Στην προσπάθεια να επιταχυνθεί η μετάβαση στην κυκλική οικονομία, σε ένα μοντέλο με μηδενικά απόβλητα.
Διευρύνεται η πρωτοβουλία: «Forum Κυκλικών Πόλεων», η οποία αφορά στη διαχείριση αποβλήτων ως πόρων, ώστε να διατηρούνται στην οικονομία για να επαναχρησιμοποιούνται επανειλημμένως. Οι αρμόδιες Γενικές Γραμματείες των Υπουργείων Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Ανάπτυξης, Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, υπέγραψαν Σύμφωνο Συνεργασίας.
Ειδικότερα, στις 8 Φεβρουαρίου 2024 η Γενική Γραμματεία Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων και η Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος & Υδάτων (Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας), υπέγραψαν Σύμφωνο Συνεργασίας με την Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας (Υπουργείο Ανάπτυξης), την Γενική Γραμματεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων) και την Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης (Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης).
Η υπογραφή του Συμφώνου Συνεργασίας πραγματοποιήθηκε σε ειδική τελετή στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Αντικείμενο του εν λόγω Συμφώνου είναι η συμμετοχή αυτών των τριών Γραμματειών των ισάριθμων Υπουργείων στην πρωτοβουλία, με σκοπό τη συμβολή τους στην προσπάθεια να επιταχυνθεί η μετάβαση στην κυκλική οικονομία, σε ένα μοντέλο με μηδενικά απόβλητα.
Υπενθυμίζεται πως οι δύο Γραμματείες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΓΓ Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων και ΓΓ Φυσικού Περιβάλλοντος & Υδάτων) μαζί με την ΓΓ Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ και την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) ανέλαβαν τον Μάιο του 2023, υπό τον συντονισμό του επιστημονικού σωματείου της Ελληνικής Εταιρείας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΕΕΣΔΑ), την κοινή πρωτοβουλία να ιδρύσουν το «Forum Κυκλικών Πόλεων» (www.circularcitiesforum.org). Τότε, είχαν υπογράψει αντίστοιχο Σύμφωνο Συνεργασίας με 9 αυτοδιοικητικούς, παραγωγικούς, επιστημονικούς, περιβαλλοντικούς και ακαδημαϊκούς φορείς.
Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, υλοποιούνται 14 δράσεις για τη μετάβαση της διαχείρισης των αποβλήτων και των επιχειρήσεων (βιομηχανία, βιοτεχνία, εμπόριο) στην κυκλική οικονομία. Μέσα στην άνοιξη του 2024 προγραμματίζεται η «4η Σύνοδος Forum Κυκλικών Πόλεων», η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Ηράκλειο Κρήτης.
Στόχος όλων των φορέων είναι να συνεργαστούν, ώστε να συμβάλλουν με κοινές προτάσεις πολιτικής και εφαρμογής στην επίτευξη των παρακάτω, ευρύτερων στόχων:
- Στην επιτάχυνση της μετάβασης των πόλεων σε κυκλικά μοντέλα διαχείρισης αποβλήτων
- Στην προώθηση της συνεχούς ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και της καινοτομίας για την παραγωγή προϊόντων με χαμηλό αποτύπωμα, τη μετατροπή των καταναλωτών σε υπεύθυνους χρήστες με κίνητρα και την ανάπτυξη τεχνολογιών-λύσεων κυκλικής διαχείρισης των πόρων
- Στη δικτύωση με άλλους φορείς, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, για την ανάπτυξη και ανταλλαγή καλών πρακτικών για μια κυκλική οικονομία
Ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, κ. Μανώλης Γραφάκος, η γραμματεία του οποίου έχει μαζί με την ΕΕΣΔΑ το συντονισμό των εργασιών του Forum, δήλωσε: «Το Forum Κυκλικών Πόλεων είναι μια πρωτοβουλία με στόχο να προωθηθούν δράσεις που θα βοηθήσουν στην καλύτερη διαχείριση των αποβλήτων στη βάση των αρχών της κυκλικής οικονομίας. Η πρωτοβουλία ξεκίνησε από την Ελληνική Εταιρία Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, μαζί με τα Υπουργεία Περιβάλλοντος και ΓΓ Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ και την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος, καθώς και τη συμμετοχή πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και λοιπών φορέων. Στο πλαίσιο του Forum, προωθούμε ήδη 14 δράσεις κυκλικής οικονομίας. Η διεύρυνση του Forum με τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας, τη Γενική Γραμματεία Αγροτικής Ανάπτυξης και τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, ισχυροποιεί και διευρύνει τις δράσεις που θα υλοποιηθούν στον τομέα της κυκλικής οικονομίας. Τα ζητήματα των αποβλήτων στη βιομηχανία, καθώς και ο ρόλος της στη χρήση πρώτων υλών από ανακυκλώσιμα υλικά, καθώς και τα ζητήματα της διαχείρισης των αποβλήτων στη γεωργική παραγωγή, είναι θέματα που θα προωθήσουμε με ακόμα μεγαλύτερη ένταση».
Ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, κ. Πέτρος Βαρελίδης, τόνισε: «Η στενή συνεργασία με τη βιομηχανία, τον αγροτικό τομέα και την τοπική αυτοδιοίκηση, καθώς και η διεύρυνση της χρήσης ψηφιακών εργαλείων είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την επίτευξη των στόχων του εθνικού σχεδίου δράσης για την κυκλική οικονομία. Φέτος αναμένουμε να γίνουν σημαντικά βήματα για υλοποίησή του, ιδίως μέσα από την ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου για τα νέα ρεύματα προϊόντων που εντάσσονται στη διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού. Παράλληλα, στη διαδικασία της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, ενσωματώνουμε πληρέστερα τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, προωθώντας συστηματικά την αξιοποίηση των υποπροϊόντων και των αποβλήτων σε άλλες παραγωγικές δραστηριότητες».
H Γενική Γραμματέας Βιομηχανίας, κυρία Θέμις Ευτυχίδου, σημείωσε: «H Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει θέσει σε προτεραιότητα τα ζητήματα της κυκλικής οικονομίας, και πράγματι, η βιομηχανία είναι βασικός εταίρος για την επίτευξη των στόχων που θέτουμε. Η ανάπτυξη της βιομηχανίας είναι αλληλένδετη με την προστασία του περιβάλλοντος μέσω της κυκλικής οικονομίας, αλλά την ίδια στιγμή, η ενσωμάτωση τεχνολογιών κυκλικής οικονομίας στη βιομηχανική παραγωγή θα μας βοηθήσει να σκεφτούμε και την καινοτομική και βιομηχανική ευκαιρία που θα δημιουργήσει. Ο στόχος του φόρουμ, που είναι ο από κοινού σχεδιασμός των δράσεων για την κυκλική οικονομία, και δη εστιασμένος σε τοπικό επίπεδο, είναι το βασικό μας εργαλείο ώστε όλοι οι εταίροι να δουλέψουμε μαζί για τα καλύτερα αποτελέσματα σε περιβάλλον και οικονομία».
Ο Γενικός Γραμματέας Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κ. Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος, σημείωσε: «Η σημασία της ψηφιακής τεχνολογίας για την προώθηση της κυκλικής οικονομίας είναι πολύ μεγάλη. Για τη δυνατότητα να έχουμε αξιόπιστα δεδομένα μέσω αισθητήρων, αλγόριθμους για την εξαγωγή αξιόπιστων συμπερασμάτων και τη βελτιστοποίηση διεργασιών, όπως η διαχείριση των αποβλήτων. Η συμμετοχή του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης στο “Forum Κυκλικών Πόλεων” εξυπηρετεί ακριβώς τον σκοπό αυτό και ελπίζουμε ότι θα μας δώσει τη δυνατότητα να συνεισφέρουμε με την ίδια αποτελεσματικότητα που τα τελευταία πέντε χρόνια κάναμε πράξη τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας μας».
Ο Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Γιώργος Στρατάκος, υπογράμμισε: «Οι ασκούμενες πολιτικές του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων είναι σταθερά προσανατολισμένες στην κατεύθυνση ενσωμάτωσης της κυκλικής οικονομίας στην αγροτική ανάπτυξη. Και ειδικότερα στην εφαρμογή δράσεων που δίνουν ώθηση στην αγροτική παραγωγή και στην ανταγωνιστικότητα των προϊόντων. Δημιουργώντας έτσι νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες, νέες θέσεις εργασίας, αποδοτικότερους και φιλικότερους προς το περιβάλλον τρόπους παραγωγής και κατανάλωσης. Προς όφελος βεβαίως των τοπικών κοινωνιών και της εθνικής μας οικονομίας. Η ενσωμάτωση των αρχών της κυκλικής οικονομίας στην αγροτική παραγωγή είναι η απάντησή μας στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης και των νέων συνθηκών που διαμορφώνονται. Με αυτές τις σκέψεις, εκφράζω τα συγχαρητήριά μου και εύχομαι επιτυχία στην κοινή μας προσπάθεια».