Τι προβλέπει η Κομισιόν για τους επόμενους μήνες.

Η πρόοδος της εκστρατείας εμβολιασμού COVID-19 επιτρέπει την επανέναρξη του foodservice και την σταδιακή άρση των ταξιδιωτικών περιορισμών στην ΕΕ κι αυτό, αναμένεται να έχει θετικό αντίκτυπο στην τουριστική θερινή περίοδο και στην κατανάλωση τροφίμων στην ΕΕ, συνολικά.

Αυτό υποστηρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις θερινές οικονομικές της προβλέψεις για την πορεία της οικονομίας τους επόμενους μήνες, ωστόσο επισημαίνει τις αβεβαιότητες που υπάρχουν, όσον αφορά στην ικανότητα να ελεγχθεί η εξάπλωση της παραλλαγής Δέλτα της COVID-19 και τον πιθανό αντίκτυπο αυτής της παραλλαγής σε εμβολιασμένα άτομα.

Αύξηση τιμών

Στην έκθεση, σημειώνεται ότι οι βελτιωμένες προοπτικές ανάπτυξης, σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο, αυξάνουν τις παγκόσμιες τιμές:

•     Των εμπορευμάτων
•     Της ενέργειας
•     Του κόστους μεταφοράς

Γενικότερα, σε ό,τι αφορά τον αγροδιατροφικό τομέα, η μαζική ζήτηση εισαγωγής ζωοτροφών από την Κίνα συμβάλλει επίσης, στην αύξηση των τιμών των δημητριακών (για ζωοτροφές) και των ελαιούχων σπόρων. Αυτό, αναμένεται να ωφελήσει όσους ασχολούνται με τις αροτραίες καλλιέργειες στην ΕΕ, καθώς δημιουργούνται καλές προοπτικές παραγωγής, ακόμη και αν αυτές, αναθεωρηθούν ελαφρώς προς τα κάτω, για τα σιτηρά και τους ελαιούχους σπόρους.

Παράλληλα, η ζήτηση από τις ΗΠΑ και την Κίνα, τον δεύτερο και τρίτο προορισμό των ευρωπαϊκών αγροδιατροφικών προϊόντων - όπου η υγειονομική κρίση έχει εξομαλυνθεί σημαντικά - θα έχει καταλυτικό ρόλο στις εξαγωγές της ΕΕ, ιδίως σε ό,τι αφορά:

•     Τα γαλακτοκομικά προϊόντα
•     Το χοιρινό κρέας
•     Το κρασί
•     Το ελαιόλαδο

Ανακάμπτει μετά την πρώτη περίοδο του Brexit

Ακόμη, το διμερές εμπόριο με το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο αποτελεί την πρώτη χώρα εξαγωγών της ΕΕ, άρχισε να ανακάμπτει, μετά από μια δραματική πτώση τους δύο πρώτους μήνες του έτους, που ακολούθησε το τέλος της μεταβατικής περιόδου του Brexit.
Τέλος, η ασταθής υγειονομική κατάσταση στην Βραζιλία, την Ινδία, τη Ρωσία ή την Αφρική δεν αναμένεται προς το παρόν, να επηρεάσει αρνητικά τις εμπορικές προοπτικές της ΕΕ.

Αναλυτικά οι προοπτικές, ανά κατηγορία:

Ράλι στις αροτραίες καλλιέργειες

Οι τιμές για τις κύριες αροτραίες καλλιέργειες συνέχισαν το ράλι τους την άνοιξη. Η υψηλή ζήτηση από την Κίνα για διάφορα προϊόντα, η υψηλή ζήτηση από τη βιομηχανία βιοντίζελ των ΗΠΑ και οι αβεβαιότητες, σχετικά με τα επίπεδα παραγωγής και τις εμπορικές πρακτικές, ωθούν προς τα πάνω τις παγκόσμιες τιμές.

Ο δείκτης τιμών τροφίμων FAO τον Μάιο, έφτασε στην υψηλότερη τιμή από τον Σεπτέμβριο του 2011, αλλά οι παγκόσμιες τιμές μειώθηκαν από τότε, χάρη σε μια μικρή αύξηση των τελικών αποθεμάτων.

Αύξηση 4% στην παραγωγή δημητριακών

Το 2021 - 22, η παραγωγή δημητριακών στην ΕΕ θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 4% και να φθάσει τους 288,7 εκατομμύρια τόνους. Η παραγωγή ελαιούχων σπόρων και φυτικών πρωτεϊνών της ΕΕ θα μπορούσε να φτάσει σε 30,1 εκατομμύρια τόνους (αύξηση 9,5% σε σύγκριση με πέρυσι) και 4,6 εκατομμύρια τόνους (αύξηση 6,7%), αντίστοιχα.

Η χρήση δημητριακών και ελαιολάδου στην ΕΕ αναμένεται να σημειώσει άνοδο, καθώς και η κατανάλωση φυτικών ελαίων για τρόφιμα και βιομηχανικούς σκοπούς.Ενώ οι εισαγωγές δημητριακών για την ΕΕ θα μπορούσαν να μειωθούν, οι εισαγωγές ελαιούχων σπόρων αναμένεται να παραμείνουν υψηλές (+ 17% / μέσος όρος πενταετίας). Η παραγωγή ζαχαρότευτλων στην ΕΕ θα μπορούσε να φτάσει τους 110 εκατομμύρια τόνους (+11 σε ετήσια βάση) το 2021/22, ενώ η παραγωγή ζάχαρης θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 1 εκατομμύριο τόνους, σε σύγκριση με το 2020/21 και πιο συγκεκριμένα σε 15,5 εκατομμύρια τόνους.

Υψηλή ζήτηση για βιοκαύσιμα

Η παραγωγή βιοκαυσίμων της ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί το 2021, ως ζήτηση για καύσιμα μεταφορών. Η παραγωγή βιοντίζελ θα τροφοδοτηθεί από χρησιμοποιημένο μαγειρικό λάδι και άλλα απόβλητα, ενώ η βιοαιθανόλη θα αυξηθεί, κυρίως χάρη στο σιτάρι και τον αραβόσιτο.

Άνω του μέσου όρου οι τιμές ελαιολάδου στην Ελλάδα

Η παραγωγή ελαιολάδου της ΕΕ αυξήθηκε κατά 7%, σε 2,1 εκατομμύρια τόνους το 2020/21. Εν όψει των αυξανόμενων εξαγωγών και της ανάκαμψης της ζήτησης, τα αποθέματα ελαιολάδου θα μπορούσαν να μειωθούν κάτω από τα επίπεδα του 2017, γύρω στους 380.000 τόνους. Αυτές οι εξελίξεις οδηγούν σε αύξηση των τιμών, με τις τιμές για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο να κυμαίνονται σε επίπεδα άνω του μέσου όρου σε Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα.

Ισχυρή ζήτηση για επεξεργασμένες ντομάτες

Η παραγωγή ντομάτας στην ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί κατά 5% το 2021 (και κατά 9% η παραγωγή των επεξεργασμένων). Ειδικότερα, στην κατηγορία της επεξεργασμένης ντομάτας αναμένεται αύξηση της κατά κεφαλήν κατανάλωσης κατά 4 κιλά (στα 21,2 κιλά), λόγω της ισχυρής ζήτησης για πελτέδες και αποφλοιωμένες ντομάτες. Στον αντίποδα, η ζήτηση για φρέσκιες ντομάτες αναμένεται να υποχωρήσει κατά 2%, κυρίως λόγω της πτώσης στην Ισπανία (του μεγαλύτερου Ευρωπαίου παραγωγού) κατά 10%, με τους παραγωγούς να στρέφονται σε πιο κερδοφόρα λαχανικά, αλλά και στην Γαλλία κατά 2%.

Ροδάκινα-νεκταρίνια: στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2004

Η παραγωγή ροδάκινων και νεκταρινιών στην ΕΕ βρίσκεται στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2004, λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών (υψηλών θερμοκρασιών στις αρχές της άνοιξης). Το 2021, η συνολική παραγωγή της ΕΕ αναμένεται να ανέλθει σε 2,8 εκατομμύρια τόνους, μειωμένη κατά 20% σε σύγκριση με το 2020. Η πιο ισχυρή υποχώρηση αναμένεται να σημειωθεί στην Ελλάδα (-45%) και την Γαλλία (-34%), ενώ στην Ισπανία και την Ιταλία, που κατείχαν πέρυσι μερίδια 40% και 35%, αντίστοιχα, η μείωση θα είναι σαφώς μικρότερη (7% και 11%, αντίστοιχα). Σε ό,τι αφορά τα επεξεργασμένα φρούτα (κομπόστες), η Ελλάδα, η οποία κατείχε πέρυσι το 65% της συνολικής ευρωπαϊκής παραγωγής, εκτιμάται ότι θα σημειώσει πτώση 50%. Στην Ισπανία αναμένεται πτώση 4%, στην Γαλλία 23%, ενώ στην Ιταλία αναμένεται αύξηση σε ποσοστό 15%.
Σταθερά τα αποθέματα οίνου

Παρότι η παραγωγή κρασιού στην ΕΕ ανήλθε πάνω από τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας, τα αποθέματα αναμένεται να είναι σταθερά, καθοδηγούμενα από:

• Την ανάκαμψη της εσωτερικής κατανάλωσης κρασιού μετά το χαμηλό ρεκόρ κατανάλωσης το 2019/2020
• Την αυξημένη χρήση οινοποιημένης παραγωγής για άλλες χρήσεις, συμπεριλαμβανομένης της απόσταξης κρίσεων
• Τις αυξημένες εξαγωγές (+4%)

Βασικοί προορισμοί ΗΠΑ και Ην. Βασίλειο

Οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, με μερίδια 22% σε όγκους και 26% και 19%, αντίστοιχα, σε αξία, αποτελούν τους δύο βασικούς προορισμούς για τις ευρωπαϊκές εξαγωγές οίνου. Στο διάστημα Αυγούστου 2020-Απριλίου 2021, οι εξαγωγές στις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 3%. Αντίθετα, στο Ηνωμένο Βασίλειο υποχώρησαν κατά 1%. Σε όρους αξίας όμως, η εικόνα ήταν αντίστροφη, καθώς οι εξαγωγές σε ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 8%, ενώ εκείνες στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενισχύθηκαν σε ποσοστό 2%. Τέλος, στην Κίνα αυξήθηκαν σε όγκο (+7%) και μειώθηκαν σε αξία (-15%) και στην Ιαπωνία μειώθηκαν σε όγκο (-9%) και αυξήθηκαν σε αξία (+18%).

Ανοδική η τάση στις τιμές των γαλακτοκομικών

Η συλλογή γάλακτος στην ΕΕ αναμένεται να ανακάμψει και να οδηγήσει σε ετήσια αύξηση 0,8% το 2021, φθάνοντας πάνω από τους 146 εκατομμύρια τόνους. Οι τιμές στα γαλακτοκομικά συνεχίζουν να ανεβαίνουν, λόγω της υψηλής ζήτησης από την Κίνα, αλλά και των περιορισμένων αποθεμάτων στο βούτυρο. Τον Απρίλιο, η τιμή του βουτύρου στην ΕΕ ήταν περίπου €4 χιλ./τόνο (+5% από τον μέσο όρο της πενταετίας), ενώ η τιμή της σκόνης γάλακτος (SMP) ανήλθε σε €2.500/ τόνο, +44% από τον μέσο όρο των τελευταίων 5 ετών. Αυτή η εξέλιξη μεταφράζεται σε αύξηση των τιμών γάλακτος στην ΕΕ πάνω από €35/100 κιλά, τις υψηλότερες τιμές από το 2014.

Θετική επίδραση από foodservice και τηλεργασία

Η παραγωγή τυριού και βουτύρου στην ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί κατά 0,8% και 1%, αντίστοιχα, το 2021, ενώ η επανέναρξη του foodservice στην ΕΕ, αναμένεται να υποστηρίξει την κατανάλωση των προϊόντων αυτών. Θετική επίδραση θα έχει και η τηλεργασία, η οποία υποστηρίζει τις λιανικές πωλήσεις, δημιουργώντας προσδοκίες ότι η κατανάλωση τυριού και βουτύρου στην ΕΕ, θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 1% το 2021.
Μειωμένη η παραγωγή βοείου κρέατος

Η παραγωγή βοείου κρέατος στην ΕΕ αναμένεται να μειωθεί κατά 1,4% ή 92.000 τόνους το 2021, λόγω της χαμηλότερης ζήτησης από το foodservice. Από την άλλη πλευρά, οι εξαγωγές σε αγορές υψηλής αξίας, όπως είναι π.χ. ο Καναδάς και η Ιαπωνία, τείνουν να συνεχίσουν να αυξάνονται, χάρη στις πρόσφατες εμπορικές συμφωνίες, ενώ την ίδια στιγμή, κάποιοι άλλοι προορισμοί εμφανίζουν μικρή πτώση, παρά τις ελλείψεις σε βόειο κρέας, σε παγκόσμιο επίπεδο.

Αυξημένες οι ευρωπαϊκές εξαγωγές χοιρινού

Σε ό,τι αφορά το χοιρινό κρέας, η παραγωγή της ΕΕ αναμένεται να παρουσιάσει αύξηση 1,7% ή 394.000 τόνους το 2021, σε σύγκριση με το 2020. Παρόλο που οι εξαγωγές στο Ηνωμένο Βασίλειο μειώθηκαν σημαντικά, οι συνολικές εξαγωγές χοιρινού κρέατος στην ΕΕ αναμένεται να αυξηθούν κατά 5% το 2021. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο α’ τρίμηνο του 2021, σημείωσαν αύξηση της τάξης του 26%.

Πουλερικά: μειωμένη παραγωγή και αυξημένες τιμές

Στα πουλερικά, η παραγωγή της ΕΕ αναμένεται να μειωθεί κατά 0,9% ή 121.000 τόνους το 2021, επηρεαζόμενη από τη γρίπη των πτηνών και τις υψηλές τιμές των ζωοτροφών.

Η εσωτερική ζήτηση της ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί με το άνοιγμα του foodservice. Τα αποθέματα κατεψυγμένων πουλερικών θα ικανοποιήσουν εν μέρει, αυτή την επιπλέον ζήτηση. Η χαμηλή προσφορά, σε συνδυασμό με τις μειωμένες εισαγωγές και την αυξημένη ζήτηση, εκτιμάται ότι οδήγησαν σε σημαντική αύξηση τις τιμές των πουλερικών στο β’ τρίμηνο του 2021, σε ποσοστό 8%, σε σχέση με τον μέσο όρο πενταετίας, πάνω από τα €200/100 κιλά.

Σταθερή η παραγωγή αιγοπροβάτων

Τέλος, η παραγωγή αιγοπροβάτων στην ΕΕ αναμένεται να παραμείνει σταθερή το 2021, με αύξηση 0,1% ή 688 τόνους, παρά τις σχετικά υψηλές τιμές. Οι σχετικά υψηλές τιμές των προβάτων από τις αρχές του έτους ευνοούν μάλλον περισσότερες σφαγές, ειδικά σε Γαλλία, Ισπανία και Ιταλία. Από την άλλη πλευρά, η παραγωγή στην Ιρλανδία αντιμετωπίζει αβεβαιότητες που σχετίζονται με τις εμπορικές σχέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ η μείωση στην Ελλάδα αποδίδεται σε διαρθρωτικές προσαρμογές στα κοπάδια.

Πηγή: imerisia