Τροπολογία για την προστασία της αγροτικής γης υψηλής παραγωγικότητας στη Θεσσαλία

Η άναρχη διασπορά εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σταθμών (ΑΠΕ) σε γη, που είναι χαρακτηρισμένη ως Γη Υψηλής Παραγωγικότητας.

Τροπολογία για τον καθορισμό κριτηρίων με τα οποία θα διαβαθμίζεται η αγροτική γη σε ποιότητες και θα κατατάσσεται σε κατηγορίες παραγωγικότητας και για τη σύσταση υπηρεσίας προστασίας αγροτικής γης σε επίπεδο Περιφερειών, κατέθεσε στη βουλή ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, με πρωτοβουλία του Τομεάρχη Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτή Λάρισας κ. Βασίλη Κόκκαλη.

Στόχος είναι η προστασία της γης υψηλής παραγωγικότητας με αφορμή την ανεξέλεγκτη τοποθέτηση φωτοβολταϊκών πάρκων. Αναλυτικά η τροπολογία που συνυπογράφεται από το σύνολο της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία:

Α. ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Η αγροτική γη και δη η γεωργική γη χαρακτηρισμένη ως υψηλής παραγωγικότητας, συνιστά σύμφωνα με τις συνταγματικές επιταγές ένα κοινωνικό αγαθό μεγάλης σπουδαιότητας για την οικονομία και την κοινωνική ζωή, που χρήζει ειδικής και αυξημένης, συνταγματικής ισχύος προστασίας, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη ότι η γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας είναι μη ανανεώσιμος φυσικός πόρος που βρίσκεται ήδη σε ανεπάρκεια.

Η άναρχη διασπορά εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σταθμών (ΑΠΕ) σε γη, που είναι χαρακτηρισμένη ως Γη Υψηλής Παραγωγικότητας, συνιστά έναν παράγοντα που επηρεάζει αναμφισβήτητα δυσμενώς την οικονομική και κοινωνική ζωή των αγροτικών περιοχών αλλά περαιτέρω και της Χώρας, αφού στην ουσία μειώνει την ήδη ανεπαρκή γεωργική γη. Ενδεικτικά στην Περιφέρεια Θεσσαλίας καλύπτεται με ΑΠΕ η μεγαλύτερη έκταση από το σύνολο της Επικράτειας, που αντιστοιχεί σε 339.010.019,17 τ.μ.

Περαιτέρω, εκτός από τον άναρχο κατακερματισμό της γεωργικής γης μέσω της διάθεσής της για άλλες δραστηριότητες, όπως την παραγωγή και αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας, υπάρχουν βάσιμοι φόβοι για την συστηματική εκχώρηση της αγροτικής γης σε funds γεωργικών επιχειρήσεων, κάτι που ήδη έχει ξεκινήσει και στον Ευρωπαϊκό χώρο, ενδεικτικά αναφέρουμε την αγορά μεγάλων εκτάσεων στην περιοχή Βανάτου της Ρουμανίας από την Ιταλική εταιρία Unigra, με τη βοήθεια της τοπικής EmilianaWestRom και με πλήθος άλλων παραδειγμάτων.

Στα παραπάνω πρέπει να συνυπολογισθεί και η απώλεια της γόνιμης παραγωγικής γης, εξαιτίας της καταστροφής των πρόσφατων ακραίων φαινομένων του Ιανού, Daniel&Elias, που προκάλεσαν διάβρωση των εδαφών και κατέστησαν υπογόνιμες&ερημοποιημένεςεγροτικές παραγωγικές εκτάσεις, οι οποίες είναι άγνωστο πότε και με ποιους τρόπους θα επιτευχθεί η επαναφορά τους σε φυσιολογική γεωργική λειτουργία.

Οι παραπάνω αιτίες καθιστούν προφανώς επιτακτική τις πολιτικές πρωτοβουλίες ώστε να προστατευθεί η αγροτική παραγωγική γη και ο πρωτογενής τομέας, θεσπίζοντας μέτρα για την προστασία της παραγωγικής δραστηριότητας, και συνακόλουθα για την προστασία της οικονομικής και κοινωνικής ζωής, ώστε να αποφευχθεί η περαιτέρω ερημοποίηση.

