Μπορούμε να ισχυρισθούμε ότι ένα είδος εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων για ορισμένες περιπτώσεις σχεδίων ή και προγραμμάτων υφίσταται εδώ και αρκετά χρόνια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο θεσμός των ειδικών χωροταξικών μελετών (ΕΧΜ), κατά την εκπόνηση των οποίων συνεκτιμώνται οι πιθανές περιβαλλοντικές επιπτώσεις του συγκεκριμένου χωροταξικού σχεδιασμού σε ευαίσθητες περιοχές του υπαίθρου χώρου, όπως οι παράκτιες ή ορεινές περιοχές, έστω και σε αρχική φάση. Επιπλέον, ως τεχνικές εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε σχέδια και προγράμματα, μπορούν να θεωρηθούν και οι περιπτώσεις εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων σύνθετων και σε μεγάλη κλίμακα αναπτυσσόμενων έργων. Μερικά τέτοια παραδείγματα είναι:
Η ΜΠΕ της μερικής εκτροπής του ποταμού Αχελώου προς τη Θεσσαλία
Η ΜΠΕ για την ανάπτυξη των χερσαίων και θαλάσσιων εγκαταστάσεων του λιμένα Πειραιά και τα ολυμπιακά έργα
Σε ό, τι αφορά την εκπόνηση στρατηγικών μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων σύμφωνα με την οδηγία 2001/42/ΕΚ, σημαντική υπήρξε η στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση, η οποία εκπονήθηκε στο παρελθόν από το πρώην Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. σχετικά με την επίδραση στην μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από την απόσυρση των αυτοκινήτων με συμβατικούς κινητήρες και την αντικατάστασή τους από αυτοκίνητα νέας τεχνολογίας (κινητήρες με καταλύτη).
Η σημαντικότερη όμως περίπτωση είναι εκείνη της μελέτης περιβαλλοντικής στρατηγικής, η οποία ανατέθηκε από το πρώην Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. στη γενική γραμματεία δημοσίων έργων για την κατασκευή άξονα της Ιόνιας Οδού. Η εν λόγω ΜΠΣ έθετε ως βασικό στόχο τον ορισμό των γενικών περιβαλλοντικών απαιτήσεων, περιορισμών και δεικτών για την προστασία του περιβάλλοντος, ενώ ειδικότερος στόχος είναι η διαμόρφωση μιας γενικής στρατηγικής προστασίας του περιβάλλοντος σε όλα τα τμήματα του άξονα της Ιόνιας Οδού. Διευκρινίζεται ότι η μελέτη αυτή είναι ίσως η μοναδική στη χώρα μας, όπου το τελικό της αποτέλεσμα ικανοποιεί τους περισσότερους στόχους της οδηγίας