Σήμερα, θα συζητήσουμε το πρόγραμμα EWA, μια πρωτοβουλία που έχει ως στόχο την ενδυνάμωση γυναικών στον αγροδιατροφικό τομέα. Θα εξερευνήσουμε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες σε αυτόν τον τομέα, πώς το πρόγραμμα EWA συμβάλλει στην αντιμετώπισή τους, και πώς η ενίσχυση της γυναικείας συμμετοχής στην καινοτομία του αγροδιατροφικού τομέα ωφελεί συνολικά την κοινωνία.
Η Βασιλική Αρχοντίδου είναι μια Ελληνίδα ορειβάτισσα και είναι η ιδρύτρια του μη κερδοσκοπικού οργανισμού "AWomanCanBe.org", ο οποίος εστιάζει στην ενδυνάμωση των γυναικών και στην προώθηση της ισότητας των φύλων. Είναι επίσης υποψήφια ευρωβουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία
Είμαι σίγουρος ότι η συζήτηση θα προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για τον ρόλο των γυναικών στον αγροδιατροφικό τομέα και για το πώς η ενδυνάμωσή τους μπορεί να οδηγήσει σε ένα πιο βιώσιμο και δίκαιο σύστημα τροφίμων.
Ποιες είναι οι βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στον αγροδιατροφικό τομέα;
Παρόλο που στο γενικότερο πληθυσμό της Ευρώπης οι γυναίκες είναι περισσότερες (52%), ωστόσο στον τομέα της επιχειρηματικότητας, οι γυναίκες επιχειρηματίες αποτελούν μόνο το ένα τρίτο των αυτοαπασχολούμενων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχει διαπιστωθεί, ότι λόγω των έμφυλων ανισοτήτων, η επιχειρηματικότητα είναι ένας τομέας λιγότερο ελκυστικός για τις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες. Αυτή η διαπίστωση είναι ακόμα πιο έντονη στις αγροτικές περιοχές και στους τομείς της αγροδιατροφής κάτι που αποδεικνύεται από τα τελευταία στοιχεία που ανακοινώθηκαν από την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία. Σε αρχική μελέτη, το 2016, οι γυναίκες σε υψηλές θέσεις ευθύνης στη γεωργία και την κτηνοτροφία κατείχαν μόνο το 28% μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ποσοστό που είναι ακόμα χαμηλότερο στις χώρες της νότιας Ευρώπης.
Επιπλέον, η έλλειψη εκπροσώπησης των γυναικών στις αγροτικές περιοχές δεν επηρεάζει μόνο την επιχειρηματικότητα αλλά τον ευρύτερο τομέα, αφού οι γυναίκες αντιμετωπίζουν παράλληλα προκλήσεις, που τις εμποδίζουν από το να αναπτυχθούν και να επιλεγούν σε θέσεις υψηλής ευθύνης ακόμα και μέσα στις εταιρείες του αγροτικού τομέα. Συνεπώς, η γυναικεία δημιουργικότητα και επιχειρηματική προοπτική, κυρίως στον αγροτικό τομέα, αποτελούν μια ανεκμετάλλευτη πηγή οικονομικής ανάπτυξης που αξίζει να διερευνηθεί. Υπό αυτό το πρίσμα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δουλεύει μαζί με τα κράτη-μέλη της Ευρώπης για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων και για να ενθαρρύνει ακόμα περισσότερες γυναίκες να ξεκινήσουν τις δικές τους επιχειρήσεις.
Πρόσβαση σε Πόρους: Συχνά, οι γυναίκες έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε γη (είθισται η γη να πηγαίνει από γενιά σε γενιά στους γιους), πίστωση από χρηματοοικονομικούς φορείς (Τράπεζες), και τεχνολογίες, σε σύγκριση με τους άνδρες. Αυτή η ανισότητα περιορίζει τη δυνατότητά τους να ασχολούνται με παραγωγικές γεωργικές δραστηριότητες και περιορίζει την οικονομική τους αυτονομία.
Εκπαίδευση και Κατάρτιση: Σε πολλές αγροτικές περιοχές στην επαρχία, οι γυναίκες έχουν χαμηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης και λιγότερες ευκαιρίες για εκπαίδευση στη γεωργία σε σύγκριση με τους άνδρες. Αυτό το έλλειμμα γνώσεων και δεξιοτήτων μπορεί να περιορίσει τη δυνατότητά τους να υιοθετήσουν μοντέρνες γεωργικές τεχνικές και τεχνολογίες, περιορίζοντας την παραγωγικότητά τους και το εισόδημά τους. Αν και, ειδικά αυτόν τον κανόνα, τον διαψεύσαμε πέρσι με το πρόγραμμα μας (παραδείγματα Track for Value & Spanouli)
Φύλο και Διακρίσεις: Κοινωνικοί κανόνες και πολιτισμικές πρακτικές μπορούν να περιορίσουν τη συμμετοχή των γυναικών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων στον γεωργικό τομέα. Συνδικαλιστικά όργανα του τομέα, συνήθως απαρτίζονται/εκπροσωπούνται ολοσχερώς από άνδρες.
Μη Αμειβόμενη Φροντίδα: Οι γυναίκες συχνά φέρουν το βάρος της μη αμειβόμενης φροντίδας, συμπεριλαμβανομένων των οικιακών εργασιών και της φροντίδας των παιδιών, που μπορεί να περιορίσει τον χρόνο και την ενέργειά τους για γεωργικές δραστηριότητες.
Πρόσβαση στις Αγορές: Οι αγρότισσες αντιμετωπίζουν συχνά προκλήσεις στην πρόσβαση στις αγορές, λόγω παραγόντων όπως η περιορισμένη κινητικότητα, η έλλειψη πληροφοριών για τις αγορές κλπ. Ως αποτέλεσμα, μπορεί να λαμβάνουν χαμηλότερες τιμές για τα προϊόντα τους και να έχουν περιορισμένες ευκαιρίες για προσθήκη αξίας στην εφοδιαστική αλυσίδα του τομέα.
Η αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων απαιτεί στρατηγικές που προωθούν την ισότητα των φύλων και ενδυνάμωση των γυναικών στον αγροδιατροφικό τομέα, με μέτρα όπως η εξασφάλιση ίσης πρόσβασης σε πόρους και ευκαιρίες, η παροχή στοχευμένων προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, όπως ακριβώς το δικό μας (EWA…), η προώθηση πολιτικών και νομοθεσιών που ανταποκρίνονται στο φύλο, και η υποστήριξη της συμμετοχής των γυναικών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα της αγροδιατροφικής αλυσίδας αξίας.
Πώς το πρόγραμμα EWA συμβάλλει στην ενδυνάμωση των γυναικών στον αγροδιατροφικό τομέα;
Εκπαίδευση και Κατάρτιση: Το πρόγραμμα προσφέρει εκπαίδευση και κατάρτιση σε γυναίκες αγρότισσες, ενισχύοντας τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους στον τομέα της επιχειρ/τας στην αγροδιατροφή, τόσο σε γνώση, όσο και σε δεξιότητες (αναφορά στα soft skills workshops). Το 1-1 mentrong που περιλαμβάνεται, τους δίνει επιπλέον, εξατομικευμένη γνώση, καθοδήγηση και την πολυπόθητη υποστήριξη στις δυσκολίες. Το πρόγραμμα παρέχει υποστήριξη για τη βελτίωση της πρόσβασης των γυναικών Το πρόγραμμα προωθεί τη δημιουργία δικτύων και κοινοτήτων μεταξύ των γυναικών του τομέα, προσφέροντας υποστήριξη, ανταλλαγή εμπειριών και αμοιβαία ενίσχυση. γυναικών σε πόρους -όπως τα έπαθλα των 10 και 5 χιλ. ευρώ.
Ποια είναι τα κριτήρια επιλογής των υποψηφίων;
Δυνητικές ωφελούμενες είναι γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας που έχουν ιδέα/υπηρεσία/προϊόν που εμπίπτουν σε μία από τις παρακάτω κατηγορίες:
- Είτε να έχουν μια επιχειρηματική ιδέα στον τομέα της αγροδιατροφής για την οποία θέλουν υποστήριξη στην αρχική ανάπτυξη της
- Είτε έχουν νεοσύστατη επιχείρηση με ημερομηνία έναρξης από το 2022 και έπειτα.
Τι είδους υποστήριξη λαμβάνουν οι ωφελούμενες;
Οι υποψήφιες που θα επιλεγούν , θα λάβουν για 6 μήνες, συνεχή υποστήριξη για τις επιχειρήσεις και την ανάπτυξη των ιδεών/project τους, μέσω online training και εξατομικευμένου mentoring. Επιπλέον θα έχουν πρόσβαση σε επενδυτές, ειδικούς και επιχειρηματίες που θα τις βοηθήσουν να εξελίξουν τις ιδέες και τις επιχειρήσεις τους. Τέλος, οι ωφελούμενες θα έχουν τη δυνατότητα να διεκδικήσουν έως και 10.000€.
Ποιες είναι οι ιστορίες επιτυχίας γυναικών που έχουν συμμετάσχει στο πρόγραμμα EWA;
Μετά από μία συναρπαστική ζωντανή διαγωνιστική διαδικασία στην Άτρακτο κατά την οποία, 10 φιναλίστ παρουσίασαν τις ιδέες & τα προϊόντα/υπηρεσίες τους στο κοινό και στην κριτική επιτροπή, νικήτριες αναδείχθηκαν οι Ειρήνη Σπανούλη, ιδρύτρια του Karpologio, που πρωτοπορεί με καινοτομία στη μέθοδο καλλιέργειας αμυγδάλων και η Αγγελική Δράκου συνιδρύτρια της εταιρείας καλλιέργειας και εμπορίας βιολογικών βοτάνων Grizo & Prasino, κερδίζοντας χρηματικά βραβεία 10.000 και 5.000 ευρώ αντίστοιχα.
Οι ιστορίες ολων των συμμετεχουσών έχουν αξία και ειδικο ενδιαφέρον, αλλά θα έπρεπε να μιλάμε για ώρες για να τις πούμε όλες. Θα αναφέρουμε τις 3 νικήτριες.
- Η Ειρήνη Σπανούλη, νέα αγρότισσα δημιούργησε το Karpologio, μία ομάδα νέων παραγωγών που καλλιεργούν τους αμυγδαλεώνες τους στον εύφορο θεσσαλικό κάμπο μέχρι και τους πρόποδες του Ολύμπου. Χρησιμοποιούν τη μέθοδο της καλλιέργειας με πυκνή φύτευση αμυγδαλιάς, μια μεγαλη καιοτοία για τη συγκεκριμένη καλλιέργεια, και συλλέγουν τον καρπό με μηχανή. Κατάφεραν να αυξήσουν την παραγωγή και ταυτόχρονα να μειώσουν τον χρόνο κλαδέματος και συγκομιδής από έναν μήνα σε 1 βδομάδα, λύνοντας έτσι το πρόβλημα της έλλειψης εργατικών χεριών. Δεν ψεκάζουν, χρησιμοποιούν μέλισσες και εμπλουτίζουν το χώμα με τα κλαδέματα.
- Η δεύτερη νικήτρια του διαγωνισμού Αγγελική Δράκου, ξεχώρισε για τα προϊόντα Veggie Cuppa, τα οποία θα έρθουν για να αλλάξουν το μέλλον της διατροφής μας. Είναι έτοιμα μίγματα λαχανικών & βοτάνων που θα τα παράγει η ίδια, καλλιεργώντας τα με αναγεννητική γεωργία και προορίζονται για να καταναλωθούν σαν ρόφημα, που θα περιέχει τα μέταλλα, τα ιχνοστοιχεία και τις βιταμίνες που χρειάζεται ο καταναλωτής ή και να τα χρησιμοποιήσει σαν ζωμό. Σημαντικό είναι το γεγονός ότι είναι ένα zero waste & plastic free προϊόν.
- To 3ο, το λεγόμενο Visibility Award που απονεμήθηκε στην Αναστασία Κρητικού και τν Σοφια Δρακοπούλου για την επιχειρηματική ιδέα Track for Value, που ταξιδεψαν στη Λιθουανία προκειμένου να συμμετέχει η start up και να προβάλλει την επιχειρηματική της ιδέα στο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Women in Agrifood Summit. Η Track4Value προσφέρει υπηρεσίες προστασίας και διασφάλισης ποιότητας. Πιο συγκεκριμένα, σκανάροντας την ετικέτα του προϊόντος το Track4Value (ψηφιακή πλατφόρμα με QR code) παρέχει πληροφορίες στον καταναλωτή για ό,τι θέλει να μάθει: αυθεντικότητα, εργαστηριακές αναλύσεις που δείχνουν ότι το προϊόν είναι αυθεντικής προέλευσης και άλλα.
Πώς μπορεί το πρόγραμμα EWA να συμβάλλει στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs);
Το πρόγραμμα EWA μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) με τους ακόλουθους τρόπους:
- Εξάλειψη της Φτώχειας (SDG 1): Παρέχοντας εκπαίδευση, κατάρτιση και πρόσβαση σε πόρους στις γυναίκες αγρότισσες, το πρόγραμμα EWA ενδυναμώνει τις οικονομικά ευπαθείς ομάδες και συμβάλλει στη μείωση της φτώχειας σε αγροτικές κοινότητες.
- Καλή Υγεία και Ευημερία (SDG 3): Μέσω της εκπαίδευσης και της πρόσβασης σε πόρους, οι γυναίκες αγρότισσες μπορούν να βελτιώσουν την υγεία τους και την ευημερία τους, ενισχύοντας την πρόσβασή τους σε υγιεινά τρόφιμα και ιατρική φροντίδα.
- Ποιότητα Εκπαίδευσης (SDG 4): Προσφέροντας εκπαίδευση και κατάρτιση στις γυναίκες αγρότισσες, το πρόγραμμα EWA συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης στις αγροτικές κοινότητες και στην ενίσχυση της ανθρώπινης ανάπτυξης.
- Ισότητα των Φύλων (SDG 5): Το πρόγραμμα EWA προωθεί την ισότητα των φύλων με την ενίσχυση της συμμετοχής και της ενδυνάμωσης των γυναικών στον αγροδιατροφικό τομέα, καθιστώντας τις ισότιμους εταίρους στην ανάπτυξη της κοινότητας.
- Αειφόρος Αγροτική Ανάπτυξη (SDG 2 και SDG 15): Το πρόγραμμα EWA ενθαρρύνει τις γυναίκες αγρότισσες να υιοθετήσουν βιώσιμες γεωργικές πρακτικές που σέβονται το περιβάλλον και συμβάλλουν στη διατήρηση της γεωργικής γης και της βιοποικιλότητας.
Για τον EIT Food ποια είναι η αποστολή και οι αξίες του EIT Food;
Το Τρίπτυχο:
1. Πιο υγιεινή ζωή μέσω των τροφίμων
Οι θρεπτικές, ποικίλες επιλογές τροφίμων μπορούν να ωφελήσουν τους ανθρώπους και τον πλανήτη. Ωστόσο, οι υγιεινές επιλογές τροφίμων δεν είναι προσβάσιμες σε όλους τους καταναλωτές, ούτε βιώσιμες για τη βιομηχανία σε κλίμακα λόγω της οικονομικής προσιτότητας, της έλλειψης ευαισθητοποίησης και της κερδοφορίας.
Δουλεύοντας ως κοινότητα, το EIT Food στοχεύει να αυξήσει την υιοθέτηση ισορροπημένης, βιώσιμης και υγιεινής διατροφής.
2. Αλυσίδα τροφίμων με μηδενικές εκπομπές
Το σύστημα τροφίμων είναι υπεύθυνο για σχεδόν το ένα τρίτο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, με συνδεδεμένες προκλήσεις όπως η σπατάλη τροφίμων, η εξάντληση των πόρων και η κατανάλωση ενέργειας. Για να φτάσουμε στο καθαρό μηδέν και να μετριάσουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, πρέπει να κλιμακώσουμε μια συστημική προσέγγιση για την αλλαγή που να επιτρέπει τη μετάβαση σε βιώσιμες και αναγεννητικές γεωργικές πρακτικές, να δημιουργεί νέες αγορές και ευκαιρίες για τη μείωση της σπατάλης και της απώλειας τροφίμων και να δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους ενδιαφερόμενους να παίξουν ενεργό ρόλο στην κυκλική επισιτιστική οικονομία.
3. Μείωση του κινδύνου για ένα δίκαιο και ανθεκτικό σύστημα τροφίμων
Το τρέχον σύστημα τροφίμων είναι ευάλωτο σε εξωτερικούς κραδασμούς, θέτοντας σε κίνδυνο τους ενδιαφερόμενους σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας.
Για να μειώσουμε αυτόν τον κίνδυνο και να αυξήσουμε την επισιτιστική ασφάλεια και ασφάλεια για τους καταναλωτές παντού, ανά πάσα στιγμή, πρέπει να συνεργαστούμε για να επιτρέψουμε δικαιότερες, πιο ανθεκτικές και διαφανείς αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων που έχουν τις ρίζες τους στην καινοτομία και στα δίκαια επιχειρηματικά μοντέλα.
Ποιες είναι οι κύριες δραστηριότητες του EIT Food;
Ο EIT Food αποτελεί μια από τις 8 κοινότητες καινοτομίας που συστήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Έρευνας και Τεχνολογίας (EIT), που αποτελεί έναν ανεξάρτητο Ευρωπαϊκό οργανισμό που δημιουργήθηκε το 2008, με στόχο την προώθηση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας.
