Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση και ρύθμιση ειδικότερων ζητημάτων απολιγνιτοποίησης»
Ομιλία Βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ Ν. Ευβοίας και πρώην Υπουργού Βαγγέλη Αποστόλου, κατά τη διάρκεια συζήτησης του σ/ν του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων: «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση και ρύθμιση ειδικότερων ζητημάτων απολιγνιτοποίησης»:
“Κύριε Υπουργέ και κύριε κοινοβουλευτικέ εκπρόσωπο της ΝΔ αυτό που φαίνεται στην αίθουσα είναι ότι ενώ πλησιάζουμε στην ολοκλήρωση των διαδικασιών ψήφισης του συγκεκριμένου νομοσχεδίου ακόμα δεν έχετε αντιληφθεί ότι στην περιοχή υπάρχει ένα τεράστιο πρόβλημα. Όλοι οι κάτοικοι βλέπουν ότι αύριο δε θα μπορέσουν να μείνουν στα σπίτια τους, στα χωριά τους. Αυτή δυστυχώς η κατάσταση έχει διαμορφωθεί, τουλάχιστον από πλευράς αντίληψης. Γιατί βλέπει από εσάς ότι δεν έχετε προχωρήσει σε συγκεκριμένες προτάσεις, σε κατάθεση συγκεκριμένων διαχειριστικών σχεδίων. Επιτέλους! Σας το λέω εγώ που στη Βόρεια Εύβοια βιώνουμε ακριβώς τα ίδια. Αυτά που έφερε η τραγωδία στη β. Εύβοια το ίδιο φαίνεται να έρχονται και στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας.
Η μετάβαση στην απολιγνιτοποίηση θα ήταν δίκαιη αν εκτός όσων διεξοδικά αναφέρθηκαν αφορούσε κι άλλες περιοχές, όπως αυτή του Αλιβερίου της Εύβοιας που όχι μόνο τη βίωσε νωρίτερα, αλλά και την υπηρέτησε, αφού ήδη έχει καλύψει τη συμβολή της στον εθνικό στόχο της απολιγνιτοποίησης με την υπέρμετρη εγκατάσταση αιολικών πάρκων στη περιοχή του.
Έτσι όπως επιχειρείται η απεξάρτηση είναι εμφανής πλέον ο κίνδυνος ουσιαστικής εξαφάνισης των περιοχών που λειτουργούν τα λιγνιτικά κέντρα της ΔΕΗ, καθώς μια σημαντική οικονομική δραστηριότητα θα παύσει να υπάρχει , με ότι αυτό συνεπάγεται για την τοπική κοινωνία και οικονομία, τους εργαζόμενους και τους έμμεσα απασχολούμενους.
Το ζητούμενο βέβαια σήμερα για τη Δυτική Μακεδονία είναι αν είναι έτοιμη και η ίδια για να δεχθεί αυτές τις επενδύσεις που θα υπηρετήσουν ΄την απολιγνιτοποίηση, αλλά και την απασχόληση όλων των κατοίκων που έχουν συνδέσει τη διαβίωσή τους στη περιοχή με το λιγνίτη.
Δυστυχώς αυτό που έρχεται στις επενδύσεις είναι μόνο η εγκατάσταση μονάδων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αφού ήδη ένα μεγάλο ποσό του Ταμείου Ανάκαμψης προορίζεται γι αυτές, επενδύσεις βέβαια που δεν απαντούν στην αγωνία των εργαζομένων για την επόμενη ημέρα. Ασφαλώς ούτε και η ίδρυση της ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ Α.Ε., ενός προσώπου ιδιωτικού δικαίου απαντά, με ότι αυτό συνεπάγεται στη λειτουργία του.
Είναι θετικό να μιλάμε για την παραγωγική ανασυγκρότηση με εργαλείο τον αγροτικό χώρο, αλλά όχι γενικά και αόριστα.
Όλοι ακόμη και σήμερα μιλούν για μεταβατική περίοδο, στην οποία πρέπει να εκπονηθούν σχέδια για την ανασυγκρότηση των περιοχών με βάση τον πρωτογενή τομέα και συνακόλουθα τη μεταποίηση.
Ακούστε κύριε Υπουργέ τι κάναμε εμείς ως Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με δεδομένη την υποχρέωση της χώρας μας για λήψη μέτρων υπηρέτησης της μετάβασης στη μεταλιγνιτική περίοδο: Αναδείξαμε κι εκείνες τις παρεμβάσεις που θα συνέβαλλαν ουσιαστικά.
