Το πρώτο τρίμηνο του 2021 οι καταγγελίες στον τομέα της ενέργειας παρουσίασαν σημαντική αύξηση (414 καταγγελίες), κατατάσσοντάς την στη δεύτερη θέση στην καταγραφή των καταγγελιών μετά τις τράπεζες, όπως σημειώνει, σε ανακοίνωσή της, η Ένωση Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ).
Η ΕΚΠΟΙΖΩ, αλλά και όλες οι ενώσεις καταναλωτών-μέλη της ΠΟΜΕΚ «Η Παρέμβαση», σύμφωνα με την ανακοίνωση, συνεχίζουν να λαμβάνουν πλήθος καταγγελιών για τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από την καταγραφή των παραπόνων κατά το έτος 2020, ο τομέας της ενέργειας βρισκόταν στην τρίτη θέση στον πίνακα καταγγελιών (1.280 καταγγελίες), μετά τις τράπεζες και τις τηλεπικοινωνίες, ενώ το πρώτο τρίμηνο του 2021 «αναρριχήθηκε» στη δεύτερη θέση.
Συγκεκριμένα, τα προβλήματα των καταναλωτών επικεντρώνονται στους ακόλουθους τομείς:
1. Υπέρογκοι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος. Ένα υψηλό ποσοστό καταναλωτών καταγγέλλει υπέρογκα ποσά στους λογαριασμούς που καλείται να πληρώσει. Ειδικότερα, αυτά τα ποσά αφορούν είτε επιπρόσθετες χρεώσεις, όπως η Ρήτρα Προσαρμογής με βάση την Οριακή Τιμή Συστήματος, είτε Ρυθμιζόμενες Χρεώσεις (ΥΚΩ, ΕΤΜΕΑΡ) ή άσχετες με την κατανάλωση χρεώσεις, όπως ΕΡΤ, δημοτικά τέλη και διάφοροι φόροι. Επιπλέον, οι καταναλωτές διαμαρτύρονται για μη τακτική καταμέτρηση/εκκαθάριση της κατανάλωσης από τον ΔΕΔΔΗΕ, με αποτέλεσμα την έκδοση δυσανάλογων και υπέρογκων λογαριασμών κατανάλωσης που καλούνται να πληρώσουν άμεσα.
2. Πλημμελείς υπηρεσίες. Πλημμελή παροχή υπηρεσιών εκ μέρους των προμηθευτών ενέργειας, αλλά και του ΔΕΔΔΗΕ. Συγκεκριμένα, αναφέρονται καθυστερήσεις στη διεκπεραίωση των αιτημάτων και δυσκολία στην επικοινωνία μαζί τους, ελλιπής έως ανύπαρκτη προσυμβατική ενημέρωση, μη έκδοση εκκαθαριστικών λογαριασμών σε τακτική βάση, λανθασμένη ή μη τακτική καταμέτρηση εκ μέρους του ΔΕΔΔΗΕ, καθυστέρηση στη διάγνωση και αποκατάσταση βλαβών, καθώς και άρνηση αποζημίωσης σε καταστροφή οικιακών συσκευών σε περίπτωση διακοπής του ηλεκτρικού ρεύματος.
3. Ρύθμιση οφειλής. Αδυναμία να αποπληρώσουν τους υπέρογκους λογαριασμούς και την επιθυμία να αιτηθούν τη ρύθμιση των οφειλών τους. Ωστόσο, σε αρκετές περιπτώσεις, η προκαταβολή που αιτούνται οι προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος, προκειμένου να προχωρήσουν σε διακανονισμό, είναι αρκετά υψηλή για τον καταναλωτή, με αποτέλεσμα να αδυνατεί να την αποδώσει και να μην έχει έτσι τη δυνατότητα διακανονισμού της οφειλής του.
4. Αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Παραπλάνηση των καταναλωτών σε σχέση με τα προσφερόμενα προγράμματα ενέργειας. Συγκεκριμένα:
- Παραπλανητικές διαφημίσεις προμηθευτών και τηλεφωνικές προσφορές, στις οποίες η τιμή της κιλοβατώρας που προωθούν είναι μεν χαμηλότερη από τον βασικό προμηθευτή ή της αγοράς εν γένει, ωστόσο επιβαρύνουν τους καταναλωτές με υψηλό πάγιο και επιπλέον χρεώσεις που συμπεριλαμβάνονται στα πακέτα προσφοράς, το οποίο και αποσιωπούν. Ειδικότερα, δεν ενημερώνουν προσηκόντως για: 1. Το κόστος του παγίου. 2. Τη διάρκεια του συμβολαίου (24μηνη). 3. Την εγγύηση. 4. Τις ρήτρες αναπροσαρμογής, οι οποίες δύνανται να ανεβάσουν αισθητά το κόστος της kWh. 5. Το ποσοστό της έκπτωσης «έως 46% ή 25% χαμηλότερη», με αποτέλεσμα να δημιουργείται η εντύπωση μεγαλύτερου οφέλους για τον καταναλωτή από αυτό που στην πραγματικότητα ισχύει. 6. Επιπλέον πάγιo για ένταξη σε πράσινα προγράμματα.
