Πραγματοποιήθηκε η 1η Συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020 τη Δευτέρα, 4 Απριλίου, στην Αθήνα, παρουσία της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΑΑΤ.
Στην έναρξη των εργασιών της 1ης Συνεδρίασης της Επιτροπής Παρακολούθησης του νέου ΠAA παρευρέθηκαν ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Βαγγέλης Αποστόλου, ο γενικός γραμματέας Αγροτικής Πολιτικής και Διαχείρισης Κοινοτικών Πόρων κ. Χαράλαμπος Κασίμης, ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ και περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Κώστας Αγοραστός, καθώς και εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομίας Ανάπτυξης και Τουρισμού, και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στο πλαίσιο των εργασιών της 1ης Επιτροπής Παρακολούθησης πραγματοποιήθηκαν επιμέρους παρουσιάσεις για βασικά στοιχεία ενεργοποίησης του νέου Προγράμματος, τα οποία αποτέλεσαν αντικείμενο εντατικής προετοιμασίας και διαβούλευσης τους πρώτους μήνες του έτους, όπως το Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου, οι εκ των προτέρων Αιρεσιμότητες, τα Κριτήρια Επιλογής Πράξεων, η προκήρυξη του LEADER, το νέο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Αγροτικής Ανάπτυξης, η πρόληψη και αποκατάσταση ζημιών του γεωργικού παραγωγικού δυναμικού λόγω φυσικών καταστροφών, οι Νέοι Γεωργοί, τα Σχέδια Βελτίωσης, το νέο μέτρο των Μικρών Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων ο συντονισμός συγχρηματοδοτούμενων πράξεων για τις Προστατευόμενες Περιοχές, το Σχέδιο Δράσης για το μετριασμό του ποσοστού σφάλματος στο ΠΑΑ καθώς και το νέο πρόγραμμα Δικτύωσης και Δημοσιότητας του ΠΑΑ.
Για την τρέχουσα προγραμματική περίοδο ( 2014-2020) τα διαθέσιμα κονδύλια για τις ενισχύσεις των παραγωγών είναι μειωμένα κατά περίπου 15% σε σύγκριση με την προηγούμενη. Συνολικά ο «κουμπαράς» της νέας ΚΑΠ περιέχει 19,3 δις ευρώ. Εξ αυτών 14,6 δις είναι άμεσες ενισχύσεις στους αγρότες και κτηνοτρόφους και 4,7 δις ευρώ μέσω του προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (μεταποίηση, βιολογική γεωργία, νέοι αγρότες κ.λπ.).
Ειδικότερα από τα κονδύλια για αγροτική ανάπτυξη 413 εκατ. ευρώ θα κατανεμηθούν σε 7.500 επενδυτικά σχέδια βελτίωσης αγροτικών εκμεταλλεύσεων και 240 εκατ. ευρώ σε νέους Αγρότες και start-up. Ακόμη 254 εκατ. ευρώ θα δοθούν σε 340 σχέδια μεταποίησης αγροτικών προϊόντων, 27 εκατ. ευρώ για οργάνωση παραγωγών και 79 εκατ. ευρώ για προώθηση καινοτομίας:79 εκατ. ευρώ.
Σε εγγειοβελτιωτικά και αρδευτικά έργα θα καταβληθούν 451 εκατ. ευρώ, αγροτική δασική οδοποιία 74 εκατ. ευρώ, κτηνοτροφικά πάρκα 10 εκατ. ευρώ. Από τις δημόσιες επενδύσεις θα διατεθούν 450 εκατ. ευρώ για ανάπλαση οικισμών, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας 502 εκατ. ευρώ για βιολογική παραγωγή.
Σε γεωργο-περιβαλλοντικές και κλιματικές δράσεις θα διατεθούν 267 εκατ. ευρώ ενώ οι ενισχύσεις σε γεωργούς μειονεκτικών περιοχών θα ανέλθουν σε 900 εκατ. ευρώ.
Όλα αυτά τρέχουν παράλληλα με την κατάρτιση και εκπαίδευση αγροτών (80 εκατ. ευρώ) και παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών (124 εκατ. ευρώ.)
Ο κ. Κώστας Αγοραστός στην τοποθέτησή του ζήτησε μεταξύ άλλων η εκχώρηση των έργων να γίνει στο 100% των πόρων του Προγράμματος και έργα τα οποία υπερβαίνουν τα όρια χρηματοδότησης, που αναλογούν στις Περιφέρειες, να προκηρύσσονται από το τομεακό πρόγραμμα του υπουργείου. Επίσης για έργα στον αγροτικό τομέα (γεωτρήσεις, δίκτυα, ταμιευτήρες, φράγματα), το όριο που τέθηκε για τις Περιφέρειες είναι έως 2,2 εκατ. ευρώ ανά έργο, ποσό πολύ μικρό για την υλοποίηση κρίσιμων έργων υποδομής. Έτσι ο κ. Αγοραστός ζήτησε το όριο αυτό να αυξηθεί. Παράλληλα ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ έθεσε μια σειρά από ζητήματα:
1. - Τα κριτήρια που αφορούν σε επενδύσεις ιδιωτών να μην αποκλείουν «τομείς» ή προϊόντα (π.χ Μέτρο 4.2. μεταποίηση) Πρέπει το πρόγραμμα να είναι ανοιχτό για όλα τα προϊόντα.
- Από το σύνολο, μπορούν και πρέπει να πριμοδοτούνται μέσω των κριτηρίων και βαθμολόγησης, τα προϊόντα που έχουν αναδειχθεί ως «πλούτος» που προέκυψαν από την εθνική RIS, και από τις περιφερειακές RIS.
- Η «γενναία οροφή» στην γεωργική ανάπτυξη, με ενίσχυση των προϊόντων «κλειδί» για την ανάπτυξη είναι σωστή, αλλά στο ξεκίνημα τουλάχιστον του προγράμματος, πρέπει να δώσουμε σε όλους την ευκαιρία, και να δούμε πόση υπάρχει.
2. ΥποΜέτρο 4.3.(Υποδομές εγγείων βελτιώσεων) Δράση 4.3.1
Στις «Αρχές» για τα κριτήρια του Υπομέτρου, πρέπει και προτείνουμε να ληφθεί υπόψη το Υδατικό ισοζύγιο σε επίπεδο Λεκάνης Απορροής, (Σχέδια Διαχείρισης δηλαδή) για όλες τις Λεκάνες. Δηλαδή στην «ενιαία» Πρόσκληση Υπουργείου να πριμοδοτούνται οι λεκάνες που έχουν αρνητικό ισοζύγιο.( Δεν αρκεί η ταυτοποίηση μέσω κατανομής ανά περιφέρεια).
3. Σε ότι αφορά στα «Κριτήρια Επιλογής Περιφερειακού Σκέλους».
Τα λάβαμε μόλις προχθές. Μας δίνεται χρόνος έως 20-04-16 να καταθέσουμε προτάσεις. Προτείνουμε: στενή συνεργασία όλων των Περιφερειακών Διαχειριστικών Αρχών με τις Υπηρεσίες του Υπουργείου, για την συζήτηση και κατάληξη για αυτά, σε συνδυασμό με το Σύστημα Διαχείρισης του Π.Α.Α. και τους κανόνες και αντικείμενο «εκχώρησης» πόρων. Επίσης, στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να ξαναδούμε το σύστημα «πληρωμών» στους Τελικούς Αποδέκτες (εργολάβους και επενδυτές).
4. Ζητάμε εκχώρηση όλων των Μέτρων που προβλέφθηκε για το 100%, τώρα, προκειμένου να ετοιμαστούμε ως Περιφέρειες για την υλοποίηση τους. Ο χρόνος ενεργοποίησης, μπορεί να καθορίζεται με σχετικό «όρο» στην πρόσκληση που θα εκδοθεί.
Όπως επίσης σημείωσε ο κ. Κ. Αγοραστός: «Στο νέο αυτό Πρόγραμμα και με την εκχώρηση διαχείρισης μέτρων και δράσεων στις Περιφέρειες τα έργα θα εγκρίνονται άμεσα και αναμένεται να ολοκληρώνονται πιο γρήγορα. Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) έχει εγκριθεί από την Ε.Ε. και σύντομα ξεκινά η διαβούλευση από την κυβέρνηση. Το Υπουργείο Ανάπτυξης που έχει τον γενικό συντονισμό, έχει ήδη αποστείλει τον τρόπο διαχείρισης, ελέγχου και υλοποίησης του προγράμματος 2014-2020 στην αρμόδια υπηρεσία και στον αρμόδιο γενικό γραμματέα του ΕΣΠΑ κ. Κατσίμη για έγκριση. Σαν Περιφέρειες είμαστε έτοιμοι να κάνουμε τις παρατηρήσεις μας».
Οι κοινοτικοί πόροι, που θα διαχειριστούν οι Περιφέρειες ανέρχονται σε 1.222.651.603 ευρώ με την Περιφέρεια Θεσσαλίας να διεκδικεί από το ΠΑΑ περίπου 100 εκατ. ευρώ. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας εντάχθηκε στην πρώτη κατηγορία των περιφερειών, στην οποία το ποσοστό συνεισφοράς του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) είναι αρκετά υψηλό και φθάνει το 85%.
Οι δράσεις που θα εκχωρηθούν στις Περιφέρειες από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, είναι οι εξής:
-Το Leader
- Επενδύσεις που βελτιώνουν τις συνολικές επιδόσεις του ενεργητικού (Σχέδια Βελτίωσης).
- Επενδύσεις που αφορούν τη μεταποίηση, εμπορία, κοινή ανάπτυξη των γεωργικών προϊόντων ανεξάρτητα αν τo παραγόμενο προϊόν είναι ή όχι γεωργικό.
- Καθετοποίηση γεωργικών προϊόντων.
- Υποδομές που σχετίζονται με την ανάπτυξη, τον εκσυγχρονισμό ή την προσαρμογή της γεωργίας και της δασοπονίας (Εγγειοβελτιωτικά έργα, Αναδασμοί, Δασική και αγροτική οδοποιία).
- Ενισχύσεις εκκίνησης επιχείρησης για νέους αγρότες και για μη γεωργικές δραστηριότητες σε αγροτικές περιοχές. Ενισχύσεις για την ανάπτυξη μικρών εκμεταλλεύσεων. Ίδρυση και λειτουργία επιχειρησιακών ομάδων της Ευρωπαϊκής Σύμπραξης Καινοτομίας για την παραγωγικότητα και τη βιωσιμότητα της γεωργίας, συμπεριλαμβανόμενων των δικτύων και συμπλεγμάτων φορέων.
- Ενίσχυση οριζόντιας και κάθετης συνεργασίας μεταξύ φορέων της αλυσίδας εφοδιασμού για τη δημιουργία και την ανάπτυξη των βραχέων αλυσίδων εφοδιασμού και των τοπικών αγορών συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων προώθησης σε τοπικό επίπεδο.