Ο κίνδυνος να επιδεινωθεί η επισιτιστική κρίση είναι πλέον ορατός, με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ να στέλνουν αυστηρά μηνύματα στη Μόσχα.
Παγκόσμια αγωνία επικρατεί μετά την αποχώρηση της Ρωσίας από τη συμφωνία για εξαγωγές σιτηρών μέσω Μαύρης Θάλασσας και η απόφαση τη Μόσχας έχει φέρει εκ νέου στο προσκήνιο εφιαλτικά σενάρια για «ξέσπασμα» επισιτιστικής κρίσης και εκτόξευση των τιμών στα σιτηρά, σε ευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο.
Κατά πόσο αυτή η νέα δυσμενής εξέλιξη μπορεί να λάβει δραματικές διαστάσεις και όντως να μετεξελιχθεί σε παγκόσμια επισιτιστική κρίση, θα εξαρτηθεί εν πολλοίς από το αν η Ρωσία θα επιμείνει στο οριστικό και αμετάκλητο της αποχώρησής της από τη συμφωνία.
Πάντως την Κυριακή δεν επικυρώθηκε καμία κίνηση φορτηγών πλοίων για τη μεταφορά ουκρανικών σιτηρών στη Μαύρη Θάλασσα, όπως ανακοίνωσε το Κέντρο Κοινού Συντονισμού (JCC) που έχει επιφορτιστεί με την επίβλεψη της διεθνούς συμφωνίας που υπογράφτηκε το καλοκαίρι.
Το JCC, όπου συμμετέχουν εκπρόσωποι της Ρωσίας, της Ουκρανίας, της Τουρκίας και του ΟΗΕ στην Κωνσταντινούπολη, διευκρίνισε πως ενημερώθηκε από τη Ρωσία για τις "ανησυχίες της για την ασφάλεια των φορτηγών" και τις διαβίβασε στην ουκρανική και την τουρκική αντιπροσωπεία.
Επιπλέον αργά την Κυριακή η ρωσική αντιπροσωπεία που συμμετέχει από τις αρχές Αυγούστου στην Κωνσταντινούπολη στις επιθεωρήσεις πλοίων που μεταφέρουν ουκρανικά σιτηρά θα αποσυρθεί «για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα», ανακοίνωσε σήμερα το βράδυ το Κοινό Συντονιστικό Κέντρο (JCC), που έχει επιφορτιστεί με την επίβλεψη αυτής της διεθνούς συμφωνίας που υπογράφτηκε το καλοκαίρι.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από τις αρχές του μήνα, ο αργός ρυθμός των επιθεωρήσεων επικρίθηκε από την Ουκρανία η οποία κατηγόρησε τη Ρωσία ότι τις παρακωλύει. Το JCC υπολόγιζε αυτή την εβδομάδα ότι περισσότερα από 170 πλοία περίμεναν για επιθεώρηση ανοικτά της Κωνσταντινούπολης.
Περισσότεροι από 9 εκατομμύρια τόνοι καλαμποκιού, σιταριού, προϊόντων ηλίανθου, κριθαριού, ελαιοκράμβης και σόγιας έχουν εξαχθεί στο πλαίσιο της συμφωνίας που υπογράφηκε στις 22 Ιουλίου και τέθηκε σε εφαρμογή από την 1η Αυγούστου.
Σύμφωνα με αναλυτές στο Bloomberg, oι παραγγελίες σιτηρών είχαν ήδη εξαντληθεί λόγω των ανησυχιών ότι η συμφωνία θα λήξει και η Ουκρανία είχε επίσης εκφράσει ανησυχίες για την αυξανόμενη συσσώρευση πλοίων που περιμένουν για επιθεώρηση ως μέρος της συμφωνίας.
Μια παρατεταμένη αναστολή θα μπορούσε για άλλη μια φορά να προκαλέσει σοκ στις παγκόσμιες αγορές καλλιεργειών. Οι αναλυτές επισημαίνουν μάλιστα και το εξής σημαντικό: ενώ οι τιμές των σιτηρών μειώθηκαν τους τελευταίους μήνες, η υψηλή τιμή του δολαρίου έχει οδηγήσει σε αύξηση των τιμών των προϊόντων σε πολλές χώρες, με τους εισαγωγείς να δυσκολεύονται να πραγματοποιήσουν πληρωμές και τον κίνδυνο των ελλείψεων να αυξάνεται συνεχώς.
Γεωπολιτική ένταση
Η απόφαση της Μόσχας να αναστείλει τη συμμετοχή της στη συμφωνία πυροδότησε νέο κύκλο αντιπαράθεσης με τους γεωοπολιτικούς κινδύνους να αναζωπυρώνονται και το κλίμα που πλέον δημιουργείται είναι εκρηκτικό.
ΗΠΑ:«Σκανδαλώδης» η απόφαση της Ρωσίας να αναστείλει τη συμμετοχή της στη συμφωνία
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε χθες Σάββατο «σκανδαλώδη» την απόφαση της Ρωσίας να αναστείλει τη συμμετοχή της στη συμφωνία για τις εξαγωγές σιτηρών από τα λιμάνια της Ουκρανίας, μια συμφωνία ζωτικής σημασίας για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια.
«Είναι απλώς σκανδαλώδης. Δεν υπήρχε λόγος να το κάνουν αυτό», δήλωσε ο Μπάιντεν σε δημοσιογράφους αφότου ψήφισε για τις ενδιάμεσες εκλογές σε προπύργιο των Δημοκρατιών, στο Ουίλμινγκτον του Ντέλαγουερ.
Η Μόσχα ανακοίνωσε το Σάββατο ότι θα αναστείλει τη συμμετοχή της στη συμφωνία μετά την επίθεση με drones κατά του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας, ο οποίος σταθμεύει στον κόλπο της Σεβαστούπολης στην προσαρτημένη χερσόνησο της Κριμαίας.
Ρωσία: Απαράδεκτη η αντίδραση της Ουάσινγκτον
Ο πρεσβευτής της Ρωσίας στην Ουάσινγκτον επέπληξε τις Ηνωμένες Πολιτείες για τους ψευδείς ισχυρισμούς, όπως τους χαρακτήρισε, σχετικά με την απόφαση της Μόσχας να αναστείλει τη συμμετοχή της σε μια συμφωνία που επιτεύχθηκε με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ για την εξαγωγή σιτηρών από τα ουκρανικά λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας.
"Η αντίδραση της Ουάσινγκτον στην τρομοκρατική επίθεση στο λιμάνι της Σεβαστούπολης είναι πραγματικά απαράδεκτη", έγραψε ο Ανατόλι Αντόνοφ στην εφαρμογή Telegram. "Δεν έχουμε δει οποιαδήποτε σημάδια καταδίκης των απερίσκεπτων ενεργειών του ουκρανικού καθεστώτος."
"Όλες οι ενδείξεις πως Βρετανοί στρατιωτικοί ειδικοί ενεπλάκησαν στην οργάνωση του μαζικού πλήγματος με τη χρήση drones έχουν αγνοηθεί", είπε ο Αντόνοφ.
Η Βρετανία απέρριψε ως ψευδείς τους ισχυρισμούς της Ρωσίας. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε τη ρωσική κίνηση "απλώς απαράδεκτη", λέγοντας ότι θα αυξήσει τον υποσιτισμό ενώ ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών κατηγόρησε τη Ρωσία ότι χρησιμοποιεί τα τρόφιμα ως όπλο.
"Οποιαδήποτε ενέργεια από τη Ρωσία να διαταράξει αυτές τις κρίσιμης σημασίας εξαγωγές σιτηρών είναι ουσιαστικά μια δήλωση πως άνθρωποι και οικογένειες σε όλο τον κόσμο θα πρέπει να πληρώσουν περισσότερα για τρόφιμα αλλιώς θα πεινάσουν", ανέφερε σε μια δήλωση ο Άντονι Μπλίνκεν.
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δήλωσε πως η Ουκρανία επιτέθηκε στον Στόλο της Μαύρης Θάλασσας κοντά στη Σεβαστούπολη στην προσαρτημένη από τη Ρωσία χερσόνησο της Κριμαίας με 16 μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) νωρίς το πρωί χθες, Σάββατο, και πως Βρετανοί "ειδικοί" του Πολεμικού Ναυτικού βοήθησαν στον συντονισμό της "τρομοκρατικής" επίθεσης.
Η Μόσχα κατηγόρησε επίσης προσωπικό του βρετανικού ΠΝ για τις εκρήξεις που σημειώθηκαν στους αγωγούς αερίου Nord Stream τον περασμένο μήνα, έναν ισχυρισμό που απέρριψε ως ψευδή το Λονδίνο υποστηρίζοντας ότι επινοήθηκε προκειμένου να αποσπάσει την προσοχή από τις αποτυχίες του ρωσικού στρατού στην Ουκρανία.
Η ΕΕ προτρέπει τη Ρωσία να ανακαλέσει την απόφασή της
Η ΕΕ προτρέπει τη Ρωσία να ανακαλέσει την απόφασή της για αναστολή της συμμετοχής της στη συμφωνία για τα σιτηρά αναφέρει με ανάρτησή του στο τουίτερ ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ.
Ο κ. Μπορέλ προσθέτει ότι «η απόφαση της Ρωσίας να αναστείλει τη συμμετοχή στη συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας θέτει σε κίνδυνο την κύρια οδό εξαγωγής των τόσο απαραίτητων σιτηρών και λιπασμάτων για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης που προκλήθηκε από τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας».
Ουκρανία: Σχεδίαζαν να φύγουν από καιρό
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας είπε ότι η Μόσχα σχεδίαζε «πολύ εκ των προτέρων» να αποσυρθεί από την πρωτοβουλία εξαγωγής σιτηρών και χρησιμοποίησε τις επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη του Σαββάτου στην προσαρτημένη Κριμαία ως «ψεύτικο πρόσχημα».
Όπως έγραψε ο Ντμίτρο Κουλέμπα στο Twitter: «Η Ρωσία πήρε την απόφαση να ξαναρχίσει τα παιχνίδια πείνας εδώ και πολύ καιρό».
Ο Konstantin Kosachev, αντιπρόεδρος του Ομοσπονδιακού Συμβουλίου της Ρωσίας, δήλωσε στη διάρκεια της νύχτας ότι η Μόσχα «είναι έτοιμη να αντικαταστήσει πλήρως τα ουκρανικά σιτηρά στην παγκόσμια αγορά» μετά την αποχώρηση από την πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας είπε ότι η Ρωσία επιχειρεί ένα κόλπο δημοσίων σχέσεων προσφέροντας σιτηρά «πιθανότατα κλεμμένα από την Ουκρανία» ενώ κλείνει τον διάδρομο εξαγωγής ασφαλούς διέλευσης από την Ουκρανία.
Τουρκία: Δεν έχουμε ενημερωθεί επισήμως για τη ρωσική αποχώρηση από τη διεθνή συμφωνία για τα σιτηρά
«Η Τουρκία δεν έχει λάβει επίσημη ενημέρωση» από τη Ρωσία για την αποχώρησή της από τη διεθνή συμφωνία για τις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων από τα λιμάνια της Ουκρανίας, μιας συμφωνίας της οποίας η Άγκυρα είναι ένας από τους εγγυητές μαζί με τα Ηνωμένα Έθνη, δήλωσε μια πηγή ασφαλείας στο Γαλλικό Πρακτορείο.