Στην κοινοπραξία συμμετέχουν πάνω από 100 μέλη που περιλαμβάνουν βασικούς κλαδικούς φορείς, μεγάλες υφιστάμενες αλλά και νεοφυείς επιχειρήσεις, κέντρα έρευνας και πανεπιστήμια από 16 κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα κεντρικά γραφεία του οργανισμού για τη νότια Ευρώπη έχουν έδρα στην Ισπανία (στη Μαδρίτη και το Μπιλμπάο) και για την υλοποίηση των προγραμμάτων του ο οργανισμός συνεργάζεται με τοπικούς εταίρους στις χώρες που απευθύνεται.
Επενδύουν σε έργα, άτομα και οργανισμούς που μοιράζονται τους στόχους του για να προσφέρουν θετικό αντίκτυπο σε ταχύτητα και κλίμακα.
Συνδέουν τους ενδιαφερόμενους άμεσα σε όλο το σύστημα τροφίμων για να οδηγήσουν την αλλαγή μέσω της συλλογικής μάθησης, της επίλυσης προβλημάτων και της καινοτομίας.
Εστιάζουν στην καινοτομία συστημάτων χωρίς αποκλεισμούς, η οποία επιτρέπει σε όλους τους ανθρώπους και τους τόπους να συμμετέχουν και να επωφελούνται.
Πώς ο EIT Food προωθεί την καινοτομία στον αγροδιατροφικό τομέα;
Καθοδηγούν και επιταχύνουν την καινοτομία στα τρόφιμα για να μεταμορφώσουν το σύστημα τροφίμων. Εστιάζουν στην καινοτομία συστημάτων χωρίς αποκλεισμούς, η οποία επιτρέπει σε όλους τους ανθρώπους και τους τόπους να συμμετέχουν και να επωφελούνται.
Μέσω πολλών προγραμμάτων επιχορήγησης και καθοδήγησης, υποστηρίζει το καινοτομείν και προωθεί τις νέες ιδέες.
Ποια είναι η σημασία της συμμετοχής των γυναικών στην καινοτομία στον αγροδιατροφικό τομέα;
Η συμμετοχή των γυναικών στην καινοτομία στον αγροδιατροφικό τομέα έχει σημαντική και πολυδιάστατη σημασία:
Προώθηση της Διαφορετικότητας και της Δημιουργικότητας: Η συμμετοχή των γυναικών ενισχύει τη διαφορετικότητα στον αγροδιατροφικό τομέα και προάγει τη δημιουργικότητα και την καινοτομία. Οι διαφορετικές απόψεις, εμπειρίες και προσεγγίσεις που φέρνουν οι γυναίκες μπορούν να οδηγήσουν στην ανάπτυξη νέων ιδεών και λύσεων που εξυπηρετούν καλύτερα τις ανάγκες της αγοράς και της κοινότητας.
Προώθηση της Ισότητας των Φύλων: Η συμμετοχή των γυναικών στην καινοτομία ενισχύει την ισότητα των φύλων στον αγροδιατροφικό τομέα, προωθώντας την ίση πρόσβαση σε ευκαιρίες και πόρους και αποτρέποντας την εμφάνιση διακρίσεων.
Βελτίωση της Οικονομικής Απόδοσης: Η συμμετοχή των γυναικών στην καινοτομία μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της οικονομικής απόδοσης των γεωργικών επιχειρήσεων και των αγροτικών κοινοτήτων. Η ενσωμάτωση των γυναικών σε θέσεις λήψης αποφάσεων και σε διαδικασίες καινοτομίας μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση της ποιότητας και της ανταγωνιστικότητας.
Ανάπτυξη Βιώσιμων Πρακτικών: Οι γυναίκες είναι συχνά πρωτοπόροι στην υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών στη γεωργία και την παραγωγή τροφίμων. Η συμμετοχή τους στην καινοτομία μπορεί να ενισχύσει την ανάπτυξη καινοτόμων και βιώσιμων μεθόδων παραγωγής και διαχείρισης των φυσικών πόρων.
Σας ευχαριστούμε πολύ για τον χρόνο σας και για τις ενδιαφέρουσες πληροφορίες που μοιραστήκατε μαζί μας σχετικά με το πρόγραμμα EWA και την ενδυνάμωση των γυναικών στον αγροδιατροφικό τομέα.
Ευχόμαστε στο πρόγραμμα EWA αλλά και στον οργανισμό σας κάθε επιτυχία και ευελπιστούμε ότι θα συνεχίσει να ενδυναμώνει τις γυναίκες και να συμβάλλει στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης και καλή επιτυχία στις εκλογές!