Αξιοσημείωτη συνέπεια ως προς τις εναλλαγές προσήμων εμφανίζουν οι ελληνικές εξαγωγές, που υποχωρούν τους μονούς μήνες του χρόνου και αντιδρούν οριακά θετικά τους ζυγούς, επιβεβαιώνοντας την εικόνα αστάθειας που επικρατεί στο εξωτερικό εμπόριο του χώρου. Το φαινόμενο αυτό καταγράφηκε και τον περασμένο Μάιο, μήνα κατά τον οποίο η αγορά ανέμενε τις εξελίξεις στο πεδίο των διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με τους δανειστές της. Συγκεκριμένα, τον περασμένο Μάιο, σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ, η συνολική αξία των εξαγωγών εμφανίζεται μειωμένη κατά 12,4% (στα 2,02 δις ευρώ από 2,3 δις ευρώ τον Μάιο του 2015). Ωστόσο, εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών προκύπτει μικρότερη μείωση, της τάξης του 6,4% ή κατά 98,3 εκατ. ευρώ.
Ως αποτέλεσμα των νέων μειώσεων του Μαΐου, σε επίπεδο 5μήνου έτους, η συνολική αξία των εξαγωγών υποχώρησε κάτω από το όριο των 10 δις ευρώ (9,86 δις ευρώ φέτος, έναντι 10,78 δις ευρώ του 5μηνου του 2015). Εάν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή (που δέχονται ακόμη ισχυρές πιέσεις, λόγω της υποχώρησης των διεθνών τιμών τους), στο 5μηνο του 2016 προκύπτει πλέον οριακή μείωση κατά 0,7% ή κατά 55,7 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με την Πρόεδρο του ΠΣΕ, κυρία Χριστίνα Σακελλαρίδη «η πραγματική οικονομία της χώρας αναζητά κατεύθυνση, προσπαθώντας να προσαρμοστεί σε συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες. Μέχρι το Μάιο η αγωνία για την κατάληξη των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές, ενισχύονταν από τη βεβαιότητα νέων φόρων και επιβαρύνσεων, ενώ από τον Ιούνιο προστέθηκαν στην εξίσωση και οι συνέπειες του BREXIT.
Την ίδια ώρα, συμπληρώθηκε ένας χρόνος από την επιβολή των capital controls, χωρίς από τότε να έχει επιστρέψει η κανονικότητα στην αγορά, ενώ αναμένονται οι όποιες θετικές επιδράσεις από την καταβολή οφειλών του Δημοσίου στους ιδώτες, την ουσιαστική ενεργοποίηση του Αναπτυξιακού Νόμου και νέων προκηρύξεων του ΕΣΠΑ, την αξιοποίηση του πακέτου Γιούνκερ, την επαναφορά του waiver που θα δώσει ανάσα στο τραπεζικό σύστημα, τις εξελίξεις γύρω από τα «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια και φυσικά την πορεία των αποκρατικοποιήσεων και της προσέλκυσης νέων επιχειρήσεων.
Εν αναμονή αυτών των «πολλαπλασιαστών» ανάκαμψης, καθίσταται επιτακτική η προώθηση, σε όρους Εθνικής Στρατηγικής, των μεταρρυθμίσεων εκείνων που στόχο έχουν την ενίσχυση των εξαγωγών και συνολικά της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας, ως βασικού πυλώνα ανάπτυξης και παραγωγής πλούτου, που θα ανατρέψει την εικόνα «λουκέτων», «κανονιών» και «φοροκαταιγίδας» που καθηλώνουν τις προοπτικές επανεκκίνησης της παραγωγικής μηχανής της χώρας».
Την ίδια ώρα, η ανάλυση του ΠΣΕ και του ΚΕΕΜ, επί των στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ, δείχνει ότι η μείωση του περασμένου Απριλίου στη συνολική αξία των εξαγωγών προέρχεται κυρίως από τις Τρίτες Χώρες (-25,4%), την ώρα που οι εξαγωγές προς τις χώρες της ΕΕ κινούνται οριακά ανοδικά (+0,7%). Η εικόνα δεν αλλάζει σημαντικά, ακόμη και αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, καθώς παραμένουν οι ισχυρές πιέσεις από τις Τρίτες Χώρες (-19,7%) και η ασθενική αύξηση προς τις Χώρες της ΕΕ (+0,8%).
