Μονόδρομο θα αποτελέσει για την επόμενη κυβέρνηση η ανακατανομή των πόρων ύψους 19,2 δισ. ευρώ του νέου ΕΣΠΑ της περιόδου 2021-2027, παρά το σχέδιο που ανακοίνωσε η απερχόμενη κυβέρνηση.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις ανθρώπων της αγοράς το σχέδιο είναι γραμμένο στο… πόδι και θα χρειαστεί αναθεώρηση, με διατήρηση ωστόσο των κατευθύνσεων προς συγκεκριμένους τομείς όπου αναμένεται να παιχτεί το αναπτυξιακό «στοίχημα» των επόμενων 7 ετών. Πιο συγκεκριμένα, το μεγαλύτερο μέρος των πόρων θα διοχετευτεί σε επενδύσεις στους τομείς της Τεχνολογίας, των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, των Δικτύων, των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, της απασχόλησης ανέργων και ιδίως των νέων. Σημειώνεται ότι η Ελλάδα θα λάβει 1,4 δισ. ευρώ περισσότερα σε σχέση με το ΕΣΠΑ της περιόδου 2014-2020 (είχαμε πάρει 17,8 δισ. ευρώ), κυρίως λόγω της ανικανότητας της κυβέρνησης να απορροφήσει εγκαίρως πολύτιμους πόρους, με αποτέλεσμα να κηρυχθούν «ανώριμα» πολλά έργα που θα έπρεπε να έχουν υλοποιηθεί έως το τέλος του 2020.
Η βασική διαφορά του νέου ΕΣΠΑ σε σχέση με το προηγούμενο είναι η εκπλήρωση με την έγκριση κάθε προγράμματος, προκειμένου να πραγματοποιείται απρόσκοπτα η χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δηλαδή, για την πληρωμή των έργων ανά τομέα θα πρέπει να έχουν πρώτα εκπληρωθεί όλες οι απαιτήσεις των κριτηρίων ανά αναγκαίο ορό και ειδικό στόχο στον οποίο αντιστοιχεί.
Στη νέα προγραμματική περίοδο δίνεται έμφαση στους εξής 5 στόχους:
Α. Μια εξυπνότερη Ευρώπη – καινοτόμος και έξυπνος οικονομικός μετασχηματισμός.
Β. Μια πιο πράσινη Ευρώπη, με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Γ. Μια πιο διασυνδεδεμένη Ευρώπη – κινητικότητα και περιφερειακές διασυνδέσεις του ΤΠΕ.
Δ. Μια πιο κοινωνική Ευρώπη – υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.
Ε. Μια Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της – βιώσιμη και ολοκληρωμένη ανάπτυξη των αστικών, αγροτικών και παράκτιων περιοχών χάρη σε τοπικές πρωτοβουλίες.
Η κατανομή των πόρων ανάλογα με την Περιφέρεια θέτει ως κριτήριο την κατάταξή τους στις κατηγορίες των λιγότερων ανεπτυγμένων με κατά κεφαλήν ΑΕΠ μικρότερο του 75% του μέσου ευρωπαϊκού όρου, τις περιφέρειες που βρίσκονται σε μετάβαση με κατά κεφαλήν ΑΕΠ μεταξύ 75%-100% και αυτές που είναι περισσότερο ανεπτυγμένες σε ποσοστό άνω του 100%. Με βάση την κατηγοριοποίηση, στην Ελλάδα οι Περιφέρειες Αττικής και Νοτίου Αιγαίου συμπεριλαμβάνονται στις Περιφέρειες σε μετάβαση, ενώ οι υπόλοιπες 11 στις λιγότερο αναπτυγμένες περιφέρειες. Αντίστοιχα, τα ποσοστά συγχρηματοδότησης ανάλογα με την κατηγορία των περιφερειών (εξαίρεση τα προγράμματα Interreg) διαμορφώνονται σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής κατ’ ανώτατο όριο σε 70% για λιγότερο ανεπτυγμένες, 55% για τις περιφέρειες σε μετάβαση και 40% για τις περισσότερο ανεπτυγμένες.
του Λουκά Αθ. Γεωργιάδη
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο