Νέες εμπορικές ισορροπίες: ΕΕ, Νότια Αμερική και Νότια Αφρική

Τι φέρνει η συμφωνία EE-Mercosur και τι συμβαίνει στη Νότια Αφρική

Η επικείμενη ολοκλήρωση της εμπορικής συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) και της Mercosur (Νότια Αμερική) ανοίγει νέες προοπτικές, αλλά και προκλήσεις για την παγκόσμια αγορά γεωργικών προϊόντων. Η συμφωνία, η οποία προετοιμάζεται εδώ και χρόνια, προβλέπει τη σταδιακή κατάργηση δασμών στο 90% του εμπορίου αγαθών μεταξύ των δύο περιοχών μέσα σε διάστημα έως και 12 ετών.

Παράλληλα, θα εφαρμοστούν ποσοστώσεις για τις γεωργικές εξαγωγές της Mercosur, ενισχύοντας τη ροή προϊόντων από χώρες όπως η Βραζιλία, η Αργεντινή, η Παραγουάη και η Ουρουγουάη στην ευρωπαϊκή αγορά.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί έναν από τους βασικούς προορισμούς για τις γεωργικές εξαγωγές της Νότιας Αφρικής, απορροφώντας περίπου το 20% του γεωργικού της εμπορίου.

Το 2023, η Νότια Αφρική κατέγραψε εξαγωγές γεωργικών προϊόντων αξίας 13,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με σημαντική συνεισφορά από προϊόντα υψηλής αξίας, όπως εσπεριδοειδή, χυμοί φρούτων, κρασί, χουρμάδες, ξηροί καρποί, μήλα, αχλάδια και κομμένα άνθη.

Αυτή η διαφοροποιημένη βάση προϊόντων προσφέρει μια σχετική ασφάλεια απέναντι στον ανταγωνισμό από τη Mercosur, η οποία κυριαρχείται από δημητριακά, ελαιούχους σπόρους και βόειο κρέας.

Ωστόσο, ο αυξανόμενος ανταγωνισμός από τη Νότια Αμερική στην ευρωπαϊκή αγορά αποτελεί έναν παράγοντα που πρέπει να παρακολουθείται στενά. Η γεωργική συμφωνία της Mercosur με την ΕΕ υπογραμμίζει τη σημασία της διαφοροποίησης των εξαγωγικών αγορών της Νότιας Αφρικής.

Οι υφιστάμενες αγορές, όπως η ΕΕ, παραμένουν ζωτικής σημασίας, αλλά η Νότια Αφρική καλείται να ενισχύσει τις εξαγωγές της σε αναδυόμενες αγορές, όπως οι χώρες των BRICS.

Σύμφωνα με στοιχεία του Trade Map και της Agbiz Research, οι εξαγωγές γεωργικών προϊόντων της Νότιας Αφρικής παρουσιάζουν σταθερή άνοδο την τελευταία δεκαετία, φτάνοντας σε αξία πάνω από 12 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023. Η Ευρώπη διατηρεί σταθερό μερίδιο, με τις εξαγωγές να περιλαμβάνουν προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, γεγονός που προσφέρει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

Παρά τη σημασία της ΕΕ, οι χώρες των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική) αποτελούν έναν αναξιοποίητο προορισμό για τις νοτιοαφρικανικές γεωργικές εξαγωγές. Αυτή τη στιγμή, οι χώρες αυτές αντιπροσωπεύουν μόλις το 8% των εξαγωγών γεωργικών προϊόντων της Νότιας Αφρικής. Ωστόσο, οι BRICS είναι μεγάλοι εισαγωγείς γεωργικών προϊόντων, γεγονός που καθιστά αναγκαία την άρση των εμποδίων, όπως οι υψηλοί εισαγωγικοί δασμοί και οι φυτοϋγειονομικοί φραγμοί.