Τιμές ελαιολάδου στις αγορές της μεσογείου και ο έντονος ανταγωνισμός από τρίτες χώρες δημιουργεί νέες προκλήσεις για τους παραγωγούς
Μετά από δύο χρόνια περιορισμένης παραγωγής, η Ευρώπη αναμένεται να απολαύσει μια πλούσια σοδειά ελαιολάδου. Οι τιμές ωστόσο, αν και μειωμένες, παραμένουν υψηλότερες από τον μέσο όρο των τελευταίων ετών, ενώ η κατανάλωση αντιμετωπίζει προκλήσεις εξαιτίας του ανταγωνισμού από τρίτες χώρες και των οικονομικών πιέσεων που δέχθηκαν οι καταναλωτές.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι την καλλιεργητική χρονιά 2024/25, η συγκομιδή θα αγγίξει τους 2 εκατομμύρια τόνους, αντιπροσωπεύοντας αύξηση 32% σε σύγκριση με την περασμένη σεζόν. Έπειτα από δύο απαιτητικά έτη, η επιστροφή σε πιο τυπικές αποδόσεις φέρνει ανακούφιση στον κλάδο, που επλήγη από δύσκολες καιρικές συνθήκες και περιορισμένη προσφορά.
Η Ισπανία παραμένει η χώρα με την μεγαλύτερη παραγωγή, η οποία σύμφωνα με εκτιμήσεις, αναμένεται να φτάσει τους 1,3 εκατομμύρια τόνους, ενώ κάποιες πιο αισιόδοξες οπτικές, προβλέπουν ενδεχόμενη αύξηση έως και 1,45 εκατομμύρια τόνους. Σε θετικό έδαφος θα κινηθούν οι παραγωγές της Ελλάδας και της Πορτογαλίας καθώς αναμένονται αυξήσεις. Αντίθετα, η Ιταλία ακολουθεί αντίθετη πορεία, με τους ειδικούς να κάνουν λόγο για πτώση στην παραγωγή της έως και ένα τρίτο.
Τα αποθέματα και η κατανάλωση
Τα αποθέματα, τα οποία περιορίστηκαν στους 350.000 τόνους κατά την έναρξη της τρέχουσας χρονιάς, προβλέπεται να επανέλθουν σε ιστορικά επίπεδα άνω των 600.000 τόνων. Η αυξημένη διαθεσιμότητα θα ασκήσει πίεση στις τιμές, οι οποίες, αν και μειωμένες από τα υψηλά επίπεδα του Ιανουαρίου 2024, παραμένουν πάνω από τον πενταετή μέσο όρο.
Οι υψηλές τιμές του ελαιολάδου οδήγησαν σε υποχώρηση της κατανάλωσης κατά 23% από το 2021/22, ενώ, με τις προβλεπόμενες μειώσεις τιμών, η κατανάλωση ενδέχεται να ανακάμψει κατά 7%, κυρίως στις παραδοσιακές αγορές όπως η Ισπανία και η Ιταλία.
Πάντως, η τάση αυτή επηρεάζεται από τον έντονο ανταγωνισμό από τρίτες χώρες, όπως η Τυνησία και η Τουρκία, οι οποίες πρόσφεραν προσιτές και οικονομικές επιλογές ελαιολάδου στην ευρωπαϊκή αγορά.
Οι τιμές
Οι τιμές στις αγορές των χωρών της Λεκάνης της Μεσογείου χαρακτηρίζονται από έντονες διακυμάνσεις. Στην Ισπανία, το εξαιρετικό παρθένο πωλείται κατά μέσο όρο στα 6,83 ευρώ/κιλό, ενώ η Ανδαλουσία καταγράφει μείωση στην τιμή του παρθένου ελαιολάδου στα 6,27 ευρώ/κιλό. Στην Ιταλία, το εξαιρετικό παρθένο διατηρεί υψηλή αξία στα 9,34 ευρώ/κιλό, υπογραμμίζοντας την ισχυρή προτίμηση των καταναλωτών στο ιταλικό ποιοτικό ελαιόλαδο.
Εξαιρετικά ανταγωνιστικές είναι και οι τιμές που προσφέρει η Χώρα μας. Συγκεκριμένα, το εξαιρετικό παρθένο φτάνει στα 7,05 ευρώ/κιλό και το ελαιόλαδο χαμηλής ποιότητας (λαμπάντε) στα 3,80 ευρώ/κιλό.
Τυνησία και Τουρκία από την άλλη, εδραιώνονται στην αγορά με χαμηλότερες τιμές, ευνοώντας τις εξαγωγές.
Τι συμβαίνει με τη ζήτηση στην Ευρώπη
Η ζήτηση για ελαιόλαδο στην Ευρώπη διατηρείται αβέβαιη, καθώς οι υψηλές τιμές φέρνουν επιπτώσεις στους καταναλωτές. Η Ε.Ε. ελπίζει ότι η επιστροφή σε φυσιολογικά επίπεδα παραγωγής θα οδηγήσει σε σταθεροποίηση, προσφέροντας ώθηση τόσο στις εξαγωγές όσο και στην κατανάλωση στο εσωτερικό.
Η σύνθετη και πολυδιάστατη εικόνα των τιμών καταδεικνύει τις προκλήσεις του κλάδου, με την παρακολούθηση των διακυμάνσεων στις τιμές και της ζήτησης να αποτελεί το κλειδί για μία επιτυχημένη εμπορική στρατηγική στα επόμενα βήματα του διεθνούς εμπορίου ελαιολάδου.
Τιμές Ελαιολάδου στις Αγορές της Μεσογείου
| Χώρα | Εξαιρετικό Παρθένο | Παρθένο | Λαμπάντε (Χαμηλής Ποιότητας) |
|---|---|---|---|
| Ισπανία | 6.83 €/kg | 6.4955 €/kg | 5.6875 €/kg |
| Ιταλία | 9.34 €/kg | 7.56 €/kg | 5.10 €/kg |
| Ελλάδα | 7.05 €/kg | 5.27 €/kg | 3.80 €/kg |
| Τυνησία | 7.18 €/kg | – | 5.45 €/kg |
| Πορτογαλία | – | 9.50 €/kg | 6.05 €/kg |
| Τουρκία | 6.74 €/kg | 5.39 €/kg | 4.06 €/kg |