Ο κλάδος της μελισσοκομίας, είναι ένας από τους δυναμικά αναπτυσσόμενους κλάδους της πρωτογενούς μας παραγωγής και η Μεσσηνία έχει ένα πολύ σημαντικό δυναμικό μελισσοκόμων, που παράγουν άριστα προϊόντα.
Ευχάριστα τα νέα για τους μελισσοκόμους της Μεσσηνίας, αφού πλέον είναι γεγονός η ίδρυση Κέντρου Μελισσοκομίας και στην Καλαμάτα, ικανοποιώντας ένα δίκαιο αίτημα της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Μεσσηνίας.
Έχοντας σαν δεδομένο τον αριθμό, τα προβλήματα, αλλά και το ότι το Κέντρο Μελισσοκομίας Τριπόλεως είχε ελάχιστους υπάλληλους, προχωρήσαμε στην ίδρυση του νέου Κέντρου, στην Καλαμάτα.
Τα ευεργετήματα από τη λειτουργία ενός τέτοιου κέντρου είναι πολλά, αλλά το πλέον άμεσο είναι ότι θα αποφορτιστεί το αντίστοιχο Κέντρο της Τρίπολης, που μέχρι σήμερα προσπαθούσε να ανταποκριθεί στις ανάγκες όλης της Περιφέρειας Πελοποννήσου, με τους μελισσοκόμους να διανύουν αρκετά χιλιόμετρα για να λάβουν συμβουλές και στήριξη.
Τα Κέντρα Μελισσοκομίας αποτελούν αυτόνομες μονάδες διοικητικής, επιστημονικής και τεχνικής υποστήριξης των μελισσοκόμων.
Ευχάριστο επίσης είναι, ότι έχουμε πάρει μία από τις υψηλότερες χρηματοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το νέο τριετές πρόγραμμα μελισσοκομίας, γεγονός που θα επιτρέψει την υλοποίηση δράσεων που θα συμβάλουν ουσιαστικά στην ανάπτυξη του κλάδου.
Μετά από αλλεπάλληλες συσκέψεις με όλους τους φορείς της μελισσοκομίας, βρισκόμαστε πλέον στη φάση της εκπόνησης ενός Εθνικού Σχεδίου για την ανάπτυξη του κλάδου με στόχο την προώθηση του ελληνικού μελιού στις διεθνείς αγορές.
Σε εφαρμογή του Καν(ΕΕ) 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου (άρθρα 55-57), του Κατ’ Εξουσιοδότηση Καν(ΕΕ) 2015/1366 της Επιτροπής και του Εκτελεστικού Καν(ΕΕ) 2015/1368 της Επιτροπής, υλοποιούνται εθνικά μελισσοκομικά προγράμματα, τριετούς διάρκειας με ετήσιο προϋπολογισμό, τα οποία υποβάλλονται από τα Κράτη-Μέλη και εγκρίνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στο πλαίσιο υλοποίησης του τριετούς προγράμματος Βελτίωσης των Συνθηκών Παραγωγής και Εμπορίας των Προϊόντων της Μελισσοκομίας 2017-2019 προβλέπεται ενίσχυση ύψους 21.795.000 € ήτοι 7.265.000 € ανά έτος. Το ποσό αυτό καλύπτεται κατά 50% από Κοινοτικούς και κατά 50% από Εθνικούς πόρους. Το πρόγραμμα υλοποιείται από την 1η Αυγούστου μέχρι και την 31η Ιουλίου του επόμενου έτους.
Για το εγκεκριμένο με την Εκτελεστική Απόφαση (ΕΕ) 2016/1102 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πρόγραμμα θα υλοποιηθούν οι παρακάτω δράσεις για την τριετία 2017-2019:
α) Τεχνική βοήθεια προς μελισσοκόμους και οργανώσεις μελισσοκόμων με την λειτουργία των Κέντρων Μελισσοκομίας, την εκπαίδευση των μελισσοκόμων της χώρας σε συγκεκριμένα πρακτικά ή τεχνικά θέματα και την στήριξη της προώθησης του μελιού και των λοιπών προϊόντων της κυψέλης.
β) Καταπολέμηση των εισβολών στις κυψέλες και των ασθενειών.
γ) Εξορθολογισμό της εποχιακής μετακίνησης με τον εξοπλισμό για τη διευκόλυνση των μετακινήσεων και την οικονομική στήριξη της νομαδικής μελισσοκομίας.
δ) Αναλύσεις μελιού και λοιπών προϊόντων κυψέλης.
ε) Συνεργασία με ειδικευμένους φορείς για την υλοποίηση προγραμμάτων εφαρμοσμένης έρευνας στον τομέα της μελισσοκομίας και των μελισσοκομικών προϊόντων.
Στο πλαίσιο του μελισσοκομικού προγράμματος, ο Ν. Μεσσηνίας εξυπηρετείται από το Κέντρο Μελισσοκομίας Πελοποννήσου με έδρες τον Μελισσοκομικό Συνεταιρισμό Αρκαδίας στην Τρίπολη και πλέον και στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Μεσσηνίας στην Καλαμάτα.
Η Μελισσοκομία είναι ένας κλάδος με μεγάλες δυνατότητες και ότι το ελληνικό μέλι είναι απαράμιλλο. Δυστυχώς στην Ελλάδα το μέλι δεν έχει αξιοποιηθεί παρά το γεγονός πως η ζήτηση του είναι πολλαπλάσια της προσφοράς.
