Ρυθμίσεις για περαιτέρω απλοποίηση των διαδικασιών υλοποίησης των συγχρηματοδοτούμενων και άλλων έργων, με στόχο την επιτάχυνση της απορρόφησης κοινοτικών κονδυλίων και την ενίσχυση της αγοράς, προβλέπει τροπολογία που κατατέθηκε σήμερα στο επενδυτικό νομοσχέδιο.
Πρόκειται για τη δεύτερη δέσμη μέτρων προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση, μετά τις ρυθμίσεις που έγιναν τον περασμένο Δεκέμβριο. Υπενθυμίζεται ότι με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, μεταξύ άλλων, καταργήθηκε πάνω από το 60% των απαιτούμενων υπογραφών για τη διαχείριση των πιστώσεων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, θεσπίστηκε η υποχρέωση καταβολής παραβόλου για την κατάθεση προσφυγών σε διαγωνισμούς κ.α.
Μια από τις καινοτόμες ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στην τροπολογία προβλέπει ότι πριν από την κήρυξη απαλλοτρίωσης θα γίνεται υποχρεωτικά δημόσια πρόσκληση του Δημοσίου προς τον ιδιοκτήτη προκειμένου να συναινέσει στην εξαγορά του ακινήτου του από το Δημόσιο. Πρόκειται για διαδικασία που ακολουθείται ήδη σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και εξασφαλίζει τόσο για το Δημόσιο όσο και για τους ιδιοκτήτες, αφενός ταχύτητα στην εκτέλεση της απαλλοτρίωσης και στην καταβολή της αποζημίωσης και αφετέρου αποφυγή της αβεβαιότητας που συνεπάγεται η δικαστική κρίση της αξίας του ακινήτου. Με τη ρύθμιση επιτυγχάνεται επίσης αποσυμφόρηση των δικαστηρίων. Σε περίπτωση που δεν τελεσφορήσει η εξαγορά, θα εφαρμόζεται η διαδικασία απαλλοτρίωσης.
Με άλλες διατάξεις της τροπολογίας προβλέπεται ότι:
- Οι υποθέσεις που αφορούν συγχρηματοδοτούμενα έργα άνω των 15 εκατ. ευρώ θα εκδικάζονται από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, κατά το παράδειγμα των Ολυμπιακών έργων και των επενδύσεων που υπάγονται στο καθεστώς του fast-track.
- Αυξάνεται από 5 σε 10 εκατ. ευρώ το όριο προϋπολογισμού των έργων που θα ελέγχονται προσυμβατικά από το Ελεγκτικό ΣυνέδριοΜε την τροποποίηση αυτή, το όριο υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου θα είναι πλέον το ίδιο τόσο για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα, προμήθειες και υπηρεσίες, όσο και για τις προγραμματικές συμβάσεις ενώ επιταχύνεται η ανάθεση των συμβάσεων.
- Δίνεται η δυνατότητα, με κοινή απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και του καθ’ ύλην αρμόδιου υπουργού να χαρακτηρίζονται ως έργα εθνικής σημασίας εκείνα που κρίνεται ότι έχουν ιδιαίτερη σημασία για τη χώρα (όπως τα έργα προτεραιότητας του ΕΣΠΑ, έργα χωρίς τα οποία απειλούνται πρόστιμα από την ΕΕ για μη συμμόρφωση κλπ), προκειμένου να επιταχύνεται η έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ).
-Προβλέπεται ότι ο έλεγχος των τίτλων ιδιοκτησίας και η εκτίμηση της αξίας των ακινήτων θα γίνονται και πριν την κήρυξη της απαλλοτρίωσης, ώστε:
•αφενός να αποφεύγεται το φαινόμενο απαλλοτρίωσης εκτάσεων που ανήκουν στο Δημόσιο, που έχει σαν αποτέλεσμα συχνά να παρακατατίθενται αναίτια οι σχετικές αποζημιώσεις.
•αφετέρου ο φορέας του έργου να μπορεί εκ των προτέρων να προϋπολογίζει το κόστος των απαλλοτριώσεων.
-Προβλέπεται για τις περιπτώσεις των συγχρηματοδοτούμενων έργων ότι ο υπέρ ου η απαλλοτρίωση ζητάει εκτίμηση από ανεξάρτητο πιστοποιημένο εκτιμητή (παρ. 10).
- Ορίζεται ότι οι υποθέσεις για καθορισμό αποζημίωσης επί απαλλοτρίωσης εισάγονται καθ’υπέρβαση στα πινάκια των δικαστηρίων, ώστε να δικάζονται συντομότερα.
- Καθιερώνεται υποχρέωση εκτίμησης της αξίας από ανεξάρτητο και πιστοποιημένο εκτιμητή στα συγχρηματοδοτούμενα έργα, ώστε να αποφεύγονται οι υπέρογκες αποζημιώσεις. Τα δικαστήρια θα υποχρεούνται να αιτιολογήσουν ειδικά τυχόν απόκλιση από την αντικειμενική αξία και από την ανεξάρτητη εκτίμηση.