Κι όμως, οι εξαγωγές μας αυξάνονται σταδιακά
Η Υπηρεσία Εμπορίου, του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, έχει εδώ και λίγο καιρό νέα διευθύντρια, την κυρία Παναγιώτα Πατσαλή. Με αυτή την αφορμή, αλλά αξιοποιώντας και τις προσπάθειες δημοσιοποίησης των ενεργειών της αρμόδιας υπουργού, Νατάσας Πηλείδου, της κ. Πατσαλή και των λειτουργών της Υπηρεσίας Εμπορίου για διαφύλαξη και αύξηση των κυπριακών εξαγωγών σε μια πολύ δύσκολη περίοδο παγκοσμίως και βελτίωσης της πρόσβασης κυπριακών επιχειρήσεων σε αγορές του εξωτερικού, ζητήσαμε και πήραμε τη συνέντευξη που ακολουθεί από την κ. Πατσαλή.
Ως νέα διευθύντρια της Υπηρεσίας Εμπορίου, πείτε μας ποιες προτεραιότητες έχετε θέσει και ποια προβλήματα ή ελλείψεις έχετε να αντιμετωπίσετε για να υλοποιήσετε τους στόχους σας;
Κύρια προτεραιότητα της Υπηρεσίας Εμπορίου είναι η αύξηση του συνόλου των εξαγωγών μας, μέσω της ενίσχυσης της εξαγωγικής δραστηριότητας των κυπριακών επιχειρήσεων, ιδιαίτερα μέσα στις δύσκολες και πρωτόγνωρες συνθήκες που έχει επιβάλει στο παγκόσμιο η πανδημία του κορωνοϊού, η οποία έχει επηρεάσει ποικιλοτρόπως το διεθνές εμπόριο.
Η υπηρεσία μας έχει καταρτίσει ένα βραχυπρόθεσμο Σχέδιο Δράσης, το οποίο περιλαμβάνει μια σειρά από δράσεις και ενέργειες για εντατικοποίηση των προσπαθειών προβολής των κυπριακών προϊόντων και υπηρεσιών στο εξωτερικό, μεταξύ άλλων δημιουργώντας εθνική ταυτότητα «made in Cyprus» και διοργανώνοντας webinars για προβολή της Κύπρου ως διεθνούς επιχειρηματικού κέντρου σε νέες αγορές, οι οποίες θα επιλεγούν, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών, για τις σημαντικές προοπτικές που εντοπίζονται. Παράλληλα, εργαζόμαστε για την αναβάθμιση της εξειδικευμένης υπηρεσίας Export Helpdesk, την οποία λειτουργούμε στο υπουργείο τα τελευταία πέντε χρόνια και η οποία αξιοποιεί, ακριβώς, τα Εμπορικά μας Κέντρα στο εξωτερικό, για να αυξήσει τις πιθανότητες των κυπριακών επιχειρήσεων να έρθουν σε επαφή με δυνητικούς ξένους αγοραστές.
Μερικές από τις προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η Υπηρεσία Εμπορίου είναι η ελλιπής στελέχωση της, αλλά και των πλείστων εμπορικών κέντρων της στο εξωτερικό και οι μειωμένοι οικονομικοί πόροι για διενέργεια προωθητικών και άλλων ενεργειών.
Ποιες είναι οι κυριότερες δράσεις προώθησης και προβολής των κυπριακών προϊόντων και υπηρεσιών στις αγορές του εξωτερικού;
Στα πλαίσια της πολιτικής για περαιτέρω ανάπτυξη και προώθηση των κυπριακών εξαγωγών, αλλά και γενικότερα για ενίσχυση των επιχειρήσεών μας, η Υπηρεσία Εμπορίου υλοποιεί σειρά δράσεων, σε συνεργασία με τα Εμπορικά μας Κέντρα στο εξωτερικό, τα οποία είναι επιφορτισμένα με την προώθηση των προϊόντων και υπηρεσιών της Κύπρου στις χώρες που καλύπτουν.
