Κατατέθηκε στη Βουλή το σχέδιο νόμου "Μετεξέλιξη του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων σε Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) και λοιπές διατάξεις."
Με το υπόψη σχέδιο νόμου μετεξελίσσεται ο Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.) και ρυθμίζονται διάφορα θέματα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Ειδικότερα:
ΜΕΡΟΣ Α'
1.α. Μετονομάζεται ο ΟΓΑ σε Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) ο οποίος συνιστά ενιαίο φορέα υλοποίησης πολιτικών που αναπτύσσονται στο πλαίσιο του Εθνικού Συστήματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης του ν.4387/2016. Ο ΟΠΕΚΑ καθίσταται οιονεί καθολικός διάδοχος του ΟΓΑ ως προς το σύνολο των αρμοδιοτήτων του.
β. Καθορίζονται, μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο λειτουργίας του νέου Οργανισμού:
ο σκοπός του, για εξυπηρέτηση του οποίου συνίσταται Λογαριασμός Προνοιακών Παροχών και Κοινωνικών Υπηρεσιών, με οικονομική και λογιστική αυτοτέλεια, οι πόροι του, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται η επιχορήγηση από τον Κρατικό Προϋπολογισμό για την i) κάλυψη των παροχών του Λογαριασμού Προνοιακών Παροχών και Κοινωνικών Υπηρεσιών, (ii) προώθηση και διαχείριση προνοιακών πολιτικών της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικής Αλληλεγγύης (iii) κάλυψη πάσης φύσης εξόδων λειτουργίας του (οι εν λόγω χρηματοδοτήσεις παρέχονται και σήμερα), οι παροχές και υπηρεσίες που χορηγεί και διαχειρίζεται. Προβλέπεται επίσης, η υποχρέωση ηλεκτρονικής διασταύρωσης, από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΠΕΚΑ, των δηλωθέντων στοιχείων των αιτούντων οποιασδήποτε παροχής που χορηγεί ο εν λόγω Οργανισμός, με τις διαθέσιμες ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) καθώς και πληροφοριακών συστημάτων άλλων Φορέων, τα όργανα διοίκησης του [Διοικητικό Συμβούλιο (Δ.Σ) και Διοικητής] και οι αρμοδιότητες τους, θέματα προσωπικού του ΟΠΕΚΑ. Συγκεκριμένα: (i) το σύνολο του προσωπικού του ΟΓΑ, αποτελεί προσωπικό του ΟΠΕΚΑ, διατηρώντας την ίδια οργανική θέση, κατηγορία, κλάδο, ειδικότητα, βαθμό, μισθολογικό κλιμάκιο, καθώς και όλα εν γένει τα δικαιώματα που απορρέουν από την προηγούμενη υπηρεσιακή του κατάσταση, (ii) οι κενές οργανικές θέσεις του ΟΓΑ, που διατηρήθηκαν στον Οργανισμό βάσει των διατάξεων του άρθρου 71 του ν.43 87/2016, καθώς και όσες κενώθηκαν μέχρι την έναρξη ισχύος του υπό ψήφιση νόμου, διατηρούνται και στον ΟΠΕΚΑ. Από αυτές, οι κατά την έναρξη ισχύος του υπό ψήφιση νόμου κενές οργανικές θέσεις ιδιωτικού δικαίου μετατρέπονται σε οργανικές θέσεις μόνιμου προσωπικού, (iii) συνιστώνται στον ΟΠΕΚΑ πέντε (5) θέσεις δικηγόρων με σχέση έμμισθης εντολής για τη νομική υποστήριξη του έργου των υπηρεσιών του, θέματα που αφορούν τη νομική υποστήριξη του ΟΠΕΚΑ (ασκείται κατά βάση από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους). Ο ΟΠΕΚΑ απολαύει των ουσιαστικών, δικονομικών και οικονομικών προνομίων του Δημοσίου και απαλλάσσεται από κάθε τέλος, φόρο, παράβολο και κράτηση για την παράσταση και εκπροσώπησή του ενώπιον παντός Δικαστηρίου και Αρχής, καθώς και για την άσκηση οποιουδήποτε ενδίκου βοηθήματος και μέσου ή άλλης διαδικαστικής πράξης ενώπιον τούτων. (άρθρα 1-12)
2. Ορίζεται η διοικητική οργάνωση του Ο.Π.Ε.Κ.Α. Ειδικότερα, καθορίζεται η διάρθρωση των Υπηρεσιών του (υπολείπεται κατά ένα Τμήμα από την αντίστοιχη οργανωτική δομή του Ο.Γ.Α.) καθώς και οι αρμοδιότητες αυτών. (άρθρα 13 - 33)
3. Οι οργανικές θέσεις προσωπικού του ΟΠΕΚΑ ανέρχονται συνολικά σε τριακόσιες ογδόντα τρεις (383), εκ των οποίων οι τριακόσιες εξήντα (360) είναι μονίμου προσωπικού και οι είκοσι τρεις (23) είναι ι.δ.α.χ. (ουσιαστικά πρόκειται για τις υφιστάμενες θέσεις του ΟΓΑ). Οι υπηρετούντες σε προσωποπαγείς θέσεις υπάλληλοι κατατάσσονται στις οργανικές θέσεις και οι προσωποπαγείς τους θέσεις καταργούνται.
Με την με οποιονδήποτε τρόπο κένωση κάθε οργανικής θέσης ιδαχ αυτή μετατρέπεται σε κενή οργανική θέση μονίμου προσωπικού, αντίστοιχης κατηγορίας και κλάδου, προσαυξάνοντας τις θέσεις του κλάδου αυτού.
(άρθρα 34 - 42)
4. Ρυθμίζονται θέματα σχετικά με την οικονομική διαχείριση του ΟΠΕΚΑ. Ειδικότερα, προβλέπονται τα εξής:
α. Με κοινή απόφαση του εποπτεύοντος Υπουργού και του Υπουργού Οικονομικών, καταρτίζεται ο Κανονισμός Οικονομικής Οργάνωσης και Λογιστικής Λειτουργίας, με τον οποίο καθορίζονται οι γενικές αρχές οικονομικής διαχείρισης, η κατάρτιση, έγκριση και εκτέλεση προϋπολογισμού, οι διαδικασίες εκτέλεσης δαπανών, οι διαδικασίες είσπραξης εσόδων, οι διατάκτες δαπανών, οι διαδικασίες διάθεσης πιστώσεων και έκδοσης επιτροπικών ενταλμάτων κ.λπ..
β. Το λογιστικό και οικονομικό έτος ταυτίζεται με το ημερολογιακό. Οι οικονομικές υπηρεσίες καταρτίζουν Προϋπολογισμό για το οικονομικό έτος της λειτουργίας του, ο οποίος περιλαμβάνει τα προβλεπόμενα ετήσια έσοδα και έξοδα.
γ. Για το Λογαριασμό Αγροτικής Εστίας (ΛΑΕ) και το Λογαριασμό Προνοιακών Παροχών και Κοινωνικών Υπηρεσιών συντάσσονται χωριστοί Προϋπολογισμοί και Ισολογισμοί - Απολογισμοί, οι οποίοι περιλαμβάνονται σε ιδιαίτερο τμήμα στο γενικό Προϋπολογισμό και Ισολογισμό - Απολογισμό του ΟΠΕΚΑ.
δ. Οι οικονομικές υπηρεσίες εφαρμόζουν το διπλογραφικό σύστημα για την τήρηση των λογιστικών βιβλίων, σύμφωνα με το π.δ. 80/1997 και το ν. 4270/2014.
ε. Οι εισπράξεις και πληρωμές εκτελούνται από διαχειρίστρια τράπεζα, η οποία επιλέγεται με διαγωνισμό σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
στ. Μέχρι την έκδοση του Κανονισμού Οικονομικής Οργάνωσης και Λογιστικής Λειτουργίας του ΟΠΕΚΑ, για τα θέματα οικονομικής οργάνωσης και λογιστικής λειτουργίας του, εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κανονισμού Οικονομικής Διαχείρισης και Λογιστικού του ΟΓΑ (κ.υ.α. 70031/395/1966), εφόσον αυτές δεν αντίκεινται στις διατάξεις του υπό ψήφιση νόμου και του ν. 4270/2014. (άρθρα 43 - 44)
5.α. Κάθε προνοιακή παροχή, επίδομα, οικονομική ενίσχυση ή σύνταξη, που καταβάλλεται αχρεωστήτως από τον ΟΠΕΚΑ, καταλογίζεται στους λαβόντες, ανεξάρτητα από υπαιτιότητά τους, και επιστρέφεται άτοκα ή συμψηφίζεται με το σύνολο των χορηγούμενων παροχών.
Κατά της καταλογιστικής απόφασης επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών επιτρέπεται η άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής από τον οφειλέτη. Η προθεσμία για την άσκηση και η άσκησή της προσφυγής δεν αναστέλλουν την είσπραξη μέσω συμψηφισμού.
β. Σε περίπτωση θανάτου ανασφάλιστου υπερήλικα του ν. 1296/1982, καταβάλλονται από τον ΟΠΕΚΑ στον επιμεληθέντα της κηδείας, ύστερα από αίτησή του, έξοδα κηδείας, μέχρι του ποσού των οκτακοσίων (800) ευρώ (ισχύει και σήμερα).
γ. Τίθενται γενικές διατάξεις για την άσκηση ενδικοφανών προσφυγών κατά των αποφάσεων και πράξεων των αρμοδίων Οργάνων του ΟΠΕΚΑ για χορήγηση, απόρριψη, διακοπή, ανάκληση, τροποποίηση και καταλογισμό- συμψηφισμό πάσης φύσης προνοιακών παροχών. (άρθρα 45 - 46)
6.α. Δημιουργείται «Ενοποιημένο Μητρώο ΟΠΕΚΑ» (ΕΜΟ), στο οποίο καταχωρίζονται οι δικαιούχοι των πάσης φύσης προνοιακών παροχών και οικονομικών ενισχύσεων του Οργανισμού, καθώς επίσης και οι οφειλέτες του, εν ζωή και θανόντες.
β. Τα απαραίτητα για την τήρηση του ΕΜΟ δεδομένα, στοιχεία και πληροφορίες αντλούνται με απευθείας και σε πραγματικό χρόνο διασύνδεση του ΟΠΕΚΑ, ιδίως από τις βάσεις δεδομένων της ΑΑΔΕ, των αρχείων της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης ΑΕ (ΗΔΙΚΑ ΑΕ), καθώς και από κάθε άλλη ψηφιακή βάση δεδομένων και μητρώο Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, που τηρεί δεδομένα και στοιχεία που σχετίζονται με τη σύννομη χορήγηση των προνοιακών παροχών του ΟΠΕΚΑ, με τήρηση των διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων και σύμφωνα με το φορολογικό απόρρητο.
γ. Ρυθμίζεται το πλαίσιο της λειτουργικής διασύνδεσης του ΟΠΕΚΑ με τα Κέντρα Κοινότητας, για την εκπλήρωση των σκοπών του Οργανισμού. (άρθρα 47 - 48)
7.α. Προβλέπεται η ένταξη του ΟΠΕΚΑ στον Εθνικό Μηχανισμό Συντονισμού, Παρακολούθησης και Αξιολόγησης των Πολιτικών Κοινωνικής Ένταξης και Κοινωνικής Συνοχής του ν. 4445/2016.
β. Ρυθμίζονται θέματα του ΛΑΕ και προστίθενται μεταβατικού χαρακτήρα διατάξεις στον ν.43 87/2016, κατά βάση ως προς την έναρξη καταβολής του επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερηλίκων.
(άρθρα 49 - 50)
ΜΕΡΟΣ Β'
1.α. Προβλέπεται η υλοποίηση προγράμματος χρηματοδότησης για την ίδρυση έως δύο νέων τμημάτων βρεφικής, παιδικής ή βρεφονηπιακής φροντίδας σε κάθε Δήμο, με έναρξη εφαρμογής του εντός του έτους 2018.
β. Οι δαπάνες χρηματοδότησης του προγράμματος θα καλυφθούν από πιστώσεις του τακτικού προϋπολογισμού του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Η εν λόγω χρηματοδότηση καλύπτει εργασίες ανακαίνισης και επισκευής υφιστάμενων κτιριακών χώρων, καθώς και το κόστος προμήθειας του εξοπλισμού για τη λειτουργία των προαναφερόμενων νέων τμημάτων.
