Αν οι κότες είναι τα πιο παρεξηγημένα όντα από άποψη φτερώματος, δεν πετούν είναι εγκλωβισμένες σ΄ένα κοτέτσι, μ΄έναν κόκκορα, η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν και κότες ράτσας, που χρυσοπληρώνονται. Αναμφίβολα οι πιο όμορφες κότες είναι οι εξωτικές κι οι υπάρχουν άνθρωποι μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού, που διαθέτουν κοτέτσια στον Παρνασσό, το Μαρκόπουλο και τη βόρεια Ελλάδα, που έχουν κότες από... σόι, οι οποίες δεν παράγουν μόνο λευκά και σκούρα αβγά αλλά και πράσινα και μπλε και σκούρα καφέ. Σε ξενάγηση μάλιστα που μας έκανε ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος στη φάρμα του, ο οποίος ασχολείται χρόνια με την εκτροφή πουλερικών, είχαμε τη δυνατότητα να γνωρίσουμε από κοντά τις κότες...σαλονιού.
* Shamos (Σιαμέζα). H φυλή, αυτή, αναγνωρίστηκε από την Αμερικανική Ακαδημία Πουλερικών από το 1950. Με καταγωγή από την Ταϋλάνδη (Σιάμ) αναπτύχθηκαν σαν επιλεκτική εκτροφή από τους Ιάπωνες τον 17ο και τον 18ο αιώνα. Τη χρησιμοποιούσαν κυρίως για κοκορομαχίες και σόου κι είναι από τις πιο ανθεκτικές φυλές, με εντυπωσιακό παράστημα πολύ ψηλές κι αδύνατες με παράταιρα μεγενθυμένο λαιμό. Αυτά τα κοκόρια έχουν πολύ δυνατό ράμφος κι είναι μυώδη και δεν τα πολυπλησιάσαμε. Από μακριά κι αγαπημένοι.
* Brahma (Μπράχμας). Μπορεί να παραπέμπουν στον Ινδουισμό αλλά πρόκειται για κότες. Τεράστιοι σε μέγεθος εξαιρετικά εντυπωσιακοί οι κόκκορες από την περιοχή Μπραχμαμούντα της Ινδίας, για το αρχοντικό περπάτημά τους αλλά και φιλικοί με τα παιδιά. Οι Μπράχμα θεωρούνται από πολλούς ως τα πιο όμορφα κοτόπουλα στον κόσμο, οι βασιλιάδες των καθαρόαιμων πουλερικών κι οι κόκορες έχουν πλουμιστό λειρί.
* Orpington. Πήρε το όνομά της από το Orpington της Αγγλίας. Είναι κι αυτά μεγαλόσωμα πουλιά, γεροδεμένα, με χοντρό σβέρκο αλλά όχι τόσο μεγάλα όσο το Brahma. Δίνουν 220-280 αυγά το χρόνο, διαθέτουν πλούσια κόμη και είναι ήρεμα.
* Jersey Giant (Οι Γίγαντες της Υερσέης). Πρόκειται για κότες γίγαντες κι είναι η μεγαλύτερη φυλή καθαρόαιμων, που προέκυψε από παλαιές διασταυρώσεις κι οι κόκορες έχουν εξαιρετικά χρώματα. Ως φυλή αναπτύχθηκε στην Αμερική στο New-Jersey το 1870 με διασταύρωση Orpington με σκούρο Brahma. Κάνει μεγάλα καστανά αβγά κι είναι πουλερικά πολύ φιλικά με τα παιδιά. Στην ωρίμανση τους φτάνουν οι κόκορες στα 6 κιλά κι οι κότες στα 5,2. Μάλιστα, το 2000, σε μια έκθεση καθαρόαιμων στις ΗΠΑ, ένας εκτροφέας παρουσίασε τον κόκορά του που είχε βάρος 9,8 κιλά (για αρνί τον πήγε).
* Βλάχικη. Είναι ελληνική ράτσα, αλλά προέκυψε από διασταυρώσεις, μετά από συλλογή γενετικού υλικού από διάφορες περιοχές της Ελλάδας, με σκούρο φτέρωμα. Θεωρείται ίσως η αρχαιότερη φυλή της Μεσογείου μαζί με την ισπανική μινόρκα. Θεωρούνται παραγωγικά πουλιά και καλές μανάδες.
* Cochin (Κοτσίν): Το παράδοξο σ΄ αυτά τα εξαιρετικά μεγαλόσωμα καθαρόαιμα κινέζικα πουλιά είναι ότι έχουν πολύ πλούσιο φτέρωμα ως τις πατούσες κι έχουν μονό λειρί. Ξεχάστε δηλαδή τα γυμνά πόδια μιας κότας, αυτά έχουν φτέρωμα που φτάνει μέχρι τέλους. Το βάρος του κόκορα φτάνει μέχρι 5,2 κιλά ενώ της κότας το βάρος ανέρχεται γύρω στα 4,7 κιλά.
* Wyandotte (Γουϊαντότ): Η καταγωγή του πουλερικού είναι από τις ΗΠΑ και πρόκειται για κοτόπουλα μεσαίου μεγέθους. Ο κόκορας φτάνει γύρω στα 3,9 κιλά κι η κότα περίπου 2,9 με πλουμιστό λειρί, πολύ χνουδωτά οπίσθια και έχουν το τραγούδι στο αίμα τους ενώ κάνουν καφέ σκούρα αβγά.
* Silky (Σίλκυ): Ξακουστό για τα μεταξωτά του πούπουλα διαφέρει αρκετά αυτό το ασιατικό κοτόπουλο από άλλα. Είναι ο πενταδάκτυλος των κοτόπουλων, αφού άλλα κοτόπουλα έχουν τέσσερα δάκτυλα. Θεωρούνται και κοτόπουλα...σαλονιού και το χιονάτο χρώμα τους κι η φάτσα τους εντυπωσιάζει μαζί με την ευφυία τους.
* Sussex (Σάσεξ): Η μεγαλόσωμη αυτή φυλή πήρε τ΄όνομά της από την Κομητεία του Σάσεξ. Ανθεκτικό πουλί και παραγωγικό με πολλές διακρίσεις σε διαγωνισμούς καθαρόαιμων, θεωρείται η αγαπημένη φυλή της Αγγλίας. Η Εγγλέζα εκτρέφεται και για το κρέας της.
* Spanish-Minorka (Ισπανίδα Μινόρκα): Παρότι την είπαν μέχρι και κοτόπουλο-κλόουν, επειδή έχει άσπρο μέτωπο κι άσπρα σκουλαρίκια στα αφτιά, το βάδισμά της θυμίζει πασαρέλα. Η Σπανιόλα αρχοντοπούλα κότα θεωρείται από τις αρχαιότερες καθαρόαιμες φυλές της Μεσογείου. Τα αβγά της έχουν σκληρότατο τσόφλι και χρησιμοποιείται για διαγωνισμούς σπασίματος αβγών.
* Transylvanian (Τρανσυλβανίας): Στην Ελλάδα τις λέμε και γυμνολαίμες ή γδυμνολαίμες κότες αλλά είναι Ρουμάνες, τραβάνε κουπί στην ανηφόρα. Είναι ξεπουπουλιασμένες από γεννησιμιού τους στο λαιμό αλλά έχουν ανοσία στις περισσότερες ασθένειες και συχνά κάνουν δίκροκα αυγά. Αναγνωρίστηκαν ως καθαρόαιμη φυλή από την Αμερικανική Ενωση Πουλερικών, το 1965. Το βάρος του κόκορα φθάνει τα 6,5 κιλά ενώ της κότας τα 5,5.
* Plymouth-Rock ή Rock (Πλίμουθ Ροκ): Με καταγωγή από τις Ηνωμένες Πολιτείες αναπτύχτηκε στήν νέα αγγλία στά μέσα τού 19ο αιώνα, καί εκτέθηκε γιά πρώτη φορά ως φυλή τό 1869. Ωστόσο, ερίζουν αν έγινε από διασταύρωση φυλών μαύρο-javas, cochins, dominigues, καί malays. Είναι νόστιμο και χωρίς λιπαρά το κρέας του ενώ χρησιμοποιείται και για
τα μεγάλα και νόστιμα αβγά του.
* Marans (Μαράν): Καθαρόαιμη φυλή προερχόμενη από τη Γαλλία, μεσαίου μεγέθους, με καλή παραγωγή αβγών κάθε χρόνο. Οι Γάλλοι σεφ τη λατρεύουν εξαιτίας του κρέατος της, είναι δραστήριο αλλά υπάκουο πουλί και τα αβγά του είναι σκούρα καφέ.
* Ameraukana (Αμερικάνα): Η Ινδιάνα κότα είναι πολύ δημοφιλής εξαιτίας τών πράσινων, καί μπλέ αυγών μέ πολή χαμηλά ποσοστά χοληστερίνης. Ζει πολλά χρόνια είναι καλή μαμά. Ξεχωρίζει από την ARAUKANA, η οποία έχει κολοβή ουρά.
* Polis (Πολωνέζα): Αναγνωρίστηκε μόλις το 1970, ως φυλή της Πολωνίας. Χαρακτηρίζονται από το λοφίο, που έχουν στο κεφάλι που μοιάζει με σκούφο και υπάρχουν δυο κατηγορίες, τα μικρόσωμα και τα μεσαίου μεγέθους. Καίτοι ντρέπεσαι ακόμη και στην ιδέα να τα φας, λόγω της εντυπωσιακής τους εμφάνισης, έχουν πολύ νόστιμο κόκκινο κρέας, που θυμίζει κυνήγι.
* Phoenix (Φοίνιξ). Είναι το μοναδικό πουλί που τα φτερά της ουράς του αν φροντιστούν, μπορούν να φτάσουν ως τα 10 μέτρα. Αναπαράχθηκε στην Ιαπωνία, που είναι η χώρα καταγωγής του, από φασιανούς κι άγριες ιαπωνικές κότες κι είναι ένα πανέμορφο πουλί. Η επιλεκτική εκτροφή της ιαπωνικής κυβέρνησης το έχει κάνει ένα μικρό θησαυρό.
* Leghorn (Λεγκόρν ή Λιβόρνο). Καθαρόαιμη φυλή μέ καταγωγή τήν Τοσκάνη, στήν κεντρική Ιταλία από τό 1865, γνωστή ως φυλή Λιβόρνο με μεγάλη ωοπαραγωγική ικανότητα, να γεννούν 300 ως 330 αβγά κάθε χρόνο. Το βάρος τού κόκορα είναι γύρω στα 2,9 κιλά καί της κότας 2,4 κιλά.
