της εμπιστοσύνης, σε συνδυασμό με τα υφεσιακά φαινόμενα και την οικονομική κρίση σε σημαντικές οικονομίες-αγορές των ελληνικών προϊόντων, θέτουν εν αμφιβόλω τη διατήρηση ισχυρών ρυθμών αύξησης για τις ελληνικές εξαγωγές. Ιδιαιτέρως ανησυχητική εξέλιξη αποτελεί η σημαντική αναπροσαρμογή των στοιχείων έναντι των αρχικών εκτιμήσεων, καθώς αποτελεί ένδειξη ακύρωσης παραγγελιών, μειωμένων αποστολών και αδυναμίας εκπλήρωσης συμβολαίων για τον περασμένο Μάρτιο, και συνολικά της ρευστής κατάστασης που επικρατεί τόσο στην ελληνική οικονομία, όσο και στις διεθνείς αγορές».
H συνολική αξία των εξαγωγών, χωρίς τα πετρελαιοειδή, κατά το μήνα Μάρτιο ανήλθε στο ποσό των 1.486,4 εκατ. ευρώ έναντι 1.352,8 εκατ. ευρώ  κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2011 παρουσιάζοντας αύξηση, σε ευρώ, 9,9%. Συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών η αύξηση υπολογίζεται σε 7,3% (1.997,3 εκατ. ευρώ τον Μάρτιο του 2012, έναντι 1.861,7 εκατ. ευρώ το 2011)
Σε επίπεδο τριμήνου, Ιανουαρίου-Μαρτίου 2012, η αξία των εξαγωγών, χωρίς τα πετρελαιοειδή, ανήλθε στο ποσό των 3.958,1 εκατ. ευρώ έναντι 3.775,5 εκατ. ευρώ  κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2011, παρουσιάζοντας αύξηση, σε ευρώ, 4,8%. Αν συμπεριληφθούν τα πετρελαιοειδή η αύξηση διαμορφώνεται στα επίπεδα του 16,17%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι τελικά οι ελληνικές εξαγωγές θα αυξηθούν μόλις κατά 3,7% το 2012, παραμένοντας, ωστόσο, σύμφωνα με τον διεθνή Οργανισμό το «ισχυρότερο στήριγμα της ελληνικής οικονομίας εν μέσω κρίσης». Ο ΟΟΣΑ προβλέπει ότι οι εξαγωγές θα ανακάμψουν σημαντικά το 2013, οπότε και εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 6,9%.
ΔΟΜΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΧΡΗΖΟΥΝ ΠΡΟΣΟΧΗΣ
Περίπου 68% των εξαγωγών μας σήμερα προορίζεται προς την Ε.Ε.-27. Είναι όμως αυτή σωστή στρατηγική για τα ελληνικά προϊόντα; Υπάρχει δυναμική ανάπτυξης για το ελληνικό μερίδιο αγοράς σε μια Ευρώπη που οι προβλέψεις ανάπτυξης για το 2013 ανέρχονται μόλις στο 1,9%, όταν η Κίνα θα «τρέχει» με 9%, η Ινδία με 8% και η Τουρκία με 3,4% ή πρέπει να αναζητήσουμε νέες αγορές;
Παράγοντες της αγοράς εξηγούν ότι η απόκλιση αυτή οφείλεται στην έλλειψη ενιαίου στρατηγικού σχεδίου για την ανάπτυξη των ελληνικών εξαγωγών, με αποτέλεσμα να μη συμβαδίζουν πάντα οι ελληνικές επιχειρήσεις με τα δεδομένα της αγοράς. Σημαντικά προβλήματα δημιουργεί και η έλλειψη ρευστότητας των ελληνικών επιχειρήσεων.
Τα κεφάλαια κίνησης των ελληνικών επιχειρήσεων έχουν στερέψει. Ακόμα και οι πιο υγιείς επιχειρήσεις βλέπουν τις πιστωτικές γραμμές με τις τράπεζες τους, είτε να έχουν κλείσει, είτε να τους ζητούνται ιδιαίτερα υψηλά επιτόκια.