Το αποτέλεσμα αυτών των μεταβολών είναι το μερίδιο στη συνολική αξία εξαγωγών για τις χώρες της ΕΕ να διαμορφωθεί στο 56,9%, έναντι ποσοστού 43,1% των Τρίτων Χωρών. Αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, το μερίδιο των χωρών της ΕΕ εκτινάσσεται στο 69,6%, έναντι 30,4% των Τρίτων Χωρών.
Η πορεία ανά κλάδο
Χαρακτηριστικό των πιέσεων είναι το γεγονός ότι μόνο 3 από τις 10 κύριες κατηγορίες προϊόντων κινήθηκαν ανοδικά τον περασμένο Μάιο, σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2015. Ειδικότερα, αύξηση προκύπτει για τους κλάδους των τροφίμων (+7,8%), των ποτών/καπνού (+39,3%) και των μηχανημάτων (+8,2%). Αντίθετα, την μεγαλύτερη υποχώρηση κατέγραψαν το ελαιόλαδο (-25,7%), τα πετρελαιοειδή (-23,6%) και τα βιομηχανικά προϊόντα (-18,2%).
Οι κλάδοι των εξαγωγών – Μάιος 2016/2015
|
ΑΞΙΑ ΠΕΡΥΣΙ (εκατ. ευρώ)* |
ΑΞΙΑ ΦΕΤΟΣ (εκατ. ευρώ)* |
ΜΕΤΑΒΟΛΗ % |
ΤΡΟΦΙΜΑ & ΖΩΝΤΑ ΖΩΑ |
308,6 |
332,7 |
7,8% |
ΠΟΤΑ & ΚΑΠΝΟΣ |
55,5 |
77,3 |
39,3% |
ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ |
73,6 |
65,1 |
-11,5% |
ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΗ-ΚΑΥΣΙΜΑ |
783,1 |
598,2 |
-23,6% |
ΛΑΔΙΑ |
53,3 |
39,6 |
-25,7% |
ΧΗΜΙΚΑ |
243,9 |
221,2 |
-9,3% |
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ |
389 |
318,1 |
-18,2% |
ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ |
181,9 |
196,8 |
8,2% |
ΔΙΑΦΟΡΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ |
146,7 |
136,5 |
-7,0% |
ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ |
44,9 |
36,8 |
-18,0% |
ΠΗΓΗ: ΠΣΕ-ΚΕΕΜ *Ανάλυση επί των εκτιμήσεων μηνός της ΕΛ-ΣΤΑΤ |
Μικρή μείωση των εισαγωγών
Οι πιέσεις δεν άφησαν ανεπηρέαστες ούτε τις εισαγωγές της χώρας, οι οποίες σε επίπεδο συνολικής αξίας υποχώρησαν κατά 3,3%, στα 3,53 δις ευρώ, από 3,65 δις ευρώ του Μαΐου του 2015. Αν μάλιστα, εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, προκύπτει νέα οριακή αύξηση κατά 0,2% ή κατά μόλις 6,8 εκατ. ευρώ.
Η μείωση της συνολικής αξίας των εισαγωγών προήλθε τόσο από τις Τρίτες Χώρες (-6,1%), όσο και από τις χώρες της ΕΕ (-1%). Αντίθετα, στις εισαγωγές χωρίς πετρελαιοειδή, προκύπτει αύξηση κατά 3,2% από τις Τρίτες Χώρες, αλλά εκ νέου μείωση από τις χώρες της ΕΕ (-1%).
Σε επίπεδο 5μήνου, οι ελληνικές εισαγωγές μειώθηκαν κατά 3,3% (στα 17,93 δις ευρώ από 18,54 δις ευρώ στο πρώτο 5μηνο του 2015). Η αντίστοιχη μεταβολή, χωρίς τα πετρελαιοειδή δείχνει σημαντική αύξηση κατά 8%, ή κατά 1,1 δις ευρώ περίπου.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών των μεταβολών σε εξαγωγές και εισαγωγές ήταν να αυξηθεί για το 5μηνο του έτος το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου κατά 3,9%, στα 8,07 δις ευρώ (από 7,76 δις ευρώ στο α’ 5μηνο του 2015). Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου αυξήθηκε εκρηκτικά κατά 18,6% ή κατά 1,14 δις ευρώ.