Κρίνεται επιβεβλημένη, ενόψει των ως άνω συνθηκών, η Σύσταση Υπηρεσίας Προστασίας της Γεωργικής Γης, που θα αποσκοπεί στην προστασία της γης υπό την έννοια της χρήσης της ως παραγωγικής γεωργικής γης και ως εκτατικής κτηνοτροφίας, θα συνδυάζεται αναπόδραστα με την παραμονή των Ελλήνων αγροτών στη γη τους και τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών, ώστε αυτό να είναι εφικτό. Η εν λόγω υπηρεσία θα υπάγεται στην Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Θεσσαλίας, θα βρίσκεται σε συνεχή συνεργασία με το καθ` ύλην αρμόδιο Υπουργείο, με σκοπό την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και την προστασία της παραγωγικής γης, μέσω της καταγραφής της. Ειδικότερα, έργο της υπηρεσίας θα είναι η καταγραφή της έκτασης που είναι απλή γεωργική γη, η καταγραφή του βαθμού ανάταξης της γης, η καταγραφή των εκτάσεων που μπορούν να χαρακτηριστούν ως ερημοποιημένες, υπογόνιμες και αν η μετατροπή τους σε τέτοιες είναι αναστρέψιμες ή όχι, τα επίπεδα διάβρωσης των εδαφών, οι λόγοι που προκάλεσαν την διάβρωση τους, ακόμη οι εκτάσεις που κατέστησαν υπογόνιμες&ερημοποιημένες εξαιτίας των  πρόσφατων ακραίων συμβάντων Ιανός, Daniel&Elias και η μελέτη για την εκπόνηση των τρόπων που είναι ενδεδειγμένοι για την επαναφορά των εδαφών αυτών σε φυσιολογική παραγωγική λειτουργία.

Β. ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ – ΠΡΟΣΘΗΚΗ

Άρθρο…

Προσθήκη παρ. 3  στο άρθρο 56 ν. 2637/1998

«Καθορισμός κριτηρίων με τα οποία διαβαθμίζεται η αγροτική γη σε ποιότητες και κατατάσσεται σε κατηγορίες παραγωγικότητας»

Στο άρθρο 56 του ν. 2637/1998 (Α` 200), ως ισχύει με το άρθρο 50 ν. 5035/2023,  περί εξουσιοδότησης για καθορισμό γεωγραφικών ορίων αγροτικής γης υψηλής παραγωγικότητας, προστίθεται παράγραφος 3, για την βάση θέσπισης των  κριτηρίων, με τα οποία διαβαθμίζεται η αγροτική γη σε ποιότητες και κατατάσσεται σε κατηγορίες παραγωγικότητας, ως εξής :

 «3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που εκδίδεται ύστερα από εισήγηση των αρμόδιων υπηρεσιών αγροτικής οικονομίας και κτηνιατρικής των Περιφερειών, καθορίζονται τα κριτήρια με τα οποία διαβαθμίζεται η αγροτική γη σε ποιότητες και κατατάσσεται σε κατηγορίες παραγωγικότητας, λαμβάνοντας υπόψη, σε συνδυασμό με τα γεωγραφικά όρια της αγροτικής γης υψηλής παραγωγικότητας, την απόδοση της γεωργικής γης στην παραγωγή τροφίμων και την απόκτηση επάρκειας, την γονιμότητα του εδάφους – οργανικό φορτίο, τις συγκεντρώσεις θρεπτικών ιχνοστοιχείων, σύμφωνα με τους εδαφολογικούς χάρτες ταξινόμησης, την υγεία του εδάφους, την μηχανική σύσταση, την αρδευσιμότητα, υπό την έννοια της επάρκειας αρδευτικού νερού, την απουσία τοξικών παραμέτρων στο έδαφος και στο νερό άρδευσης και κάθε στοιχείο που σχετίζεται με τη φυσική ευρωστία στα εδάφη».

Προσθήκη παρ. 4  στο άρθρο 56 ν. 2637/1998

«Σύσταση Υπηρεσίας Προστασίας της Γεωργικής Γης»

Στο άρθρο 56 του ν. 2637/1998 (Α` 200), ως ισχύει με το άρθρο 50 ν. 5035/2023,  περί εξουσιοδότησης για καθορισμό γεωγραφικών ορίων αγροτικής γης υψηλής παραγωγικότητας, προστίθεται παράγραφος , για την Σύσταση Υπηρεσίας Προστασίας της Γεωργικής Γης, ως εξής :

 «4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που εκδίδεται ύστερα από εισήγηση της διεύθυνσης αγροτικής οικονομίας και κτηνιατρικής των Περιφερειών, συστήνεται η Υπηρεσία Προστασίας της Γεωργικής Γης, υπαγόμενη στην Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής.

Σκοπός είναι η ανάπτυξη και ο εκσυγχρονισμός των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και την προστασία της παραγωγικής γης, μέσω της καταγραφής και απόδοσης χαρακτηρισμού των εκτάσεων σε γη υψηλής παραγωγικότητας, σε απλή γεωργική γη, σε ερημοποιημένη, υπογόνιμη, διαβρωμένη γη, μέσω της εφαρμογής των κριτηρίων της παρ. 3 και η χορήγηση των σχετικών βεβαιώσεων».