Η απόφαση συνιστά μια νίκη για τους Ευρωπαίους παραγωγούς των οποίων οι εξαγωγές προς την Κολομβία, αξίας άνω των 20 εκατ. ευρώ, επηρεάστηκαν από τους δασμούς της Κολομβίας.
Οι διαιτητές αποφάνθηκαν κατ' ουσίαν υπέρ της ΕΕ στην πρώτη διαιτητική δευτεροβάθμια διαδικασία του ΠΟΕ στο πλαίσιο της πολυμερούς προσωρινής ρύθμισης διαιτητικού δευτεροβάθμιου οργάνου (Multi-Party Interim Appeal Arbitration Arrangement, στο εξής: MPIA). Η τελική και δεσμευτική απόφαση επιβεβαιώνει ότι οι δασμοί αντιντάμπινγκ που επέβαλε η Κολομβία στις κατεψυγμένες τηγανητές πατάτες από το Βέλγιο, τη Γερμανία και τις Κάτω Χώρες παραβιάζουν τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) και περιορίζουν αδικαιολόγητα την πρόσβαση στην κολομβιανή αγορά.
Στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα σε οποιαδήποτε χώρα εξετάζει τον περιορισμό των εξαγωγών της ΕΕ ότι οι έρευνες αντιντάμπινγκ πρέπει να συμμορφώνονται πλήρως με τους κανόνες του ΠΟΕ και τονίζει τη συστημική σημασία της MPIA.
Η υπόθεση αυτή αποτελεί επίσης σαφή απόδειξη ότι οι διαφορές στο πλαίσιο του ΠΟΕ μπορούν να επιλυθούν γρήγορα και αποτελεσματικά, με την τελική απόφαση να εκδίδεται εντός της προθεσμίας των 90 ημερών.
Παρά το γεγονός ότι το δευτεροβάθμιο δικαιοδοτικό όργανο του ΠΟΕ αντιμετωπίζει ακόμα μακροχρόνιο κώλυμα όσον αφορά τους διορισμούς, η εν λόγω προσφυγή μπόρεσε να εξεταστεί σύμφωνα με τους κανόνες του ΠΟΕ. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τόσο η Κολομβία όσο και η ΕΕ έχουν ενταχθεί στην MPIA. Η ρύθμιση αυτή είναι ανοικτή σε όλα τα μέλη του ΠΟΕ για όσο διάστημα παρεμποδίζονται οι εργασίες του δευτεροβάθμιου δικαιοδοτικού οργάνου. Τα συμμετέχοντα μέλη του ΠΟΕ συμφωνούν διαιτητικές διαδικασίες για τις μεταξύ τους διαφορές στο πλαίσιο του ΠΟΕ. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται το δικαίωμά τους σε δεσμευτική και ανεξάρτητη επίλυση διαφορών στο πλαίσιο του ΠΟΕ, σε δύο βαθμίδες, για όσο διάστημα δεν υπάρχει λειτουργικό δευτεροβάθμιο δικαιοδοτικό όργανο του ΠΟΕ. Ως εκ τούτου, παρέχεται ένας σημαντικός και προσωρινός μηχανισμός προστασίας του πολυμερούς εμπορικού συστήματος που βασίζεται σε κανόνες και αποτρέπονται καταστάσεις στις οποίες το σύστημα αυτό υπονομεύεται από «προσφυγές στο κενό», δηλαδή στο κενό που αφήνει το μη λειτουργικό δευτεροβάθμιο δικαιοδοτικό όργανο.
Επόμενα βήματα
Η Κολομβία πρέπει τώρα να συμμορφωθεί με την απόφαση, είτε αμέσως είτε εντός προθεσμίας που έχει συμφωνηθεί με την ΕΕ ή που έχει οριστεί από διαιτητή του ΠΟΕ. Εάν η Κολομβία δεν συμμορφωθεί, η ΕΕ μπορεί να λάβει την άδεια του ΠΟΕ για να θεσπίσει αντίμετρα.
Ιστορικό
Η ΕΕ κίνησε τη διαδικασία κατά της Κολομβίας (DS591) τον Νοέμβριο του 2019. Ειδική ομάδα του ΠΟΕ αποφάνθηκε υπέρ της ΕΕ τον Οκτώβριο του 2022 και η Κολομβία άσκησε προσφυγή. Η τελική και δεσμευτική απόφαση των διαιτητών προσφυγών επιβεβαιώνει ότι η έρευνα αντιντάμπινγκ της Κολομβίας ήταν πλημμελής από πολλές απόψεις, συμπεριλαμβανομένου του υπολογισμού του περιθωρίου ντάμπινγκ και της ανάλυσης της ζημίας.
Οι διαιτητές προσφυγών στο πλαίσιο της MPIA επιλέχθηκαν τυχαία από μια 10μελή ομάδα ατόμων εγνωσμένου κύρους και αποδεδειγμένης εμπειρογνωσίας. Η απόφαση εκδόθηκε στις τρεις επίσημες γλώσσες του ΠΟΕ (αγγλικά, γαλλικά και ισπανικά) εντός της προθεσμίας των 90 ημερών. Η ταχεία έκδοση δευτεροβάθμιας διαιτητικής απόφασης υψηλής ποιότητας επιβεβαιώνει ότι η διαχείριση των διαδικασιών προσφυγής στον ΠΟΕ μπορεί να γίνεται με εστιασμένο και αποτελεσματικό τρόπο, με πλήρη σεβασμό των δικαιωμάτων των μερών. Η ταχύτητα αυτή ενισχύθηκε από ορισμένες από τις καινοτομίες που ενσωματώθηκαν στις διαδικασίες της MPIA, όπως η απαίτηση να αντιμετωπίζονται αποκλειστικά ζητήματα που είναι αναγκαία για την επίλυση της διαφοράς και η δυνατότητα να λαμβάνονται ή να προτείνονται μέτρα εξορθολογισμού των διαδικασιών, την οποία χρησιμοποίησαν οι διαιτητές εν προκειμένω.
Εκτός από τη διασφάλιση της προοπτικής δεσμευτικής επίλυσης διαφορών μεταξύ των συμμετεχόντων στην MPIA, η MPIA σηματοδοτεί τη δέσμευση για διεθνές εμπορικό σύστημα που βασίζεται σε κανόνες, με επίκεντρο την εύρυθμη λειτουργία της επίλυσης διαφορών στο πλαίσιο του ΠΟΕ. Επί του παρόντος, 52 από τα 164 μέλη του ΠΟΕ καλύπτονται από την MPIA (Αυστραλία, Μπενίν, Βραζιλία, Καναδάς, Κίνα, Χιλή, Κολομβία, Κόστα Ρίκα, Ισημερινός, ΕΕ (της οποίας τα 27 κράτη μέλη είναι επίσης μέλη του ΠΟΕ), Γουατεμάλα, Χονγκ Κονγκ, Ισλανδία, Μακάο, Μεξικό, Μαυροβούνιο, Νέα Ζηλανδία, Νικαράγουα, Νορβηγία, Πακιστάν, Περού, Σινγκαπούρη, Ελβετία, Ουκρανία και Ουρουγουάη). Πάνω από το ένα τρίτο όλων των διαφορών που κινήθηκαν στο πλαίσιο του ΠΟΕ μετά την εφαρμογή της MPIA τον Απρίλιο του 2020 αφορούσαν συμμετέχοντες στην MPIA.
Οι εξαγωγές κατεψυγμένων τηγανητών πατατών από τα τρία ενδιαφερόμενα κράτη μέλη της ΕΕ προς την Κολομβία ανήλθαν σε 23 εκατ. ευρώ το 2016. Η Κολομβία επέβαλε δασμούς τον Νοέμβριο του 2018, με στόχο σχεδόν το σύνολο (85 % ή 19,3 εκατ. ευρώ) των εξαγωγών κατεψυγμένων τηγανητών πατατών από την ΕΕ προς την Κολομβία.