Εκπομπές CO2 από πλοία

Η ΕΕ καταβάλλει προσπάθειες να μειώσει τη γραφειοκρατία για τους πλοιοκτήτες, διατηρώντας παράλληλα τα υψηλά της πρότυπα όσον αφορά την παρακολούθηση των εκπομπών CO2 από τις θαλάσσιες μεταφορές.

Οι πρέσβεις των κρατών μελών στην ΕΕ καθόρισαν σήμερα τη θέση τους σχετικά με πρόταση που επικαιροποιεί υφιστάμενους κανόνες της ΕΕ και τους εναρμονίζει μερικώς με το παγκόσμιο σύστημα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΔΝΟ) για τη συλλογή δεδομένων όσον αφορά την κατανάλωση μαζούτ από πλοία.

Ο τομέας των θαλάσσιων μεταφορών πρέπει να γίνει ενεργειακώς αποδοτικότερος και να χρησιμοποιεί λιγότερα καύσιμα, προκειμένου να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων μας για το κλίμα. Θέλουμε οι εταιρείες και οι πολίτες να γνωρίζουν πόσα καύσιμα χρησιμοποιεί το κάθε πλοίο. Έτσι θα μπορούμε να συγκρίνουμε τις εκπομπές των πλοίων και να επιλέγουμε τα ενεργειακώς αποδοτικότερα, αντλώντας έτσι περιβαλλοντικά οφέλη. Επιπλέον, στρέφοντας το βλέμμα μας προς το μέλλον, ζητούμε από την Επιτροπή να αναθεωρήσει τον κανονισμό υπό το πρίσμα της πρόσθετης πείρας που έχει αποκτηθεί.

Krista Mikkonen, Υπουργός Περιβάλλοντος και Κλίματος της Φινλανδίας

Από το 2019 οι πλοιοκτήτες υπόκεινται σε υποχρέωση παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων βάσει δύο συστημάτων: του ενωσιακού κανονισμού ΠΥΕ (παρακολούθηση, υποβολή εκθέσεων και επαλήθευση) και του παγκόσμιου συστήματος συλλογής δεδομένων (ΣΣΔ) του ΔΝΟ. Το Συμβούλιο συμφωνεί ότι η μερική εναρμόνιση των ορισμών, των παραμέτρων παρακολούθησης και των σχεδίων και υποδειγμάτων παρακολούθησης του κανονισμού ΠΥΕ συμβάλλει στη μείωση του διοικητικού φόρτου για τις ναυτιλιακές εταιρείες και τις εθνικές αρχές και διευκολύνει τη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων βάσει των δύο συστημάτων.

Ωστόσο, το Συμβούλιο πιστεύει ότι η παρακολούθηση και η υποβολή εκθέσεων σχετικά με το μεταφερόμενο φορτίο πρέπει να παραμείνουν υποχρεωτικές. Οι πληροφορίες αυτές βοηθούν στην απόκτηση καλύτερης εικόνας για την απόδοση καυσίμου των πλοίων. Η Επιτροπή είχε προτείνει να καταστεί προαιρετική η υποβολή εκθέσεων για το μεταφερόμενο φορτίο.

Το Συμβούλιο πρόσθεσε επίσης ρήτρα με την οποία ζητά από την Επιτροπή να επανεξετάσει τη λειτουργία του κανονισμού.

Η συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι πρέσβεις των κρατών μελών στην ΕΕ κατά τη σημερινή συνεδρίαση της Επιτροπής των Μόνιμων Αντιπροσώπων σημαίνει ότι το Συμβούλιο είναι έτοιμο να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν έχει καθορίσει ακόμη τη θέση του σχετικά με την πρόταση.

Εντός ολίγων ημερών θα προστεθεί στο παρόν δελτίο Τύπου σύνδεσμος προς το πλήρες κείμενο της θέσης του Συμβουλίου.

Ιστορικό

Οι παγκόσμιες ναυτιλιακές δραστηριότητες είναι υπεύθυνες για σημαντικές ποσότητες εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και συμβάλλουν στην κλιματική αλλαγή λόγω της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων. Οι εκπομπές από τις διεθνείς θαλάσσιες μεταφορές εκτιμώνται σε περίπου 2-3 % του συνόλου των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Οι εκπομπές αυτές υπερβαίνουν τις εκπομπές οποιουδήποτε κράτους μέλους της ΕΕ. Εάν ο ναυτιλιακός τομέας ήταν χώρα, θα βρισκόταν στην έκτη θέση παγκοσμίως ως προς τις εκπομπές.

Σε επίπεδο ΕΕ, οι εκπομπές CO2 από τις θαλάσσιες μεταφορές αυξήθηκαν κατά 48 % από το 1990 έως το 2008. Το 2015 οι θαλάσσιες μεταφορές ήταν υπεύθυνες για το 13 % των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ από τον τομέα των μεταφορών.

Το 2015 το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσαν τον αποκαλούμενο κανονισμό ΠΥΕ, ο οποίος θέσπισε για πρώτη φορά κανόνες όσον αφορά την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την επαλήθευση των εκπομπών CO2 από τις θαλάσσιες μεταφορές. Οι ναυτιλιακές εταιρείες οφείλουν να υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με τις ετήσιες εκπομπές CO2 που προκαλούν και να αναφέρουν άλλες συναφείς πληροφορίες σχετικά με τους πλόες των πλοίων τους από και προς λιμένες του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ), συμπεριλαμβανομένων των εκπομπών CO2 των πλοίων αυτών στους λιμένες. Αυτή η υποχρέωση αφορά πλοία με ολική χωρητικότητα άνω των 5000 τόνων —τα μικρότερα πλοία εξαιρούνται από τους κανόνες. Η παρακολούθηση της κατανάλωσης καυσίμων, των εκπομπών CO2 και της ενεργειακής απόδοσης ξεκίνησε το 2018, με τις ναυτιλιακές εταιρείες να οφείλουν να υποβάλουν τις πρώτες εκθέσεις για τις εκπομπές το 2019.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, το 2016 ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΔΝΟ) θέσπισε το δικό του νομικό πλαίσιο για ένα παγκόσμιο σύστημα συλλογής δεδομένων (ΣΣΔ) όσον αφορά την κατανάλωση μαζούτ από πλοία. Σύμφωνα με το ΣΣΔ του ΔΝΟ, η υποχρέωση παρακολούθησης ξεκινά το 2019 και οι πρώτες εκθέσεις πρέπει να υποβληθούν το 2020. Ως εκ τούτου, από τον Ιανουάριο του 2019, τα πλοία που εκτελούν δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών σχετιζόμενες με τον ΕΟΧ πρέπει να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων που προβλέπουν τόσο ο κανονισμός ΠΥΕ της ΕΕ όσο και το παγκόσμιο ΣΣΔ του ΔΝΟ.

Για τον λόγο αυτό, η πρόταση αυτή έχει ως κύριο στόχο να τροποποιήσει τον κανονισμό ΠΥΕ της ΕΕ, προκειμένου να ληφθεί δεόντως υπόψη το νέο παγκόσμιο ΣΣΔ του ΔΝΟ και να μπορέσει έτσι να απλουστευθεί και να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος για τις επιχειρήσεις και τις διοικήσεις, στο μέτρο του δυνατού, χωρίς να θίγονται οι στόχοι του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ.