Το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος έχει κατατεθεί στη Βουλή και στηρίζεται στη φιλοσοφία δραστικού περιορισμού της περιβαλλοντικής υποβάθμισης
Το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος έχει κατατεθεί στη Βουλή και στηρίζεται στη φιλοσοφία δραστικού περιορισμού της περιβαλλοντικής υποβάθμισης
Σε καθεστώς υποχρεωτικής χωριστής συλλογής εντάσσονται τα γεωργικά πλαστικά, όπως θερμοκηπιακά και σωλήνες άρδευσης. Παράλληλα, τίθεται η υποχρέωση στους παραγωγούς των προϊόντων αυτών για την οργάνωση και την προώθηση προς ανακύκλωση, με την κάλυψη του σχετικού κόστους, σύμφωνα με διατάξεις νέου σχεδίου νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος για τη διαχείριση των αποβλήτων, το οποίο και έχει κατατεθεί στη Βουλή από τις 12 Ιουλίου.
Εξάλλου, στα θέματα που περιλαμβάνει το εν λόγω νομοσχέδιο, εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι διατάξεις για τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων κατά 30% το 2030 σε σχέση με το 2022. Ο στόχος αυτός για να είναι εφικτός, προωθείται μεταξύ των άλλων μία πολιτική ενθάρρυνσης της χρήσης αδιάθετων τροφίμων, κατάλληλων για ανθρώπινη κατανάλωση, με την παροχή κινήτρων για δωρεά τους, ή με την προώθηση της χρήσης τους ως ζωοτροφής και προώθησης της υποχρεωτικής αξιοποίησης κτηνοτροφικών αποβλήτων σε μονάδες βιοαερίου ή κομποστοποίησης.
Μιλώντας στη “Νέα Κρήτη” χθες, ως προς το πρώτο ζήτημα της ανακύκλωσης, ο πρόεδρος του Παραρτήματος Κρήτης του ΓΕΩΤΕΕ Αλέκος Στεφανάκης δήλωσε χαρακτηριστικά: «Οι παραγωγοί αυτών των υλικών πρέπει να έχουν και τις προτάσεις για την ανακύκλωση. Δηλαδή, το πώς ανακυκλώνεται ή όχι ένα υλικό, αυτό το γνωρίζει ο κατασκευαστής του. Άρα, με βάση την καινούργια φιλοσοφία, φαίνεται να επιμερίζεται η ευθύνη, ανάμεσα στον παραγωγό του ανακυκλώσιμου υλικού και στον χρήστη του, τον τελικό, που είναι ο αγρότης. Δηλαδή, ο ένας θα πρέπει να το μαζεύει και ο άλλος θα πρέπει να έχει την πρόταση για το πώς αυτό το πράγμα μπορεί να ανακυκλώνεται»...
Η μείωση των αποβλήτων τροφίμων
Για τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων σε δωρεές και σε παραγωγή ζωοτροφών, ο Αλέκος Στεφανάκης εξηγεί: «Η καινούργια φιλοσοφία είναι όπως μπήκε ο αυτοέλεγχος στη διαδικασία παραγωγής για την υγιεινή και την ασφάλεια. Σιγά-σιγά λοιπόν πάνω σε αυτή τη διαδικασία μεταβιβάζονται οι ευθύνες για το πώς αντιμετωπίζουμε τα θέματα της κλιματικής αλλαγής. Ασφαλώς για τα θέματα της ανακύκλωσης, της προστασίας των φυσικών πόρων είναι εκ των ουκ άνευ.
Να δούμε τώρα το κομμάτι με τα τρόφιμα. Εδώ γίνονται πολλές συζητήσεις. Και πρέπει να εξηγήσουμε στον κόσμο ότι ένα τρόφιμο υψηλής βιολογικής αξίας, όπως είναι ένα τρόφιμο ζωικής προέλευσης, επειδή έχει τα αναγκαία αμινοξέα, είναι ανελαστικό αγαθό εντελώς απαραίτητο για τους οργανισμούς που δεν είναι φυτοφάγοι».
Στο σημείο αυτό, ο Αλέκος Στεφανάκης εξηγεί ότι το να βγάλεις ένα αγγούρι ή μία ντομάτα είναι κάτι πολύ απλούστερο και χρειάζεται μηδαμινό κόστος, σε σχέση με το να παράγεις ένα κιλό κρέας ή δέκα αβγά.
«Έχει άλλο κόστος. Αυτό δεν πρέπει να πετιέται. Ούτε το αγγούρι και η ντομάτα βέβαια, αλλά το να φτάνεις να πετάς το κρέας, να πετάς το αβγό, να πετάς το τυρί, είναι εγκληματικό για τους πάντες. Αυτό πρέπει να απαγορευτεί»!
Όπως τονίζει ο γνωστός κτηνίατρος, τα “καθαρίδια” της φυτικής παραγωγής είναι άμεσα ανακυκλώσιμα και πηγαίνουν συνήθως για τη διατροφή των ζώων. Όμως, τα απόβλητα ζωικής προέλευσης χρειάζονται ειδική επεξεργασία. Σύμφωνα με τον Αλέκο Στεφανάκη, αυτά τα απόβλητα μπορούν να τύχουν της κατάλληλης επεξεργασίας και να διοχετεύονται στη διαστροφή των σκυλιών και των γατιών, κυρίως, κάτι που, όπως εξηγεί, δεν είναι σήμερα καθόλου δύσκολο. Άλλωστε, ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η προσπάθεια αυτή, με τη συνεργασία ξενοδοχείων στο νησί μας.
Οι ευρωπαϊκοί στόχοι
Ποιοι είναι όμως οι ευρωπαϊκοί στόχοι για την ανακύκλωση; Η προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση των αστικών αποβλήτων να ανέλθουν σε ποσοστό τουλάχιστον 55% το 2025, 60% το 2030 και 65% το 2035, ενώ η ανακύκλωση των συσκευασιών σε ποσοστό τουλάχιστον 65% το 2025 και 70% το 2030.
Μεταξύ των άλλων, προωθείται, άλλωστε, η χωριστή συλλογή χαρτιού, γυαλιού, πλαστικών, μετάλλων και βιοαποβλήτων. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα πλαστικά, με μέτρα όπως η εισαγωγή περιβαλλοντικού τέλους για τα πλαστικά μπουκάλια με ετικέτα PVC και η διαφοροποίηση της εισφοράς στα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) ανάλογα με την ανακυκλωσιμότητα του πλαστικού.
Με σκοπό την ανάπτυξη και εδραίωση της περιβαλλοντικής συνείδησης, από την 1η Σεπτεμβρίου 2022 εισάγεται στα σχολεία η υποχρεωτική χωριστή συλλογή χαρτιού, γυαλιού, πλαστικών, μετάλλων, μπαταριών και αποβλήτων τροφίμων.
Θεσπίζεται η υποχρεωτική χωριστή συλλογή, έως το 2024, των κλωστοϋφαντουργικών και των επικίνδυνων οικιακών αποβλήτων. Καθιερώνεται η υποχρεωτική χωριστή συλλογή σε τουλάχιστον επτά νέα ρεύματα αποβλήτων, όπως γεωργικά πλαστικά, στρώματα, έπιπλα, ρουχισμό, παιχνίδια, φάρμακα και αθλητικό εξοπλισμό, και τίθεται η υποχρέωση στους παραγωγούς των προϊόντων αυτών για την οργάνωση και την προώθηση προς ανακύκλωση με την κάλυψη του σχετικού κόστους.
ΣΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ
Υποχρεωτική η τήρηση ιεράρχησης αποβλήτων
Θεσπίζεται στόχος μείωσης των αποβλήτων τροφίμων κατά 30% το 2030 σε σχέση με το 2022, ιδίως με την ενθάρρυνση της χρήσης αδιάθετων τροφίμων κατάλληλων για ανθρώπινη κατανάλωση, με την παροχή κινήτρων για τη δωρεά τους ή περαιτέρω με την προώθηση της χρήσης τους ως ζωοτροφής. Για τον σκοπό αυτό, για μια σειρά από επιχειρήσεις, όπως μονάδες επεξεργασίας και μεταποίησης τροφίμων, υπεραγορές τροφίμων, ξενοδοχεία, μεγάλα εστιατόρια, επιχειρήσεις τροφοδοσίας κ.ά., γίνεται υποχρεωτική η τήρηση της ιεράρχησης των αποβλήτων και παρακολουθείται μέσω της συστηματικής καταγραφής των πλεονασμάτων τροφίμων.
Μάλιστα, από την 1η Ιανουαρίου 2023 προβλέπεται ότι οι επιχειρήσεις που αποτελούν μεγάλους παραγωγούς βιοαποβλήτων (όπως αποβλήτων κήπων, πάρκων και τροφίμων) υποχρεούνται να τα συλλέγουν χωριστά, προκειμένου με δική τους ευθύνη να οδηγηθούν προς ανακύκλωση, με παράλληλη ελάφρυνση των δημοτικών τελών. Επίσης, προωθείται η υποχρεωτική αξιοποίηση κτηνοτροφικών αποβλήτων σε μονάδες βιοαερίου ή κομποστοποίησης, εφόσον υπάρχουν διαθέσιμες στην περιοχή.
- Αναβαθμίζονται υποχρεωτικά οι εγκαταστάσεις των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ), με προσθήκη σύγχρονου εξοπλισμού και θέσπιση των προδιαγραφών των ανακτώμενων υλικών και με ιδιαίτερη έμφαση στα πλαστικά, ενώ γίνεται υποχρεωτικό για μια σειρά εγκαταστάσεων επεξεργασίας αποβλήτων να διαθέτει σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης (όπως EMAS ή ISO 14001).
- Δίνεται η δυνατότητα στους Δήμους να εφαρμόσουν το σύστημα “Πληρώνω όσο πετάω”, με τη χρέωση χαμηλότερων δημοτικών τελών σε όλους όσοι παράγουν λιγότερα απόβλητα ή/και ανακυκλώνουν περισσότερο. Το συγκεκριμένο σύστημα θα καταστεί υποχρεωτικό για όλους τους Δήμους με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων από την 1η Ιανουαρίου του 2023 και άνω των 20.000 κατοίκων από την 1η Ιανουαρίου 2028.
Από την 1η Ιουλίου 2022, εξάλλου, έχει ξεκινήσει να επιβάλλεται η τοποθέτηση ηλεκτρονικού συστήματος εντοπισμού θέσης (GPS) σε όλα τα οδικά μέσα μεταφοράς επικίνδυνων αποβλήτων. Αυτό θα γίνει από την 1η Ιανουαρίου 2023 και σε όλα τα οδικά μέσα μεταφοράς ΑΕΚΚ.