Τη μεταβατική ρύθμιση για τους πλειστηριασμους -η οποία δεν έχει τη σύμφωνη γνώμη, αλλά εξασφάλισε την «ανοχή» του ΔΝΤ- που θα ισχύει μόνο για το 2014, παρουσίασε ο Υπουργός Ανάπτυξης Κωστής Χατζηδάκης.
Προβλέπει τέσσερα κριτήρια, εισοδηματικά, περιουσιακά, αντικειμενική αξία και ελάχιστη καταβολή δόσης τα οποία πρέπει να πληρούνται σωρρευτικά. Αναλυτικά, η αναστολή πλειστηριασμών θα υπάρχει εφόσον:
1. Η αντικειμενική της κύριας κατοικίας δεν υπερβαίνει τις 200.000 ευρώ. Καταργείται η προσαύξηση του 50%, καθώς και αυτή για κάθε παιδί, που ανέβαζε το όριο (με την υφιστάμενη απαγόρευση) μέχρι και τις 450.000 ευρώ, για μια οικογένεια με 4 παιδιά.
2. Το καθαρό οικογενειακό εισόδημα, χωρίς τις κρατήσεις για ασφαλιστικά ταμεία, φόρο εισοδήματος και εισφορά αλληλεγγύης, είναι μέχρι 35.000 ευρώ.
3. Η συνολική αξία κινητής και ακίνητης περιουσίας είναι μικρότερη ή ίση με 270.000 ευρώ. Από το ποσό αυτό, το σύνολο των καταθέσεων και κινητών αξιών του οφειλέτη δεν υπερβαίνει τις 15.000 ευρώ.
Για οικογένειες με 3 παιδιά και πάνω ή για άτομα με αναπηρία άνω του 67%, τα παραπάνω όρια προσαυξάνονται κατά 10%. Δηλαδή η αντικειμενική πρώτης; Κατοικίας ορίζεται στις 220.000 ευρώ, το ετήσιο καθαρό εισόδημα στις 38.500 ευρώ, η συνολική κινητή και ακίνητη περιουσία σε 297.000 ευρώ και οι καταθέσεις να μην είναι πάνω από 16.500 ευρώ.
4. Θεσπίζεται μηνιαία καταβολή ελάχιστης δόσης, ανάλογα με το εισόδημα και την οικογενειακή κατάσταση. Συγκεκριμένα:
α) μισθωτοί και συνταξιούχοι: Θα καταβάλουν δόση ίση με το 10% του καθαρού τους εισοδήματος, εφόσον αυτό φτάνει μέχρι 15.000 ευρώ. Για εισόδημα άνω των 15.000 ευρώ θα καταβάλλεται δόση ίση με το 20%.
β) Άνεργοι: Παρέχεται η δυνατότητα μηδενικής καταβολής δόσης, εφόσον έχουν μηδενικό εισόδημα ή λαμβάνουν μόνο το επίδομα ανεργίας.
γ) Ελεύθεροι επαγγελματίες και έμποροι: Θα καταβάλλουν δόση ίση με το 10% του καθαρού εισοδήματος μέχρι 15.000 ευρώ, ενώ για εισοδήματα πάνω από το εν λόγω όριο η δόση ανεβαίνει στο 20%. Παράλληλα, συνολικά η δόση θα πρέπει να αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 30% της τελευταίας ενήμερης δόσης.
Για παράδειγμα για ετήσιο οικογενειακό εισόδημα ώς 15.000 ευρώ η ετήσια δόση του δανειολήπτη πρέπει να φτάνει τα 1.500 ευρώ (το 10% του εισοδήματος) ή η μηνιαία δόση τα 125 ευρώ.
Πιο αναλυτικά:
για ετήσιο εισόδημα 5.000 ευρώ η μηνιαία δόση είναι 42 ευρώ
για ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ η μηνιαία δόση είναι 83 ευρώ
για ετήσιο εισόδημα 15.000 ευρώ η μηνιαία δόση είναι 125 ευρώ
για ετήσιο εισόδημα 20.000 ευρώ η μηνιαία δόση είναι 208 ευρώ
Σύμφωνα με όσα είπε ο κ. Χατζηδάκης, «δεν υπήρξε συμφωνία με την τρόικα, αλλά δεν υπήρξε και ρητή τουλάχιστον διαφωνία από την πλευρά τους».
«Διαπραγματευτήκαμε με την τρόικα, αλλά δεν μπορέσαμε να συμφωνήσουμε πλήρως» δήλωσε ο υπουργός.
Αναφερόμενος στις τράπεζες είπε ότι δεν διαπραγματεύτηκε μαζί τους, αλλά άκουσε τις απόψεις τους.
Σύμφωνα με τον υπουργό Ανάπτυξης, Κωστή Χατζηδάκη, τα κριτήρια προστασίας που τέθηκαν προστατεύουν τη συντριπτική πλειονότητα των δανειοληπτών που σήμερα έχουν πάψει να εξυπηρετούν τα δάνειά τους, και όχι μόνο τα χαμηλότερα στρώματα, αλλά και τα μεσαία και υψηλότερα εισοδήματα. «Δεν θέλουμε πλέον να καλύπτουμε εύπορους που παριστάνουν τους φτωχούς» σχολίασε ο υπουργός.
Με βάση τα στοιχεία που παρουσίασε, σχεδόν το 93% των καταθετών διατηρούν καταθέσεις έως 10.000 ευρώ στις τράπεζες, ενώ το μέσο ποσό κατάθεσης είναι 3.600 ευρώ και ο μέσος όρος των χρηματοοικονομικών στοιχείων είναι 4.400 ευρώ. Επίσης, το 90% των νοικοκυριών με στεγαστικό δάνειο εμφανίζονται να έχουν καθαρό οικογενειακό εισόδημα μικρότερο ή ίσο των 35.000 ευρώ.
Σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο της νομοθετικής ρύθμισης, βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις τόσο με την Κ.Ο της ΝΔ όσο και του ΠΑΣΟΚ, ενώ ο υπουργός άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αλλαγών στο νομοσχέδιο, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι «η ρύθμιση δεν είναι γραμμένη σε πέτρα, και εννοείται πως κάθε χρήσιμη πρόταση ευχαρίστως θα τη συζητήσουμε και θα την ενσωματώσουμε».
Από την αρχή του 2015 και μετά η νομοθετική αυτή διάταξη θα καταργηθεί και θα αντικατασταθεί από μόνιμο πλαίσιο διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων οφειλών, την κατάρτιση του οποίου θα αναλάβει το υπό σύσταση Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, στο οποίο θα συμμετέχουν οι υπουργοί Οικονομικών, Ανάπτυξης, Δικαιοσύνης και Εργασίας.
Μεταξύ άλλων το Συμβούλιο θα ορίσει τις αρχές του «συνεργάσιμου δανειολήπτη» και των ετήσιων δαπανών διαβίωσης, ενώ παράλληλα η Τράπεζα της Ελλάδος θα εκδώσει Κώδικα Δεοντολογίας για τον τρόπο διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων, που θα περιλαμβάνει ενιαίες διατάξεις αξιολόγησης κινδύνου, δυνατότητες αποπληρωμής των χρεών, τρόπους επικοινωνίας με τους δανειολήπτες κλπ.
Στο μόνιμο αυτό πλαίσιο, αναβαθμισμένος θα είναι ο ρόλος του Συνηγόρου του Καταναλωτή, ο οποίος θα διαμεσολαβεί με σκοπό τη ρύθμιση μη εξυπηρετούμενων δανείων.