Αναφέρθηκα προηγουμένως στο Export Helpdesk. Παράλληλα, εφαρμόζονται πέντε (5) σχέδια παραχώρησης οικονομικής ενίσχυσης ήσσονος σημασίας «De Minimis», προς κυπριακές επιχειρήσεις, με σκοπό την προβολή και προώθηση, τόσο γεωργικών και βιομηχανικών προϊόντων όσο και των υπηρεσιών. Κατά το 2019, από τα εν λόγω σχέδια χορηγιών επωφελήθηκαν συνολικά 160 επιχειρήσεις, με χορηγίες ύψους €1,2 εκ. Τα σχέδια είναι τα εξής:
· Σχέδιο για συμμετοχή σε εμπορικές εκθέσεις στο εξωτερικό, στις οποίες το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας συμμετέχει με κρατικό περίπτερο.
· Σχέδιο για κυπριακές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς της μεταποίησης ή/και εμπορίας γεωργικών προϊόντων, για ιδιωτική συμμετοχή σε εκθέσεις στην Κύπρο και το εξωτερικό.
· Σχέδιο για κυπριακές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς της μεταποίησης ή/και εμπορίας βιομηχανικών προϊόντων, για ιδιωτική συμμετοχή σε εκθέσεις στην Κύπρο και το εξωτερικό.
· Σχέδιο για κυπριακές επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, για ιδιωτική συμμετοχή σε εκθέσεις στο εξωτερικό.
· Σχέδιο για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς της μεταποίησης ή/και εμπορίας βιομηχανικών προϊόντων, για διερεύνηση ξένων αγορών.
Το 2019, στο πλαίσιο της εφαρμογής του σχετικού Σχεδίου Χορηγιών, το Υπουργείο έλαβε μέρος με κρατικό περίπτερο σε πέντε εμπορικές εκθέσεις στο εξωτερικό, με τη συμμετοχή συνολικά 61 κυπριακών επιχειρήσεων. Πρόσθετα, υλοποιήθηκε η συμμετοχή με πληροφοριακό περίπτερο σε 10 εξειδικευμένες εκθέσεις προϊόντων και υπηρεσιών του εξωτερικού.
Επιπρόσθετα, σε συνεργασία με το Κυπριακό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο (ΚΕΒΕ) και άλλους φορείς, διοργανώνονται επιχειρηματικά φόρουμ, εμπορικές αποστολές και σεμινάρια, σκοπός των οποίων είναι η προώθηση της Κύπρου ως ένα διεθνές επιχειρηματικό κέντρο και κέντρο παροχής υψηλού επιπέδου υπηρεσιών, καθώς επίσης η προβολή των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της στους εν λόγω τομείς. Το 2019 πραγματοποιήθηκαν 13 φόρουμ σε 12 χώρες, ενώ διοργανώθηκαν και 10 σεμινάρια, αποστολές και ημερίδες.
Τέλος, υλοποιείται και αριθμός άλλων δράσεων, όπως η διοργάνωση γευστολογικών δοκιμών σε επιλεγμένες αγορές, η καταχώρηση άρθρων και διαφημίσεων σε εξειδικευμένα έντυπα, η φιλοξενία ξένων αγοραστών και δημοσιογράφων στην Κύπρο και η διεξαγωγή ερευνών αγοράς.
Ποια είναι η εικόνα των στατιστικών εξωτερικού εμπορίου της Κύπρου;
Κατά την περίοδο 2015-2019, οι εγχώριες εξαγωγές σημείωσαν αύξηση 56%. Τα κυριότερα εξαγωγικά προϊόντα ήταν τα ορυκτά καύσιμα και πετρελαιοειδή, τα φαρμακευτικά πρόϊόντα και το χαλλούμι, των οποίων οι εξαγωγές σημείωσαν αύξηση 270%, 36% και 117% αντίστοιχα.