γ. Φορέας υλοποίησης, εκτέλεσης και διαχείρισης του ανωτέρω προγράμματος ορίζεται η «Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης» (Ε.Ε.Τ.Α.Α.). (άρθρο 51)
2. Παρατείνεται έως τις 30-6-2018 (από τις 26-8-2017 που έληξε) η προθεσμία εγγραφής φορέων παροχής υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας στο Εθνικό Μητρώο Ιδιωτικών Φορέων Κοινωνικής Φροντίδας. (άρθρο 52)
3.α. Θεωρούνται νόμιμες και δύνανται να εκκαθαριστούν από τις οικονομικές υπηρεσίες των αρμόδιων φορέων, κατά παρέκκλιση των διατάξεων του δημόσιου λογιστικού, δαπάνες για την καταβολή αποζημιώσεων για πρόσθετες αμοιβές, εργασίας εξαιρέσιμων ημερών και νυκτερινών ωρών, καθώς και εργασίας προς συμπλήρωση του υποχρεωτικού ωραρίου για κάλυψη έκτακτων ή εποχιακών αναγκών του προσωπικού των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας, του Κέντρου Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών (ΚΕΑΤ) του Εθνικού Ιδρύματος Κωφών (ΕΙΚ), του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής
Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ), του Κέντρου Παιδικής Μέριμνας Αρρένων Παπάφειο Θεσσαλονίκης και του Θεραπευτηρίου Χρόνιων Παθήσεων Ευρυτανίας, καθώς και των παραρτημάτων τους, που διενεργήθηκαν κατά τα έτη 2016 και 2017 χωρίς την τήρηση των κείμενων περί αναλήψεως υποχρεώσεων διατάξεων.
β. Προβλέπεται ότι για το έτος 2017 οι σχετικές αποφάσεις καθιέρωσης υπερωριακής απασχόλησης του προσωπικού των εποπτευόμενων, από το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης φορέων, που έχουν δημοσιευτεί ή πρόκειται να δημοσιευτούν εντός του α' εξαμήνου έτους 2018 έχουν αναδρομική ισχύ από 1-1-2017, κατά παρέκκλιση των διατάξεων περί ανάληψης υποχρεώσεων. (άρθρο 53)
4. Παρατείνεται για ένα έτος (ήτοι από 31-12-2017 έως 31-12-2018), η απαλλαγή του νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία «Σικιαρίδειον Ίδρυμα Απροσάρμοστων Παίδων» από την υποχρέωση προσκόμισης αποδεικτικού φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας για όλες τις πράξεις και συναλλαγές στις οποίες αυτά απαιτούνται, πλην της μεταβίβασης ακινήτου ιδιοκτησίας του.
Κατά το προαναφερθέν χρονικό διάστημα: α) δεν επιτρέπεται η διενέργεια πάσης φύσεως συμψηφισμού σε βάρος του ανωτέρω Ιδρύματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 83 του ν.δ. 356/1974 και κάθε άλλη διάταξη της κείμενης νομοθεσίας, αναφορικά με βεβαιωμένες χρηματικές απαιτήσεις του Ελληνικού Δημοσίου ή ασφαλιστικών οργανισμών κατά αυτού, β) αναστέλλονται οι κατά του ανωτέρω Ιδρύματος και κάθε άλλου συνυπόχρεου με αυτό προσώπου, πάσης φύσεως, κατά τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων ή κάθε άλλη διάταξη της κείμενης νομοθεσίας, πράξεις διοικητικής ή αναγκαστικής εκτέλεσης καθώς και η λήψη οποιουδήποτε ασφαλιστικού ή διασφαλιστικού μέτρου. (άρθρο 54)
5. Θεσμοθετείται διαδικασία για την απόδειξη της γνώσης της γλώσσας και της τοπικής διαλέκτου Ρομανί. Προβλέπεται η συγκρότηση τριμελούς επιτροπής εξετάσεων, η οποία αποτελείται από ένα στέλεχος του οικείου Δήμου, έναν εκπρόσωπο της Ένωσης Ελλήνων Ρομά Διαμεσολαβητών και έναν εκπρόσωπο της Περιφερειακής Ομοσπονδίας Ρομά κ.λπ. (άρθρο 55)
6. Επανακαθορίζεται το καθεστώς α) επιχορήγησης των νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας και β) υλοποίησης του ετήσιου κατασκηνωτικού προγράμματος. (άρθρα 56-57)