Ο πρώην Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και βουλευτής Πέλλας Γιώργος Καρασμάνης, ο Επίτιμος Αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ. και βουλευτής Έβρου Αναστάσιος Δημοσχάκης και ο πρώην Υπουργός Δικαιοσύνης και βουλευτής Λέσβου Αθανασίου Χαράλαμπος κατέθεσαν την παρακάτω Ερώτηση.
ΘΕΜΑ: «Πρέπει άμεσα να αρθούν οι τουρκικοί δασμοί σε βάρος των ελληνικών αγροτικών προϊόντων»
Κύριε υπουργέ,
Το 1995 τέθηκε σε εφαρμογή η Τελωνειακή Ένωση (Τ.Ε.) μεταξύ της τότε Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) και της Τουρκίας, στην οποία προβλεπόταν η κατάργηση δασμών και η ελεύθερη κυκλοφορία ορισμένων εμπορευμάτων. Η Τ.Ε. κάλυπτε κυρίως το εμπόριο στα βιομηχανικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων και των μεταποιημένων αγροτικών προϊόντων. Εξαιρούνταν, μεταξύ των άλλων, τα πρωτογενή-νωπά αγροτικά προϊόντα, με αποτέλεσμα η Τουρκία να επιβάλει δασμούς κατά την εισαγωγή σε προϊόντα από την Ε.Ε. όπως η φέτα, το μέλι, το ούζο, το ξίδι, τα οπωρολαχανικά και σε ορισμένα αλκοολούχα ποτά, τα οποία θεωρεί ως πρωτογενή.
Στο πλαίσιο της Τ.Ε. τα δύο μέρη, όπως προαναφέρθηκε, ανέλαβαν την υποχρέωση να καταργήσουν τους δασμούς επί των μεταποιημένων αγροτικών προϊόντων, η δε Τουρκία ανέλαβε την υποχρέωση να υιοθετήσει το κοινό ευρωπαϊκό δασμολόγιο στα μεταποιημένα αγροτικά προϊόντα, τα οποία εισάγονται από τρίτες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης χώρες.
Πέραν της Τ.Ε., τρία χρόνια αργότερα, το 1998, υπεγράφη διμερής εμπορική συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Τουρκίας, σύμφωνα με την οποία η Ε.Ε. προσέφερε γενική απαλλαγή στην Τουρκία από τους κατ΄ αξία δασμούς, εξαιρουμένων κάποιων δασμολογικών ποσοστώσεων.
Έτσι σήμερα, με βάση και την πρόσφατη μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας (2014), εφαρμόζονται μηδενικοί δασμοί, στο πλαίσιο του κοινοτικού δασμολογικού καθεστώτος για τα λεγόμενα Μάλλον Ευνοούμενα Κράτη, σε μια σειρά τουρκικών αγροτικών προϊόντων, με αποτέλεσμα την «απελευθέρωση» του 67% των αγροτικών δασμολογικών γραμμών για τις τουρκικές εξαγωγές στην Ε.Ε. και έτσι το 85% κατά μέσο όρο των τουρκικών αγροτικών προϊόντων εισάγονται χωρίς δασμούς στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από την άλλη, όμως, μεριά η Τουρκία εξακολουθεί να επιβάλει μονόπλευρα υψηλούς δασμούς σε ευρωπαϊκά αγροτικά προϊόντα, γεγονός που πλήττει την ελληνική παραγωγή. Ενδεικτικά αναφέρεται πως το ύψος των τουρκικών εισαγωγικών δασμών ανέρχεται για :
* το αλεύρι σίτου 102,6%
* το σιμιγδάλι 82%
* τα τυριά έως και 180%
* το κεφαλοτύρι 138%
* την κεφαλογραβιέρα 138%
* τις επιτραπέζιες ελιές 39%
* το ελαιόλαδο 31,2%
* το μέλι 38,5%
* τα κρασιά 50%
* το ούζο και το τσίπουρο 45%
* τα φρούτα 54%
* τα καρπούζια 86,4%
* τα μήλα 60,3%
* τα λαχανικά έως και 49,5%
* τις ντομάτες 48,6%
Εξαιτίας των υψηλών αυτών δασμών, με βάση τα στοιχεία του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ) αλλά και του Οργανισμού Εξαγωγών Άγκυρας, εκτιμάται ότι η Ελλάδα απώλεσε το 2014 εξαγωγές συνολικού ύψους 167 εκατ. ευρώ, ενώ οι σωρευτικές απώλειες της χώρας μας τη δεκαετία 2004-2013 ανέρχονται στο 1,5 δις ευρώ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), ο μέσος όρος δασμών για αγροτικά προϊόντα που εφαρμόζει η Τουρκία στο πλαίσιο του δασμολογικού καθεστώτος για τα λεγόμενα Μάλλον Ευνοούμενα Κράτη είναι 41,7%, ενώ αντιθέτως για την Ευρωπαϊκή Ένωση κυμαίνεται στο 13,9%. Με άλλα λόγια, η Τουρκία εφαρμόζει τριπλάσιους σε ύψος δασμούς από εκείνους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρά τις συμφωνίες.
Έτσι η Τουρκία εμφανίζεται εδώ και χρόνια να έχει συνεχώς εμπορικό πλεόνασμα στις δοσοληψίες της με την Ευρωπαϊκή Ένωση και μάλιστα σε προϊόντα που παράγονται μαζικά στη χώρα μας, ενώ λόγω του χαμηλότερου κόστους παραγωγής στην Τουρκία σημαντικοί κλάδοι της ελληνικής αγροτικής οικονομίας απειλούνται με συρρίκνωση, καθώς οι δυνητικές εξαγωγές μας στην γειτονική χώρα – όπου παρεμπιπτόντως επικρατούν παρεμφερείς διατροφικές συνήθειες - παρεμποδίζονται λόγω των υψηλών δασμών.
Κατόπιν τούτων και με δεδομένα ότι, ήδη έχουν περάσει 21 χρόνια από τη σύναψη της Τ.Ε., στη διάρκεια των οποίων η τουρκική οικονομία έχει βελτιωθεί αισθητά και δεν υπάρχει πρόδηλη ανάγκη προστασίας της από εισαγωγές με δασμούς, που ζημιώνουν τον εγχώριο πρωτογενή τομέα, τον κλάδο των ειδών διατροφής και κατ΄ επέκταση το ίδιο το ελληνικό δημόσιο, ερωτάσθε :
1. Ποιες πρωτοβουλίες προτίθεται να λάβει η κυβέρνηση προκειμένου το ζήτημα της επιβολής υψηλών δασμών κατά την εξαγωγή ελληνικών αγροτικών προϊόντων στην Τουρκία να αναχθεί σε πρώτης προτεραιότητας θέμα.
2. Προτίθεσθε να υποβάλλετε άμεσα και τεκμηριωμένα αίτημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την άρση της επιβολής υψηλών δασμών από την γειτονική χώρα και τη διακριτική μεταχείριση που επιβάλει η Τουρκία στα ελληνικά αγροτικά προϊόντα, τη στιγμή που από πλευράς Κοινότητας έχουν τηρηθεί όλα τα συμφωνηθέντα για τα αντίστοιχα τουρκικά προϊόντα.
3. Σε ποιες ενέργειες έχετε προβεί μέχρι τώρα, σε διμερές ελληνο-τουρκικό επίπεδο, ώστε να εξαλειφθεί αυτή η δυσμενής μεταχείριση των ελληνικών αγροτικών προϊόντων από πλευράς Τουρκίας, σε συνδυασμό μάλιστα και με τα κρούσματα σφετερισμού ονομασιών αρκετών ελληνικών ΠΟΠ και ΠΓΕ αγροτικών προϊόντων που έχουν διαπιστωθεί στην τουρκική αγορά.