Ποιες αλλαγές έρχονται στον αναπτυξιακό νόμο και στο δίκαιο ανταγωνισμού

Τις νομοθετικές πρωτοβουλίες για τον Αναπτυξιακό νόμο: Ελλάδα 2.0 και για τον εκσυγχρονισμό του δικαίου ανταγωνισμού, με αφορμή την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2019/1 παρουσίασε χθες στο υπουργικό συμβούλιο ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης και ο αναπληρωτής υπουργός, Νίκος Παπαθανάσης.

Υπενθυμίζεται ότι ο Αναπτυξιακός νόμος Ελλάδα 2.0 θα αντικαταστήσει τον ν. 4399/16 (Α' 117) περί ιδιωτικών επενδύσεων και θα αποτελεί, για τα επόμενα χρόνια, το βασικό θεσμικό πλαίσιο για την παροχή κρατικών ενισχύσεων στις ιδιωτικές επενδύσεις στη χώρα μας. Στόχος είναι να αποτελέσει ένα ιδιαίτερα σημαντικό και ελκυστικό χρηματοδοτικό εργαλείο για την ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων και να συμβάλλει ουσιαστικά στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.

Όπως επισημάνθηκε, λόγω σημαντικών αλλαγών που επίκεινται τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο, με την εισαγωγή του νέου Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων, την εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και τις κατευθύνσεις της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη ουσιαστικής αναμόρφωσης των ρυθμίσεων του Αναπτυξιακού νόμου προκειμένου να αποτυπώνει τους νέους στόχους και τις νέες στρατηγικές κατευθύνσεις για την ελληνική οικονομία, όπως έχουν καθοριστεί στο Σχέδιο Ανάπτυξης της Επιτροπής Πισσαρίδη και το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.  

12 νέα καθεστώτα

Ο Αναπτυξιακός νόμος Ελλάδα 2.0 εισάγει δώδεκα νέα καθεστώτα ενισχύσεων, που θα επιτρέψουν στην επιχειρηματική κοινότητα να σχεδιάσει, να αναπτύξει και να υλοποιήσει τις πρωτοβουλίες της με σημαντικές και σύγχρονες μορφές επενδύσεων σε όλους τους τομείς της ελληνικής οικονομίας.

Με βάση τους νέους αναπτυξιακούς στόχους, στο νέο πλαίσιο θα συμπεριλαμβάνονται μεταρρυθμίσεις που να επιτρέπουν την υλοποίηση σημαντικών και σύγχρονης μορφής επενδύσεων στη χώρα μας. Δηλαδή, ένα πλαίσιο το οποίο να προωθεί, να προσελκύει και να διευκολύνει την υλοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων σε σύγχρονους τομείς της οικονομίας, και να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά την αξιοποίηση των νέων καθεστώτων ενίσχυσης από την επιχειρηματική κοινότητα της χώρας. Επιπλέον, να συμβάλει, συνδυαστικά με τις λοιπές μορφές χρηματοδότησης ιδιωτικών επενδύσεων, για την ταχύτερη μετάβαση της ελληνικής οικονομίας προς ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, προσελκύοντας επενδύσεις, που θα προωθούν πέραν της γενικής επιχειρηματικότητας, τον ψηφιακό και τεχνολογικό εκσυγχρονισμό, την έρευνα και καινοτομία, την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση επιχειρήσεων, τη δημιουργία περισσότερων και πιο εξειδικευμένων θέσεων εργασίας, και γενικότερα την αύξηση του επενδυτικού κεφαλαίου της οικονομίας παράλληλα με τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς της σε διεθνές επίπεδο.

Ανταγωνισμός

Το νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό του δικαίου ανταγωνισμού και την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2019/1 αποβλέπει στην επικαιροποίηση της νομοθεσίας για τον ανταγωνισμό με γνώμονα τις εξελίξεις στην ψηφιακή οικονομία. Στόχοι του νομοσχεδίου είναι:

  • Η διασφάλιση της ενιαίας εφαρμογής των κανόνων ανταγωνισμού στην Ευρώπη.
  • Η ενίσχυση της ανεξαρτησίας της Επιτροπής Ανταγωνισμού και της ποιότητας του προσωπικού της.
  • Ο εκσυγχρονισμός του δικαίου ανταγωνισμού σύμφωνα με τις εξελίξεις στην ψηφιακή οικονομία.
  • Η προώθηση της προστασίας των δικαιωμάτων των μερών επί των διαδικασιών ενώπιον της Επιτροπής Ανταγωνισμού.
  • Η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της αποτρεπτικής δυνατότητας της Επιτροπής Ανταγωνισμού έναντι αντι-ανταγωνιστικών πρακτικών.
  • Οι βασικές τροποποιήσεις που αφορούν την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2019/1 είναι:
  • Αντιμετώπιση των καταχρηστικών πρακτικών επιχειρήσεων οι οποίες κατέχουν θέση ισχύος σε ένα οικοσύστημα που συγκροτείται από τρίτες ανεξάρτητες επιχειρήσεις και το οποίο είναι δομικής σημασίας για τον ανταγωνισμό στην Ελλάδα.
  • Ανεξαρτησία των μελών της ΕΑ και της γενικής διεύθυνσης Ανταγωνισμού που επιφέρουν βελτιστοποίηση της λειτουργίας της επιτροπής και ενίσχυση της ανεξαρτησίας της (εναρμόνιση με τις απαιτήσεις ανεξαρτησίας του άρθρου 4 της Οδηγίας 2019/1).
  • Πειθαρχικός έλεγχος και πειθαρχική διαδικασία: Επικαιροποιούνται και εκσυγχρονίζονται οι διατάξεις με στόχο την εναρμόνιση με τις απαιτήσεις ανεξαρτησίας του άρθρου 4 της Οδηγίας 2019/1.
  • Επεκτείνεται ο θεσμός της διευθέτησης διαφορών και σε άλλες περιπτώσεις παραβάσεων (κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης και κάθετες συμπράξεις).
  • Για το πρόγραμμα επιείκειας διασφαλίζεται η ορθή και πλήρης μεταφορά της Οδηγίας 2019/1 με δεσμευτική ισχύ διατάξεων με την εισαγωγή στο νόμο.
  • Για την αμοιβαία συνδρομή εισάγονται κανόνες για διεύρυνση της στενής συνεργασία των Εθνικών Αρχών Ανταγωνισμού στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ανταγωνισμού.
  • Σχετικά με τους κανόνες παραγραφής, δίνεται η δυνατότητα στην επιτροπή για τη διαπίστωση παράβασης στο παρελθόν.
  • Οι βασικές τροποποιήσεις που αφορούν τον εκσυγχρονισμό του δικαίου ανταγωνισμού είναι:
  • Αντιμετώπιση των καταχρηστικών πρακτικών επιχειρήσεων οι οποίες κατέχουν θέση ισχύος σε ένα οικοσύστημα που συγκροτείται από τρίτες ανεξάρτητες επιχειρήσεις και το οποίο είναι δομικής σημασίας για τον ανταγωνισμό στην Ελλάδα.
  • Ενίσχυση των εξουσιών έρευνας της Επιτροπής Ανταγωνισμού, μέσω χαρτογράφησης των αγορών, συλλογής πληροφοριών σε οποιαδήποτε ψηφιακή μορφή.
  • Αλγόριθμοι και δίκαιο ανταγωνισμού: Δίνεται στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, η δυνατότητα διενέργειας έρευνας σε μεθόδους διαμόρφωσης εμπορικής συμπεριφοράς, συμπεριλαμβανομένων αλγοριθμικών μεθόδων.
  • Προσωπικά δεδομένα: Αναγνωρίζεται ως σύννομη η επεξεργασία που είναι απαραίτητη για την εκπλήρωση των καθηκόντων της Επιτροπή Ανταγωνισμού, όπως και αναγνωρίζεται από το Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων.
  • Επιστολή μη ανάληψης δράσης: Ενισχύεται η νομική ασφάλεια των επιχειρήσεων με σκοπό να περιοριστεί το ρυθμιστικό ρίσκο των επενδύσεων για την επίτευξη των στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης.