Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ανταποκρινόμενη στις ανησυχίες των καταναλωτών σχετικά με την ποιότητα των τροφίμων και τις δόλιες πρακτικές όσον αφορά τα τρόφιμα, θα εγκαινιάσει σήμερα το κέντρο γνώσεων για την απάτη στον τομέα των τροφίμων και την ποιότητα των τροφίμων, για τη λειτουργία του οποίου θα είναι υπεύθυνο το Κοινό Κέντρο Ερευνών.
Το κέντρο γνώσεων, ένα δίκτυο που συγκροτείται από εμπειρογνώμονες εντός και εκτός της Επιτροπής, θα στηρίζει τους φορείς χάραξης πολιτικής της ΕΕ και τις εθνικές αρχές κοινοποιώντας και παρέχοντας πρόσβαση στις πλέον πρόσφατες επιστημονικές γνώσεις σχετικά με την απάτη στον τομέα των τροφίμων και με θέματα που αφορούν την ποιότητα των τροφίμων.
Οι ανησυχίες σχετικά με την απάτη στον τομέα των τροφίμων και την ποιότητα των τροφίμων υπονομεύουν την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και βλάπτουν το σύνολο της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων στην Ευρώπη, από τους γεωργούς έως τους λιανοπωλητές. Οι πρόσφατες περιπτώσεις απάτης στον τομέα των τροφίμων αφορούσαν, μεταξύ άλλων, τα εξής προϊόντα: ελαιόλαδο, κρασί, μέλι, ψάρια, γαλακτοκομικά προϊόντα, κρέας και πουλερικά. Επιπλέον, οι καταναλωτές είναι ενδεχομένως ευάλωτοι σε αθέμιτες εμπορικές πρακτικές μάρκετινγκ, ιδίως όσον αφορά προϊόντα διατροφής που –ενώ διαφέρουν σημαντικά ως προς τη σύνθεση– προσφέρονται σε διαφορετικές αγορές με παρόμοια συσκευασία.
Ο κ. Τίμπορ Νάβρατσιτς, Επίτροπος Εκπαίδευσης, Πολιτισμού, Νεολαίας και Αθλητισμού, ο οποίος είναι υπεύθυνος για το Κοινό Κέντρο Ερευνών, θα εγκαινιάσει το νέο κέντρο γνώσεων για την απάτη στον τομέα των τροφίμων και την ποιότητα των τροφίμων στο Στρασβούργο παρουσία του αντιπροέδρου της Επιτροπής και Επιτρόπου Ενεργειακής Ένωσης, κ. Μάρος Σέφτσοβιτς, και της Επιτρόπου Δικαιοσύνης, Καταναλωτών και Ισότητας των Φύλων, κ. Βιέρα Γιούροβα.
Πριν από την έναρξη της λειτουργίας του, ο Επίτροπος Νάβρατσιτς δήλωσε τα εξής: «Στον τομέα των τροφίμων η επιστήμη μπορεί να αποδείξει με άμεσο και ουσιαστικό τρόπο ότι αποφέρει οφέλη στους πολίτες. Η ποιότητα των τροφίμων που καταναλώνουμε έχει μεγάλη σημασία για όλους μας, και, δεδομένου ότι η απάτη στον τομέα των τροφίμων αποτελεί διακρατική εγκληματική δραστηριότητα, η ΕΕ έχει σαφή ρόλο να διαδραματίσει στην αντιμετώπισή της. Η έναρξη λειτουργίας του κέντρου γνώσεων για την απάτη στον τομέα των τροφίμων και την ποιότητα των τροφίμων αποτελεί σημαντικό βήμα. Θα συμβάλει στην προστασία της ακεραιότητας της αλυσίδας τροφίμων στην ΕΕ, θα διασφαλίσει την ποιότητα των προϊόντων διατροφής και, κατά συνέπεια, θα παραγάγει σαφή προστιθέμενη αξία για πολλούς πολίτες της ΕΕ.»
Η Επίτροπος κ. Γιούροβα δήλωσε τα εξής: «Η Επιτροπή λαμβάνει πολύ σοβαρά το ζήτημα της ποιότητας των τροφίμων και της αδικαιολόγητης διαφοροποίησης, και έχει ήδη προβεί σε συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η διάθεση καλύτερων επιστημονικών αποδεικτικών στοιχείων αποτελεί θεμελιώδες μέρος του έργου αυτού. Το νεοσυσταθέν κέντρο γνώσεων, το οποίο συγκεντρώνει εμπειρογνώμονες και γνώσεις από διάφορες πηγές εντός και εκτός της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα συμβάλει περαιτέρω στη συλλογή και στην επεξεργασία επιστημονικών στοιχείων. Οι εργασίες του θα συμβάλουν επίσης στην ανάπτυξη κοινής μεθοδολογίας δοκιμών, η οποία με τη σειρά της θα μας βοηθήσει να εφαρμόζουμε και να επιβάλλουμε τη νομοθεσία για τα τρόφιμα και την προστασία του καταναλωτή.»
Το κέντρο γνώσεων για την απάτη στον τομέα των τροφίμων και την ποιότητα των τροφίμων:
- θα συντονίζει τις δραστηριότητες εποπτείας της αγοράς, π.χ. σχετικά με τη σύνθεση και τις οργανοληπτικές ιδιότητες των τροφίμων που προσφέρονται με την ίδια συσκευασία και σήμανση σε πολλές αγορές σε ολόκληρη την ΕΕ·
- θα διαχειρίζεται ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης και ενημέρωσης για την απάτη στον τομέα των τροφίμων, π.χ. με την παρακολούθηση των μέσων ενημέρωσης και την κοινοποίηση των σχετικών πληροφοριών στο ευρύ κοινό·
- θα συνδέει τα συστήματα ενημέρωσης των κρατών μελών και της Επιτροπής, π.χ. μέσω βάσεων δεδομένων οι οποίες θα περιέχουν στοιχεία για τη σύνθεση ορισμένων γεωργικών προϊόντων διατροφής υψηλής αξίας, όπως το κρασί και το ελαιόλαδο·
- θα παράγει ειδικές ανά χώρα γνώσεις· π.χ. με τη χαρτογράφηση των ικανοτήτων και των εργαστηριακών υποδομών στα κράτη μέλη.
Το κέντρο γνώσεων για την απάτη στον τομέα των τροφίμων και την ποιότητα των τροφίμων θα καταρτίζει ενημερωτικά δελτία και διαδραστικούς χάρτες, θα δημιουργεί βάσεις δεδομένων, θα συντάσσει εκθέσεις σε τακτική βάση και θα καθιστά τις πληροφορίες αυτές προσβάσιμες στο κοινό. Το κέντρο γνώσεων θα χρηματοδοτείται πλήρως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το μέγεθος των διαφόρων ομάδων εμπειρογνωμόνων θα εξαρτηθεί από το αντικείμενο των εργασιών. Το κέντρο γνώσεων θα συμπληρώσει το έργο του δικτύου της ΕΕ για την απάτη στον τομέα των τροφίμων παρέχοντας ένα σημείο διασύνδεσης μεταξύ επιστήμης και χάραξης πολιτικής.
Τα εγκαίνια του κέντρου γνώσεων σηματοδοτούν την έναρξη της έκθεσης με τίτλο «Η επιστήμη στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής χάραξης πολιτικής» στην έδρα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο, η οποία παρουσιάζει το έργο και την ιστορία του Κοινού Κέντρου Ερευνών από τη σύστασή του, το 1957, έως σήμερα.
Ιστορικό
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση η αλυσίδα τροφίμων ρυθμίζεται νομοθετικά από, μεταξύ άλλων, τη γενική νομοθεσία για τα τρόφιμα, τη νομοθεσία για την παροχή πληροφοριών στους καταναλωτές για τα τρόφιμα και την οδηγία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές . Η νομοθεσία απαιτεί τη συμμόρφωση των γεωργικών προϊόντων προς ορισμένα πρότυπα σύνθεσης και ποιότητας.
Το Κοινό Κέντρο Ερευνών διαθέτει μακρόχρονη τεχνογνωσία στην επιστήμη των τροφίμων, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας και της εμπειρογνωμοσύνης όσον αφορά τη γνησιότητα για την ανάπτυξη, την εφαρμογή και την επικύρωση αναλυτικών μεθόδων δοκιμής για τον εντοπισμό περιπτώσεων απάτης στην αλυσίδα τροφίμων.
Το κέντρο γνώσεων για την απάτη στον τομέα των τροφίμων και την ποιότητα των τροφίμων είναι το πέμπτο που δημιουργείται ύστερα από τα κέντρα γνώσεων για τη βιοοικονομία, για τις εδαφικές πολιτικές για θέματα μετανάστευσης και δημογραφίας, και για τη διαχείριση του κινδύνου καταστροφών.