Η Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης έχει πολλές εκτάσεις, που υλοποίησαν ήδη την αποστολή τους στο λιγνιτικό πεδίο και αυτή την ώρα είναι αποκατεστημένες η υπό αποκατάσταση, αλλά και νέους ανθρώπους που ενδιαφέρονται να εισέλθουν στην αγροτική οικονομία.
Δυστυχώς στο ν/σ που συζητείται δεν υπάρχει ούτε καν αναφορά στον αγροτικό χώρο. Αντίθετα αυτό που φαίνεται να έρχονται είναι απέραντα γήπεδα φωτοβολταϊκών.
Όμως η ευρύτερη περιοχή της Κοζάνης έχει παράδοση και τεχνογνωσία σε μια καινοτόμα καλλιέργεια, στα Αρωματικά και Φαρμακευτικά Φυτά (ΑΦΦ), που στα πλαίσια της παραγωγικής ανασυγκρότησης των Περιφερειών’, ως βασικής αναπτυξιακής πρωτοβουλίας της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, όπως ανακοίνωσε ο Αλέξης Τσίπρας, ως πρωθυπουργός στο 1ο Περιφερειακό Συνέδριο της Δυτικής Μακεδονίας τον Ιούλιο του 2017, τίθεται επιτακτικά το ζήτημα σε τοπικό επίπεδο, της αξιοποίησης των αποκαταστημένων εκτάσεων των λιγνιτωρυχείων και της απόδοσής τους για συστηματική αξιοποίηση από τη τοπική κοινωνία.
Πρώτη μας στόχευση ήταν η καλλιέργεια ΑΦΦ έκτασης περίπου 5.000 στρεμμάτων εντός τριών ετών. Η πρώτη αξιοποίηση αφορούσε 1500, σε παραχωρούμενη και αποκαταστημένη από την ΔΕΗ έκταση, που βρίσκεται σε ενιαία περιοχή της Γεωγραφικής Ενότητας Εορδαίας και τα υπόλοιπα την επόμενη περίοδο στην Γεωγραφική Ενότητα Κοζάνης, μόλις οριστικά αποκατασταθούν.
Τα στρέμματα αυτά θα προσθέταμε στα ήδη καλλιεργήσιμα στην περιοχή με αρωματικά φυτά, δημιουργώντας μια κρίσιμη μάζα παραγωγής και συγχρόνως την μεγαλύτερη ενιαία περιοχή αγροτικής καινοτόμου ανάπτυξης στην κατηγορία των ΑΦΦ.
Δυστυχώς δεν περπάτησε τότε η προσπάθειά μας γιατί η ΔΕΗ είχε ήδη με νόμο του 2001 εντάξει στην κυριότητά της τις συγκεκριμένες εκτάσεις και ζητούσε μίσθωμα, πράγμα που λειτούργησε ως αντικίνητρο στους νέους αγρότες.
Εκείνη την περίοδο βέβαια δεν υπήρχε η πίεση της απολιγνιτοποίησης. Σήμερα όμως μια τέτοια δραστηριότητα αποτελεί τη βέλτιστη λύση, πόσο μάλλον όταν στα συρτάρια του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων υπάρχει έτοιμο ένα στρατηγικό σχέδιο για τα ΑΦΦ που αποτελεί υπόδειγμα για επενδύσεις σε χιλιάδες στρέμματα σε όλη τη χώρα.
Ποιο πρόβλημα όμως πρέπει άμεσα να αντιμετωπίσετε κε Υπουργέ;
Μα αυτό της αποκατάστασης των εδαφών που ολοκλήρωσαν την προσφορά τους. Όταν αποδόθηκαν στη ΔΕΗ οι συγκεκριμένες εκτάσεις ήταν αγροτικές και μάλιστα σε περιοχές που είχαν όλες τις προϋποθέσεις για τη στήριξη της δραστηριότητας. Σήμερα είναι αδιανόητο να μεταβληθούν σε χωματερές. Πρέπει να αποκατασταθούν και να αποδοθούν ξανά στον αγροτικό χώρο.
Δυστυχώς αυτό που έρχεται είναι τα φωτοβολταΪκά στα αποκαταστημένα και τα μπάζα στα υπό υποκατάσταση.
Και κλείνω με το ερώτημα που απασχολεί όλους τους κατοίκους της Δυτικής Μακεδονίας:
Πως τους λέτε ότι θα αλλάξετε το παραγωγικό μοντέλο της περιοχής τους, όταν όπως φαίνεται αυτό που θα κυριαρχήσει στην απορρόφηση των διαθέσιμων πόρων θα αφορά στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και κυρίως σε φωτοβολταϊκά της τάξης των 10 gigawatt; Τις ανάγκες της βίαιης απολιγνιτοποίησης θα υπηρετήσετε, της δίκαιης όμως όχι.”