Σύμφωνα με την ΕΕ τους τελευταίους μήνες υπήρξαν ενθαρρυντικά σημάδια οικονομικής ανάκαμψης στην Ευρώπη. Μετά τη συρρίκνωσή της μέχρι και το πρώτο τρίμηνο του 2013, η ευρωπαϊκή οικονομία επανήλθε σε αναπτυξιακή τροχιά το δεύτερο τρίμηνο, και το πραγματικό ΑΕΠ αναμένεται να συνεχίσει την ανοδική του πορεία το υπόλοιπο διάστημα του τρέχοντος έτους.
Το δεύτερο εξάμηνο του 2013 αναμένεται οικονομική ανάπτυξη κατά 0,5% μεγαλύτερη σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2012 στην ΕΕ. Σε ετήσια βάση, η πραγματική αύξηση του ΑΕΠ εκτιμάται ότι φέτος θα είναι 0,0 % στην ΕΕ και -0,4 % στην Ευρωζώνη. Στο μέλλον, ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης προβλέπεται να επιταχυνθεί σταδιακά καθ' όλον τον χρονικό ορίζοντα των προβλέψεων, φθάνοντας το 2014 στο 1,4% στην ΕΕ και στο 1,1% στην Ευρωζώνη, και το 2015 στο 1,9% και στο 1,7%, αντιστοίχως.
Η εσωτερική και εξωτερική προσαρμογή στην Ευρώπη συνεχίζεται, υποβοηθούμενη σε πολλές περιπτώσεις από τις σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τη δημοσιονομική εξυγίανση που εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών. Αυτό έχει βελτιώσει τις συνθήκες ώστε η εγχώρια ζήτηση να καταστεί σταδιακά βασικός μοχλός της ανάπτυξης στην Ευρώπη. Ωστόσο, λαμβανομένων υπόψη των δυσμενέστερων προοπτικών για τις αναδυόμενες οικονομίες αγοράς, η επιστροφή σε σταθερή ανάπτυξη θα είναι μια βαθμιαία διαδικασία.
Ο Όλι Ρεν, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αρμόδιος για τις Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις και το Ευρώ, δήλωσε σχετικά: "Υπάρχουν όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι η ευρωπαϊκή οικονομία έχει φθάσει σ' ένα σημείο καμπής. Η δημοσιονομική εξυγίανση και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που έγιναν στην Ευρώπη έχουν θέσει τα θεμέλια της ανάκαμψης. Είναι όμως νωρίς να διακηρύξουμε τη νίκη μας: η ανεργία παραμένει σε απαράδεκτα υψηλά επίπεδα. Γι’ αυτό, πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για τον εκσυγχρονισμό της ευρωπαϊκής οικονομίας, τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.»
Κερδίζει δυναμική η σταδιακή ανάκαμψη
Οι συσσωρευμένες μακροοικονομικές ανισορροπίες μειώνονται και αναμένεται συγκρατημένη αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης. Ωστόσο, η υπό εξέλιξη δημοσιονομική προσαρμογή σε ορισμένες χώρες εξακολουθεί να επηρεάζει τις επενδύσεις και την κατανάλωση. Ενώ η κατάσταση των χρηματοπιστωτικών αγορών έχει βελτιωθεί σημαντικά και τα επιτόκια για τις ευάλωτες χώρες έχουν μειωθεί, η θετική αυτή εξέλιξη δεν έχει ακόμα γίνει αισθητή στην πραγματική οικονομία, καθώς εξακολουθεί να υπάρχει κατακερματισμός των χρηματοπιστωτικών αγορών, με σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών και μεταξύ επιχειρήσεων διαφορετικού μεγέθους.
Η σημερινή κατάσταση παρουσιάζει παρόμοια χαρακτηριστικά με προηγούμενες ανακάμψεις μετά από οικονομικές κρίσεις. Καθώς υποχωρεί η ανάγκη απομόχλευσης, η εγχώρια ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί με αργό ρυθμό, χάρη στην εκ νέου αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης και την ανάκαμψη των ακαθάριστων επενδύσεων παγίου κεφαλαίου ως αποτέλεσμα της βελτίωσης των γενικών όρων χρηματοδότησης και του οικονομικού κλίματος. Δεδομένης της προόδου που σημειώθηκε τα τελευταία χρόνια, ο ρυθμός της δημοσιονομικής εξυγίανσης αναμένεται να επιβραδυνθεί κατά την περίοδο που αφορούν οι προβλέψεις. Για το 2014 και το 2015, αναμένεται ότι η εγχώρια ζήτηση θα είναι ο κυριότερος μοχλός ανάπτυξης, ενώ αναμένεται μείωση των ευρωπαϊκών εξαγωγών σε χώρες εκτός ΕΕ.
