Ένα από τα προβλήματα που υπάρχουν στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είναι η αδυναμία των καταναλωτών να έχουν σαφή εικόνα για το ποιος είναι ο φθηνότερος προμηθευτής.
Τους λόγους, που οδήγησαν στη δημιουργία του ενιαίου, πράσινου, τιμολογίου, ανέλυσε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης. Μιλώντας, χτες Πέμπτη 9 Νοεμβρίου 2023, στην Ολομέλεια της Βουλής, για το θέμα, ζήτησε την υπερψήφιση σχετικού άρθρου, με τίτλο: «Θέσπιση ρυθμίσεων στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας - Προσθήκη άρθρου 138Α στον ν. 4951/2022».
Πρόκειται συγκεκριμένα για το άρθρο 17,στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης: «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2021/2101 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Νοεμβρίου 2021 για την τροποποίηση της Οδηγίας (ΕΕ) 2013/34 όσον αφορά στη δημοσιοποίηση στοιχείων φορολογίας εισοδήματος από ορισμένες επιχειρήσεις και υποκαταστήματα -Επικαιροποίηση εθνικής νομοθεσίας για τις υποχρεώσεις δημοσιότητας των εταιρειών και άλλες επείγουσες διατάξεις».
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανέφερε για το «πράσινο» τιμολόγιο στο πλαίσιο της συζήτησης του νομοσχεδίου τα εξής:
«Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι, το άρθρο στο οποίο θέλω να αναφερθώ είναι το άρθρο 17, το οποίο εισαγάγει το “πράσινο” -όπως το λέμε- τιμολόγιο, στα τιμολόγια που θα πρέπει να έχουν οι προμηθευτές από 1η.1.2024. Θέλω να εξηγήσω, ποιο είναι το νόημα αυτού του τιμολογίου και γιατί θα ζητήσω την υπερψήφισή του, κατά το δυνατόν από όσο ευρύτερη κοινοβουλευτική πλειοψηφία γίνεται.
Ένα από τα προβλήματα που υπάρχουν στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είναι η αδυναμία των καταναλωτών να έχουν σαφή εικόνα για το ποιος είναι ο φθηνότερος προμηθευτής. Γιατί υπάρχει αυτή η αδυναμία; Το ευρωπαϊκό δίκαιο, το οποίο εφαρμόζουμε και το ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο που ακολουθούμε αυτή τη στιγμή, δίνουν πλήρη ελευθερία στους παρόχους να διαμορφώνουν την εμπορική τους πολιτική. Αυτή η πλήρης ελευθερία έχει οδηγήσει σε ένα μεγάλο αριθμό τιμολογίων -αν υπάρχει κάποιος στην αίθουσα που να ξέρει ποιος είναι ο φθηνότερος προμηθευτής, παρακαλώ να με διακόψει και να μου το πει τώρα-και δημιουργεί μία δυσκολία σε μεγάλο αριθμό καταναλωτών στο να διαλέξουν το φθηνότερο. Απλούστατα, χρειάζεται πολύ μεγαλύτερη ενασχόληση και εξειδίκευση από αυτή που κάποιος απλός άνθρωπος -και η μεγάλη πλειοψηφία των καταναλωτών της ηλεκτρικής ενέργειας είναι απλοί άνθρωποι- μπορεί να διαθέσει ή έχει την ικανότητα να διαθέσει για να αναλύσει όλα τα τιμολόγια των προμηθευτών.
Από την 1η.1.2024 θα υπάρξει μια μετάπτωση του συνόλου των καταναλωτών στα καινούργια τιμολόγια. Και με δεδομένο ότι ένας πολύ μεγάλος αριθμός καταναλωτών είναι βέβαιο ότι δε θα επιλέξει ενεργητικά τιμολόγιο -σας θυμίζω ότι είναι πάνω από 1 εκατομμύριο οι παροχές, στις οποίες οι καταναλωτές δεν έχουν επιλέξει τιμολόγιο στη ΔΕΗ και παραμένουν ιστορικά σε ένα τιμολόγιο, χωρίς να ασχολούνται σε ποιο τιμολόγιο θα πάνε-και ένας τεράστιος αριθμός ανθρώπων θα βρεθούν χωρίς ρητή σύμβαση, είχαμε δύο επιλογές: Η μία επιλογή ήταν να κάνουμε αποδεκτό, ότι οι προμηθευτές θα διαλέξουν τιμολόγιο για λογαριασμό των καταναλωτών. Αυτοί, δηλαδή, που δεν θα πάρουν ενεργητικά την απόφαση, που δεν θα κάνουν δήλωση, θα πήγαιναν στο τιμολόγιο το πιο κοντινό -έλεγε η ΡΑΕΕΥ- μ’ αυτό που είχαν, που θα το διάλεγαν οι προμηθευτές. Ωστόσο, οι προμηθευτές έχουν δικαίωμα να προσφέρουν ό,τι τιμολόγιο θέλουν. Και το ποιο θα ήταν το πιο κοντινό σε κάθε καταναλωτή, θα ήταν απόφαση του προμηθευτή. Εκεί, όσο καλής προθέσεως και να είναι οι προμηθευτές, υπάρχει μια εγγενής σύγκρουση συμφερόντων, την οποία θεωρήσαμε ότι πρέπει να αποφύγουμε. Με δεδομένο ότι από 1η.1.2024 για όσους δεν διαλέξουν ενεργητικά τιμολόγιο, δεν υπάρχει μια πλήρης σύμβαση, δεν θα είχαμε δηλαδή δύο μέρη που θα συμφωνούν, θα είχαμε ένα μέρος που θα συμφωνούσε (σ.σ. του προμηθευτή). Γι’ αυτό και βάλαμε ένα νέο τιμολόγιο exante, δηλαδή με τιμή κυμαινόμενη μεν, αλλά γνωστή εκ των προτέρων (αυτό δεν αφορά τα σταθερά τιμολόγια), το οποίο έχει τα εξής χαρακτηριστικά: Έχει ένα σύστημα διόρθωσης για να μειώνεται, όσο γίνεται, η διαφορά του από το ex post τιμολόγιο και να μειώνεται το κόστος αντιστάθμισης που πληρώνουν οι προμηθευτές. Σημειώνω, εδώ, πως αν έχετε ένα τιμολόγιο με ρήτρα αναπροσαρμογής, αυτό στο τέλος της ημέρας είναι φθηνότερο από ένα τιμολόγιο, όπου ο προμηθευτής σας λέει την τιμή και μετά πληρώνει αντιστάθμιση, αν έκανε κάποιο λάθος (στο μάκρος του χρόνου, μπορεί βραχυπρόθεσμα να μην ισχύει αυτό).
Προσπαθήσαμε, λοιπόν, να φτιάξουμε ένα τιμολόγιο όσο πιο κοντά γίνεται στο φθηνότερο, αλλά στο οποίο ο καταναλωτής να γνωρίζει από την αρχή ποια θα είναι η τιμή τον επόμενο μήνα. Και αυτό το τιμολόγιο, να έχει το χαρακτηριστικό ότι θα μπορούν πλέον οι καταναλωτές, ανοίγοντας τη σχετική σελίδα της ΡΑΑΕΥ να συγκρίνουν τις τιμές -σε κάθε λογαριασμό και σε κάθε μήνυμα που θα λαμβάνουν οι καταναλωτές, θα υπάρχει link, που θα τους πηγαίνει στη σύγκριση των τιμών. Θα βλέπουν ποιος είναι ο φθηνότερος τον μήνα που πέρασε, τον προηγούμενο, τον προ-προηγούμενο κ.λπ. Και έτσι, θα διαμορφώνουν μια εικόνα για το ποιος είναι ο φθηνότερος στην αγορά. Αυτό, δε σημαίνει ότι δεν μπορούν να φύγουν από αυτό το τιμολόγιο. Μπορούν να φύγουν ανά πάσα στιγμή. Αυτό δε σημαίνει ότι δε μπορούν να αλλάξουν προμηθευτή. Μπορούν να αλλάξουν προμηθευτή ανά πάσα στιγμή. Σημαίνει, όμως, ότι οι εταιρείες θα υποχρεωθούν, σ’ αυτό ειδικά το τιμολόγιο, να κάνουν ανταγωνισμό τιμών, με γνώση των τιμών από τους καταναλωτές. Και ο ανταγωνισμός τιμών, μόνο καλό θα είναι για τον καταναλωτή.
Βλέπω πως υπάρχουν κάποια δημοσιεύματα, που λένε ότι είμαι ιδεοληπτικός, μη νεοφιλελεύθερος -διότι κάνω κρατικές παρεμβάσεις- και ότι προκαλείται μία σύγχυση στην αγορά. Εγώ θα πω, λοιπόν, ότι η σύγχυση υπάρχει σήμερα στους καταναλωτές. Γιατί η μεγάλη σύγχυση είναι, ότι δεν ξέρουν ποιος είναι ο φθηνότερος. Και αυτή τη σύγχυση θα την επιλύσουμε. Και θα ήθελα -κατά το δυνατόν- διότι ποτέ δεν ζητώ να ψηφίσει κάποιος κάτι που δεν πιστεύει, να έχω τη μεγαλύτερη δυνατή στήριξη της Εθνικής Αντιπροσωπείας στο θέμα αυτό. Ευχαριστώ πολύ».