Με αφορμή ερωτήματα που έχουν υποβληθεί στην υπηρεσία της Α.Α.Δ.Ε. σχετικά με τη δυνατότητα καταστροφής ποσοτήτων αιθυλικής αλκοόλης, για λόγους ποιότητας (ακατάλληλες για την παραγωγή φαρμάκων), οι οποίες έχουν παραληφθεί με απαλλαγή από τον Ε.Φ.Κ. για την παραγωγή φαρμάκων κατ’ εφαρμογή της υπ’αρ’αριθμ. Φ.585/349/16-06-1999 Α.Υ.Ο (1276/Β’) χωρίς την καταβολή των φορολογικών επιβαρύνσεων, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:
1.α) Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 δ του άρθρου 83 του ν. 2960/2001 (ΦΕΚ 265/Α΄) η αιθυλική αλκοόλη απαλλάσσεται από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης όταν χρησιμοποιείται για την παραγωγή φαρμάκων καθώς και κτηνιατρικών φαρμάκων.
β) Οι διαδικασίες παραλαβής και χρησιμοποίησης αιθυλικής αλκοόλης με απαλλαγή από τον ΕΦΚ για την παραγωγή φαρμάκων ρυθμίζονται με την αριθμ. Φ. 585/349/16-06-1999 ΑΥΟ (ΦΕΚ 1276/Β΄) με την οποία καθορίζεται, μεταξύ άλλων, ο έλεγχος για τη διαπίστωση της νόμιμης χρησιμοποίησης. Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 5 της εν λόγω Α.Υ.Ο. ο έλεγχος και η παρακολούθηση για τη διαπίστωση της νόμιμης χρησιμοποίησης της αιθυλικής αλκοόλης πραγματοποιείται ετησίως από την τελωνειακή αρχή στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας είναι εγκατεστημένη η βιομηχανία/ βιοτεχνία. Επιπλέον σύμφωνα με την παρ. 5 του ιδίου άρθρου εφόσον από τον έλεγχο διαπιστωθεί ότι οι παραληφθείσες ποσότητες αιθυλικής αλκοόλης χρησιμοποιήθηκαν στην παραγωγή φαρμάκων συντάσσεται σχετική έκθεση με βάση την οπoία πραγματοποιείται η τακτοποίηση των εκκρεμών παραστατικών και αποδεσμεύεται η σχετική εγγύηση που έχει κατατεθεί.
γ) Επίσης σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 66 του ν. 2960/2001 ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης που έχει βεβαιωθεί για προϊόντα που έχουν τεθεί σε ανάλωση με απαλλαγή από τον φόρο αυτό διαγράφεται αν τα προϊόντα μετά τη θέση τους σε ανάλωση υπέστησαν ανεπανόρθωτη απώλεια ή ολική καταστροφή, εξαιτίας τυχαίων περιστατικών ή ανωτέρας βίας, ή ακόμη και με σχετική για την καταστροφή τους έγκριση από τις αρμόδιες αρχές της χώρας. Η ολική δε καταστροφή ή η ανεπανόρθωτη απώλεια πρέπει να αποδεικνύεται κατά τρόπο ικανοποιητικό για τις αρμόδιες αρχές. Εξάλλου σύμφωνα και με την αιτιολογική σκέψη 9 της Οδηγίας 2008/118/ΕΚ ο ειδικός φόρος κατανάλωσης, ο οποίος αποτελεί φόρο επί της κατανάλωσης ορισμένων προϊόντων, δεν θα πρέπει να βαρύνει τα υποκείμενα σε ειδικούς φόρους κατανάλωσης προϊόντα τα οποία, σε ορισμένες περιπτώσεις, έχουν καταστραφεί ή έχουν υποστεί ανεπανόρθωτη απώλεια.
2. Κατόπιν των ανωτέρω, κατ΄ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 66 του ν.2960/2001, η καταστροφή ποσοτήτων αιθυλικής αλκοόλης για λόγους ποιότητας, οι οποίες έχουν παραληφθεί με απαλλαγή από τον Ε.Φ.Κ. για την παραγωγή φαρμάκων κατ’ εφαρμογή της αριθ. Φ.585/349/16-06-1999 Α.Υ.Ο δύναται να πραγματοποιηθεί χωρίς την καταβολή των φορολογικών επιβαρύνσεων εφόσον αποδεικνύεται με σαφήνεια:
α) ότι η παραληφθείσα ποσότητα αιθυλικής αλκοόλης η οποία προορίζεται για καταστροφή είναι ακατάλληλη και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην παραγωγή φαρμάκων καθώς και
β) ότι έχει αποκλειστεί κάθε ενδεχόμενο επιστροφής της παραληφθείσας αλκοόλης στον προμηθευτή της. Προκειμένου για την απόδειξη της ακαταλληλότητας χρήσης της παραληφθείσας αιθυλικής αλκοόλης για την παραγωγή φαρμάκων ζητείται η συνδρομή της αρμόδιας χημικής υπηρεσίας.
3. Για τη μέγιστη διασφάλιση των συμφερόντων του δημοσίου η καταστροφή των ποσοτήτων αιθυλικής αλκοόλης πραγματοποιείται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ.1 β του άρθρου 37 του ν.2960/2001 καθώς και στην αριθμ. Τ.2622/179/Α0019/02 ΑΥΟ (ΦΕΚ 797 Β΄). Ειδικότερα, προκειμένου για την καταστροφή της αιθυλικής αλκοόλης το αρμόδιο τελωνείο στη χωρική αρμοδιότητα του οποίου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις της επιχείρησης (Τελωνείο Ελέγχου) προβαίνει:
α) στη συγκρότηση της προβλεπόμενης στην ως άνω αναφερόμενη απόφαση Επιτροπής Καταστροφής
β) στην επαλήθευση και ποσοτική καταμέτρηση της προς καταστροφή ποσότητας αλκοόλης, καθώς και στη δειγματοληψία για την επαλήθευση του αλκοολικού τίτλου και σφράγιση αυτών
γ) στην έκδοση άδειας μεταφοράς στην οποία αναγράφονται αναλυτικά οι ποσότητες αλκοόλης οι οποίες προορίζονται για καταστροφή προκειμένου για την μεταφορά αυτών στις εγκαταστάσεις της αδειοδοτημένης μονάδας συλλογής αποβλήτων αφού έχει προηγηθεί η έκδοση του Δελτίου Χημικής Ανάλυσης και η επαλήθευση του αλκοολικού βαθμού του προϊόντος και
δ) τέλος στην έκδοση πρωτοκόλλου καταστροφής προκειμένου για την τακτοποίηση των εκκρεμών παραστατικών και την αποδέσμευση των σχετικών εγγυήσεων μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου νόμιμης χρήσης των παραλαμβανόμενων ποσοτήτων αιθυλικής αλκοόλης.
4. Στην περίπτωση μη ύπαρξης κατάλληλα αδειοδοτημένης μονάδας συλλογής αποβλήτων στο νομό ή σε όμορους νομούς στον οποίο εδρεύει το τελωνείο, το οποίο είναι χωρικά αρμόδιο για τον έλεγχο της επιχείρησης, η οποία έχει παραλάβει αιθυλική αλκοόλη με απαλλαγή από τον ΕΦΚ κατ’ εφαρμογή της αριθ. Φ.585/349/16-06-1999 Α.Υ.Ο, ακολουθείται η εξής διαδικασία:
α) Το τελωνείο εντός της χωρικής αρμοδιότητας του οποίου είναι εγκατεστημένη η επιχείρηση (Τελωνείο Ελέγχου), προβαίνει σε ποσοτική καταμέτρηση, δειγματοληψία, σφράγιση και μετά την έκδοση του Δελτίου Χημικής Ανάλυσης και την επαλήθευση του αλκοολικού βαθμού στην έκδοση άδειας μεταφοράς με αναλυτικά στοιχεία των ποσοτήτων αιθυλικής αλκοόλης που προορίζονται για καταστροφή.
β) Εν συνεχεία το τελωνείο, στη χωρική αρμοδιότητα του οποίου είναι εγκαταστημένη η κατάλληλα αδειοδοτημένη μονάδα, στις εγκαταστάσεις της οποίας θα πραγματοποιηθεί η καταστροφή της αιθυλικής αλκοόλης, προβαίνει στην συγκρότηση επιτροπής καταστροφής σύμφωνα με την ως άνω αναφερόμενη ΑΥΟ (Τ.2622/179/Α0019/02 ΑΥΟ) προκειμένου η τελευταία να παραστεί στην καταστροφή των προϊόντων. Σε κάθε περίπτωση το εν λόγω τελωνείο προβαίνει στην καταμέτρηση των ποσοτήτων κατά την παραλαβή ενώ μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας καταστροφής αποστέλλει άμεσα στο τελωνείο ελέγχου της επιχείρησης το σχετικό πρωτόκολλο καταστροφής προκειμένου για την ολοκλήρωση του ελέγχου της νόμιμης χρήσης και την τακτοποίηση των εκκρεμών παραστατικών (ΔΕΦΚ) με τα οποία είχε παραληφθεί η αιθυλική αλκοόλη με ατέλεια για την παραγωγή φαρμάκων ως και την αποδέσμευση των εγγυήσεων.Για τη μέγιστη διασφάλιση των συμφερόντων του δημοσίου απαιτείται η συνεργασία μεταξύ των δύο τελωνειακών αρχών για τον καθορισμό της ημερομηνίας μεταφοράς και καταστροφής των προϊόντων καθώς και των λεπτομερειών αναφορικά με τις διαδικασίες μεταφοράς και καταστροφής των προϊόντων λαμβάνοντας τυχόν πρόσθετα μέτρα που κρίνονται απαραίτητα ενώ εξετάζεται και το ενδεχόμενο η εν λόγω μεταφορά να πραγματοποιηθεί συνοδεία τελωνειακού υπαλλήλου.
5. Τέλος, υπενθυμίζεται το αριθμ. ΔΕΦΚ 5007229 ΕΞ2010/23-02-2010 έγγραφό μας με το οποίο κοινοποιήθηκε το με αριθ. πρωτ. 124508/4100/5-10-2009 έγγραφο της Δ/νσης Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. σύμφωνα με το οποίο η καταστροφή αιθυλικής αλκοόλης και αλκοολούχων ποτών διενεργείται σε κατάλληλα αδειοδοτημένη μονάδα συλλογής αποβλήτων.