Πρόγραμμα επιτήρησης και λήψης μέτρων για την προστασία του ζωικού κεφαλαίου της Ελλάδας

Πρόγραμμα επιτήρησης και λήψης μέτρων για την προστασία του ζωικού κεφαλαίου της Ελλάδας, από τα Εξωτικά Νοσήματα: Οζώδης

Δερματίτιδα των Βοοειδών, Αφθώδης Πυρετός, Πανώλη των Μικρών Μηρυκαστικών και Ευλογιά του Προβάτου.

Στην απόφαση καθορίζονται τα εξής:

Άρθρο 1

Σκοπός - Διάρκεια

Με την παρούσα απόφαση εγκρίνονται οι λεπτομέρειες εφαρμογής του προγράμματος επιτήρησης και λήψης μέτρων (εφεξής Πρόγραμμα), για την προστασία του ζωικού κεφαλαίου της Ελλάδας από τα Εξωτικά Νοσήματα: Οζώδης Δερματίτιδα των Βοοειδών, Αφθώδης Πυρετός, Πανώλη των Μικρών Μηρυκαστικών και Ευλογιά του Προβάτου και των Αιγών (εφεξής Νοσήματα).

Σκοπός του Προγράμματος είναι:

• α) Η πρόληψη της εξάπλωσης της Οζώδους Δερματίτιδας των βοοειδών μέσω της διενέργειας υποχρεωτικού εμβολιασμού στα ευαίσθητα είδη στο σύνολο της Ελληνικής Επικράτειας.

• β) Η έγκαιρη διάγνωση των συγκεκριμένων Νοσημάτων μέσω συστημάτων ενεργητικής και παθητικής επιτήρησης:

• (βα) Η ενεργητική επιτήρηση του συγκεκριμένου προγράμματος εφαρμόζεται σε περιοχές υψηλού κινδύνου της παραγράφου 4.β) του άρθρου 3 και περιλαμβάνει:

• - την κλινική επιτήρηση για τον Αφθώδη Πυρετό σε εκμεταλλεύσεις βοοειδών και αμιγείς ή μικτές εκμεταλλεύσεις αιγών και προβάτων, και για την Ευλογιά των προβάτων και των αιγών σε αμιγείς ή μικτές εκμεταλλεύσεις αιγών και προβάτων.

• - την ορολογική επιτήρηση για τον Αφθώδη Πυρετό και την Πανώλη των μικρών μηρυκαστικών σε αμιγείς ή μικτές εκμεταλλεύσεις αιγών και προβάτων.

• (ββ) Η παθητική επιτήρηση εφαρμόζεται στο σύνολο της Ελληνικής Επικράτειας για όλα τα Νοσήματα και για όλα τα είδη των ευαίσθητων στα αντίστοιχα Νοσήματα ειδών ζώων.

• γ) Η αύξηση της ετοιμότητας των Κτηνιατρικών Αρχών μέσω της εξασφάλισης της επάρκειας σε τεχνογνωσία, προσωπικό, υλικοτεχνικό εξοπλισμό και ηλεκτρονικές εφαρμογές, για την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και τη λήψη όλων των απαιτούμενων μέτρων για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των συγκεκριμένων Νοσημάτων.

• δ) Η αύξηση του επιπέδου ετοιμότητας και επαγρύπνησης των κατόχων ζώων των ευαίσθητων ειδών και των εμπλεκόμενων με αυτά προσώπων και φορέων, μέσω της διαρκούς ενημέρωσης.

Το Πρόγραμμα θα εφαρμόζεται ανάλογα με την επιδημιολογική εξέλιξη των νοσημάτων στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και των Βαλκανίων και σύμφωνα με τις εγκρίσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως αυτές κάθε φορά ισχύουν.

Άρθρο 4

Εμβολιασμός για την Οζώδη Δερματίτιδα των Βοοειδών

Ο εμβολιασμός για την Οζώδη Δερματίτιδα των βοοειδών είναι υποχρεωτικός για όλα τα ευαίσθητα είδη (βοοειδή, βουβαλοειδή), ανεξαρτήτως φύλου και παραγωγικής κατεύθυνσης σε όλη την Ελληνική Επικράτεια. Ο εμβολιασμός πραγματοποιείται αποκλειστικά με το ομόλογο ζωντανό εξασθενημένο εμβόλιο κατά της Οζώδους Δερματίτιδας των Βοοειδών.

1. Εισαγωγή και διανομή του εμβολίου

Τα εμβόλια που χρησιμοποιούνται για τον εμβολιασμό της Οζώδους Δερματίτιδας των Βοοειδών εισάγονται σύμφωνα με τις διαδικασίες του άρθρου 9 της κοινής υπουργικής απόφασης 282371/16.6.2006 (ΦΕΚ Β΄ 731) «Εναρμόνιση της Ελληνικής νομοθεσίας προς την αντίστοιχη κοινοτική στον τομέα της παραγωγής και της κυκλοφορίας κτηνιατρικών φαρμάκων, σε συμμόρφωση με τις Οδηγίες 2001/82/ΕΚ και 2004/28/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί κοινοτικού κώδικα για τα κτηνιατρικά φάρμακα».

Τα εμβόλια εισάγονται, διανέμονται και αποθηκεύονται με ασφάλεια, υπό την εποπτεία και ευθύνη των Κτηνιατρικών Αρχών με αυστηρή τήρηση των κανόνων ασφάλειας και της ψυκτικής αλυσίδας. Οι ψυκτικοί θάλαμοι που φυλάσσονται τα εμβόλια θα πρέπει να ελέγχονται τακτικά για την ορθή λειτουργία τους, με αντίστοιχη κάθε φορά γραπτή τεκμηρίωση ελέγχου των θερμοκρασιών.

Ο χειρισμός και η χρήση του εμβολίου γίνεται σύμφωνα με τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον εμβολιασμό της Οζώδους, τις οδηγίες του παρασκευαστή του εμβολίου και τις κατευθυντήριες οδηγίες της ΚΑΑ.

2. Αρμόδιες Αρχές για την εφαρμογή του προγράμματος εμβολιασμού

Ο εμβολιασμός πραγματοποιείται κατά προτεραιότητα από τους επισήμους κτηνιάτρους Περιφερειακών Ενοτήτων ή/και των Περιφερειών. Στις διοικητικές και υποστηρικτικές δράσεις που σχετίζονται με το πρόγραμμα εμβολιασμού θα συμμετέχουν όλοι οι υπάλληλοι Πανεπιστημιακής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης των Περιφερειών και των Περιφερειακών Ενοτήτων. Επιπλέον, στο έργο του εμβολιασμού μπορεί να συμμετέχουν και επίσημοι κτηνίατροι από όμορες Περιφερειακές Ενότητες της οικείας Περιφέρειας προκειμένου να συνδράμουν στο έργο των συγκεκριμένων ΠΕ.

Είναι δυνατόν ο εμβολιασμός να εφαρμοστεί από ιδιώτες κτηνιάτρους, σε περίπτωση που ο κάτοχος της εκμετάλλευσης το επιθυμεί, μετά από έγκριση της Τοπικής Αρμόδιας Αρχής. Σε αυτή την περίπτωση, οι ιδιώτες κτηνίατροι θα βρίσκονται υπό την εποπτεία και τον συντονισμό των Κτηνιατρικών Αρχών και θα εφαρμόζουν το πρόγραμμα εμβολιασμού σύμφωνα με τις οδηγίες τους. Η αρμόδια Κτηνιατρική Αρχή της περιοχής, όπου βρίσκεται η εκμετάλλευση, θα προμηθεύει τα εμβόλια στους ιδιώτες κτηνιάτρους και θα τηρεί αρχεία με τον αριθμό των δόσεων, τον αριθμό παρτίδας και τις εκμεταλλεύσεις για τις οποίες προορίζονται.

Ο ιδιώτης κτηνίατρος θα συμπληρώνει και θα υπογράφει το Δελτίο Εμβολιασμού (Υπόδειγμα 1 του Παραρτήματος II του παρόντος) σε κάθε εμβολιασμό και θα το υποβάλει στην Κτηνιατρική Αρχή της περιοχής στην οποία βρίσκεται η εκμετάλλευση.

3. Εφαρμογή εμβολιασμού

Σύμφωνα με το άρθρο 19 της Οδηγίας 92/119/ΕΟΚ, το προαναφερθέν εμβόλιο, ανάλογα με τις οδηγίες του παρασκευαστή να χορηγείται σε υγιή ζώα των ευαίσθητων ειδών, ανεξαρτήτως φύλου και παραγωγικής κατεύθυνσης, σε όλες τις εκμεταλλεύσεις.

Για το σκοπό αυτό, πριν τον εμβολιασμό όλα τα ζώα υπόκεινται σε ενδελεχή κλινικό έλεγχο και σε όποιες εκμεταλλεύσεις υπάρχουν υποψίες Οζώδους Δερματίτιδας, λόγω ύπαρξης κλινικών συμπτωμάτων ή άλλων επιδημιολογικών δεδομένων, ο εμβολιασμός αναβάλλεται μέχρι η υποψία να επαληθευτεί ή μη, οπότε και πραγματοποιούνται κατά περίπτωση οι απαραίτητες ενέργειες του Σχεδίου Εκτάκτου Ανάγκης.

Κατά τον εμβολιασμό θα πρέπει να λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα βιοπροφύλαξης:

α) Η χρήση αποστειρωμένων συρίγγων και βελόνων.

β) Η αντικατάσταση των βελόνων.

γ) Η απολύμανση ή αντικατάσταση των συρίγγων από εκμετάλλευση σε εκμετάλλευση

δ) Ο καθαρισμός /απολύμανση/ αντικατάσταση του προστατευτικού ρουχισμού και των υποδημάτων κατά την είσοδο και έξοδο από τις εκμεταλλεύσεις.

ε) Ο καθαρισμός και η απολύμανση των οχημάτων κατά τη μετάβαση από εκμετάλλευση σε εκμετάλλευση.

στ) Ο καθαρισμός και η απολύμανση των εργαλείων και του εξοπλισμού των κτηνιάτρων και του λοιπού προσωπικού που συμμετέχει στον εμβολιασμό

ζ) Η συντήρηση του εμβολίου σε ψύξη σύμφωνα κάθε φορά με τις οδηγίες του παρασκευαστή.

η) Η ορθή διαχείριση των κενών περιεκτών και των υπολειπόμενων δόσεων που απομένουν μετά τον εμβολιασμό.

Οι κτηνίατροι που θα αναλάβουν τον εμβολιασμό, θα πρέπει να δραστηριοποιούνται σε εκμεταλλεύσεις της ιδίας περιοχής επικινδυνότητας. Σε περίπτωση επιβεβαίωσης νοσήματος, οπότε και θα υπάρξουν ζώνες προστασίας και επιτήρησης, οι κτηνίατροι θα πρέπει να δραστηριοποιούνται αποκλειστικά σε συγκεκριμένη ζώνη (π.χ. μόνο στη ζώνη προστασίας ή μόνο στη ζώνη επιτήρησης ή στις λοιπές περιοχές) και θα πρέπει να απέχουν από επισκέψεις σε μονάδες βοοειδών εκτός της ζώνης αυτής για τουλάχιστον 3 ημέρες από την ημερομηνία που διενήργησαν τον εμβολιασμό κατά του νοσήματος για τελευταία φορά.

Κατά τον εμβολιασμό, θα πρέπει να καθορίζεται προτεραιότητα των περιοχών, με κριτήρια που σχετίζονται με την εγγύτητα των περιοχών με τις περιοχές που είχαν εμφανίσει εστίες, με περιοχές όπου ειδικές κλιματολογικές και γεωγραφικές συνθήκες ευνοούν την ανάπτυξη και κυκλοφορία εντόμων φορέων και με περιοχές με υψηλή πυκνότητα εκμεταλλεύσεων βοοειδών.

Σε περίπτωση επιβεβαίωσης της νόσου, οι προτεραιότητες θα πρέπει να τροποποιηθούν ανάλογα με τις ζώνες προστασίας και επιτήρησης και τις περιοχές υψηλού κινδύνου γύρω από αυτές.

Ο ετήσιος αναμνηστικός εμβολιασμός σκόπιμο είναι να ολοκληρώνεται πριν την έναρξη της περιόδου έντονης κυκλοφορίας των εντόμων (Μάρτιο - Απρίλιο), έτσι ώστε τα ζώα να έχουν ανοσοποιηθεί εγκαίρως.

Η χρήση των εμβολίων σε οποιαδήποτε μορφή έρευνας από Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, Ινστιτούτα και Ερευνητικά Κέντρα της ημεδαπής ή της αλλοδαπής που διενεργείται στην Ελληνική Επικράτεια απαιτεί άδεια της Κεντρικής Αρμοδίας Αρχής του ΥΠΑΑΤ.

4. Τεκμηρίωση Εμβολιασμού

Τα ζώα της κάθε εκμετάλλευσης που εμβολιάζονται πρέπει να φέρουν ατομική σήμανση και να περιλαμβάνονται στο μητρώο της εκμετάλλευσης, το οποίο ο κτηνίατρος εκτυπώνει και φέρει μαζί του ώστε να επαληθεύεται η πραγματοποίηση του εμβολιασμού για κάθε ένα από αυτά.

Για την καταγραφή των εμβολιασμών σε επίπεδο εκμετάλλευσης να χρησιμοποιείται το Υπόδειγμα Ι, του Παραρτήματος II του παρόντος, το οποίο να διατηρείται στο αρχείο για 5 χρόνια. Επιπλέον, να συμπληρώνεται και να υπογράφεται το Μητρώο Φαρμακευτικής Αγωγής της Εκμετάλλευσης.

Όλα τα στοιχεία του εμβολιασμού, καταχωρούνται υποχρεωτικά και στην ηλεκτρονική εφαρμογή που έχει σχεδιαστεί ειδικά για τον σκοπό αυτό, από το ΥΠΑΑΤ.

Η καταχώρηση των εμβολιασμών στη συγκεκριμένη εφαρμογή είναι υποχρεωτική και επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του κτηνιάτρου που διενήργησε των εμβολιασμό και υπέγραψε το αντίστοιχο Δελτίο Εμβολιασμού.

Τα στοιχεία που προκύπτουν από την εφαρμογή αποτελούν τα επίσημα στοιχεία για τον εμβολιασμό ζώων και εκμεταλλεύσεων. Η τεκμηρίωση του εμβολιασμού, είτε σε επίπεδο εκμετάλλευσης είτε σε επίπεδο ζώου, πραγματοποιείται αποκλειστικά μέσω της εφαρμογής.

Οι Κτηνιατρικές Αρχές καταρτίζουν αρχείο για την καλύτερη εποπτεία της πορείας του εμβολιασμού και την ιχνηλασιμότητα του εμβολίου. Το συγκεκριμένο αρχείο να περιλαμβάνει:

α) Έγγραφα που σχετίζονται με τις διαδικασίες προμήθειας των εμβολίων.

β) Κατάσταση με τα εμβόλια που παραλαμβάνουν και διανέμουν

(βα) Τα εμβόλια που έχουν προμηθευτεί, τον αριθμό των δόσεων, την παρτίδα, την εμπορική ονομασία του εμβολίου.

(ββ) Τον αριθμό των δόσεων που διανέμουν κάθε φορά στις κτηνιατρικές αρχές και στους κτηνίατρους.

γ) Κατάσταση με τον αριθμό των δόσεων που απομένουν μετά τον εμβολιασμό, προς καταστροφή.

δ) Τις εκμεταλλεύσεις και τον συνολικό αριθμό των ζώων που εμβολίασαν κάθε φορά, για να μπορεί να υπάρχει εποπτεία της πορείας του εμβολιασμού.

ε) Τα πρωτότυπα Δελτία Εμβολιασμού τα οποία χρησιμοποιεί ο κτηνίατρος κατά τον εμβολιασμό της εκμετάλλευσης.

Οι δόσεις που απομένουν μετά τον εμβολιασμό και οι κενοί περιέκτες των εμβολίων επιστρέφονται στην Αρμόδια Κτηνιατρική Αρχή, από την οποία οδηγούνται προς καταστροφή (αποτέφρωση) σε εγκεκριμένη μονάδα διαχείρισης ΖΥΠ ή ιατρικών αποβλήτων. Προς καταστροφή οδηγούνται και τα εμβόλια στα οποία έχει παρέλθει η ημερομηνία λήξης. Η διαδικασία καταστροφής των εμβολίων θα πρέπει να τεκμηριώνεται και να διατηρούνται τα αντίστοιχα αρχεία.

5. Μέτρα για τον εμβολιασμό

Τα μέτρα που λαμβάνονται για τα εμβολιασμένα ζώα, για τα προϊόντα και τα υποπροϊόντα τους περιγράφονται κάθε φορά σε αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και σε κατευθυντήριες οδηγίες και εγκυκλίους της ΚΑΑ. Σε περίπτωση όμως επιβεβαίωσης ενός εκ των Νοσημάτων τίθενται σε εφαρμογή τα μέτρα των Σχεδίων Εκτάκτου Ανάγκης και της σχετικής Ενωσιακής και Εθνικής Νομοθεσίας.