Της ΑΝΝΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ ([email protected])
«Αν αποσυνδέσεις την Ελλάδα , θα βρεις ότι αποτελείται από μια ελιά ένα αμπέλι και ένα καράβι, που σημαίνει, Ότι με αυτά τα τρία μπορείς να την ξαναφτιάξεις».
Ναι, τόσο σημαντική η ελιά για το Νεοέλληνα, όπως λέει ο Ελύτης, τόσο ταυτόσημη με το Γένος μας είναι η ελιά για τον αρχαίο Αθηναίο, που για τη χάρη της μπήκε σε πόλεμο με τον τρομερό Ποσειδώνα.
Η ελιά, που με τον καρπό της μεγάλωσε την Ελλάδα, το λαδωμένο ψωμί, που κράτησε στη ζωή, τα υποσιτισμένα παιδιά της Κατοχής, ο τενεκές λάδι, που ήταν το σήμα κατατεθέν χαφιέδων και μπαξισιού, στις συναλλαγές με το Δημόσιο.
Ήταν όμως κι η αγάπη, η άδολη, η, χωρίς όρους, τρυφερότητα της μάνας για το βλαστάρι, που ζει μακριά της: «Να σου στείλω παιδάκι μου έναν τενεκέ λάδι;» Και γέμιζαν τα πρακτορεία και τα λεωφορεία. Κι ας έγινε ο τενεκές το σύμβολο μιας άλλης εποχής, που το ατυποποίητο κυριαρχούσε βγάζοντας το ελληνικό λάδι, το στολίδι της ελληνικής γης, στην αγορά σα φτωχό συγγενή με κουρέλια.
Το ψωμί με την ελιά, που στολίζει το ελληνικό τραπέζι, γιορτινό ή πασχαλινό, το τσίπουρο, το μεζέ μας. Όλα μοιάζουν λιγότερο ελληνικά χωρίς το λάδι, που οι σαλάτες κολυμπούν επάνω του, που μυρίζει και μοσχοβολά η κουζίνα κι έρχεται φορτσάτη κι η οικονομία και λέει αξίζει χρυσάφι το ελληνικό λάδι.
Ναι, χρυσάφι ανεκμετάλλευτο θα πούμε εμείς. Κι ας γίνουμε κακοί, κι ας γίνουμε σιχαμένοι γκρινιάρηδες, που όλο κάτι δεν τους αρέσει. Γιατί το ελληνικό λάδι, θα έπρεπε να είναι το όχημα για έξοδο της Ελλάδας από την κρίση αλλά δεν είναι. Γιατί δεν φτιάξαμε την παραγωγή μας, όπως έπρεπε, γιατί βαρεθήκαμε, γιατί επαναπαυθήκαμε στην επιδότηση, γιατί δεν φτιάξαμε τα ελαιοτριβεία, να΄ ναι του κουτιού. Και μετά αναρωτιόμαστε, γιατί μας το έπαιρναν οι Ιταλοί, για ένα κομμάτι ψωμί. Γιατί τόσο χρόνια βαρεθήκαμε ή κιοτέψαμε να το πάμε εκεί που δεν το πήγαν άλλοι, δεν το στολίσαμε, όπως έπρεπε κι η αγορά είναι αδυσώπητη. Ο πρώτος έρχεται πρώτος κι ο δεύτερος βήχει με τη σκόνη του.
Γι΄ αυτό το λάδι, λοιπόν, που ξεχωρίζει για τη γεύση του, για τη φρουτώδη ή την πικρίλα που αφήνει στο στόμα, αλλά είναι ωραίο, είναι η εικόνα μας, η παιδική μας μνήμη, το εφηβικό μας φιλί, είναι το δέσιμο του τραπεζιού, η λαχτάρα για την οικογένειά μας, για το μέλλον μας.
Όσοι παραγωγοί, εταιρίες, συνεταιρισμοί άλλαξαν γρήγορα γραμμή πλεύσης, είδαν το λάδι τους να πουλιέται, όσο αξίζει, δηλαδή χρυσάφι. Όσοι έμειναν πίσω, όσοι φαγώθηκαν μεταξύ τους, τους χτύπησε αλύπητα η αγορά.
Η φετινή χρονιά είναι ίσως η πιο δύσκολη των τελευταίων δεκαετιών, γιατί σα να μην έφταναν τα βάσανα του μνημονίου, τα ελαιόδεντρα έπαθαν ακαρπία. Σε δεκάδες νομούς από τη Βόρεια Ελλάδα, ως την Ήπειρο, τη Θεσσαλία, τη Στερεά Πελοπόννησο και την Κρήτη, οι ελαιοκαλλιεργητές μιλούν για την απόλυτη καταστροφή. Εμείς, λέμε πως το ιερό δέντρο της Αθηνάς, απλά συμπάσχει…
Πολλά θα αλλάξουν με τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική 2014-20, σε εξέλιξη είναι οι συμφωνίες ΕΕ με Καναδά και ΗΠΑ ενώ κι η συμφωνία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου το περασμένο Σαββατοκύριακο, έρχεται να ορίσει πλέον νέα δεδομένα. Όσοι προετοιμαστούν πιο γρήγορα, θα βρουν δρόμους καινούργιους κι ανοιχτούς, μια χρυσή ευκαιρία, αλλιώς κι αυτή θα πάει στα χαμένα…