Ειδικότερα, το 2019 οι συνολικές εξαγωγές ορυκτών καυσίμων και πετρελαιοειδών ανήλθαν στα €345.5 εκ. (έναντι €645.5 εκ. το 2018), με ποσοστό 26% επί του συνόλου των εξαγωγών, ακολουθούμενα από τα φαρμακευτικά προϊόντα με εξαγωγές €301 εκ. (έναντι €268.8 εκ. το προηγούμενο έτος), που αντιπροσωπεύουν το 23% των συνολικών εγχώριων εξαγωγών. Αντίστοιχα, οι εξαγωγές χαλλουμιού έφθασαν τα €224 εκ. (έναντι €195 εκ. το 2018), που αντιστοιχούν στο 17% των συνολικών εγχώριων εξαγωγών.
Τα τελευταία χρόνια οι εξαγωγές υπηρεσιών έχουν παρουσιάσει ανοδική πορεία, φτάνοντας στα €12.91 δις το 2019, από τα €10.8 δις το 2016. Οι κυριότερες εξαγωγές υπηρεσιών αφορούν στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες (25.3% επί του συνόλου), τις υπηρεσίες μεταφορών (25.2%) και τις ταξιδιωτικές υπηρεσίες (22.5%).
Πως μπορεί να αναπτυχθεί περισσότερο το εξαγωγικό εμπόριο;
Η αύξηση των εξαγωγών συνεισφέρει θετικά στην οικονομία ενός κράτους και, ειδικότερα, στην αύξηση του εισοδήματος, στη μείωση της ανεργίας και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας.
Είναι, λοιπόν, πρωταρχικής σημασίας η ανάπτυξη, παραγωγή και προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών, υψηλής προστιθέμενης αξίας, που να διαθέτουν ισχυρές εξαγωγικές δυνατότητες και προοπτικές. Για τον σκοπό αυτό απαιτείται στενή συνεργασία και συντονισμός, τόσο μεταξύ του δημόσιου τομέα και των επιχειρήσεων, όσο και μεταξύ της εμπορικής πολιτικής και άλλων πολιτικών, όπως είναι η οικονομική, βιομηχανική, γεωργική, ψηφιακή, και ναυτιλιακή.
Αδιαμφισβήτητα, είναι, επίσης, υψίστης σημασίας η εξέταση τρόπων μείωσης του κόστους παραγωγής και της διευκόλυνσης του εμπορίου. Σε αυτό το πλαίσιο, το ενεργειακό κόστος αποτελεί παράγοντα στον οποίο το Υπουργείο εστιάζει την προσοχή του με σκοπό τον περιορισμό του. Η διευκόλυνση των εξαγωγών των κυπριακών προϊόντων προϋποθέτει, παράλληλα, την εξεύρεση τρόπων ταχύτερης πρόσβασης στις ξένες αγορές, ζήτημα που αφορά στη συνδεσιμότητα της Κύπρου με το εξωτερικό. Θα πρέπει, επίσης, να αυξηθεί η αξιοποίηση των εμπορικών συμφωνιών που έχει συνάψει η Ευρωπαϊκή Ένωση με τρίτες χώρες, έτσι ώστε οι κυπριακές εξαγωγές να αποκτήσουν πρόσβαση στις αγορές αυτές με μειωμένο δασμολογικό κόστος και προνομιακή μεταχείριση.
Πρόθεσή μας, σε κάθε περίπτωση, είναι το υπουργείο και τα Εμπορικά μας Κέντρα που λειτουργούν στο εξωτερικό να εντατικοποιήσουμε την ανάληψη δράσεων προώθησης των κυπριακών προϊόντων και υπηρεσιών, στις οποίες αναφέρθηκα προηγουμένως, καθώς επίσης την υποστήριξη και ενημέρωση των επιχειρήσεων, με σκοπό την αύξηση των εξαγωγών.
