Η γήρανση του πληθυσμού είναι μια πραγματικότητα που απασχολεί όλο το δυτικό κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Στην ελληνική ύπαιθρο, το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο, με το ποσοστό των ηλικιωμένων αγροτών αυξάνεται συνεχώς.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), το 2022 το ποσοστό των αγροτών ηλικίας 65 ετών και άνω ήταν 20%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τον συνολικό πληθυσμό της Ελλάδας ήταν 17%. Η διαφορά αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική και υποδηλώνει ότι η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού είναι ένα πρόβλημα που επιδεινώνεται.
Από οικονομικής άποψης, η γήρανση οδηγεί σε μείωση της παραγωγικότητας και της καινοτομίας στον αγροτικό τομέα. Οι ηλικιωμένοι αγρότες είναι λιγότερο πιθανό να χρησιμοποιούν σύγχρονες τεχνολογίες και πρακτικές, γεγονός που οδηγεί σε μείωση της παραγωγής και της ποιότητας των αγροτικών προϊόντων.
Από κοινωνικής άποψης, η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού οδηγεί σε μείωση του πληθυσμού και της κοινωνικής συνοχής και στις αγροτικές περιοχές. Οι ηλικιωμένοι αγρότες είναι πιο πιθανό να απομονωθούν από την υπόλοιπη κοινωνία και να αντιμετωπίσουν προβλήματα υγείας και φροντίδας.
Η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού είναι ένα πρόβλημα που δεν μπορεί να αγνοηθεί όπως λένε οι ειδικοί σημειώνοντας ότι οι ελληνικές αρχές και οι τοπικές κοινωνίες πρέπει να λάβουν μέτρα για να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις αυτού του φαινομένου.
Για την αντιμετώπιση της γήρανσης του αγροτικού πληθυσμού απαιτείται συνεργασία από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Με την κατάλληλη πολιτική και δράση, είναι δυνατόν να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα της ελληνικής υπαίθρου και η ποιότητα ζωής των αγροτών, ανεξαρτήτως ηλικίας.
Η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού και η μείωση της απασχόλησης
Η αγροτική παραγωγή είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες της ευρωπαϊκής οικονομίας. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η αγροτική παραγωγή αντιμετωπίζει μια σειρά από προκλήσεις, όπως η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού και η μείωση της απασχόλησης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (Eurostat), το ποσοστό των αγροτών ηλικίας άνω των 65 ετών αυξήθηκε από το 17% το 2000 στο 24% το 2023, κάτι που σημαίνει ότι ένας στους τέσσερις αγρότες στην Ευρώπη είναι πλέον άνω των 65 ετών. Η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού έχει ως αποτέλεσμα την έλλειψη νέων αγροτών, γεγονός που μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην παραγωγή τροφίμων και στην οικονομική βιωσιμότητα των αγροτικών περιοχών.
Εκτός από τη γήρανση, η αγροτική παραγωγή αντιμετωπίζει και τη μείωση της απασχόλησης. Το ποσοστό των απασχολούμενων στη γεωργία μειώθηκε από το 4,5% το 2000 στο 3,5% το 2023. Αυτό σημαίνει ότι μόλις ένας στους 25 εργαζόμενους στην Ευρώπη εργάζεται πλέον στον αγροτικό τομέα. Η μείωση της απασχόλησης οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, όπως η αύξηση της παραγωγικότητας, η αστυφιλία και η μετανάστευση.
Η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού και η μείωση της απασχόλησης αποτελούν δύο σημαντικές προκλήσεις για την ευρωπαϊκή αγροτική παραγωγή. Για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων θα χρειαστεί να ληφθούν μέτρα, όπως η ενίσχυση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης νέων αγροτών, η παροχή κινήτρων για την παραμονή των νέων αγροτών στην ύπαιθρο και η στήριξη της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας στον αγροτικό τομέα.
Οι επιπτώσεις της γήρανσης του αγροτικού πληθυσμού και της μείωσης της απασχόλησης
Η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού και η μείωση της απασχόλησης έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή αγροτική παραγωγή, αλλά και στις αγροτικές κοινότητες.
Συγκεκριμένα, η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού έχει ως εξής:
Μείωση της παραγωγικότητας: Οι ηλικιωμένοι αγρότες είναι λιγότερο παραγωγικοί από τους νεότερους, λόγω της χαμηλότερης φυσικής τους αντοχής και της έλλειψης γνώσεων και δεξιοτήτων για τη χρήση σύγχρονων τεχνολογιών.
Αύξηση του κόστους παραγωγής: Οι ηλικιωμένοι αγρότες είναι λιγότερο πιθανό να επενδύσουν στην ανανέωση του εξοπλισμού και των υποδομών τους, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του κόστους παραγωγής.
Δυσκολίες στην οργάνωση της παραγωγής: Οι ηλικιωμένοι αγρότες είναι λιγότερο πιθανό να είναι οργανωμένοι και να συνεργάζονται μεταξύ τους, γεγονός που μπορεί να δυσκολέψει την οργάνωση της παραγωγής και την πώληση των προϊόντων.
Η μείωση της απασχόλησης έχει ως εξής:
Μείωση της παραγωγής τροφίμων: Η μείωση της απασχόλησης στον αγροτικό τομέα μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της παραγωγής τροφίμων, γεγονός που μπορεί να έχει επιπτώσεις στην επισιτιστική ασφάλεια της Ευρώπης.
Αύξηση του κόστους των τροφίμων: Η μείωση της παραγωγής τροφίμων μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του κόστους των τροφίμων, γεγονός που μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στο βιοτικό επίπεδο των καταναλωτών.
Αποψίλωση των αγροτικών περιοχών: Η μείωση της απασχόλησης στον αγροτικό τομέα μπορεί να οδηγήσει στην αποψίλωση των αγροτικών περιοχών, καθώς οι νέοι άνθρωποι εγκαταλείπουν την ύπαιθρο για να αναζητήσουν καλύτερες ευκαιρίες στις πόλεις.
Η αντιμετώπιση των προκλήσεων που δημιουργεί η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού και η μείωση της απασχόλησης είναι σημαντική για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας της ευρωπαϊκής αγροτικής παραγωγής και την ενίσχυση των αγροτικών κοινοτήτων.
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις