Μια διαφορική διάγνωση θα περιλάμβανε τη διάρροια διαιτιτικής αιτιολογίας, τις ιογενείς διάρροιες, την εντεροτοξιναιμία, την κολιβακίλλωση, τη σαλμονέλλωση, τη λιστερίωση, την κρυπτοσποριδίαση, την κοκκιδίαση, τη δηλητηρίαση (χαλκός, λεβαμιζόλη), τη λευκή διάρροια, τα γαστρεντερικά παράσιτα, τη δυσπεπτική οξέωση. Παρακάτω θα αναλύσουμε τις κυριότερες από αυτές.
ΔΙΑΡΡΟΙΑ ΔΙΑΙΤΙΤΙΚΗΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑΣ
Οφείλεται σε υπερσιτισμό του ζώου, σε χορήγηση κακής ποιότητας υποκατάστατου γάλακτος ή σε χορήγηση γάλακτος με λανθασμένη αραίωση ή θερμοκρασία. Η κλινική εικόνα των ζώων είναι ποικίλης σοβαρότητας με ορισμένα αρνιά να έχουν διάροια αλλά να είναι ζωηρά, και άλλα να εμφανίζουν κατάπτωση, διόγκωση της κοιλιάς και δύσπνοια. Η θεραπεία στηρίζεται σε νηστεία του ζώου για 24-36 ώρες και στη χορήγηση υγρών, ηλεκτρολυτών και ευστομάχων.
ΙΟΓΕΝΗΣ ΔΙΑΡΡΟΙΑ
Οφείλεται κυρίως σε κορωναϊούς, ροτραϊούς και αδενοϊούς. Συνήθως είναι αυτοϊώμενο, αν και έχουν περιγραφεί επιδημίες διάρροιας εξαιτίας τους, ωστόσο οι περισσότερες σημαντικές εντερικές ιώσεις σχετίζονται με την ύπαρξη δευτερογενών βακτηριακών λοιμώξεων. Αφορούν αμνούς 2-14 ημερών αλλά και μεγαλύτερους (κυρίως την πρώτη εβδομάδα της ζωής τους), που εμφανίζουν διάρροια, κατάπτωση και αφυδάτωση. Εφαρμόζεται υποστηρικτική αγωγή για την αντιμετώπιση τους.
ΕΝΤΕΡΟΤΟΞΙΝΑΙΜΙΑ
Δυσενερία αμνών Οφείλεται στο Clostridium perfringens τύπου Β (α,β και ε τοξίνες). Προσβάλλονται αρνιά συνήθως μικρότερα των 3 εβδομάδων, κυρίως 1-4 ημερών αλλά και αρνιά 2-3 εβδομάδων. Η είσοδος των βακτηρίων γίνεται από το στόμα, το δέρμα ή το περιβάλλον (στρωμνή). Χαρακτηρίζεται από αιφνίδιους θανάτους των περισσότερο μεγαλόσωμων μονόδυμων αμνών, που καταναλώνουν και τη μεγαλύτερη ποσότητα γάλακτος. Σε ακραίες περιπτώσεις έχουν αναφερθεί απώλειες 20-30%. Τα καλοαναθρεμένα αρνιά αναστέλλουν το θηλασμό, αρχίζουν να βελάζουν, να κυρτώνουν τη ράχη τους , να εμφανίζουν κοιλιακό πόνο, δύσοσμη και αιματηρή διάρροια, να κατακλίνονται, ενώ ο θάνατος (με ή χωρίς νευρικά συμπτώματα) επέρχεται σε 2-12 ώρες από την έναρξη των συμπτωμάτων. Η θεραπεία στηρίζεται στη χορήγηση αντιβιοτικών από το στόμα και τη χορήγηση ειδικού αντιορού. Αιμορραγική εντερίτιδα Οφείλεται στο Clostridium perfringens τύπου C (α και β τοξίνη) ή από τον τύπο Β (β ή β2 τοξίνη). Αφορά νεογνά έως 2 εβδομάδων, κυρίως 12 ωρών- 4 ημερών και έχει πιο σπάνια εμφάνιση. Τα ζώα εμφανίζουν ρίγος, κατάπτωση, απομακρύνονται από τις μητέρες τους, παύουν να θηλάζουν, παρουσιάζουν κοιλιακό άλγος και αιματηρή διάρροια, κατακλίνονται και πεθαίνουν. Προκειμένου να αποφευχθεί η εντεροτοξιναιμία συστείνεται καλή διαχείρηση της εκτροφής με προληπτικούς εμβολιασμούς (toxipra plus, covexin 8A, panclostil, dialuene P κλπ) σε έγκυες προβατίνες 4-6 εβδομάδες προ του τοκετού και σε αρνιά από εμβολιασμένες μάνες σε ηλικία 12-16 εβδομάδων και επανάληψη μετά από 4-6 εβδομάδες , ενώ σε αρνιά από μη εμβολιασμένες μάνες τις πρώτες 2 εβδομάδες της ζωής τους και επανάληψη μετά από 4-6 εβδομάδες.