Γίνεται σοβαρή προσπάθεια να συγκροτηθεί μια καλή Διεπαγγελματική που να καλύψει όλη την αλυσίδα του κλάδου. Η πολιτική του αρμόδιου υπουργείου στο θέμα κινείται στην κατεύθυνση της ολοκλήρωσης της αρχιτεκτονικής του προγράμματος Ενίσχυση Μελισσοκομίας.
Υπάρχουν δύο βασικά σημεία που καθίστανται αναγκαία για την ανάπτυξη του κλάδου:
- την ανάπτυξη της συνεργασίας όλων των εμπλεκόμενων μερών
- την αναγκαιότητα πάταξης των «ελληνοποιήσεων», οι οποίες μαστίζουν και αυτόν τον κλάδο, δημιουργώντας τεράστια προβλήματα αναγνωρισιμότητας των ιδιαίτερων και ποιοτικών προϊόντων της ελληνικής γης.
Ως αποτέλεσμα του τελευταίου δημιουργείται το «παράδοξο», ότι ενώ υπάρχει μεγάλης διεθνής ζήτησης του προϊόντος αυτή δεν συνοδεύεται με αύξηση αλλά με μείωση της τιμής του.
Η ταυτοποίηση της προέλευσης του μελιού που διακινείται στην ελληνική και διεθνή αγορά είναι ένα μείζον θέμα πολιτικής και μια μεγάλη πρόκληση για την πολιτική ηγεσία. Η ελληνοποίηση υποδεέστερης ποιότητας μελιού δημιουργεί τον υπ’ αριθμόν ένα ανασταλτικό παράγοντα για την ανάπτυξη του κλάδου και δυσφημεί τα ανώτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελληνικού μελιού.
Η ταυτοποίηση είναι μια διαδικασία που εμπεριέχει δύο στοιχεία:
- το τεχνικό μέρος, δηλαδή τα τεχνικά εργαλεία που διαθέτει η αγορά, προκειμένου να μπορεί να εντοπίζει με ακρίβεια την αυθεντικότητα του ελληνικού μελιού
- τον έλεγχο του συστήματος διακίνησης των εισαγόμενων μελιών.
Μετά τις επαφές με τους παραγωγικούς φορείς και τους τυποποιητές, ήδη, είμαστε σε συνεργασία με το υπουργείο Ανάπτυξης, προκειμένου να διαμορφωθεί το πλαίσιο νόμου για την προστασία της αυθεντικότητας του ελληνικού μελιού και συγχρόνως είμαστε σε αναζήτηση του πλαισίου χρηματοδότησης αξιόπιστων, διεθνώς, εργαλείων ανίχνευσης της γονιδιακής ταυτότητας του ελληνικού μελιού.
Είναι απαραίτητη η συνεργασία του γεωργικού και του μελισσοκομικού κλάδου προκειμένου να μην εμποδίζεται η επικονίαση των φυτών κατά τη διάρκεια της ανθοφορίας από την χρήση των φυτοφαρμάκων και την ανάγκη ενημέρωσης και εκπαίδευσης για το ρόλο της μελισσοκομίας στην αύξηση της γεωργικής παραγωγής.
Πρόθεση της πολιτικής ηγεσίας είναι να διευκολύνει με θεσμικές παρεμβάσεις το έργο των μελισσοκόμων όπως:
- υιοθέτησης των πλέον σύγχρονων τεχνολογικών εξελίξεων σχετικά με τη διαπίστευση της αυθεντικότητας του ελληνικού μελιού,
- δημιουργίας μίας ετικέτας γνησιότητας και επωνυμίας του ελληνικού μελιού,
- ενός ενιαίου επαγγελματικού φορέα για τη προάσπιση των συμφερόντων του κλάδου,
- συνεργασίας μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα για την αποτελεσματικότητα της εμπορίας του προϊόντος,
- δημιουργίας μιας εθνικής στρατηγικής προώθησης του ελληνικού μελιού και δημιουργίας συνεργασιών τύπου clusters προκειμένου να επιλυθεί το πρόβλημα της πολυδιάσπασης φορέων και δυνάμεων.
Η προσπάθεια του Υπουργείου με το νέο οργανόγραμμα να άρει την αλληλοεπικάλυψη και πολυδιάσπαση των δικών του υπηρεσιών και στη πρόθεση της πολιτικής ηγεσίας να ελέγξει όλη τη διαδρομή εισαγωγής ενός προϊόντος στην ελληνική αγορά.
Η αξιοποίηση της έρευνας και των χρηματοδοτικών εργαλείων των ευρωπαϊκών προγραμμάτων θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην επίλυση πολλών από τα προβλήματα που αναφέρθηκαν.
Όλα τα παραπάνω πιστεύουμε πως θα ενισχύσουν σημαντικά τις περαιτέρω προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου στην εγχώρια και τις διεθνείς αγορές.
Πρέπει να προστατευθεί και να στηριχθεί το ελληνικό μέλι, το οποίο, υπό τις κατάλληλες προϋποθέσεις, μπορεί να αποτελέσει πυλώνα ανάπτυξης της αγροτικής οικονομίας και της φυτικής παραγωγής.
Τέλος να ευχαριστήσω την Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Μεσσηνίας για την πραγματοποίηση της εκδήλωσης.
Δήμητρα Λυμπεροπούλου
Περιφερειακή Σύμβουλος Πελοποννήσου
Ειδική Σύμβουλος Αναπληρωτή Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων