Α. Αγοραπωλησίες αγαθών μεταξύ Αγροτικών Συνεταιρισμών και παραγωγών - μελών τους.
Με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 18 του Κ.Β.Σ. (π.δ. 186/1992) ορίζεται, μεταξύ άλλων ότι, με επιταγή του αγοραστή ή με κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό αποκλειστικά και μόνο εξοφλούνται επίσης μερικά ή ολικά και τα φορολογικά στοιχεία αξίας χιλίων (1.000) ευρώ και άνω, που αφορούν αγορές αγροτικών προϊόντων από πρόσωπο που παράγει τα προϊόντα αυτά, καθώς επίσης και το ποσό που αποδίδεται από τον αντιπρόσωπο στον εντολέα, επίσης πρόσωπο που παράγει τα ως άνω αγροτικά προϊόντα, για τις διενεργηθείσες πωλήσεις των προϊόντων αυτών για λογαριασμό του, με βάση την εκκαθάριση της παραγράφου 7 του άρθρου 12 του Κώδικα αυτού μετά την αφαίρεση της δικαιούμενης προμήθειας.
Σε αρκετές περιπτώσεις οι παραγωγοί - μέλη Αγροτικών Συνεταιρισμών είναι ταυτόχρονα προμηθευτές (πωλούν στους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς τα προϊόντα παραγωγής τους) και πελάτες τους (αγοράζουν από τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς αγαθά και υλικά απαραίτητα για την παραγωγή των προϊόντων τους όπως π.χ. σπόρους, λιπάσματα, είδη συσκευασίας, γεωργικά εργαλεία κ.λπ.).
Στις περιπτώσεις αυτές εκτιμώντας τις ιδιαιτερότητες των ανωτέρω συναλλαγών, το γεγονός ότι, κατά κανόνα, οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί διαμεσολαβούν στην επιστροφή του Φ.Π.Α. προς τους αγρότες καθώς και ότι, οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 18 του Κ.Β.Σ., δεν έχουν εφαρμογή για τις συναλλαγές που πραγματοποιούν (ως λήπτες) οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος που απαλλάσσονται από την τήρηση φορολογικών βιβλίων (σχετ. ΠΟΛ. 1091/14.6.2010), μπορεί να συμψηφίζονται οι αμοιβαίες ανταπαιτήσεις μεταξύ των αγροτικών συνεταιρισμών και των παραγωγών - μελών τους.
Β. Πώληση για λογαριασμό των αγροτών από Αγροτικούς Συνεταιρισμούς
Με την παράγραφο 12.13.3 της 1118148/936/0015/Εγκ. 3/24.11.1992 εγκυκλίου μας, έχει γίνει δεκτό ότι, για τις πωλήσεις αγροτικών προϊόντων από συνεταιριστικές οργανώσεις για λογαριασμό των παραγωγών η εκκαθάριση μπορεί να εκδίδεται μια φορά κατά διαχειριστική περίοδο και το αργότερο μέσα στον επόμενο μήνα από τη λήξη αυτής.
Η ανωτέρω θέση της Διοίκησης εξακολουθεί να ισχύει και είναι ανεξάρτητη από την υποχρέωση έκδοσης συνενωμένου Δελτίου Αποστολής - Τιμολογίου αγοράς αγροτικών προϊόντων άμεσα με την αγορά των αγροτικών προϊόντων που προβλέπεται στην παράγραφο 6 του άρθρου 12 του Κ.Β.Σ., όπως τέθηκε με την περίπτωση α' της παραγράφου 21 του άρθρου 19 του ν. 3842/2010 και ισχύει από 1.6.2010, δεδομένου ότι η εκκαθάριση αναφέρεται σε πωλήσεις για λογαριασμό των παραγωγών ενώ το τιμολόγιο αγοράς αγροτικών προϊόντων σε αγορές από αυτούς.
Ακόμη, τα αναφερόμενα στο κεφάλαιο Α' του παρόντος, ισχύουν και στην περίπτωση αυτή, δηλαδή είναι δυνατόν να συμψηφίζονται τα ποσά που αποδίδονται από τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς προς τους παραγωγούς, για τις διενεργηθείσες πωλήσεις των προϊόντων των παραγωγών για λογαριασμό τους, με βάση την εκκαθάριση της παραγράφου 7 του άρθρου 12 του Κ.Β.Σ., μετά την αφαίρεση της δικαιούμενης προμήθειας, με τις αγορές που διενεργούν οι παραγωγοί - μέλη των Αγροτικών Συνεταιρισμών από αυτούς.