- Προβαίνουν σε αλλαγή προγραμμάτων και συμβολαίων χωρίς τη σύννομη υπογραφή των καταναλωτών ή όπου υπάρχει δικαίωμα υπαναχώρησης δεν τηρούν τις προϋποθέσεις, την προθεσμία και τις διαδικασίες άσκησης του δικαιώματος.
- Πιέζουν και απειλούν τους καταναλωτές μέσω εισπρακτικών εταιρειών για διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος εάν έχουν ανεξόφλητους λογαριασμούς που αδυνατούν να πληρώσουν, ακόμα και για μικρά ποσά.
5. Διακοπή ρεύματος. Μεγάλο είναι και το ποσοστό των καταναλωτών που καταγγέλλουν είτε ότι οι προμηθευτές δεν δέχονται τους προτεινόμενους διακανονισμούς είτε ότι αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στους διακανονισμούς τους, λόγω της πανδημίας και των ιδιαίτερων συνθηκών ή ότι αποβάλλονται αδικαιολόγητα από τις ευνοϊκές ρυθμίσεις του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου, με αποτέλεσμα τη διακοπή του ρεύματος.
Κατόπιν αυτών των διαπιστώσεων και με δεδομένο ότι το ρεύμα αποτελεί κοινωνικό αγαθό, το οποίο θα πρέπει να είναι διαθέσιμο στο σύνολο της κοινωνίας με δίκαιους όρους ώστε όλοι ανεξαιρέτως οι πολίτες να το απολαμβάνουν, η ΕΚΠΟΙΖΩ και η ΠΟΜΕΚ «Η Παρέμβαση» καλούν:
1. Τα συναρμόδια υπουργεία και Αρχές να προχωρήσουν άμεσα:
- Στην τροποποίηση του νομοθετικού πλαισίου, ώστε να απαλειφθούν από τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος οι χρεώσεις, που δεν είναι σχετικές με την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος, ούτως ώστε να καταστούν οι λογαριασμοί πιο απλοποιημένοι, διαφανείς και κατανοητοί από τους καταναλωτές, ως προς τη μέθοδο τιμολόγησης και την κατανάλωση της ηλεκτρικής ενέργειας, όπως ορίζει και το νέο ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο για την ενέργεια.
- Στη συνεχή αξιολόγηση της εν λόγω αγοράς και παράλληλα στους ανάλογους συστηματικούς έλεγχους στους προμηθευτές ενέργειας, μέσω συστάσεων και επιβολής κυρώσεων σε περιπτώσεις παράβασης της νομοθεσίας.
2. Τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας:
- Στην απάλειψη των καταχρηστικών όρων και στη διατύπωση απλών και κατανοητών όρων στις συμβάσεις προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος, ώστε ο καταναλωτής να ενημερώνεται επαρκώς και με τρόπο διαφανή και κατανοητό για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του.
- Στην αναλυτική και σαφή προσυμβατική ενημέρωση του καταναλωτή με παροχή/αποστολή της προσφοράς και του προτεινόμενου προγράμματος, ώστε να παρέχεται στον καταναλωτή η δυνατότητα να επιλέξει τη βέλτιστη για αυτόν οικονομική προσφορά.
- Στην παράλειψη επιθετικών, αθέμιτων και παραπλανητικών πρακτικών (διαφημίσεων) προσέγγισης.
- Στην υιοθέτηση ευνοϊκών διακανονισμών στις οφειλές, αζημίως και ατόκως, ώστε να διευκολυνθούν οι ευάλωτοι καταναλωτές.
- Οι εταιρείες ενημέρωσης οφειλετών να είναι πιο ευέλικτες και να τηρούν τη νομοθεσία.
Τέλος, καλούνται οι καταναλωτές να καταγγέλλουν στην ΕΚΠΟΙΖΩ κάθε πρόβλημα που αντιμετωπίζουν με τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και να συμπληρώσουν το ερωτηματολόγιο για «Καθαρούς Λογαριασμούς Ηλεκτρικού Ρεύματος» με την απόσχιση των άσχετων χρεώσεων (δημοτικά τέλη, ΕΡΤ, διάφοροι φόροι).