Τέσσερις ερωτήσεις - απαντήσεις για την αρχιτεκτονική, τα εισοδηματικά όρια και τις νέες επιλέξιμες δαπάνες
Την ερχόμενη εβδομάδα η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας παρουσιάζει το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ–Αυτονομώ για Έξυπνα Σπίτια», το οποίο αποτελεί εξέλιξη του «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον». Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος όπως ανακοίνωσε το υπουργείο ανέρχεται στα 850 εκ. ευρώ.
Η νέα δράση θα είναι μονίμως ανοικτή για την υποβολή αιτήσεων από τους δικαιούχους των επιχορηγήσεων και της άτοκης τραπεζικής χρηματοδότησης, ενώ εμπλουτίζεται και με νέες επιλέξιμες προς ενίσχυση παρεμβάσεις.
Το πρόγραμμα πρόκειται να προκηρυχθεί τον Σεπτέμβριο και όπως έχει αναγγελθεί θα έχει διαφορετική αρχιτεκτονική εξυπηρετώντας με τον τρόπο αυτό και τους στόχους της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής.
Γιατί αλλάζει η αρχιτεκτονική για το «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον», σε ένα από τα δημοφιλέστερα προγράμματα του ΕΣΠΑ;
Διότι είναι αναγκαίο να διαδοθεί η εξοικονόμηση ενέργειας, αφενός γιατί οι σχετικές δράσεις μπορεί να δώσουν ισχυρή αναπτυξιακή ώθηση στην οικονομία στην μετά-Covid περίοδο και αφετέρου για να επιτευχθούν οι φιλόδοξοι στόχοι του νέου ΕΣΕΚ που προβλέπουν την αναβάθμιση 60.000 κατοικιών κατ’ έτος και βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κατά 38% σε σχέση με τo 2017.
Μέχρι τώρα, από τις τρεις προκηρύξεις του «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον» (2011,2018 και 2019), αναβαθμίστηκαν κατά μέσο όρο 12.300 κατοικίες ανά έτος. Γίνεται αντιληπτό το μέγεθος της πρόκλησης.
Επιπροσθέτως, το πρόγραμμα αυτό -και πολύ περισσότερο τα υπόλοιπα που θα ακολουθήσουν από το 2021 κι εφεξής- θα πρέπει να «κουμπώνει» με τις προτεραιότητες του Renovation Wave, του Κύματος Ανακαινίσεων Κτιρίων, το οποίο θα εξειδικεύσει η Κομισιόν το φθινόπωρο.
Ποιες θα είναι οι βασικές αλλαγές στο νέο «Εξοικονομώ» σε σχέση με τα προηγούμενα;
1. Ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών κατά 3 κατηγορίες κατ’ ελάχιστον. Αυτό επιβάλει μεγαλύτερη έμφαση στην ποιοτική αναβάθμιση των κατοικιών με αυστηρότερα κριτήρια για τα θερμομονωτικά χαρακτηριστικά των υλικών και την καλύτερη πιστοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας. Για όλο το πρόγραμμα θα υπάρχει αυστηρός ενεργειακός έλεγχος πριν και μετά την επιδότηση από μηχανικούς που θα τεκμηριώνεται με έκδοση ΠΕΑ (Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης).
2. Προσαύξηση του ποσοστού επιδότησης για τις κατοικίες που κατατάσσονται σε χαμηλές ενεργειακές κατηγορίες (Η και Ζ), με τον όρο να προκύπτει πρόσθετη ενεργειακή αναβάθμιση τουλάχιστον κατά 4 κατηγορίες, μετά τις παρεμβάσεις. Το κίνητρο αυτό λαμβάνει υπόψη ότι το 55% περίπου του κτιριακού αποθέματος έχει κατασκευαστεί πριν το 1980 και κατηγοριοποιείται ως Ζ/Η (κατηγορίες με την μεγαλύτερη ενεργειακή κατανάλωση).
3. Διεύρυνση των επιλέξιμων παρεμβάσεων, με έμφαση στη συνιστώσα της αυτονόμησης.
4. Διεύρυνση των εισοδηματικών ορίων.
5. Επιπλέον ποσοστό επιδότησης στις λιγνιτικές περιοχές Δυτικής Μακεδονίας και Μεγαλόπολης. Πρόκειται για τη δεύτερη αποτύπωση της Ρήτρας Δίκαιης Μετάβασης της κυβέρνησης, μετά τα ειδικά αναπτυξιακά-φορολογικά κίνητρα για ανάπτυξη παραγωγικών δραστηριοτήτων της εφοδιαστικής αλυσίδας της ηλεκτροκίνησης που περιέχονται στον νόμο που ψηφίστηκε το βράδυ της Τρίτης.
Ποιες είναι οι νέες παρεμβάσεις που θα καταστούν επιλέξιμες για χρηματοδότηση;
Μέχρι τώρα, οι επιλέξιμες παρεμβάσεις που χρηματοδοτούνται από το «Εξοικονομώ», αφορούν κυρίως στην αντικατάσταση κουφωμάτων και στην αναβάθμιση των συστημάτων θέρμανσης-ψύξης.
Τώρα προστίθενται νέες επιλέξιμες κατηγορίες για στοχευμένες τεχνολογικές αναβαθμίσεις (Smart Home) επιπλέον του ορίου για τις παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης:
1. Έξυπνα συστήματα διαχείρισης ενέργειας (smart home)
2. Συστήματα ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ-φωτοβολταϊκά
3. Ηλεκτρικοί φορτιστές για τροφοδοσία ηλεκτρικών αυτοκινήτων
4. Συστήματα αποθήκευσης (μπαταρίες)
Ποια οφέλη αναμένονται από το νέο «Εξοικονομώ–Αυτονομώ»;
- Κινητοποίηση αγοράς για την υλοποίηση επενδύσεων σε κτιριακές υποδομές, στήριξη κατασκευαστικού κλάδου, με μεγάλο ποσοστό ελληνικής εφοδιαστικής αλυσίδας
- Διατήρηση υφιστάμενων και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στον εγχώριο κλάδο δομικών υλικών
- Κίνητρο για μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων σε μικρής κλίμακας επενδύσεις κτιριακών υποδομών
- Μέτρο ενίσχυσης/κίνητρο για την ενεργειακή μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών
- Δημιουργία προϋποθέσεων για το άνοιγμα νέων αγορών (Smart Home Market), κίνητρο μετάβασης σε «έξυπνες» πόλεις.