Μια νέα μέθοδος για την εκτίμηση των στρεβλώσεων της αγοράς σε τρίτες χώρες, ώστε να εξασφαλιστεί το δίκαιο εμπόριο στις εισαγωγές προς την ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε στις (09/11) πρόταση για νέα μέθοδο υπολογισμού του dumping στις εισαγωγές από χώρες όπου επικρατούν σημαντικές στρεβλώσεις της αγοράς ή στις οποίες το κράτος παρεμβαίνει σημαντικά στην οικονομία. Σκοπός της είναι να εξασφαλίσει ότι η Ευρώπη διαθέτει μέσα εμπορικής άμυνας ικανά να ανταποκριθούν στις τρέχουσες απαιτήσεις –ιδίως την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα– στο διεθνές εμπορικό περιβάλλον, τηρώντας παράλληλα πλήρως τις διεθνείς υποχρεώσεις που υπέχει εντός του νομικού πλαισίου του ΠΟΕ. Η πρόταση, η οποία τροποποιεί τη νομοθεσία της ΕΕ κατά του dumping και των επιδοτήσεων, υποβάλλεται ύστερα από ευρεία δημόσια διαβούλευση και συνοδεύεται από εκτίμηση επιπτώσεων.
Η ΕΕ πρέπει να εξασφαλίσει ότι έχει στη διάθεσή της αποτελεσματικά μέσα εμπορικής άμυνας για την αντιμετώπιση σοβαρών στρεβλώσεων της αγοράς σε ορισμένες χώρες που μπορούν, αφενός, να οδηγήσουν σε πλεονάζουσα βιομηχανική παραγωγική ικανότητα και, αφετέρου, να ενθαρρύνουν τους εξαγωγείς να εφαρμόζουν πρακτική dumping για τα προϊόντα τους στην αγορά της ΕΕ. Αυτό ζημιώνει τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες και, τελικά, μπορεί να οδηγήσει σε απώλειες θέσεων εργασίας και στο κλείσιμο εργοστασίων, όπως συνέβη πρόσφατα στον χαλυβουργικό κλάδο της ΕΕ.
Η πρόταση αναμένεται να εξεταστεί στο πλαίσιο της έκκλησης που απηύθυνε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Οκτώβριο προς το Συμβούλιο να καταλήξει επειγόντως σε μια ισορροπημένη συμφωνία επί του συνολικού εκσυγχρονισμού όλων των μέσων εμπορικής άμυνας έως το τέλος του 2016. Πέρα από τον εκσυγχρονισμό του συνόλου των μέσων εμπορικής άμυνας που έχει προτείνει η Επιτροπή από το 2013, ως σημαντικό τμήμα των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων κρίνεται η μεταρρύθμιση της μεθοδολογίας anti-dumping.
Η νέα μεθοδολογία anti-dumping θα εφαρμόζεται σε υποθέσεις που κινήθηκαν ύστερα από την έναρξη ισχύος των τροποποιημένων κανόνων. Η πρόταση περιλαμβάνει επίσης μεταβατική περίοδο κατά τη διάρκεια της οποίας όλα τα υφιστάμενα μέτρα anti-dumping, καθώς και οι τρέχουσες έρευνες θα εξακολουθούν να υπόκεινται στην ισχύουσα νομοθεσία. Η Επιτροπή έχει επίσης προτείνει την ενίσχυση της νομοθεσίας της ΕΕ κατά των επιδοτήσεων, ώστε στο μέλλον τυχόν νέες επιδοτήσεις που διαπιστώνονται κατά τη διάρκεια έρευνας να μπορούν να εξεταστούν και να συμπεριληφθούν στους επιβαλλόμενους οριστικούς δασμούς. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο καλούνται τώρα να αποφασίσουν επί της προτάσεως με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία.
Ο Aντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Επίτροπος αρμόδιος για την απασχόληση, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα, κ. Γίρκι Κάταϊνεν, δήλωσε τα εξής: «Το εμπόριο αποτελεί τον ισχυρότερο μοχλό ανάπτυξης της Ευρώπης. Το ελεύθερο εμπόριο όμως πρέπει να είναι δίκαιο και μόνο το δίκαιο εμπόριο μπορεί να είναι ελεύθερο». Καταθέτουμε πρόταση προσαρμογής των μέσων εμπορικής άμυνας που έχουμε στη διάθεσή μας, έτσι ώστε να αντιμετωπίσουμε τα νέα δεδομένα της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας και το μεταβαλλόμενο διεθνές νομικό πλαίσιο. Πάνω από 30 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στην Ευρώπη, 6 εκατομμύρια από τις οποίες σε ΜΜΕ, εξαρτώνται από το ελεύθερο και δίκαιο εμπόριο που παραμένει στο επίκεντρο της στρατηγικής της ΕΕ για την απασχόληση και την ανάπτυξη».
Η Ευρωπαία Επίτροπος αρμόδια για το εμπόριο, κ. Σεσίλια Μάλμστρομ, δήλωσε τα εξής: «Η πρόταση είναι σημαντική διότι αποδεικνύει πως η ΕΕ τηρεί τις δεσμεύσεις της απέναντι στον ΠΟΕ. Η προτεινόμενη μέθοδος δεν κάνει διακρίσεις μεταξύ χωρών και δεν χορηγεί «καθεστώς οικονομίας της αγοράς» σε καμία χώρα. Η πρόταση, αφότου εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, θα εξασφαλίσει ότι τα μέσα εμπορικής άμυνας που διαθέτει η ΕΕ είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τις νέες προκλήσεις, καθώς και τα νέα νομικά και οικονομικά δεδομένα. Διατηρεί παράλληλα ισοδύναμο επίπεδο προστασίας.»
Με βάση τους ισχύοντες κανόνες υπό κανονικές συνθήκες αγοράς το dumping υπολογίζεται με βάση τη σύγκριση της τιμής εξαγωγής ενός προϊόντος στην ΕΕ με τις εγχώριες τιμές ή με το κόστος του προϊόντος στη χώρα εξαγωγής. Η προσέγγιση αυτή θα διατηρηθεί και θα συμπληρωθεί με τη νέα μεθοδολογία που δεν κάνει διακρίσεις μεταξύ χωρών. Θα εφαρμόζεται με τον ίδιο τρόπο για όλα τα μέλη του ΠΟΕ και θα λαμβάνει υπόψη σημαντικές στρεβλώσεις σε ορισμένες χώρες, λόγω της κρατικής παρέμβασης στην οικονομία. Τα μέλη του ΠΟΕ δεν θα αποτελούν πλέον μέρος του καταλόγου των χωρών που υπόκεινται στην επονομαζόμενη «μεθοδολογία της ανάλογης χώρας». Η προσέγγιση αυτή θα επιφυλάσσεται για τις χώρες χωρίς οικονομία αγοράς που δεν είναι μέλη του ΠΟΕ.
Για να προσδιορίζονται οι στρεβλώσεις θα λαμβάνονται υπόψη διάφορα κριτήρια, όπως είναι οι κρατικές πολιτικές και παρέμβαση, η εκτεταμένη παρουσία κρατικών επιχειρήσεων, οι διακρίσεις υπέρ των εγχώριων επιχειρήσεων και η ανεξαρτησία του χρηματοπιστωτικού τομέα. Η Επιτροπή θα εκπονεί ειδικές εκθέσεις για χώρες ή για κλάδους στους οποίους εντοπίζει στρεβλώσεις. Όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα, οι επιχειρήσεις της ΕΕ θα πρέπει να υποβάλλουν καταγγελία, αλλά θα μπορούν να βασίζονται στις εν λόγω εκθέσεις της Επιτροπής για να τεκμηριώσουν τους ισχυρισμούς τους.
Η εκτίμηση επιπτώσεων της Επιτροπής καταδεικνύει ότι, σε μεγάλο βαθμό, η νέα μεθοδολογία θα έχει ως αποτέλεσμα ισοδύναμο επίπεδο δασμών anti-dumping σε σχέση με την παρούσα κατάσταση.
Η χθεσινή απόφαση ελήφθη μετά τις συζητήσεις προσανατολισμού που πραγματοποιήθηκαν από το Σώμα των Επιτρόπων σχετικά με το θέμα αυτό τον Ιανουάριο και τον Ιούλιο. Επίσης βασίστηκε σε εκτεταμένες επαφές με τους ενδιαφερόμενους φορείς και τους κοινωνικούς εταίρους, καθώς και δημόσια διαβούλευση (στο πλαίσιο της οποίας συγκεντρώθηκαν περισσότερες από 5.300 απαντήσεις). Διενεργήθηκε ολοκληρωμένη εκτίμηση επιπτώσεων για να αξιολογηθούν οι συνέπειες που θα είχε η τυχόν απόφαση για το κάθε κράτος μέλος και οικονομικό τομέα.
Η επιλεγείσα προσέγγιση θα επιτρέψει στην ΕΕ να τηρήσει τις διεθνείς νομικές υποχρεώσεις της, να εγγυηθεί την αδιάλειπτη αποτελεσματικότητα των μέσων εμπορικής άμυνάς της και να ενισχύσει περαιτέρω τα εν λόγω μέσα διατηρώντας παράλληλα τα συνολικά επίπεδα απασχόλησης.
Η παρούσα πρόταση δεν αντικαθιστά την πρόταση του 2013 για τον εκσυγχρονισμό των μέσων εμπορικής άμυνας της ΕΕ. Η προηγούμενη πρόταση αναμένεται να απλουστεύσει τις διαδικασίες και να επιτρέψει στην ΕΕ να επιβάλλει μεγαλύτερους δασμούς σε ορισμένες περιπτώσεις. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την έκθεσή του σε πρώτη ανάγνωση και η Επιτροπή αναμένει ότι το Συμβούλιο θα μπορέσει να υπερβεί τις διαφορές που εμποδίζουν την έγκρισή της. Το Συμβούλιο θα εξετάσει την πρόταση την Παρασκευή 11 Νοεμβρίου.
Και οι δύο προτάσεις εξετάστηκαν στην ανακοίνωση «Προς μια ισχυρή εμπορική πολιτική της ΕΕ προς όφελος της απασχόλησης και της ανάπτυξης», που υπέβαλε η Επιτροπή πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου.