Με τις νέες προτάσεις επιδιώκεται να αξιοποιηθούν οι ανεκμετάλλευτες μέχρι σήμερα δυνατότητες των 37.000 χλμ εσωτερικού πλωτού δικτύου που διαθέτει η Ευρώπη. Θα διευκολυνθεί η μεταφορά εμπορευμάτων και ο κλάδος θα αποκτήσει οικολογικότερο χαρακτήρα, ενώ παράλληλα θα ενθαρρυνθεί η καινοτομία και θα βελτιωθούν οι δυνατότητες απασχόλησης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε σήμερα νέα μέτρα για την αύξηση των εμπορευματικών μεταφορών μέσω του εσωτερικού πλωτού δικτύου της Ευρώπης. Οι φορτηγίδες είναι από τα πλέον φιλικά προς το περιβάλλον και ενεργειακά αποδοτικά μέσα μεταφοράς αλλά αυτή τη στιγμή καλύπτουν μόνο το 6% περίπου των ευρωπαϊκών εμπορευματικών μεταφορών ετησίως. Με τις νέες προτάσεις επιδιώκεται να αξιοποιηθούν οι ανεκμετάλλευτες μέχρι σήμερα δυνατότητες των 37.000 χλμ εσωτερικού πλωτού δικτύου που διαθέτει η Ευρώπη. Θα διευκολυνθεί η μεταφορά εμπορευμάτων και ο κλάδος θα αποκτήσει οικολογικότερο χαρακτήρα, ενώ παράλληλα θα ενθαρρυνθεί η καινοτομία και θα βελτιωθούν οι δυνατότητες απασχόλησης.
Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επίτροπος μεταφορών, Σίιμ Κάλας, δήλωσε τα εξής:
"Ήδη, κάθε χρόνο 500 εκατομμύρια τόνοι εμπορευμάτων μεταφέρονται μέσω του εσωτερικού μας πλωτού δικτύου. Πρόκειται για το ισοδύναμο 25 εκατομμυρίων φορτηγών. Αλλά κι αυτό δεν είναι αρκετό. Πρέπει να βοηθήσουμε την εσωτερική ναυσιπλοΐα να αναπτυχθεί μακροπρόθεσμα σε έναν κλάδο υψηλής ποιότητας. Είναι ανάγκη να εξαλείψουμε τα εμπόδια που ανακόπτουν την εξέλιξή του και να επενδύσουμε στις δεξιότητες των απασχολουμένων.
Η Επιτροπή προτείνει δράσεις στους ακόλουθους τομείς:
Εξάλειψη των σημείων συμφόρησης
Σημαντικά σημεία συμφόρησης, όπως υδατοφράκτες, γέφυρες ή δίαυλοι με ακατάλληλες διαστάσεις, καθώς και ελλιπείς ζεύξεις, όπως η σύνδεση μεταξύ των ποτάμιων συστημάτων Σηκουάνα και Σκάλδη (Scheldt) παρεμποδίζουν την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων του κλάδου. Η Επιτροπή προτείνει τη βελτίωση των εσωτερικών πλωτών μεταφορών με την αναβάθμιση υδατοφρακτών, γεφυρών και καναλιών ναυσιπλοΐας. Ο νέος μηχανισμός "Συνδέοντας την Ευρώπη" και οι κατευθυντήριες γραμμές των ΔΕΔ-Μ δίνουν προτεραιότητα σε νέες δυνατότητες χρηματοδότησης της εσωτερικής ναυσιπλοΐας, καθώς μάλιστα ο κλάδος αυτός είναι σημαντικό στοιχείο σε έξι από τους εννέα διαδρόμους του βασικού δικτύου.
Οικολογικότερος και καινοτόμος προσανατολισμός
Σε σύγκριση με άλλους χερσαίους τρόπους μεταφοράς, η εσωτερική ναυσιπλοΐα είναι ενεργειακά αποδοτική, ασφαλής, σχεδόν χωρίς σημεία συμφόρησης και αθόρυβη. Η Επιτροπή θα προτείνει μέτρα όπως νέα πρότυπα για τις μηχανές ώστε να ενθαρρυνθούν οι επενδύσεις σε τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών και να ενισχυθεί η έρευνα και η καινοτομία.
Καλύτερες συνδέσεις με άλλα μέσα μεταφοράς
Θα δοθεί προτεραιότητα στη βελτίωση των συνδέσεων μεταξύ της εσωτερικής ναυσιπλοΐας και των οδικών και σιδηροδρομικών δικτύων, με ιδιαίτερη έμφαση στις συνδέσεις των θαλάσσιων και ποτάμιων λιμανιών. Η Επιτροπή, με βάση τη μελέτη που πραγματοποιούν οι Υπηρεσίες Ποτάμιων Πληροφοριών, θα διατυπώσει προτάσεις για τη βελτίωση των εγκαταστάσεων διακίνησης φορτίου και τη μείωση της γραφειοκρατίας.
Επένδυση σε εξειδικευμένο προσωπικό
Η καλή λειτουργία της εσωτερικής ναυσιπλοΐας βασίζεται στο εξειδικευμένο προσωπικό. Οι νέες προτάσεις αναμένεται ότι θα συμβάλουν στην ευρύτερη αναγνώριση των δεξιοτήτων και της σταδιοδρομίας στον κλάδο καθώς και στη βελτίωση της πρόσβασης στην εργασία και στην κινητικότητα.
Ιστορικό
Τα κράτη μέλη της ΕΕ μοιράζονται περίπου 37.000 χλμ εσωτερικών πλωτών οδών, μέσω των οποίων μεταφέρονται περίπου 500 εκατομμύρια τόνοι εμπορεύματα κάθε χρόνο, κυρίως στις πυκνοκατοικημένες περιοχές που παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη συμφόρηση. Τα συνδεόμενα μεταξύ τους δίκτυα των ποταμών Ρήνου, Σκάλδη και Μεύση (Meuse) συνδέονται επίσης με τους ποταμούς Σηκουάνα και Δούναβη. Ωστόσο, συγκεκριμένα σημεία συμφόρησης εμποδίζουν την πλήρη αξιοποίηση του ευρωπαϊκού ποτάμιου συστήματος στον τομέα των μεταφορών.
Λόγω της επιβράδυνσης που παρουσιάζει γενικά η οικονομία της ΕΕ από το 2008, της πλεονάζουσας ικανότητας σε ορισμένα τμήματα της αγοράς, του συνεχούς κατακερματισμού των παραγόντων της αγοράς και της γήρανσης του στόλου, επιδεινώθηκε η οικονομική κατάσταση και οι προοπτικές βιωσιμότητας του κλάδου της εσωτερικής ναυσιπλοΐας. Το πρόγραμμα NAIADES II αντιμετωπίζει τα προβλήματα αυτά προωθώντας ένα σταθερό και μακροπρόθεσμο πλαίσιο για καινοτομία και επενδύσεις σε μια ποιοτική εσωτερική ναυσιπλοΐα και προβλέποντας μέτρα με βραχυμεσοπρόθεσμα αποτελέσματα, όπως η αναθεώρηση των δαπανηρών τεχνικών προδιαγραφών. Στο πλαίσιο του προγράμματος NAIADES II, πρέπει να διατεθούν κονδύλια από την ΕΕ, τα κράτη μέλη αλλά και από τον ίδιο τον κλάδο προκειμένου να χρηματοδοτηθούν οι αναγκαίες επενδύσεις. Η πρόσβαση στη χρηματοδότηση είναι ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο.