Η πανδημία εκτοξεύει τις τιμές του ρυζιού

Το ρύζι έχει αρχίσει να ανεβαίνει και να καταγράφει πολυετή υψηλά, σημειώνοντας τη δεύτερη μεγαλύτερη απόδοση μετά το παλλάδιο στα χρηματιστήρια εμπορευμάτων.

Το ρύζι έχει αρχίσει να ανεβαίνει και να καταγράφει πολυετή υψηλά, σημειώνοντας τη δεύτερη μεγαλύτερη απόδοση μετά το παλλάδιο στα χρηματιστήρια εμπορευμάτων. Η τιμή του συμβολαίου παράδοσης Μαΐου του «άγριου ρυζιού» (rough rice) στο Χρηματιστήριο του Σικάγου είναι ήδη σε υψηλό 6ετίας.

Καθώς περνούν οι μέρες ανακαλύπτουμε όλο και περισσότερες συνέπειες της πανδημίας σε όλο και περισσότερους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας ανά τον κόσμο. Η αγροτική παραγωγή και το διεθνές εμπόριο τροφίμων έχουν αρχίσει να επηρεάζονται σημαντικά, καθώς έχουν διαταραχθεί οι ισορροπίες στις διεθνείς μεταφορές, έχουν περιοριστεί οι ανθρώπινες μετακινήσεις και έχουν αρχίσει να παρατηρούνται ενδείξεις ανασφάλειας σχετικά με την επάρκεια τροφίμων. Το αποτέλεσμα δεν είναι παντού το ίδιο. Σε ορισμένες περιπτώσεις έχουμε αποθεματοποίηση τροφίμων, αλλού παρουσιάζονται ελλείψεις και σε κάποιες περιπτώσεις τα προϊόντα πετιούνται!

Σε πολλά λιμάνια καθυστερούν η φόρτωση και η εκφόρτωση αγροτικών προϊόντων λόγω των μέτρων προστασίας των εργαζομένων. Οι καθυστερήσεις στα χερσαία σύνορα δημιουργούν προβλήματα στα φρέσκα αγροτικά προϊόντα ή τρόφιμα, κυρίως κρέατα, τυροκομικά προϊόντα και φρέσκα λαχανικά. Στην περίπτωση του φρέσκου γάλακτος στις ΗΠΑ η δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί στην προώθηση του προϊόντος προς τους καταναλωτές τούς έχει υποχρεώσει σε μερικές περιπτώσεις να πετάνε το γάλα στην αποχέτευση των αγροκτημάτων τους.

Σε άλλες περιπτώσεις, έχουμε δει κυβερνήσεις να αποφασίζουν τον περιορισμό των εξαγωγών κάποιων αγροτικών προϊόντων τα οποία θεωρούν ζωτικής σημασίας. Το Βιετνάμ αποφάσισε πριν από δύο εβδομάδες να επιβάλει περιορισμούς στις εξαγωγές ρυζιού, η Ρωσία επέβαλε προσωρινούς περιορισμούς στις εξαγωγές ορισμένων δημητριακών, ενώ το Καζακστάν επέβαλε και αυτό περιορισμούς στις εξαγωγές πολλών αγροτικών προϊόντων προκειμένου να διασφαλίσει την επάρκεια τροφίμων στην εσωτερική αγορά.

Το ρύζι είναι ένα από τα πιο απαραίτητα αγροτικά προϊόντα. Είναι βασικό συστατικό της καθημερινής διατροφής στην Ασία και την Αφρική, αλλά και σε όλο τον κόσμο. Οι εξελίξεις στην αγορά ρυζιού είναι φυσικό να συγκεντρώνουν μεγάλο ενδιαφέρον και να προκαλούν ακόμα μεγαλύτερο προβληματισμό και ανησυχίες. Ένα ενδιαφέρον χαρακτηριστικό της αγοράς ρυζιού είναι ότι οι περισσότερες παραγωγοί χώρες που εξάγουν ρύζι είναι οι ίδιες μεγάλοι καταναλωτές. Αυτό σημαίνει ότι αν οι κυβερνήσεις τους φοβηθούν πως τα αποθέματα ρυζιού μπορεί να μην επαρκούν για τις εγχώριες ανάγκες, θα σταματήσουν ή θα περιορίσουν τις εξαγωγές και θα δημιουργηθεί μεγάλη έλλειψη στη διεθνή αγορά.

Τα νέα που ήρθαν από το Βιετνάμ στο τέλος του Μαρτίου ήταν ανησυχητικά. Η χώρα, τρίτη μεγαλύτερη εξαγωγός χώρα ρυζιού στον κόσμο, αποφάσισε να καθυστερήσει τις εξαγωγές και να περιορίσει κατά 40% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά τις προς εξαγωγή ποσότητες, θέλοντας να είναι σίγουρη για την επάρκεια ρυζιού στην τοπική αγορά. Παρόμοιες κινήσεις έχουν γίνει και από την πλευρά της Καμπότζης και της Μιανμάρ. Προς το παρόν η Ταϊλάνδη, που είναι η δεύτερη μεγαλύτερη εξαγωγός χώρα, δεν έχει ακολουθήσει τους γείτονές της και συνεχίζει κανονικά τις εξαγωγές.

Την 3η Απριλίου ένα ρεπορτάζ του πρακτορείου Reuters ενέτεινε την ανησυχία, καθώς μας πληροφόρησε ότι στην Ινδία, που είναι η μεγαλύτερη εξαγωγός ρυζιού, παρατηρούνται σημαντικές καθυστερήσεις στη φόρτωση ποσοτήτων ρυζιού προς εξαγωγή και πολλοί τοπικοί εξαγωγείς αποφεύγουν να συνάψουν νέες συμφωνίες με πελάτες τους, διότι δεν είναι σίγουροι ότι θα μπορέσουν να τις τηρήσουν λόγω της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης που επέβαλε η ινδική κυβέρνηση στο πλαίσιο της προσπάθειας αντιμετώπισης της πανδημίας. Αν οι περιορισμοί στις μετακινήσεις συνεχιστούν πέρα από το διάστημα των τριών εβδομάδων, το οποίο αρχικά ανακοίνωσε η κυβέρνηση, οι ανησυχίες θα ενταθούν.

Ένα άλλο πρόβλημα, πολύ πιο σημαντικό, θα αντιμετωπίσουμε αν η σημερινή κατάσταση με τους περιορισμούς στις μετακινήσεις κρατήσει μέχρι τον Μάιο ή και περισσότερο. Μπορεί να μην υπάρχουν αρκετά εργατικά χέρια προκειμένου να ξεκινήσει η σπορά του λεγόμενου χειμερινού ρυζιού, με πιθανό αποτέλεσμα τη μειωμένη παραγωγή σε μερικούς μήνες από τώρα.

Δεν είναι παράξενο λοιπόν ότι η τιμή του ρυζιού έχει αρχίσει να ανεβαίνει και να καταγράφει πολυετή υψηλά, σημειώνοντας τη δεύτερη μεγαλύτερη απόδοση μετά το παλλάδιο στα χρηματιστήρια εμπορευμάτων. Η τιμή του συμβολαίου παράδοσης Μαΐου του «άγριου ρυζιού» (rough rice) στο Χρηματιστήριο του Σικάγου είναι σε υψηλό 6ετίας, κοντά στα 0,145 δολάρια/hundredweight (το hundredweight είναι μονάδα βάρους, περίπου 45 κιλά).

Προς το παρόν, παρ' όλα τα νέα από την Ινδία και το Βιετνάμ και την άνοδο των τιμών, επικρατεί σχετική ψυχραιμία, διότι τα παγκόσμια αποθέματα είναι σε σχετικά υψηλά επίπεδα, η ανησυχία όμως είναι διάχυτη. Όσο περισσότερο καθυστερήσει η επιστροφή στην ομαλότητα τόσο μεγαλύτερες οι πιθανότητες να δούμε μεγάλη ανοδική κίνηση στην τιμή του, καθώς πολλές χώρες θα προσπαθήσουν να εξασφαλίσουν τις απαραίτητες ποσότητες ρυζιού το συντομότερο δυνατόν, αν φοβηθούν ότι οι διαταραχές στην προσφορά ρυζιού θα ενταθούν ή, ακόμα περισσότερο, αν αρχίσουν να δημιουργούνται αμφιβολίες για την επάρκεια της επόμενης σοδειάς.

ΠΗΓΗ