Πλησιάζει μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση στον ορίζοντα;
Δεν είναι μυστικό ότι η πανδημία COVID-19 διαταράσσει τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων με σημαντικούς τρόπους. Οι ειδικοί λένε ότι η κρίση θα μπορούσε να προκαλέσει τον αριθμό των ανθρώπων που υποφέρουν από σοβαρές ελλείψεις τροφίμων σε όλο τον κόσμο να αυξηθεί φέτος σε 265 εκατομμύρια από 135 εκατομμύρια.
Τον περασμένο μήνα, η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου και η Ένωση Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ δημοσίευσαν μια κοινή δήλωση, καλώντας τις κυβερνήσεις να ελαχιστοποιήσουν τους εμπορικούς περιορισμούς στα τρόφιμα, καθώς θα μπορούσε να δημιουργήσει έλλειψη στις παγκόσμιες αγορές.
Και η νέα έρευνα δείχνει πόσο σχετικά με τις διαταραχές στο παγκόσμιο εμπόριο είναι όταν πρόκειται για τρόφιμα. Μια πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Nature Food και με επικεφαλής Φινλανδούς ερευνητές, διαπίστωσε ότι λιγότερο από το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού θα μπορούσε να τρέφεται χρησιμοποιώντας βασικές καλλιέργειες που καλλιεργούνται σε ακτίνα 62 μιλίων.
Καθώς ένα μεγάλο ποσοστό των αντικειμένων που κάθονται σε ράφια σούπερ μάρκετ σε πολλά μέρη του κόσμου εισάγονται, οι ερευνητές λένε ότι το να βασίζεσαι σε τοπικές καλλιέργειες για την ικανοποίηση όλων των απαιτήσεων τροφίμων δεν είναι ρεαλιστικό για τα περισσότερα μέρη.
Οι ερευνητές εξέτασαν μια ποικιλία καλλιεργειών και ανακάλυψαν ότι μόλις το 27% του παγκόσμιου πληθυσμού είχε πρόσβαση σε εύκρατες καλλιέργειες δημητριακών, όπως το σιτάρι και το κριθάρι, σε ακτίνα μικρότερη των 62 μιλίων. Αυτό το ποσοστό ήταν 22% για τα τροπικά δημητριακά, 28% για το ρύζι και 27% για τα όσπρια. Για τον αραβόσιτο και τις τροπικές ρίζες, οι ερευνητές υπολόγισαν το ποσό που κυμαινόταν από 11 έως 16%.
Ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Pekka Kinnunen, λέει ότι αυτά τα συμπεράσματα μας βοηθούν να κατανοήσουμε τη μεγάλη εικόνα των συστημάτων τροφίμων, ειδικά δεδομένης της τρέχουσας κατάστασης.
«Η τοπική προσφορά τροφίμων μπορεί να συμβάλει στη μείωση της ευπάθειας σε παγκόσμιες κρίσεις», λέει ο Kinnunen, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Aalto της Φινλανδίας. «Ένα σίγουρα ενδιαφέρον εύρημα ήταν ότι ακόμη και όταν εξετάζουμε μόνο έξι καλλιέργειες, τα αποτελέσματά μας έδειξαν ότι υπάρχουν πολλές παγκόσμιες εξαρτήσεις».
Οι ερευνητές σημειώνουν ότι τμήματα της Αφρικής λείπουν ιδιαίτερα από αυτάρκη συστήματα διατροφής. Οι περισσότερες περιοχές στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη θα μπορούσαν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους για εύκρατες καλλιέργειες δημητριακών σε απόσταση 310 μιλίων, αλλά στην Υποσαχάρια Αφρική, αυτή η απόσταση αυξάνεται έως και 3.100 μίλια.
Ο Kinnunen λέει ότι προς τα εμπρός, αναμένει να δει αυξανόμενη πίεση στις κυβερνήσεις να βελτιώσουν την επισιτιστική τους κυριαρχία. Στηριζόμενος κυρίως σε χορτοφαγικές δίαιτες, λέει ο Kinnunen, μπορεί επίσης να διασφαλίσει ότι οι περιοχές έχουν επαρκή τροφοδοσία τροφίμων, ενώ περιορίζουν επίσης τις ζημιές στο περιβάλλον.
«Πρέπει να υπάρχουν ολιστικές προσεγγίσεις κατά την αξιολόγηση των επιπτώσεων και των τρωτών σημείων των συστημάτων τροφίμων», αναφέρει.