Η εγχώρια βιομηχανία τροφίμων-ποτών, κατά τον ίδιο, έχει τη δυνατότητα να κινηθεί και να ξεχωρίσει πάνω σε αναγνωρισμένα και προστατευόμενα προϊόντα, ή και σε καινοτόμα ποιοτικά καταναλωτικά είδη που παράγονται.
Θέματα… κλειδιά, που θα δώσουν «φτερά» στις αγροδιατροφικές επιχειρήσεις, όχι μόνο για να βρουν διέξοδο για τα προϊόντα τους εκτός ελληνικών συνόρων, αλλά και να επιτύχουν στον εξαγωγικό στίβο με όρους βιωσιμότητας και κερδοφορίας, ανέπτυξαν οι συμμετέχοντες στην αποψινή εκδήλωση που διοργάνωσαν στη Θεσσαλονίκη, το Ελληνογερμανικό και το Ελληνο-Ιταλικό Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο της πόλης, στο πλαίσιο του έργου «Go International», με ακρώνυμο «GoInt».
Με στόχο την υποστήριξη των επιχειρήσεων του αγροδιατροφικού τομέα της Β. Ελλάδας, προκειμένου να αναπτύξουν τη διεθνή παρουσία τους, το «GoInt» συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και από εθνικούς πόρους των χωρών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα συνεργασίας INTERREG V-A «Ελλάδα-Βουλγαρία 2014-2020». Το έργο ξεκίνησε την 18μηνη διάρκειά του τον Απρίλιο του 2021, και εταίροι του είναι: η Bulgarian Small and Medium Enterprises Promotion Agency - επικεφαλής εταίρος του έργου, το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο και το Ελληνο-Ιταλικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης.
Στη σταθερή στήριξη του Ελληνογερμανικού Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης στον αγροδιατροφικό τομέα, αναφέρθηκε ο διευθυντής του, Γιώργος Θεοδωράκης, στο σύντομο χαιρετισμό του και γνωστοποίησε ότι μία από τις δράσεις που έπονται, είναι το Ελληνογερμανικό Φόρουμ Τροφίμων, που θα γίνει στις 30-31 Μάϊου 2022 στη Θεσσαλονίκη και θα εστιάζει στην προώθηση των φρούτων και λαχανικών.
Αναφερόμενος στην κρίση που έχει επιφέρει ο πόλεμος στην Ουκρανία, παρουσιάζοντας στοιχεία έρευνας της ένωσης επιμελητηρίων της Γερμανίας σχετικά με τον αντίκτυπο στην γερμανική οικονομία, τόνισε ότι κάθε απειλή μπορεί να κρύβει πάντα και ευκαιρίες για τους Έλληνες εξαγωγείς, στο να συνεισφέρουν και να καλύψουν τα κενά που δημιουργούνται στις εφοδιαστικές αλυσίδες.
Από την πλευρά του ο γενικός γραμματέας του Ελληνο-Ιταλικού Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου, Μάρκο Ντέλα Πούπα τόνισε ότι στο Golnt, η παρουσία της Ιταλίας και της Γερμανίας έχει να προσφέρει πολλαπλά οφέλη μέσα από την μεταφορά τεχνογνωσίας και κυρίως λόγω της μεγάλης εμπειρίας στην εξωστρέφεια που έχουν οι δύο αυτές χώρες. Η Ιταλία, όπως πρόσθεσε, έχει κάποια μοντέλα προώθησης και προστασίας των αγροδιατροφικών προϊόντων, τα οποία θα μπορούσε να αντιγράψει η Ελλάδα για την καλύτερη προώθηση των προϊόντων της στις ξένες αγορές.
Στις δράσεις που σχεδιάζονται στο πλαίσιο του έργου, αναφέρθηκαν στην τοποθέτησή τους οι υπεύθυνες Ευρωπαϊκών Έργων των δύο επιμελητηρίων, Αλεξάνδρα Ταβλαρίδου (ΕΕΒΕ) και Αλεξάνδρα Γέννη (ΕΕΘ). Για τον τρέχοντα μήνα, όπως είπαν, διοργανώθηκαν πέντε συνολικά ενημερωτικές εκδηλώσεις «Export Support Working Groups» σε πολλές πόλεις της Β. Ελλάδος. Μεταξύ δε, των σχεδιαζόμενων δράσεων, περιλαμβάνονται αποστολές, ενημερωτικές εκδηλώσεις, δράσεις κατάρτισης, καθοδήγηση και εργαστήρια υποστήριξης των εξαγωγέων, κατασκευή ενός ηλεκτρονικού εργαλείου που θα στηρίζει το σύνολο των δράσεων, επιχειρηματικές αποστολές επιχειρήσεων στο Βιετνάμ και το Ισραήλ, καθώς και τη διοργάνωση ενός περιπτέρου με εκθέτες από την Ελλάδα και τη Βουλγαρία, σε έκθεση τροφίμων στο Βιετνάμ.
Μονόδρομος οι στρατηγικές διεθνοποίησης και εξωστρέφειας
Χαρακτηρίζοντας «μονόδρομο» τη χάραξη στρατηγικών διεθνοποίησης και εξωστρέφειας για τις αγροδιατροφικές επιχειρήσεις, ο σύμβουλος στρατηγικής και διεθνοποίησης επιχειρήσεων, Σπύρος Ιγνατιάδης, επισήμανε ότι σε ένα παγκοσμιοποιημένο πλέον επιχειρηματικό περιβάλλον, «ο εξαγωγικός προσανατολισμός των επιχειρήσεων μπορεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις και να αυξήσει τις πιθανότητες για την επιβίωσή τους, την ανάπτυξή τους, τη δημιουργία και διατήρηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος και στην εγχώρια αγορά». Κρίσιμη είναι η προαναφερόμενη στρατηγική για τις νέες επιχειρήσεις, ώστε αυτές να ανταποκριθούν επιτυχώς, να είναι βιώσιμες και να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες για διείσδυση σε αγορές εκτός των συνόρων.
Η εγχώρια βιομηχανία τροφίμων-ποτών, κατά τον ίδιο, έχει τη δυνατότητα να κινηθεί και να ξεχωρίσει πάνω σε αναγνωρισμένα και προστατευόμενα προϊόντα, ή και σε καινοτόμα ποιοτικά καταναλωτικά είδη που παράγονται, ενώ η περίφημη μεσογειακή διατροφή, που ειδικά κατά την περίοδο της πανδημίας έχει κερδίσει το ενδιαφέρον μεγάλης μερίδας του παγκόσμιου πληθυσμού, «ανέδειξε το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Ελλάδας στην παραγωγή πληθώρας προϊόντων που ανήκουν σε αυτή», τόνισε ο κ. Ιγνατιάδης.
Βέβαια, όπως έσπευσε να επισημάνει, η δημιουργία προστιθέμενης αξίας και η ενίσχυση της εξωστρέφειας του κλάδου, εναπόκεινται σε μεγάλο βαθμό και στην προβολή του ελληνικού προϊόντος, μέσα από τα κατάλληλα σχεδιασμένα κανάλια διανομής, την ποιότητα, διαφοροποίηση και την ενίσχυση του προτύπου της ελληνικής ή μεσογειακής κουζίνας. Η σύνδεση της μεταποίησης τροφίμων με τον πρωτογενή τομέα της οικονομίας, αλλά και με τον τομέα των υπηρεσιών, όπως εστιατόρια, ξενοδοχεία και εν γένει τον τουρισμό, σε συνδυασμό με τις συνέργειες που αναπτύσσονται στον χώρο των τροφίμων, «καθιστά θεμελιώδη τον ρόλο του κλάδου σε όλους τους τομείς της οικονομίας».
Η επόμενη ημέρα των ελληνικών εξαγωγών και τα προβλήματα
«Δυσκολία ανεύρεσης εξειδικευμένου προσωπικού», είναι ένα πρόβλημα που ταλανίζει τις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, και σύμφωνα με τον κ. Ιγνατιάδη, «το πρόβλημα είναι ακόμη πιο έντονο στις ελληνικές Περιφέρειες εκτός Αττικής.
Σε πρόβλημα προς το δρόμο της διεθνοποίησης, αποτελεί κατά τον ίδιο το μικρό μέγεθος επιχειρήσεων - το 99% είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις - το χαμηλό επίπεδο ψηφιοποίησης (μόλις 1 στις 10 ελληνικές εταιρείες έχει υιοθετήσει τεχνολογίες AI) και η χαμηλή εξαγωγική βάση. «Το 2014, οι 100 μεγαλύτερες εξαγωγικές επιχειρήσεις (ακόμα και αν εξαιρεθεί ο κλάδος των πετρελαιοειδών) εξήγαγαν πάνω από το 50% των συνολικών εξαγωγών», εξήγησε και πρόσθεσε ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από 250 εργαζομένους, πραγματοποιούν το 70% των ελληνικών εξαγωγών. Το 2014, μόνο το 10% του συνόλου των επιχειρήσεων εξήγαγε, ενώ σήμερα, το ποσοστό ανέρχεται σε 15%».
Προς νέο βιώσιμο σύστημα τροφίμων και ο ρόλος της κυκλικής οικονομίας
Για το ρόλο του μοντέλου της κυκλικής οικονομίας στις εξαγωγές τροφίμων, και για τη σχέση μεταξύ τους, στο πλαίσιο μάλιστα του σχεδίου δράσης της ΕΕ, μίλησε από την πλευρά της η υπεύθυνη διαχείρισης ευρωπαϊκών και εθνικών προγραμμάτων του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βόρειας Ελλάδας (ΣΕΒΕ), Μαίη Δεμερτζή.
Εξηγώντας τι πρεσβεύει η κυκλική οικονομία, τόνισε ότι «σε αντίθεση με τη σημερινή «γραμμική οικονομία», σε μια κυκλική οικονομία, η αξία των προϊόντων και υλών διατηρείται για όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο, ενώ τα απόβλητα και η χρήση των πόρων ελαχιστοποιούνται». Με την κυκλική οικονομία επιδιώκεται και ενθαρρύνεται η χρήση δευτερογενών υλικών και αποβλήτων ως παραγωγικών πόρων και χρήσιμων υλικών, προσδίδοντας τη διάσταση της βιωσιμότητας στο παραγωγικό μοντέλο.
Βάσει των υπολογισμών, όπως εξήγησε, το 20% της συνολικής παραγωγής τροφίμων χάνεται ή σπαταλάται στην ΕΕ, και θέτοντας επί τάπητος τη στρατηγική «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο», σημείωσε ότι οι ευρωπαϊκοί στόχοι συνίστανται στο να μειωθεί το περιβαλλοντικό και κλιματικό αποτύπωμα του συστήματος τροφίμων και να ενισχυθεί η ανθεκτικότητά του, να προστατευθεί η επισιτιστική ασφάλεια απέναντι στην κλιματική αλλαγή και την απώλεια της βιοποικιλότητας και να πρωτοπορήσει στη παγκόσμια μετάβαση προς την ανταγωνιστική βιωσιμότητα από το αγρόκτημα έως το πιάτο.
Για να επιταχυνθεί και να διευκολυνθεί η μετάβαση και να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα των τροφίμων προς διάθεση, η ΕΕ αναμένεται να υποβάλει νομοθετική πρόταση για ένα βιώσιμο σύστημα τροφίμων πριν από το τέλος του 2023, εξήγησε. Έτσι, η ΕΕ θα επιδιώξει την ανάληψη δεσμεύσεων από εταιρείες τροφίμων και οργανισμούς για την ανάληψη συγκεκριμένων δράσεων για τη βιωσιμότητα, με ιδιαίτερη έμφαση στην αλλαγή της σύστασης των τροφίμων, καθώς και στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματός τους και της κατανάλωσης ενέργειας.
Η συσκευασία των τροφίμων διαδραματίζει καίριο ρόλο στη βιωσιμότητα των συστημάτων τροφίμων, και στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με την κ. Δεμερτζή, η ΕΕ αναμένεται να αναθεωρήσει τη νομοθεσία για τα υλικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα, ώστε να βελτιωθεί η ασφάλεια των τροφίμων και η δημόσια υγεία.
Υπογραμμίζοντας την επιτακτική ανάγκη για στροφή στην κυκλική οικονομία, η ίδια επισήμανε ότι οι μεγαλύτερες ευρωπαϊκές αλυσίδες έχουν ήδη αναπτύξει πλαίσιο απαιτήσεων αναφορικά με τα «πράσινα προϊόντα», τις «οικολογικές ετικέτες» και τη «σήμανση αποτυπώματος άνθρακα». Ειδικά δε, οι Tesco, Lidl, Sainsbury's στην Αγγλία, Kaufland, Edeka στη Γερμανία, Intermarche, Auchan στη Γαλλία, Albert Heijn, Plus στην Ολλανδία, Σκανδιναβικές Χώρες και οι Wal-Mart China, Sun Art, Yonghui Superstores, Carrefour στην Κίνα.
Αφήστε στην άκρη το… ένστικτο
«Αφήστε στην άκρη το ένστικτο», κάλεσε τους εν δυνάμει εξαγωγείς ο διευθύνων σύμβουλος της iTrust Digital, Ανδρέας Σπυρίδης, καλώντας τους να ξεκινήσουν με τα δεδομένα που ήδη έχουν από το κοινό τους. «Από ποιες χώρες έχετε πολλές επισκέψεις; Αγορές; Πού έχετε μεγάλα καλάθια;», αυτά είναι τα δεδομένα που πρέπει να λάβετε υπόψη σας, τους είπε.
Πρόσθεσε δε, ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μπορούν να αποδειχτούν πολύ χρήσιμα ως εργαλεία προς την εξαγωγική τους προσπάθεια, αφού όπως εξήγησε, «σας παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για τους καταναλωτές, ώστε να δημιουργήσετε μια αποτελεσματική στρατηγική».
Υπογραμμίζοντας ότι ο δρόμος προς τη διεθνοποίηση περνά πρώτα από την τοπική αγορά, ο κ. Σπυρίδης, απευθυνόμενος στους εν δυνάμεις εξαγωγείς, επισήμανε ότι η συμπεριφορά των online καταναλωτών διαφέρει από χώρα σε χώρα, και για αυτό συνέστησε προσοχή στις ιδιαιτερότητες κάθε αγοράς, « ώστε να εξασφαλίσετε την εμπιστοσύνη που απαιτείται προκειμένου να επιλεγείτε», είπε. Μεταξύ άλλων, τους είπε ότι η εμπειρία αγοράς πρέπει να είναι ευχάριστη, και στο πλαίσιο αυτό τους κάλεσε να αποφύγουν δυσάρεστες εκπλήξεις στο ταμείο.