Τον περασμένο Δεκέμβριο η Επιτροπή ανανέωσε για άλλα 10 χρόνια την άδεια για το αμφιλεγόμενο ζιζανιοκτόνο
Έξι ευρωπαϊκές ΜΚΟ και πέντε στη Γαλλία ανακοίνωσαν την Πέμπτη (25 Ιανουαρίου) ότι κατέθεσαν δύο ξεχωριστά αιτήματα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για «εσωτερική επανεξέταση», το πρώτο βήμα μιας νομικής προσφυγής, σχετικά με την πρόσφατη επανέγκριση του αμφιλεγόμενου αλλά ευρέως χρησιμοποιούμενου ζιζανιοκτόνου γλυφοσάτη.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του euractiv.gr, εκτός από τα αιτήματα για εσωτερική επανεξέταση, οι γαλλικές ΜΚΟ ζητούν επίσης την ακύρωση της απόφασης για την επανέγκριση της γλυφοσάτης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προθεσμία μέχρι το τέλος Ιουνίου για να απαντήσει, διάστημα ύστερα από το οποίο οι ΜΚΟ θα προχωρήσουν σε δικαστικές ενέργειες.
Τον Δεκέμβριο, η Επιτροπή ανανέωσε για άλλα 10 χρόνια την άδεια για το αμφιλεγόμενο ζιζανιοκτόνο, αφού τα κράτη μέλη της ΕΕ δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν πλειοψηφία υπέρ ή κατά της νέας έγκρισης.
Το Δίκτυο Δράσης για τα Φυτοφάρμακα, μαζί με τους δικηγόρους της ClientEarth και άλλες οργανώσεις λένε ότι οι δύο φορείς της ΕΕ που παρείχαν επιστημονικές συμβουλές για την απόφαση – η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων (ECHA) – «δεν έδωσαν επαρκή προσοχή στην επιστήμη», ανέφεραν οι ΜΚΟ σε δελτίο Τύπου.
Η Κομισιόν, προστίθεται στην ανακοίνωση, «ενήργησε κατά παράβαση της νομοθεσίας της ΕΕ για την έγκριση των φυτοφαρμάκων και της αρχής της προφύλαξης, επανεγκρίνοντας τη γλυφοσάτη παρά τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η ουσία μπορεί να προκαλέσει βλάβη στον άνθρωπο, τα ζώα και το περιβάλλον».
Ειδικότερα, όπως λέει το euractiv.gr οι ΜΚΟ κατηγορούν τον ECHA ότι «απέτυχε να αποδείξει ότι η γλυφοσάτη δεν είναι γενοτοξική», ενώ «μη βιομηχανικές μελέτες που βασίζονται στις πιο ευαίσθητες δοκιμές δείχνουν ότι το ζιζανιοκτόνο είναι πράγματι γενοτοξικό».
Ο ECHA. με έδρα το Ελσίνκι, απάντησε σε ηλεκτρονικό μήνυμα στο Euractiv ότι «όλα τα διαθέσιμα στοιχεία εξετάστηκαν προσεκτικά για να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι η γλυφοσάτη δεν είναι καρκινογόνος ή γενοτοξική» και ότι «δεν απορρίφθηκαν σημαντικά ευρήματα».
Η EFSA, από την πλευρά της, τόνισε επίσης σε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ότι «η αξιολόγηση κινδύνου και η αξιολόγηση ομοτίμων για τη γλυφοσάτη ήταν η πιο ολοκληρωμένη και διαφανής αξιολόγηση ενός φυτοφαρμάκου που έχουν πραγματοποιήσει ποτέ η EFSA και τα κράτη μέλη της ΕΕ και η EFSA υποστηρίζει σταθερά τα συμπεράσματά της».
Η Κομισιόν «θα ανταποκριθεί στην έκκληση για εσωτερική επανεξέταση σύμφωνα με τις νομικές της απαιτήσεις και θα απαντήσει διεξοδικά στις κατηγορίες», δήλωσε στο Euractiv ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Stefan de Keersmaecker.
Υπενθύμισε ότι η επιστημονική γνωμοδότηση για τη γλυφοσάτη «είναι το αποτέλεσμα μιας διεξοδικής και αυστηρής διαδικασίας που ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2019 με τις εργασίες μιας ομάδας κρατών μελών -της Γαλλίας, της Ουγγαρίας, της Ολλανδίας και της Σουηδίας- που ορίστηκαν ως κράτη μέλη εισηγητές».
«Έλαβε επίσης υπόψη όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες, τόσο τις υποχρεωτικές κανονιστικές μελέτες που απαιτούνται από τη νομοθεσία της ΕΕ όσο και ένα τεράστιο σώμα δημοσιευμένης επιστημονικής βιβλιογραφίας», κατέληξε ο de Keersmaecker.
Η γαλλική πρωτοβουλία
Στη Γαλλία, της νομικής δράσης ηγείται το δίκτυο ΜΚΟ Secret Toxique, μαζί με άλλες εθνικές ενώσεις, όπως η οργάνωση αγροτών Confédération Paysanne.
«Αμφισβητώντας τη νομιμότητα της επανέγκρισης της γλυφοσάτης, επιθυμούμε να κατοχυρώσουμε στην ευρωπαϊκή νομολογία ότι καμία δραστική ουσία φυτοφαρμάκου δεν μπορεί να εγκριθεί χωρίς πραγματικές αξιολογήσεις της μακροπρόθεσμης τοξικότητας του αντιπροσωπευτικού σκευάσματος», αναφέρει η Secret Toxique σε δελτίο τύπου.
Οι οργανώσεις ζητούν επίσης την ακύρωση της επανέγκρισης της γλυφοσάτης.
Η διαδικασία
Η Επιτροπή έχει προθεσμία 16 εβδομάδων για να απαντήσει, διάστημα το οποίο μπορεί να παραταθεί σε 22 εβδομάδες. Οι ΜΚΟ έχουν στη συνέχεια δύο μήνες και 10 ημέρες για να προσβάλουν την απάντηση ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.
«Εάν η Επιτροπή δεν ανακαλέσει την έγκριση για τη γλυφοσάτη, οι ΜΚΟ θα προχωρήσουν σε δικαστικές ενέργειες», επιβεβαίωσαν οι καταγγέλλοντες.
Η Anaïs Berthier, ανώτερη δικηγόρος και επικεφαλής της ClientEarth στις Βρυξέλλες, δήλωσε στο Euractiv ότι είναι «πραγματικά δύσκολο να εκτιμήσουμε πόσο καιρό θα πάρει. Συνήθως χρειάζεται περίπου ένας ή ενάμιση χρόνος πριν από το γενικό δικαστήριο της ΕΕ».
Στη συνέχεια, «είναι τουλάχιστον άλλος ένας χρόνος» σε περίπτωση που η Επιτροπή χάσει την υπόθεση και προχωρήσει σε έφεση, όπως «συμβαίνει γενικά».