ΚΟΛΙΒΑΚΙΛΛΩΣΗ
Οφείλεται σε εντεροτοξινογόνα στελέχη Escherichia coli (K99, F41). Αφορά νεογέννητα ζώα έως 10 ημερών, κυρίως 1-4 ημερών, που μολύνονται από τις θηλές της μητέρας τους ή τη στρωμνή. Συχνότερα εμφανίζεται στο τέλος του χειμώνα- αρχές της άνοιξης (όψιμα νεογέννητα), με τα αρνιά να παρουσιάζουν υδαρή κιτρινοκάστανη διάρροια, κοιλιακό πόνο, κύρτωση ράχης, κατάπτωση, αδυναμία έγερσης, αφυδάτωση και θάνατο. Για τη θεραπεία τους ενδείκνυται η απομόνωση των ασθενών και η χορήγηση αντιβιοτικών ευρέως φάσματος, υγρών και ηλεκτρολυτών, ενώ αντενδείκνυται η χορήγηση πρωτογάλακτος. Για την πρόληψη της συστείνεται η τήρηση αυστηρών κανόνων υγιεινής και η εξασφάλιση πρόσληψης επαρκής ποσότητας πρωτογάλακτος (50ml/kg σωματικού βάρους τις πρώτες 4 ώρες, 300ml την πρώτη εβδομάδα 3-4 φορές ανά ημέρα και στη συνέχεια 1-1,25lt 2 φορές την ημέρα).
ΣΑΛΜΟΝΕΛΩΣΗ
Οφείλεται σε Salmonella spp. (montevideo, dublin, typhimurium). Είναι σπάνια, ζωονόσος και η εμφάνιση της ακολουθεί συνήθως την εισαγωγή νέων ζώων στην εκτροφή. Τα ζώα φορείς παραμένουν ασυμπτωματικά και αποβάλλουν τα βακτήρια. Η μόλυνση πραγματοποιείται από το στόμα. Αφορά ζώα μεγαλύτερα του μήνα. Στην υπεροξεία μορφή της παρατηρούνται αιφνίδιοι θάνατοι και στην οξεία υδαρής πράσινη/καφέ διάρροια, που μπορεί να είναι αιμορραγική και ιδιαίτερα δύσοσμη, πυρετός και ενδοτοξική καταπληξία. Η θεραπεία στηρίζεται στη χορήγηση υγρών, ηλεκτολυτών και αντιβιοτικών (τετρακυκλίνες μακράς διάρκειας είναι το φάρμακο επιλογής).
ΚΡΥΠΤΟΣΠΟΡΙΔΙΑΣΗ
Οφείλεται στο Cryptosporidium parvum, είναι σπάνια και ζωονόσος. Αφορά ζώα 3 ημερών εώς 3 εβδομάδων (κυρίως 4- 15 ημερών) με απότομη εμφάνιση υδαρούς πράσινης ή κιτρινόχρωμης διάρροιας. Η θεραπεία της στηρίζεται στη χορήγηση αλοφουγινόνης (Halocur) 2ml/ 10kg σωματικού βάρους p.o. για 7 ημέρες. ΚΟΚΚΙΔΙΑΣΗ Οφείλεται σε Eimeria crandallis και Eimeria ovioidalis. Αφορά ζώα 4-8 εβδομάδων με προδιαθέτοντες παράγοντες τον συνωστισμό, τις κακές συνθήκες υγιεινής, τον υπερσιτισμό ή την απότομη αλλαγή σιτηρεσίου. Η υπεροξεία μορφή της χαρακτηρίζεται από θανάτους, η οξεία μορφή από κιτρινοπράσινη διάρροια και μερικές φορές αιμορραγική, κατάπτωση, κοιλιακό πόνο, ανορεξία, αφυδάτωση, απώλεια σωματικού βάρους και θάνατο και η υποκλινική ή χρόνια μορφή από πολτώδη κόπρανα και μειωμένη ανάπτυξη. Η θεραπεία στηρίζεται στη χορήγηση diclazuril 1ml d/kg, vecoxan 1ml/2,5 kg, sulfadimidine 200mg/kg και έπειτα100mg/kg ημερησίως σε 4 επαναλήψεις.
ΠΗΓΕΣ: www.slideshare.gr, www.hva.gr