Με την εγκύκλιο διαταγή 1191856 ΕΞ 2018 κοινοποιήθηκαν οι διατάξεις των άρθρων 92 και 93 του ν. 4583/2018 «Κατάργηση των διατάξεων περί μείωσης των συντάξεων, ενσωμάτωση στην Ελληνική Νομοθεσία της Οδηγίας 2016/97/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιανουαρίου 2016 σχετικά με τη διανομή ασφαλιστικών προϊόντων και άλλες διατάξεις», σύμφωνα με τις οποίες, από 01-01-2019
• ο συντελεστής Εδικού Φόρου Κατανάλωσης που επιβάλλεται στα προϊόντα του άρθρου 90 (κρασιά) του ν.2960/2001 «Εθνικός Τελωνειακός Κώδικας» είναι μηδέν (0) ευρώ (παρ. 1, άρθρο 92 ν. 4583/2018) και
• έπαυσε να ισχύει το κανονιστικό πλαίσιο και οι εγκύκλιοι διαταγές που εκδόθηκαν κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων του άρθρου 13 του ν. 4346/2015 και του άρθρου 61 του ν.4370/2016 κατά το μέρος που αφορούν στα προϊόντα του άρθρου 90 (κρασιά).
Κατόπιν αυτού και με αφορμή αναφορές τελωνείων αλλά και ερωτήματα προσώπων που δραστηριοποιούνται στον τομέα του οίνου, με την Ε.2041/2019 γίνονται γνωστά τα ακόλουθα:
Α. Οινοποιεία που λειτουργούν υπό καθεστώς αναστολής σε φορολογική αποθήκη.
1. Υποβολή Δήλωσης Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης.
Όπως είναι γνωστό, για τα υποκείμενα σε ειδικό φόρο κατανάλωσης προϊόντα, μεταξύ των οποίων και τα προϊόντα του άρθρου 90 του ν.2960/2001 (κρασιά) εφαρμόζονται οι διατάξεις του τρίτου μέρους του νόμου αυτού. Ειδικότερα, όσον αφορά τη βεβαίωση και είσπραξη του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης και του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας εφαρμογή έχουν οι διατάξεις των άρθρων 109 και 110 του εν λόγω νόμου.
Κατά συνέπεια για τα προϊόντα (κρασιά) που παράγονται ή κατέχονται υπό καθεστώς αναστολής σε Φορολογική Αποθήκη θα πρέπει να υποβάλλεται Δήλωση Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (με συντελεστή Ε.Φ.Κ. μηδέν) προκειμένου για τη βεβαίωση και είσπραξη του Φ.Π.Α. σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 5 του άρθρου 109 του ν.2960/2001. Ευνόητο είναι ότι, με την υποβολή της Δ.Ε.Φ.Κ. εφαρμόζονται και οι διατάξεις της αριθμ. πρωτ. Δ 758/397/5.06.2002 Α.Υ.Ο. σε συνδυασμό με τις διατάξεις της αριθμ. πρωτ. ΠΟΛ.1034/2018 Απόφασης Διοικητή Α.Α.Δ.Ε. περί εκπτώσεων Φ.Π.Α. εισροών.
Υπενθυμίζεται ότι τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα, τα οποία παράγουν τα προϊόντα τους υπό καθεστώς αναστολής σε φορολογική αποθήκη υποχρεούνται με την παραγωγή του προϊόντος (κρασί), να υποβάλλουν δελτίο παραγωγής, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παράγραφο ΙΙ 3.1 της υπ' αριθμ. ΔΕΦΚ 5041345 ΕΞ 2013/28-11-2013 ΕΔΥΟ «Οδηγίες για τη λειτουργία του υποσυστήματος Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης στο ICISnet» για τη χρέωση της φορολογικής αποθήκης.
2. Εγγυήσεις
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της παρ. Α 3 του άρθρου 10 της υπ' αριθμ. ΔΕΦΚΦ 1116601 ΕΞ 2017/31.7.2017 Α.Υ.Ο. οι εγγυήσεις των περιπτώσεων Α1 και Α2 του άρθρου αυτού ήτοι φορολογικής αποθήκης παραγωγού ή μεταποιητή και φορολογικής αποθήκης που μόνο κατέχει, αντίστοιχα, δεν παρέχονται για τα προϊόντα, στα οποία ο συντελεστής Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης είναι μηδέν (0). Ως εκ τούτου, από 01-01-2019, για τις φορολογικές αποθήκες παραγωγού ή μεταποιητή καθώς και τις φορολογικές αποθήκες που μόνο κατέχουν προϊόντα του άρθρου 90 του ν.2960/2001 (κρασιά) δεν απαιτείται η παροχή των εγγυήσεων που προβλέπονται στις παρ. Α 1 α iii) και Α2 α iv) του προαναφερόμενου άρθρου 10 της εν λόγω Α.Υ.Ο..
Περαιτέρω, για τη διακίνηση υπό καθεστώς αναστολής των εν λόγω προϊόντων στο εσωτερικό της χώρας, την αποστολή τους σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής ένωσης ή την εξαγωγή τους προς τρίτες χώρες μέσω άλλων κρατών μελών εφαρμόζονται οι ρυθμίσεις της παρ. 6 του άρθρου 14 της υπ'αριθμ. ΔΕΦΚΦ 1116601 ΕΞ 2017/31-07-2017 Α.Υ.Ο.
Ως εκ τούτου, στις περιπτώσεις αποστολής προϊόντων σε άλλο κράτος μέλος της ευρωπαϊκής ένωσης ή εξαγωγής τους προς Τρίτη χώρα μέσω άλλου κράτους μέλους στο πεδίο «Εγγυήσεις» του ηλεκτρονικού διοικητικού εγγράφου (e-ΔΕ) θα πρέπει να συμπληρώνεται το 3% της τιμολογιακής αξίας κάθε συγκεκριμένης αποστολής.
3. Ανάκληση των αδειών εγκεκριμένου αποθηκευτή και φορολογικής αποθήκης κρασιών.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 της υπ' αριθμ. ΔΕΦΚΦ 1116601 ΕΞ 2017/31.7.2017 Α.Υ.Ο. και του άρθρου 5 της υπ' αριθμ. ΔΕΦΚΦ 1116596 ΕΞ 2017/2.8.2017 Απόφασης του Διοικητή Α.Α.Δ.Ε., οι άδειες του εγκεκριμένου αποθηκευτή και της φορολογικής αποθήκης, αντίστοιχα, ανακαλούνται, μεταξύ άλλων περιπτώσεων, μετά από σχετικό αίτημα του εγκεκριμένου αποθηκευτή.
Για την ανάκληση των προαναφερόμενων αδειών εφαρμόζονται οι οδηγίες που δόθηκαν με την υπ' αριθμ. ΔΕΦΚΦ Α 1055631 ΕΞ 2018/05-04-2018 Εγκύκλιο Διαταγή και ειδικότερα η παράγραφος 5 αυτής, σύμφωνα με την οποία το αρμόδιο τελωνείο θα πρέπει να προβεί:
- στη διενέργεια φυσικού ελέγχου στη φορολογική αποθήκη και στην καταμέτρηση όλων των αποθηκευμένων προϊόντων (κρασιών)
- στη δέσμευση των προϊόντων αυτών μέχρι την είσπραξη των φορολογικών επιβαρύνσεων.
- Στον υπολογισμό των αναλογουσών φορολογικών επιβαρύνσεων και στην απαίτηση είσπραξης αυτών από τον υπόχρεο ή από τις κατατεθείσες εγγυήσεις.
- Στην τυχόν επιβολή κυρώσεων, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.2960/2001, επιφυλασσομένων των περί λαθρεμπορίας διατάξεων.
Επισημαίνεται ότι, αναφορικά με τον υπολογισμό και την καταβολή Φ.Π.Α. στην κατά τα ανωτέρω περίπτωση ανάκλησης της φορολογικής αποθήκης , ο φόρος αυτός καταβάλλεται στην περίπτωση που τα προϊόντα είχαν απαλλαγεί από τον αναλογούντα σε αυτά Φ.Π.Α. κατά τη θέση τους σε καθεστώς φορολογικής αποθήκης, ενώ σε αντίθετη περίπτωση (παραγωγή οίνου εντός φορολογικής αποθήκης ) Φ.Π.Α. δεν οφείλεται.
Περαιτέρω, διευκρινίζεται ότι στην περίπτωση υποβολής αίτησης ανάκλησης των αδειών εγκεκριμένου αποθηκευτή και φορολογικής αποθήκης και μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας αυτής υφίσταται υποχρέωση τήρησης των σχετικών με τη λειτουργία της φορολογικής αποθήκης υποχρεώσεων ήτοι υποβολής Δελτίου παραγωγής, ΔΕΦΚ κλπ., σύμφωνα με τα προβλεπόμενα.
4. Επιχειρήσεις που παράγουν προϊόντα των άρθρων 90 (κρασί) και 92 (ποτά παρασκευαζόμενα με ζύμωση εκτός από κρασί και μπύρα) του ν.2960/2001
Οινοποιοί που παράγουν και προϊόντα του άρθρου 92 του ν.2960/2001 (ποτά παρασκευαζόμενα με ζύμωση εκτός από κρασί και μπύρα) εξακολουθούν να λειτουργούν υποχρεωτικά υπό καθεστώς αναστολής σε φορολογική αποθήκη.
Β. Μικροί οινοπαραγωγοί
Με την υπ' αριθ. ΣτΕ 1734/2018 Απόφαση του Συμβουλίου της Επικράτειας, έγινε δεκτή η αίτηση ακύρωσης της υπ'αριθ. ΔΕΦΚΦΒ 5026381 ΕΞ 2015/16-12-2015 Α.Υ.Ο και ακυρώθηκε , κατά το αιτιολογικό της, μεταξύ άλλων, το άρθρο 4 «Παρακολούθηση εκτός καθεστώτος αναστολής» της εν λόγω Α.Υ.Ο. κρίνοντας ότι είναι ανίσχυρες οι διατάξεις του άρθρου αυτού κατά το μέρος που εμμέσως χαρακτηρίζει την παραγωγή από μικρούς οινοπαραγωγούς εκτός φορολογικής αποθήκης ως παραγωγή «εκτός καθεστώτος αναστολής» ως αντικείμενες τόσο στο άρθρο 40 της Οδηγίας 2008/118/ΕΚ, όσο και στις ουσιαστικές διατάξεις του άρθρου 71 του εθνικού εξουσιοδοτικού νόμου, καθόσον υπολαμβάνουν ότι τα προϊόντα που παράγονται ή κατέχονται από μικρούς οινοπαραγωγούς εκτός φορολογικής αποθήκης και διακινούνται από τους ίδιους με κάλυψη αμπελοοινικού εγγράφου (κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 40 της Οδηγίας) δεν τελούν υπό καθεστώς αναστολής.
Σε εκτέλεση της προαναφερόμενης Απόφασης του ΣτΕ και σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 71 του ν.2960/2001, οι μικροί οινοπαραγωγοί που παράγουν κατά μέσο όρο κάτω από 1.000 HL ετησίως λειτουργούν σε καθεστώς αναστολής, απαλλασσόμενοι, ωστόσο, από την υποχρέωση σύστασης φορολογικής αποθήκης και έκδοσης άδειας εγκεκριμένου αποθηκευτή, σύμφωνα με την υπ' αριθ. ΔΕΦΚΦ 1116596 ΕΞ 2017/02-08-2017 Απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ και την υπ' αριθ. ΔΕΦΚΦ 11166601 ΕΞ 2017/31-07-2017 Α.Υ.Ο., αντίστοιχα.
Κατόπιν αυτού τα προϊόντα των εν λόγω παραγωγών δύνανται να εισάγονται σε φορολογική αποθήκη, η είσοδός δε αυτών πραγματοποιείται με βάση το προβλεπόμενο κατά περίπτωση εμπορικό έγγραφο (τιμολόγιο, άλλο προβλεπόμενο από την ισχύουσα εθνική και ενωσιακή νομοθεσία συνοδευτικό έγγραφο) και η χρέωσή τους στη μηχανογραφική εφαρμογή του ICISnet με την υποβολή από τον εγκεκριμένο αποθηκευτή αίτησης επανεισαγωγής.
Τέλος, επισημαίνεται, ότι οι μικροί οινοπαραγωγοί του άρθρου 71 του ν.2960/2001 οι οποίοι μέχρι 31-12-2018 έχουν προβεί στην πώληση προϊόντων (κρασιών), τα οποία ανήκουν στην παραγωγή της τρέχουσας αμπελουργικής περιόδου (2018-2019), θα πρέπει να υποβάλλουν Δήλωση Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για τη βεβαίωση και είσπραξη του Ε.Φ.Κ. για τις εν λόγω ποσότητες άμεσα και όχι πέραν της τελευταίας εργάσιμης ημέρας του μηνός Απριλίου τρέχοντος έτους.
Γ. Λοιπά θέματα
Με τις διατάξεις του άρθρου 93 του ν. 4583/2018, όπως και ανωτέρω αναφέρθηκε, έπαυσε να ισχύει το κανονιστικό πλαίσιο και οι εγκύκλιοι διαταγές που εκδόθηκαν κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων του άρθρου 13 του ν. 4346/2015 και του άρθρου 61 του ν.4370/2016 κατά το μέρος που αφορούν στα προϊόντα του άρθρου 90 (κρασιά).
Ως εκ τούτου η υπ' αριθμ. πρωτ. ΔΕΦΚΦ 1111872 ΕΞ 2016/21.7.2016 Α.Υ.Ο. «Όροι, προϋποθέσεις, διατυπώσεις και διαδικασίες για την παραλαβή και κατεργασία, από τα οξοποιεία, πρώτων υλών για την παραγωγή ξυδιού οι οποίες, είτε αυτούσιες, είτε κατόπιν κατεργασίας, υπόκεινται σε Ε.Φ.Κ., ως και την απαλλαγή τους από τον ΕΦΚ» και τροποποίηση της υπ'αριθμ. Φ.883/530/1999 Α.Υ.Ο. «Όροι και προϋποθέσεις χορήγησης άδειας εγκεκριμένου αποθηκευτή», όπως τροποποιήθηκε με την υπ' αριθμ. ΔΕΦΚΦ 1171898 ΕΞ 2016/25.11.2016 όμοια, από 01-01-2019 ισχύει μόνο κατά το μέρος που ρυθμίζονται θέματα που αφορούν την παραλαβή των προϊόντων του άρθρου 92 του ν2960/2001 ως και της αιθυλικής αλκοόλης.