Πως και πόσο έχει επηρεάσει η πανδημία του κορωνοϊού το εξωτερικό εμπόριο;
Οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί και το κλείσιμο των συνόρων αποτελούν σημαντική συνιστώσα της προσπάθειας για αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19. Ωστόσο, τα μέτρα αυτά περιόρισαν τις εμπορευματικές μεταφορές, τα επαγγελματικά ταξίδια και την παροχή υπηρεσιών που βασίζονται στην παρουσία ατόμων στο εξωτερικό, επηρεάζοντας έτσι άμεσα το διεθνές εμπόριο. Σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εκτιμάται ότι η μείωση του παγκόσμιου εμπορίου το 2020 θα κυμανθεί μεταξύ 10% και 16%. Η έρευνα προβλέπει μείωση των εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών της ΕΕ προς τρίτες χώρες μεταξύ 9% και 15%. Αντίστοιχα, προβλέπει μείωση των εισαγωγών της ΕΕ από τρίτες χώρες μεταξύ 11% και 14%. Σε απόλυτους όρους, η εκτιμώμενη μείωση ανέρχεται στα €282-€470 δις για τις εξαγωγές και στα €313-€398 δις για τις εισαγωγές. Ο δε Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, σε δική τους έρευνα, προβλέπει μείωση του παγκόσμιου εμπορίου το 2020 από 13% έως 32%, αναλόγως της διάρκειας και της σοβαρότητας της κρίσης.
Σύμφωνα με την κυπριακή Στατιστική Υπηρεσία, οι συνολικές εισαγωγές προϊόντων στην Κύπρο για την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2020 ανήλθαν στα €4.3 δις, σε σύγκριση με €4.8 δις την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2019, σημειώνοντας μείωση 11,2%. Οι συνολικές εξαγωγές προϊόντων μειώθηκαν κατά 10,4%, καθώς κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2020 ανήλθαν στα €1.75 δις σε σύγκριση με €1.96 δις την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2019.
Οι εγχώριες εξαγωγές προϊόντων μειώθηκαν κατά 3,9%, καθώς κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2020 ανήλθαν στα €744 εκατ., σε σύγκριση με €775 εκατ. την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2019. Η μείωση φαίνεται να τροφοδοτήθηκε, κυρίως, από τη μείωση των εγχώριων εξαγωγών ορυκτών καυσίμων, η οποία ανήλθε στο 35,7%. Ωστόσο, το μέγεθός της μετριάστηκε λόγω της αύξησης των εγχώριων εξαγωγών χαλλουμιού κατά 22,41% και φαρμακευτικών προϊόντων κατά 31,1%.
Οι εισαγωγές υπηρεσιών για την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2020 ανήλθαν στα €2.04 δις σε σύγκριση με €1.9 δις την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2019 σημειώνοντας αύξηση 7,15%. Οι συνολικές εξαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 3,07% καθώς κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2020 ανήλθαν στα €2.49 δις σε σύγκριση με €2.4 δις την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2019. Μείωση καταγράφηκε στις υπηρεσίες μεταφορών κατά 6,63% και στα ταξίδια κατά 39,82%.
Σε έρευνα που διεξήγαγε η Υπηρεσία Εμπορίου, στάληκε ερωτηματολόγιο στα μέλη του ΚΕΒΕ και της ΟΕΒ, με σκοπό την εξακρίβωση του αντίκτυπου του COVID-19 στις εξαγωγικές επιχειρήσεις. Απάντησαν 101 επιχειρήσεις, εκ των οποίων οι 72 ήταν επιχειρήσεις που ασχολούνται και με εξαγωγές. Από τις 72 εξαγωγικές εταιρείες λοιπόν, 51 απάντησαν ότι ο αντίκτυπος στις εξαγωγές τους ήταν πολύ αρνητικός, 12 ότι ήταν λίγο αρνητικός και 9 ότι δεν επηρεάστηκαν. Καμία εξαγωγική επιχείρηση δεν δήλωσε ότι είχε θετικό αντίκτυπο. Το 32% των εξαγωγικών επιχειρήσεων αφορούσαν στον τομέα της μεταποίησης, το 16% τουριστικές υπηρεσίες και το υπόλοιπο 53% άλλους τομείς.
Ευελπιστώντας ότι θα είναι σύντομα διαθέσιμο το εμβόλιο, οι προσπάθειές μας πλέον εστιάζονται στο 2021, όπου αναμένεται σταδιακή ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας, ειδικά από το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Για τον σκοπό αυτό το Υπουργείο, σε συνεργασία με τα Εμπορικά Κέντρα στο εξωτερικό αλλά και τους συνεργάτες μας στην επιχειρηματική κοινότητα, όπως είναι το ΚΕΒΕ και η ΟΕΒ, ενισχύουμε ήδη τις στοχευμένες δράσεις μας για προαγωγή των κυπριακών προϊόντων και υπηρεσιών.
Κατά κανόνα πιστεύουμε ότι η έκδοση οποιωνδήποτε αδειών στην Κύπρο, από κρατικές υπηρεσίες, είναι μια περίπλοκη και χρονοβόρα διαδικασία. Σε ό,τι αφορά την έκδοση αδειών εξαγωγής και εισαγωγής προϊόντων, που είναι δική σας αρμοδιότητα, πόσο απλή και γρήγορη είναι αυτή η διαδικασία; Τι χρειάζεται να κάνει κάποιος που θέλει να κάνει εισαγωγές ή εξαγωγές;
Ως κράτος μέλος της ΕΕ, εκδίδουμε τις άδειες που χρειάζεται να εκδίδονται βάσει του ευρωπαϊκού κεκτημένου και η διαδικασία στη χώρα μας είναι παρόμοια με αυτή που ακολουθείται και από τα άλλα κράτη μέλη. Απαιτούνται άδειες εξαγωγής για είδη διπλής χρήσης, δηλαδή είδη που μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο για πολιτική όσο και για στρατιωτική χρήση. Απαιτούνται, επίσης, άδειες εξαγωγής για όπλα και στρατιωτικό εξοπλισμό. Για την έκδοση των αδειών εξαγωγής υποβάλλεται στο υπουργείο σχετικό έντυπο αίτησης και τιμολόγιο, τα οποία πρέπει να συνοδεύονται από το πιστοποιητικό τελικού χρήστη για τα είδη διπλής χρήσης ή την άδεια εισαγωγής για τα όπλα/ στρατιωτικό εξοπλισμό, που εκδίδει αντίστοιχα ο τελικός χρήστης ή η χώρα τελικού προορισμού. Ακολούθως, οι αιτήσεις διαβιβάζονται στο Υπουργείο Εξωτερικών για εξέταση του προορισμού των εξαγωγών, η θετική θέση του οποίου είναι απαραίτητη για να προχωρήσουμε στην έκδοση της άδειας.
Η όλη διαδικασία, δηλαδή από την παραλαβή της έγκυρης αίτησης μέχρι την έκδοση της άδειας, διεκπεραιώνεται σε περίπου τρεις βδομάδες.
Προς το παρόν, δεν απαιτείται οποιαδήποτε άδεια εισαγωγής από το υπουργείο μας, αν και αυτό διαφοροποιείται ανάλογα με τις αποφάσεις που λαμβάνονται στο επίπεδο της ΕΕ και της πολιτικής της σχετικά με τις τρίτες χώρες.
Κύπρος και Κοινή Εμπορική Πολιτική της ΕΕ
Με ποιους τρόπους προωθούνται τα εθνικά συμφέροντα στο πλαίσιο εφαρμογής της Κοινής Εμπορικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Η Υπηρεσία Εμπορίου ασχολείται με ένα ευρύ φάσμα θεμάτων εξωτερικής εμπορικής πολιτικής, ιδιαίτερα σοβαρά και σημαντικά για την Κύπρο, όπως εμπόριο προϊόντων, υπηρεσιών, επενδύσεων και διμερών επενδυτικών συμφωνιών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στο πλαίσιο αυτό, η Υπηρεσία παρακολουθεί τις εξελίξεις σε σχέση με το διεθνές εμπόριο στα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στους διάφορους διεθνείς οργανισμούς, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (ΠΟΕ), η Συνδιάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD) και η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για το Διεθνές Εμπορικό Δίκαιο (UNCITRAL), συντονίζοντας, διαμορφώνοντας και καταθέτοντας τις θέσεις της Κύπρου για τα διάφορα θέματα που συζητούνται. Κύριος στόχος των δραστηριοτήτων της Υπηρεσίας είναι η διασφάλιση των αμυντικών και επιθετικών συμφερόντων της Κυπριακής Οικονομίας.
Η συστηματική παρακολούθηση των θεμάτων αυτών και, ιδιαίτερα, των σχετικών δεσμεύσεων που αναλαμβάνει η Κύπρος στο πλαίσιο των εμπορικών συμφωνιών που συνάπτει η ΕΕ με τρίτες χώρες, είναι καθοριστική για τη διαφύλαξη της ανταγωνιστικότητας της κυπριακής οικονομίας. Ιδιαίτερα, είναι σημαντική για την ενίσχυση της δυνατότητας των κυπριακών επιχειρήσεων να εξάγουν (προϊόντα και υπηρεσίες) και να διεκδικούν δημόσιες συμβάσεις στο εξωτερικό, για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων και, παράλληλα, για την προστασία της κυπριακής οικονομίας από έντονο και αθέμιτο ανταγωνισμό. Με τον τρόπο αυτό ενισχύεται, επίσης, η ανταγωνιστικότητα και οι ευκαιρίες διεθνοποίησης των κυπριακών επιχειρήσεων. Η Κύπρος, να τονίσω, υποστηρίζει την περαιτέρω φιλελευθεροποίηση και διευκόλυνση του διεθνούς εμπορίου, χωρίς ωστόσο να παραγνωρίζεται η προστασία ευαίσθητων για την Κύπρο τομέων.
Τα Εμπορικά Κέντρα και ο ρόλος τους
Ποιος είναι ο ρόλος των Εμπορικών Κέντρων στην πραγματοποίηση εξαγωγών/εισαγωγών; Πόσο ικανοποιητικός είναι ο αριθμός τους και η αποτελεσματικότητα τους;
Το υπουργείο μας λειτουργεί εμπορικά κέντρα σε 14 χώρες, τα οποία καλύπτουν αυτή τη στιγμή 34 χώρες, σε 4 ηπείρους, και διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο αφού αποτελούν το πρώτο σημείο επαφής για την Κύπρο στο εξωτερικό. Τα Εμπορικά μας Κέντρα, μέσω των κατευθυντήριων γραμμών που λαμβάνουν από το Υπουργείο μας, υλοποιούν διάφορες προωθητικές δράσεις για ενίσχυση των εξαγωγών των κυπριακών προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς και την προβολή της Κύπρου ως διεθνούς επιχειρηματικού κέντρου. Ειδικότερα, μέσω της υπηρεσίας Export Help Desk, η οποία λειτουργεί στο υπουργείο τα τελευταία 5 χρόνια, αλλά πιο έντονα πλέον εν μέσω πανδημίας, όπου διάφορες άλλες δράσεις όπως συμμετοχές σε εκθέσεις με φυσική παρουσία δεν είναι εφικτές, τα εμπορικά μας κέντρα αναλαμβάνουν το δύσκολο ρόλο να εξεύρουν αγοραστές για τα προϊόντα και υπηρεσίες των κυπριακών επιχειρήσεων που αποτείνονται στο Υπουργείο μας για βοήθεια. H Υπηρεσία Εμπορίου, στα πλαίσια έρευνας που πραγματοποιούμε για τις προοπτικές διείσδυσης των προϊόντων και υπηρεσιών μας σε ξένες αγορές, μελετά και το ενδεχόμενο της περαιτέρω ενίσχυσης κάποιων Εμπορικών Κέντρων με επιπρόσθετο προσωπικό ή ακόμα και της δημιουργίας νέων κέντρων.