Δεδομένου ότι οι εξελίξεις στην αγορά εργασίας παρουσιάζουν κατά κανόνα υστέρηση σε σχέση με τις εξελίξεις στο ΑΕΠ κατά ένα εξάμηνο ή περισσότερο, η ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας αναμένεται να οδηγήσει μόνον σταδιακά σε δημιουργία θέσεων εργασίας. Φέτος, η ανεργία παρέμεινε σε πολύ υψηλά επίπεδα σε ορισμένες χώρες και η απασχόληση εξακολούθησε να μειώνεται. Ωστόσο, κατά τους τελευταίους μήνες οι συνθήκες στην αγορά εργασίας άρχισαν να σταθεροποιούνται και έως το 2015 προβλέπεται συγκρατημένη μείωση της ανεργίας περίπου στο 10,7% στην ΕΕ και στο 11,8% στην Ευρωζώνη, αν και θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των χωρών.
Ο πληθωρισμός τιμών καταναλωτή αναμένεται να παραμείνει χαμηλός τόσο στην ΕΕ όσο και την Ευρωζώνη κατά την περίοδο που αφορούν οι προβλέψεις, με τα ποσοστά να βρίσκονται κοντά στο 1½%.
Τα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών στα ευάλωτα κράτη μέλη παρουσιάζουν σημαντική και σταθερή βελτίωση τα τελευταία έτη. Μετά τη συνεχή βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των τιμών και την ενίσχυση των εξαγωγικών τους τομέων, ορισμένα ευάλωτα κράτη μέλη αναμένεται να καταγράψουν πλεονάσματα τρεχουσών συναλλαγών φέτος.
Οι αποφασιστικές προσπάθειες της αρχικής περιόδου παραχωρούν τη θέση τους σε βραδύτερους ρυθμούς εξυγίανσης
Η μείωση των ελλειμμάτων της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να συνεχιστεί. Το 2013, τα ονομαστικά δημοσιονομικά ελλείμματα προβλέπεται να μειωθούν στο 3½% του ΑΕΠ στην ΕΕ και στο 3% στην Ευρωζώνη, ενώ τα ποσοστά χρέους/ΑΕΠ θα φθάσουν σχεδόν το 90% στην ΕΕ και το 96% στην Ευρωζώνη. Το διαρθρωτικό δημοσιονομικό έλλειμμα, δηλαδή το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης, διορθωμένο κατά τρόπο ώστε να λαμβάνονται υπόψη κυκλικοί παράγοντες, καθώς και έκτακτα και λοιπά προσωρινά μέτρα, προβλέπεται ότι θα μειωθεί σημαντικά το 2013 κατά ποσοστό ανώτερο του ½% του ΑΕΠ τόσο στην ΕΕ όσο και στην Ευρωζώνη, κατόπιν των μέτρων εξυγίανσης που εφαρμόζονται σε αρκετά κράτη μέλη. Σύμφωνα με τα σχέδια προϋπολογισμού για το 2014 που ήταν διαθέσιμα πριν από την προθεσμία για την κατάρτιση των προβλέψεων, η βελτίωση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί το 2014, αλλά με πιο αργό ρυθμό. Αυτό εξηγείται εν μέρει από το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν ήδη επιτύχει τους μεσοπρόθεσμους στόχους τους όσον αφορά τα διαρθρωτικά δημοσιονομικά αποτελέσματα, πράγμα που θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση του δημόσιου χρέους.
Εξισορρόπηση των κινδύνων
Η πρόβλεψη αυτή στηρίζεται στην προϋπόθεση της αυστηρής εφαρμογής των συμφωνηθέντων μέτρων σε επίπεδο ΕΕ και κρατών μελών, η οποία θα στηρίξει την εν εξελίξει, αναγκαία διαδικασία προσαρμογής και θα ενισχύσει τόσο το αίσθημα εμπιστοσύνης όσο και τις οικονομικές συνθήκες.
Λόγω της εφαρμογής μιας αποφασιστικής πολιτικής, οι κίνδυνοι για την ακεραιότητα του ευρώ που σχετίζονται με την κρίση δημόσιου χρέους έχουν εξαλειφθεί. Εμφανίζονται πιο ανοδικοί κίνδυνοι που συνδέονται περισσότερο με την πιθανότητα οι μεταρρυθμίσεις που υλοποιήθηκαν κατά τα τελευταία έτη να αποδώσουν περαιτέρω θετικά αποτελέσματα ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν. Ωστόσο, παρόλο που η αβεβαιότητα έχει μειωθεί, εξακολουθεί να είναι υψηλή και υπάρχει κίνδυνος να εξακολουθήσει να αποτελεί τροχοπέδη για την ανάπτυξη. Παραμένει ο κίνδυνος ότι τυχόν διολίσθηση της πολιτικής θα μπορούσε να δημιουργήσει αβεβαιότητα και να αναζωπυρώσει τις οικονομικές πιέσεις, ενώ οι κίνδυνοι αρνητικών εξελίξεων στο εξωτερικό περιβάλλον έχουν αυξηθεί.