Αναλυτικότερα στην ερώτησή του ο κ. Μαντάς πραγματοποιεί αναφορά στο ακατάσχετο όριο των 7.500 ευρώ ετησίως που έχει οριστεί ειδικά για τους αγρότες.
Να τηρηθεί το ακατάσχετο για τις αγροτικές ενισχύσεις όπως ακριβώς έχει θεσπιστεί από την υφιστάμενη νομοθεσία, ζητά ο βουλευτής Μεσσηνίας Περικλής Μαντάς με ερώτησή του προς τα υπουργεία Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Ο κ. Μαντάς ζητά επίσης να υπάρξουν ενέργειες για τον περιορισμό της γραφειοκρατίας μεταξύ Δημοσίου και τραπεζών για τη ταχύτερη αποδέσμευση των τραπεζικών λογαριασμών όταν τακτοποιούνται ή ρυθμίζονται οι οφειλές, καθώς και να προστατευθούν οι αγρότες από τους πλημμελείς ελέγχους και τις παράνομες κατασχέσεις στις αγροτικές επιδοτήσεις.
Αναλυτικότερα στην ερώτησή του ο κ. Μαντάς πραγματοποιεί αναφορά στο ακατάσχετο όριο των 7.500 ευρώ ετησίως που έχει οριστεί ειδικά για τους αγρότες για τυχόν οφειλές τους προς το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία και τις τράπεζες, το οποίο ισχύει πέραν του ακατάσχετου ορίου των 1.250 ευρώ μηνιαίως που υφίσταται για όλα τα φυσικά πρόσωπα. Επίσης σημειώνει ότι ουσιαστικά πρόκειται για ένα «ελάχιστο δίχτυ ασφαλείας» για τους παραγωγούς, «ώστε αφενός να προστατευθεί η αγροτική δραστηριότητα», αφετέρου οι αγρότες να μπορέσουν να διατηρήσουν τις παραγωγικές τους δυνατότητες.
Ο βουλευτής επίσης κάνει λόγο για «σοβαρές ενδείξεις» που υπάρχουν για καταστρατήγηση του προστατευτικού αυτού πλαισίου, είτε λόγω δυσλειτουργικής διαδικασίας και πλημμελών ελέγχων από την πλευρά των τραπεζών, είτε για άλλους λόγους. Επιπλέον σημειώνει ότι ακόμα και αν ο αγρότης ζητήσει συμψηφισμό του δεσμευμένου ποσού με μέρος ή με το σύνολο της οφειλής του, η διαδικασία αυτή είναι ιδιαίτερα μακρόχρονη και γραφειοκρατική, με αποτέλεσμα να περιορίζεται αχρείαστα η πρόσβασή του παραγωγού σε ιδιαίτερα σημαντικούς για αυτόν πόρους.
Τέλος ο κ. Μαντάς αναφέρεται στο καθεστώς οικονομικής ασφυξίας στο οποίο οδηγούνται πολλοί αγρότες, όταν αφενός δεσμεύονται οι λογαριασμοί τους, αφετέρου αναγκάζονται να επωμιστούν επιπλέον δικαστικά έξοδα, είτε προκειμένου να αποδείξουν ότι πρόκειται για παράνομες οφειλές, είτε για να υποχρεωθεί η τράπεζα να εφαρμόσει το ακατάσχετο όπως ορίζεται από τον νόμο. Ο βουλευτής ζητά από την κυβέρνηση να διασφαλιστεί η τήρηση της νομοθεσίας σχετικά με το ακατάσχετο για το σύνολο των αγροτικών ενισχύσεων, καθώς και ζητά μέτρα τόσο για τη ταχύτερη άρση των δεσμευμένων λογαριασμών, όσο και για την προστασία των αγροτών από δικαστικά έξοδα και οικονομική αφαίμαξη, ενώ δεν έχουν παρανομήσει.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης:
Αθήνα, 09/12/2022
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς: Υπουργό Οικονομικών, κ. Χρήστο Σταϊκούρα
Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Γεώργιο Γεωργαντά
Θέμα: «Τήρηση ακατάσχετου αγροτικών ενισχύσεων»
Αξιότιμοι κύριοι υπουργοί,
Με βάση την ελληνική νομοθεσία και ειδικότερα το άρθρο 12 του ν. 4587/2018 (ΦΕΚ 218/Α’/24-12-2018) με το οποίο τροποποιήθηκε το άρθρο 32 του ν. 4314/2014 (ΦΕΚ 265/Α’/23-12-2014), έχει θεσπιστεί ακατάσχετο των λογαριασμών των αγροτών έως του ποσού των 7.500 ευρώ ετησίως για τυχόν οφειλές τους προς το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία και τις τράπεζες, πέραν του ακατάσχετου ορίου των 1.250 ευρώ μηνιαίως που ισχύει για όλα τα φυσικά πρόσωπα. Όπως μάλιστα διευκρινίζεται με σαφήνεια στη σχετική νομοθεσία, η προστασία αυτή αφορά σε όλες τις προκαταβολές, ενδιάμεσες και τελικές πληρωμές που μπορούν να λάβουν οι δικαιούχοι, ενώ καλύπτει τόσο τις βασικές ενισχύσεις, όσο και ειδικές ή συνδεδεμένες ενισχύσεις που είναι δυνατόν να ληφθούν.
Είναι γνωστό δε ότι η θέσπιση του ανωτέρω ακατάσχετου ορίου για τους παραγωγούς έχει πραγματοποιηθεί προκειμένου να διαμορφωθεί ένα ελάχιστο δίχτυ ασφαλείας, ώστε αφενός να προστατευθεί η αγροτική δραστηριότητα, αφετέρου οι αγρότες να παραμείνουν σε θέση να διατηρήσουν την παραγωγική τους δυνατότητα παρά την οποιαδήποτε πρόσκαιρη οικονομική δυσκολία που τυχόν αντιμετωπίζουν. Δυστυχώς όμως εδώ και καιρό, αν και τα δεδομένα ορίζονται με σαφήνεια τόσο από το νομοθετικό πλαίσιο όσο και από τις σχετικές εγκυκλίους, στην πράξη πολλοί παραγωγοί βλέπουν να πραγματοποιούνται κατασχέσεις σε λογαριασμούς τους και σε αγροτικές επιδοτήσεις που θεωρητικά προστατεύονται.
Ειδικότερα υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι ο τρόπος με τον οποίο εφαρμόζεται από την πλευρά των πιστωτικών ιδρυμάτων ο έλεγχος για την επιβολή ή όχι μιας κατάσχεσης είναι ιδιαίτερα δυσλειτουργικός και εγείρει αμφιβολίες ακόμα και για το κατά πόσο τα πιστωτικά ιδρύματα εξετάζουν αν πληρούνται οι προϋποθέσεις του ακατάσχετου, όταν τους ζητείται να προβούν στη δέσμευση λογαριασμών. Στην περίπτωση δε που ο οφειλέτης ζητήσει το δεσμευμένο ποσό να συμψηφισθεί προς τακτοποίηση μέρους ή του συνόλου της οφειλής του, με αποτέλεσμα να πρέπει να αρθεί η δέσμευση του λογαριασμού και ο παραγωγός να αποκτήσει εκ νέου πρόσβαση σε αυτόν, η διαδικασία αυτή είναι ιδιαίτερα μακρόχρονη και γραφειοκρατική τόσο από την πλευρά του Δημοσίου όσο και από την πλευρά των τραπεζών, αχρείαστα στερώντας αναγκαίους πόρους από κάθε αγρότη που βρέθηκε στην οικονομικά δύσκολη αυτή θέση.
Όταν πρόκειται δε για εκτέλεση δικαστικής απόφασης ή διαταγής πληρωμής με την οποία η τράπεζα πραγματοποιεί κατάσχεση εις χείρας τρίτου, οι τραπεζικοί λογαριασμοί και τα ποσά παραμένουν δεσμευμένα μέχρι την έκδοση τελεσίδικης δικαστικής απόφασης. Σε περίπτωση όμως που πρόκειται για παράνομη οφειλή, ο αγρότης βρίσκεται στην ιδιαίτερα μειονεκτική θέση να πρέπει να επωμιστεί επιπλέον οικονομικό βάρος για την άσκηση ένδικου μέσου προκειμένου να προσβάλει την αρχική απόφαση, τη στιγμή που τα χρήματά του παραμένουν δεσμευμένα και ο ίδιος υπόκειται αδίκως σε καθεστώς οικονομικής ασφυξίας. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τις περιπτώσεις που το πιστωτικό ίδρυμα έχει ασκήσει πλημμελείς ή καθόλου ελέγχους κατά την επιβολή της κατάσχεσης και κατά συνέπεια ο παραγωγός χωρίς ο ίδιος να έχει παρανομήσει, καλείται να καταβάλει δικαστικά έξοδα προκειμένου η τράπεζα να συμμορφωθεί με την υποχρέωση του ακατάσχετου που ο νόμος ορίζει.
Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάσθε:
1. Σε ποια βήματα πρόκειται να προβεί η κυβέρνηση προκειμένου να διασφαλιστεί η τήρηση όσων προβλέπονται από την υφιστάμενη νομοθεσία περί ακατάσχετου για τις αγροτικές ενισχύσεις;
2. Ποιες ενέργειες εξετάζει η κυβέρνηση για τη μείωση της γραφειοκρατίας και τη ταχύτερη άρση δέσμευσης των τραπεζικών λογαριασμών;
3. Με ποιους τρόπους σκοπεύει η κυβέρνηση να προστατεύσει τους αγρότες από την παράνομη επιβολή κατάσχεσης σε τραπεζικούς τους λογαριασμούς;
Ο ερωτών βουλευτής
Περικλής Π. Μαντάς
Βουλευτής Μεσσηνίας