Η καταβολή αγροτικών ενισχύσεων σε πρόσωπα που στην ουσία δεν ασκούν γεωργική δραστηριότητα, αποτελεί το αντικείμενο της ερώτησης που κατέθεσαν οι βουλευτές Σερρών και Επικρατείας του «ΠΟΤΑΜΙΟΥ» κ.κ. Χατζηδημητρίου Αλέξανδρος και Καρκατσούλης Παναγιώτης αντίστοιχα, σε συνεργασία με τον Τομέα Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων του «ΠΟΤΑΜΙΟΥ».
Συγκεκριμένα, η ενσωμάτωση των διατάξεων του Ευρωπαϊκού Κανονισμού (1307/2013) που καθορίζει τους κανόνες για τις άμεσες ενισχύσεις στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής, γίνεται από τη μεριά της Πολιτείας με τρόπο μεροληπτικό και ιδιαίτερα ευνοϊκό υπέρ εκείνων που ουσιαστικά δεν ασκούν γεωργική δραστηριότητα κατά τη φιλοσοφία του παραπάνω κανονισμού.
Το «ΠΟΤΑΜΙ» θεωρεί ότι οι ενισχύσεις που λαμβάνουν οι αγρότες παρέχονται για την οριακή αντιστάθμιση των κινδύνων στους οποίους εκτίθεται ο πρωτογενής τομέας και πρέπει να αποδίδονται αποκλειστικά σε όσους αποδεδειγμένα ασκούν γεωργική δραστηριότητα.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Προς: α) τον Υπουργό Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Θέμα: «Άμεσες (αγροτικές) ενισχύσεις σε πρόσωπα που δεν ασκούν γεωργική δραστηριότητα»
Στις 22 Ιανουαρίου 2015, δημοσιεύτηκε η με Αριθ. 104/7056 Υπουργική Απόφαση (Φ.Ε.Κ. Β’ 147, όπως τροποποιήθηκε με την υπ. Αρ. 1242/52354 ΥΑ, ΦΕΚ 924β / 21-5-2015), η οποία μεταξύ άλλων ορίζει (άρθρο 3) τα χαρακτηριστικά των «Ενεργών Γεωργών» οι οποίοι είναι και οι μοναδικοί δικαιούχοι άμεσων ενισχύσεων, σε εφαρμογή του άρθρου 9 του ΚΑΝ. (ΕΕ) αριθ. 1307/2013. Ο συγκεκριμένος κανονισμός αναφέρει ρητά στην εισαγωγή του ότι: «…Η πείρα από την εφαρμογή των διάφορων καθεστώτων στήριξης σε γεωργούς κατέδειξε ότι, σε αρκετές περιπτώσεις, η στήριξη χορηγήθηκε σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα των οποίων ο επιχειρηματικός στόχος δεν αφορά καθόλου ή μόνο οριακά την άσκηση γεωργικής δραστηριότητας…». Επιπλέον, στο άρθρο 9 παρ. 1&2 του παραπάνω κανονισμού αναφέρεται ότι δεν χορηγείται άμεση ενίσχυση σε πρόσωπα των οποίων οι γεωργικές εκτάσεις είναι κυρίως διατηρούμενες σε κατάσταση κατάλληλη για βοσκή ή καλλιέργεια, καθώς και σε πρόσωπα που διευθύνουν αερολιμένες, σιδηροδρομικές εταιρείες, δίκτυα ύδρευσης, κτηματομεσιτικές εταιρείες, γήπεδα και υπαίθριους χώρους ψυχαγωγίας.
Στη συνέχεια εξαιρεί του αποκλεισμού χορήγησης άμεσων ενισχύσεων τα πρόσωπα των παραπάνω εδαφίων, εφόσον αποδεικνύουν ότι το ετήσιο ποσό των άμεσων ενισχύσεων είναι τουλάχιστον το 5 % των συνολικών εσόδων που αποκτήθηκαν από μη γεωργικές δραστηριότητες και εξαιρεί επίσης και αυτούς οι οποίοι απλώς έλαβαν άμεσες ενισχύσεις μη υπερβαίνουσες συγκεκριμένο ποσό που καθορίζουν τα κράτη μέλη «βάσει αντικειμενικών κριτηρίων, όπως τα εθνικά ή περιφερειακά χαρακτηριστικά τους» και δεν υπερβαίνουν τα 5.000 €.
Στην Υ.Α. με Αριθ. 104/7056 και συγκεκριμένα στο άρθρο 3, ενσωματώνονται οι διατάξεις του άρθρου 9 του Καν. 1307/2013, κατά τρόπο μεροληπτικό και ιδιαίτερα ευνοϊκό υπέρ εκείνων που ουσιαστικά δεν ασκούν γεωργική δραστηριότητα κατά τη φιλοσοφία του παραπάνω κανονισμού.
Συγκεκριμένα:
1. Θεωρεί ενεργούς γεωργούς (εξαιρεί δηλαδή των υποχρεώσεων που προβλέπονται από την παρ. 2) όσους έλαβαν για το προηγούμενο έτος άμεσες ενισχύσεις έως των 5.000€ συμπεριλαμβανομένων όσων διευθύνουν αερολιμένες, σιδηροδρομικές εταιρείες, δίκτυα ύδρευσης, κτηματομεσιτικές εταιρείες, γήπεδα και υπαίθριους χώρους ψυχαγωγίας.
Στο σημείο αυτό η Υ.Α., ενώ έπρεπε να καθορίσει τα ανώτατα όρια των ενισχύσεων που θα εξαιρούνται των υποχρεώσεων «βάσει αντικειμενικών κριτηρίων, όπως τα εθνικά ή περιφερειακά χαρακτηριστικά» (άρθρο 9. παρ. 5 καν. 1307/2013), κινήθηκε αυθαίρετα στο ανώτατο όριο των 5.000 € που θέτει ο κανονισμός.
Όμως, το ανώτατο όριο στον κανονισμό θεσπίστηκε με βάση τα μεγέθη χωρών όπως το Ηνωμένο Βασίλειο (53,8 εκτάρια κατά Μ.Ο.), την Γερμανία (45,7 εκτάρια κατά Μ.Ο.), την Γαλλία (52,1 εκτάρια κατά Μ.Ο.), κ.λπ. και όχι της Ελλάδος, (4,7 εκτάρια κατά Μ.Ο.) και άρα θα έπρεπε να προσαρμοστεί αναλόγως περίπου στο 1/10 του ανώτατου ορίου, ήτοι στα 500€, αν ήθελε να προσδιοριστεί -ως όφειλε- «βάσει αντικειμενικών κριτηρίων όπως τα εθνικά ή περιφερειακά χαρακτηριστικά».
Δηλαδή, η παραπάνω ρύθμιση διανέμει ενισχύσεις έως 5.000 € ανά έτος, σε πρόσωπα που δεν υποχρεούνται να ασκούν καμία γεωργική δραστηριότητα.
2. Επιπλέον, στο άρθρο 5-α, η εν λόγω Υ.Α. θεωρεί ενεργούς γεωργούς και παρέχει την δυνατότητα να λαμβάνουν άμεσες ενισχύσεις όσοι διευθύνουν αερολιμένες κ.λπ., αν έλαβαν επιδοτήσεις άνω των 5.000 € (κατά το προηγούμενο έτος), εφόσον το ετήσιο ποσόν των ενισχύσεων είναι τουλάχιστον το 5% των συνολικών εσόδων από μη γεωργικές δραστηριότητες.
Και στο σημείο αυτό η Υ.Α. θεσπίστηκε με την ίδια μεροληπτική φιλοσοφία, παρέχοντας την δυνατότητα να λαμβάνουν ενισχύσεις πρόσωπα με εντελώς άσχετο αντικείμενο από αυτό της γεωργίας σε ποσοστό 95% με βάση τα έσοδά τους, ενώ θα μπορούσε να ορίσει το ελάχιστο ποσόν των ενισχύσεων σε (π.χ.) «τουλάχιστον 50% των συνολικών εσόδων», ώστε να προκύπτει η σχέση με την γεωργική δραστηριότητα. Η εν λόγω δε ρύθμιση ενδεχομένως να υποκρύπτει εξαιρετικά σημαντικά ποσά ενισχύσεων άνω των 5.000€ που θα διανέμονται σε όσους δεν ασκούν στην ουσία αγροτική δραστηριότητα.
Το «ΠΟΤΑΜΙ» θεωρεί ότι οι ενισχύσεις που λαμβάνουν οι αγρότες παρέχονται για την οριακή αντιστάθμιση των κινδύνων στους οποίους εκτίθεται ο πρωτογενής τομέας και πρέπει να αποδίδονται αποκλειστικά σε όσους αποδεδειγμένα ασκούν γεωργική δραστηριότητα.
Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1) Ποιος είναι ο αριθμός των δικαιούχων και το ύψος των ενισχύσεων που θα λάβουν οι ωφελούμενοι από τις παραπάνω διατάξεις;
2) Θα αναμορφώσετε το όριο των 5.000 € της παρ. 3 του άρθρου 3 της εν λόγω Υ.Α. «βάσει αντικειμενικών κριτηρίων όπως τα εθνικά ή περιφερειακά χαρακτηριστικά» όπως ο κανονισμός 1307/2013 ορίζει, ώστε να μην λαμβάνουν ενισχύσεις (μέχρι αυτού του ποσού) πρόσωπα, συμπεριλαμβανομένων όσων διευθύνουν αερολιμένες κ.λπ., που κατέχουν γεωργικές εκτάσεις αποτελούμενες σε ποσοστό άνω του 50% από εκτάσεις διατηρούμενες εκ φύσεως σε κατάσταση βόσκησης ή καλλιέργειας και χωρίς να ασκούν ελάχιστη γεωργική δραστηριότητα;
3) Θα αναμορφώσετε το ποσοστό του 5% των ενισχύσεων προς τα συνολικά έσοδα από μη γεωργικές δραστηριότητες (άρθρο 3, παρ.5-α), ώστε να μην λαμβάνουν ενισχύσεις άνω των 5.000 € όσοι δεν ασκούν γεωργική δραστηριότητα;
Οι ερωτώντες βουλευτές:
Αλέξανδρος Χατζηδημητρίου – Σερρών
Παναγιώτης Καρκατσούλης – Επικρατείας
3 Ιουνίου 2015