Τι λείπει για να γίνει η ιταλική γεωργία πραγματικά ανταγωνιστική όσον αφορά την παραγωγή, τις τιμές και το κόστος;
Στην πρόσφατη συνέντευξή της στο ιταλικό περιοδικό Agricoltura.it, η Deborah Piovan, γεωπόνος, διαφωτίστρια, συγγραφέας του βιβλίου "Agricoltura: femminile singolare. Donne che coltivano il futuro" (Γεωργία: γένους θηλυκού. Οι γυναίκες καλλιεργούν το μέλλον) (Εκδόσεις MPF) και πρόεδρος της Nogalba, και διευθυντής της Confagricoltura δήλωσε ότι :
Οι αγρότες πληρώνουν τις λανθασμένες επιλογές της Ευρώπης. Deborah Piovan δεν υπάρχουν φυτοπροστατευτικά προϊόντα και όλα εξαρτώνται όλο και περισσότερο από τις εισαγωγές
Πρόσφατες περιπετειώδεις εβδομάδες για την ιταλική και την ευρωπαϊκή γεωργία. Διαμαρτυρίες των αγροτών, αλλά και μια οπισθοχώρηση, προς το παρόν μερική και προσωρινή, της Ευρώπης σε θέματα όπως η χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων και ένα άνοιγμα στις νέες γονιδιωματικές τεχνικές.
Piovan, οι διαμαρτυρίες των τελευταίων εβδομάδων στην Ευρώπη και την Ιταλία έφεραν τη γεωργία στο επίκεντρο της προσοχής της πολιτικής και των μέσων ενημέρωσης. Ποια είναι η δική σας άποψη;
Αυτές οι διαμαρτυρίες δεν με εκπλήσσουν, διότι η γεωργία βρίσκεται σε μεγάλη δυσπραγία, ιδίως ορισμένοι τομείς. Ωστόσο, ανησυχώ ότι η αντίδραση τώρα μπορεί να είναι να γίνουν μικρές παραχωρήσεις, μόνο και μόνο για να ηρεμήσουν αυτοί που διαμαρτύρονται, ενώ αυτό που χρειάζεται είναι μια ενδελεχής αναθεώρηση των γεωργικών πολιτικών της ηπείρου. Χρειαζόμαστε μακροπρόθεσμες στρατηγικές για το διατροφικό σύστημα. Θα πρέπει να αναρωτηθούμε, μαζί με τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, πού θέλουμε να βρισκόμαστε σε δέκα χρόνια από τώρα ως αγροδιατροφικός τομέας, πόσο εξαρτημένοι θέλουμε να είμαστε από τις εισαγωγές και για ποια προϊόντα- σε ποια θέλουμε να επικεντρωθούμε και σε ποια πρέπει να επενδύσουμε στην έρευνα και την παραγωγή.
Επιστρέφοντας λοιπόν στις διαμαρτυρίες, τις καταλαβαίνω, αλλά φοβάμαι ότι θα φέρουν ζεστές πάνες αντί για αναδιάρθρωση. Ωστόσο, δεν συμφωνώ με ορισμένα από τα αιτήματα: η επίθεση στο συνθετικό κρέας ή στο αλεύρι εντόμων δεν έχει νόημα. Το πρώτο γιατί είμαι πεπεισμένος ότι θα έχει ως καταναλωτές, αν ποτέ εγκριθεί, ανθρώπους που σήμερα προτιμούν να μην τρώνε κρέας. Το δεύτερο γιατί αποτελεί επίσης απαίτηση από ένα μέρος της αγοράς που ήδη βλέπει φάρμες να ασχολούνται με την παραγωγή και την εκτροφή εντόμων.
Σχετικά με την Πράσινη Συμφωνία και το Farm to fork, η Ευρώπη έκανε λάθη ή υποτίμησε;
Σίγουρα. Πρώτα απ' όλα, δεν έγιναν εκτιμήσεις επιπτώσεων από την Επιτροπή μέχρι πολύ μετά την έγκριση του Farm to fork. Πολύ αργά, αφού άλλοι, όπως το USDA και το Πανεπιστήμιο Wageningen, είχαν αμέσως εκτιμήσει τον αντίκτυπο που θα είχε αυτή η στρατηγική στους Ευρωπαίους παραγωγούς, τους καταναλωτές και τις χώρες από τις οποίες εισάγουμε. Ήταν σαφές ότι το Farm to Fork θα είχε ανατρεπτικές συνέπειες με αρνητική έννοια.
Επιπλέον, φαίνεται να βασίζεται σε μια ιδεολογική προσέγγιση, έχοντας ανταλλάξει τον σκοπό με τα μέσα- διαφορετικά δεν εξηγείται η υποχρέωση να φθάσει το 25% της βιολογικής γεωργίας μέχρι το 2030, ανεξάρτητα από οποιαδήποτε εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αυτής της μεθόδου παραγωγής ή της συμβατικής. Και τέλος, η μείωση των φυτοφαρμάκων.
Πράγματι, τις τελευταίες ημέρες γίναμε μάρτυρες της στροφής της Von der Leyen για τη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων και της έγκρισης του κανονισμού Ngt (νέες γονιδιωματικές τεχνικές) από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Τι μπορεί να αλλάξει;
Η επιβολή μείωσης της χρήσης φυτοφαρμάκων κατά 50%, χωρίς να εκτιμηθούν οι συνέπειες, θα σήμαινε την απώλεια ολόκληρων τομέων παραγωγής. Η πρόταση αυτή φαίνεται ότι αποσύρθηκε τις τελευταίες ημέρες, και αυτό είναι καλό: οι Ευρωπαίοι θα έπρεπε να τρέφονται ακόμη περισσότερο με εισαγόμενα προϊόντα, που παράγονται με διαφορετικά πρότυπα και κάτω από διαφορετικούς κανόνες- αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα από μόνο του, αλλά εκθέτει περαιτέρω την τροφική αλυσίδα στις διακυμάνσεις των τιμών και της διαθεσιμότητας των ξένων τροφίμων.
...και για τη γενετική βελτίωση...
Η είδηση της έγκρισης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του προτεινόμενου κανονισμού σχετικά με τις ΝΓΤ, ή αλλιώς ΤΕΑ, χαιρετίστηκε πολύ από τους αγρότες, ακόμη και αν είναι τελειοποιήσιμη. Ελπίζουμε ότι αυτό θα οδηγήσει σε επενδύσεις στην έρευνα και σε επιτάχυνση της ανάπτυξης φυτών που θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των προκλήσεων βιωσιμότητας που αντιμετωπίζει ο τομέας.
Γνωρίζουμε ότι θα χρειαστούν χρόνια και ότι οι ΤΕΑ δεν μπορούν να κάνουν τα πάντα, αλλά μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά τόσο στη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων όσο και στην αντιμετώπιση πιο δύσκολων κλιματικών καταστάσεων. Ωστόσο, δεν περιμένουμε να εξαλείψουμε τα αγροχημικά σύντομα, αλλά η μείωσή τους μέσω της γεωργίας ακριβείας και της γενετικής ακριβείας θα είναι δυνατή.
Σκέφτομαι ιδιαίτερα τα φυτά που είναι ανθεκτικά στις μυκητολογικές ασθένειες, διότι γνωρίζουμε ήδη επιστημονικές εργασίες προς αυτή την κατεύθυνση. Το ανθεκτικό στο μπρούσκο ρύζι που αναπτύχθηκε από την ομάδα εργασίας που συντονίζει η καθηγήτρια Vittoria Brambilla του Κρατικού Πανεπιστημίου του Μιλάνου είναι ένα καλό παράδειγμα. Περιμένουμε με ανυπομονησία να εγκριθεί για δοκιμές στον αγρό.
Πολλά έχουν όμως ήδη γίνει και όσον αφορά τη βελτίωση της ποιότητας των καλλιεργούμενων φυτών, με τη χρήση τεχνικών ΤΕΑ. Γίνονται επίσης εργασίες για την ανοχή στην ξηρασία και ακόμη, αλλά αυτό θα πάρει χρόνο, για τη βελτίωση της φωτοσυνθετικής απόδοσης.
Τι λείπει για να γίνει η ιταλική γεωργία πραγματικά ανταγωνιστική όσον αφορά την παραγωγή, τις τιμές και το κόστος;
Η ιταλική γεωργία πρέπει επειγόντως να απαλλαγεί από μεγάλο μέρος της βαριάς και μερικές φορές γελοίας γραφειοκρατίας που την καταδυναστεύει: έχει φτάσει σε επίπεδα που ταπεινώνουν τους αγρότες.
Στη συνέχεια, οι αλυσίδες εφοδιασμού πρέπει να ενισχυθούν, φροντίζοντας για τη δίκαιη κατανομή της προστιθέμενης αξίας μεταξύ όλων των μερών- αυτό συμβαίνει πολύ λίγο σήμερα.
Τέλος, οι αγρότες πρέπει να μάθουν την αξία της συγκέντρωσης, η οποία μπορεί να τους βοηθήσει να υπολογίζουν περισσότερο στη διαχείριση του προϊόντος τους σε μια αγορά που συχνά τους συνθλίβει, για προφανείς λόγους μεγέθους.