Τα εμπορικά σήματα για το χαλλούμι και οι προοπτικές του
Μπορείτε, κ. Πατσαλή, να μας δώσετε μια εικόνα ως προς την εμπορία του χαλουμιού σήμερα; Τι ισχύει σήμερα ως προς το εμπορικό σήμα του προϊόντος στη Βρετανία, μετά τα γνωστά προβλήματα, στις χώρες της ΕΕ και αλλού;
Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει καταχωρισμένα Εμπορικά Σήματα στην Κύπρο, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, Ηνωμένο Βασίλειο, Συρία, Ομάν, Κατάρ, Ιορδανία, Αίγυπτο, Σαουδική Αραβία και Νότιο Αφρική. Επίσης, το «Ίδρυμα για την Προστασία του Παραδοσιακού Τυριού της Κύπρου Ονομαζόμενου Χαλλούμι» είναι ιδιοκτήτης του Κοινοτικού Συλλογικού Σήματος Χαλλούμι στην ΕΕ. Πρόεδρος του Ιδρύματος είναι ο εκάστοτε Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας καιτο Κοινοτικό Συλλογικό Σήμα καλύπτει όλη την επικράτεια της ΕΕ.
Παρά την πανδημία COVID-19 και τις προσπάθειες πολλών τρίτων να σφετεριστούν τη φήμη του χαλλουμιού, με την εγγραφή παρόμοιων σημάτων και παραγωγή πανομοιότυπων προϊόντων, οι εξαγωγές του χαλλουμιού όχι μόνο παραμένουν ανεπηρέαστες αλλά έχουν και αυξητική τάση.
Συγκεκριμένα, το ύψος των εξαγωγών, για τα τελευταία 3 χρόνια κυμάνθηκε ως ακολούθως:
Έτος Καθ. βάρος (Kg) Αξία (€)
2017 23.422.849 155.784.033
2018 29.377.949 194.903.992
2019 33.672.157 223.655.656
Ιαν – Αυγ. 2020 28.596.941 192.662.878
Αξίζει να σημειωθεί ότι, εν μέσω της πανδημίας, το χαλλούμι είχε ανοδική πορεία και η αξία των εξαγωγών του ανήλθε στα €193 εκ., στο διάστημα Ιανουαρίου-Αυγούστου 2020 από €157 εκ. στο αντίστοιχο διάστημα το 2019.
Η Κυπριακή Δημοκρατία συνεχίζει ανελλιπώς τον αγώνα για την προστασία των Εμπορικών Σημάτων «ΧΑΛΛΟΥΜΙ» σε όλες τις δικαιοδοσίες. Συγκεκριμένα, αυτή τη στιγμή υπάρχουν σε εξέλιξη, πέραν των 80 υποθέσεων για προϊόντα τα οποία φέρουν την ονομασία χαλλούμι και παράγονται από μη εγκεκριμένους χρήστες του Σήματος εντός της ΕΕ και τρίτων χωρών, καθώς και εναντίον αιτήσεων που υποβάλλονται από εταιρείες για κατοχύρωση εμπορικών σημάτων που προσομοιάζουν ή περιλαμβάνουν τη λέξη halloumi ανά το παγκόσμιο.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο συγκεκριμένα, η ονομασία Χαλλούμι είναι επαρκώς προστατευμένη, αφού στις 31/01/2020 εγκρίθηκε από το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας του Ηνωμένου Βασίλειου (UK IPO) η αίτηση του Υπουργείου για εγγραφή του νέου Πιστοποιούν Εμπορικού Σήματος «HALLOUMI CERTIFICATION MARK».
Πρόσθετα, δεδομένου του BREXIT, το Κοινοτικό Συλλογικό Εμπορικό Σήμα «HALLOUMI», το οποίο ισχύει σε όλη την επικράτεια της ΕΕ, στη βάση της Συμφωνίας Αποχώρησης διαφαίνεται ότι θα μετατραπεί αυτόματα (βάσει συγκεκριμένων διαδικασιών) σε Εμπορικό Σήμα συγκρίσιμου δικαιώματος, στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η Κυπριακή Δημοκρατία συνεχίζει, παράλληλα, και την προσπάθεια εγγραφής Εμπορικών Σημάτων σε άλλες χώρες ειδικού ενδιαφέροντος, όπως Κίνα, Αυστραλία, Ισραήλ, Ιαπωνία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.